W eener Zanguitvoering
Ad verten tién.
GEVRAAGD
(i E I! Its.A R MIR A A L
HARMONIE" te ALKMAAR.
Donderdag 5 Maart 1896.
Gothov-Gruneke's
8 WEEMERIN1VEN.
WILLEM BOESNACH,
BURGERLIJKE STAND.
Booinkweekers en Bloemistente RIJP.
Nederland staat in dat opzicht niet alleen. België gaat
nog veel meer onder de ramp gebukt. Daar is het ver
bruik 13 kan per hoofd en per jaar. Aan bier wordt er
per hoofd en per jaar 260 kan verbruikt tegen 20 hier.
Er zijn zelfs landen, waar het bierverbruik 500 b, 600
kan per hoofd en per jaar bedraagt.
Noorwegen is ook niet matig. Toch is daar vooruit
gang. Bedroeg daar het gebruik vóór 30 jaren 16 kan
per hoofd en per jaar, thans is dat gedaald tot 4 Dit
werd bereikt door samenwerking van staat en particu
lieren. Koning 'Oscar leidde daar. dertig jaar geleden,
zelf eone meeting van 10.000 personen. Strenge wetten,
naast overal daar te lande opgerichte matigheidsvereem-
gingen, werkten verder samen, om het kwaad te keeren.
In °Noorwegen zijn ook de armhuizen en de gevan
genissen minder gevuld dan elders.
Onze ganscbe maatschappij geraakt langzamerhand ge-
alcoholiseerd. Geheele geslachten sterven dientengevolge
uit. De kwaal is erfelijk bovendien kinderen van geal-
coholiseerde ouders raken of ook aan den drank verslaafd
of hebben zulke vooze lichamen, dat zij den strijd des
levens niet lang volhouden. Een fransche geleerde con
stateerde, dat van 120 gezinnen, waar beide ouders
aan den drank waren, 3/5 van de kinderen stierven voor
het eerste jaar en van de overblijvende geraakte nog de
helft aan den drank of werd het slachtoffer van andere
kwalen.
Vóór 20 jaar deed de heer Philippona, een eenvoudig
man zich noemende Multapatior, eene oproeping tot zijne
nederlandsche landgenooten tot het oprichten van een
Bond tot drankbestrijding. In ééne maand tijds ontving
bij 10.000 briefkaarten als bewijs van instemming, loen
hét er echter op aan kwam, om den Bond te vestigen,
traden slechts 500 a 600 personen als leden toe. Men
had allerlei in te brengen. Voor het beginsel was men
warm, doch de toepassing in de practijk ontmoette bij
de meesten bezwaren, of uit gemakzucht, of omdat men
baar anders wenschto. Zooals het meer gaat in Neder
land, op kleinigheden lijden groote zaken schipbreuk.
Multapatior liet zich echter niet afschrikken en
de Volksbond bestaat nog. Het programma is in hoofd
zaak nog onveranderd bestrijding door bevordering van
het gebruik van gezonde inplaats van bedwelmonde
dranken. De invoering van de drankwet maakte natuur
lijk wijziging noodzakelijk. Strenge toepassing daarvan
stelt de Bond zich thans ook ten doel. Voorts meent hij
het drankmisbruik het best tegen te gaan door zooveel
mogelijk de verbetering van sociale misstanden in de
hand te werken.
Spr. schetste de moeielijkheden, aan het tot stand ko
men der drankwet verbonden, hoe minister Modderman
in 1881 tegenover een op het punt van drankbestrijding
weinig meêgaande 2e Kamer de wet wist door te drijven.
Dat de wet nog niet populair is, is bekend genoeg.
Zonder twijfel zijn er bepalingen, voor verbetering vat
baar.
Hoofdzaak van de wet is echter het zedelijk moment.
Tot het oogenblik van de invoering hield de staat zich
alleen met den sterken drank bezig, in zoover hij de
schatkist vulde.
Reeds bij de behandeling der wet kwam uit, dat eene
partij in den lande het optreden van den staat a's be
strijder van het misbruik van sterken drank afkeurt.
Spreker deelt dat gevoelen niet. Hij is het eens met
minister Modderman, dat eene goede wet daartoe on
misbaar is. Doch hij erkent ook onmiddellijk, dat eene
wet alleen niet voldoende is. De hoofdkracht moet uit
het volk zelf komen.
Tegenover hen, die zeggen, dat de drankwet weinig
heeft uitgericht, herinnert spr. dat, waar vóór de in
voering, het cijfer van het jaarlijksch gebruik voortdu
rend toenam, dit daarna tenminste tot stilstand is ge
komen.
Erkend wordt gaarne, dat de wet slecht wordt uit
gevoerd geconstateerd is b.v. dat te Amsterdam 800
onwettige kroegen bestaan.
De Volksbond hseft van den beginne af aan de drank
wet gesteund. En zooveel mogelijk heeft hij ten gunste
der drankbestrijding invloed op de regeering trachten
te oefenen.
De Bond heeft met gunstig gevolg gepleit tegen den
sluikhandel op onze grenzen, die onze bevolking daar
demoraliseerde. Van het optreden van de vereeniging
is do internationale regeling van den drankverkoop op
de Noordzee bet gevolg. Door den Boud is aan het licht
gebracht dat in de strafkolonies Veenhnizen en Ommer-
schans schandelijke toestanden heerschten. Verbetering is
het gevolg geweest.
Voorts tracht hij de gemeentebesturen, vaak met goed
gevolg, te bewegen, het aantal bij de wet geoorloofde
kroegen te verminderen, de sluiting te vervroegen of do
opening later te stellen.
Eindelijk werd protest aangeteekend bij den minister
van marine tegen het jenever schenken, met het succes
ten slotte, dat oen matroos nu ook geld kan krijgen in
plaats van een borrel.
Ten opzichte van de lotingsdagen treedt de Bond on
ophoudelijk in het strijdperk. Het doelsluiting van
alle kroegen, op die dagen, is nog wel niet bereikt, doch
reeds veel is verkregen, waar b.v. te Utrecht den lote-
lingen eone bijzondere gelegenheid wordt geboden, om
zich op dien dag op gepaste wijze te ontspannen.
Hoog-Hullen, eene inrichting voor genezing van dronk
aards, is eene stichting van den Bond. Koffiehuizen wer
den gevestigd, waar alles behalve drank te krijgen is,
tegen lagen prijs en zij bedruipen zich zelf. Ook Bonds-
huizen verrezen, door de zorgen van don Bond, op ver
schillende plaatsen, die op den voet van »het Tehuis" te
Amsterdam, door Toynbee-werk de verbroedéring der
klassen trachten te bevorderen.
De Volksbond kan veel doen. Wel is waar is de hulp
der xegeering daartoe onmisbaar, doch het werken in
eigen kring moet bovenaan staan.
Er is nog lang niet genoeg gedaan door den Bond.
Spr. erkent het ten volle. Doch ons volk is ook zoo
taai. De vereeniging tolt nog slechts 3500 leden
Moge Alkmaar thans een goed voorbeeld geven.
In de daarop gevolgde pauze beStoud gelegenheid, door
het teekenen op eene lijst tot het lidmaatschap van den
Bondtegen een minimum contributie van 10 cents
toe te treden. Een dertigtal personen maakte daarvan
gebruik.
Na de pauze stelde spr. in het licht hoe ook het drank
misbruik een der voornaamste onderdeelen der sociale
quaestie is. Niets brengt de geestelijke en stoffelijke
welvaart van een volk zoo achteruit als het misbruik
van sterken drank.
Men klaagt over onze drukkende belastingen. Doch is
de uitgave van 80 miljoen alleen voor drank niet de
drukkendste aller belastingen Zij komt niet alleen uit
de beurzen der lageremaar naar verhouding
het meest uit die der hoogere klassen. Doch waar de
lagere klassen het grootste deel der samenleving vormen,
daar mag worden gezegd dat de kleine man er het
meest toe bijdraagt. -
De tapper deelt vaak met de huismoeder ja krygt
niet zelden het leeuwenaandeel van het loon van den man.
Spr. gelooft niet aan een geheel verdwijnen van het
drankgebruik doch wel aan eene zeer belangrijke ver
mindering. Wat een meerdere welvaart zal daarvan het
gevolg zijn! Hoeveie rampen zullen vermeden, hoeveel
ellende kunnen gelenigd worden!
De groote oorzaak der werkeloosheid is geringe koop
kracht. Producten zijn er genoeg. De koopkracht zou
vermeerderen als er minder aan sterken drank werd
besteed.
Het is dan ook eens ieders plicht om zich te vereeni
gen tegen den gemeenschappelijke!! vijand. Eendracht
maakt macht geldt ook hier. Het wordt helaas in
ons vaderland op dit punt nosr maar al te weinig erkend.
Sedert Multapatior optrad verrezen or allerlei Bonden
met hetzelfde doeldie echter meer elkander bestrijden,
dan zich ten doel stellen op te trekken tegen aller
vijand.
Drankbestrijding raakt de sociale kwestie by uitne-
mendheid Als wij het drankgebruik trachten te ver
minderen dan moeten wij er mede naar streven den
maatschappelijken toestand te verbeteren. Aan de kroeg
wordt vaak de voorkeur gegeven, omdat o. a. do woning
ongezellig ongezond en vuil is. De afdeeling Deventer
nam daarom het initiatief tot het stichten van nieuwe
arbeiderswoningen. Haarlem verder bevorderde het onder
wijs in handenarbeid. Ook dat is een vorm van drank
bestrijdingeene nuttige bezigheid voor de hand doet
hechten aan het gezin.
Ook de quaestie van de ouderlijke macht houdt
verband met onzen strijd. Naast rechten heeft een ouder
ook plichten. En waar hij zijn kroost verwaarloost, het
laat opgroeien voor oneer on schande daar moet den
Staat het recht toegekond, de opvoeding over te nemen.
Ook in ons land het daarheen te leiden moet het stre
ven van den Bond zijn. Het kind van heden is de toe
komst van het volk.
Daarom ook is de medewerking der school den Bond
onmisbaar. Wie over de school beschikt beschikt, over
de toekomst van de natie.
In den laatsten tijd nu hield de Volksbond zich ijverig
bezig om van de onderwijzers gedaan te krijgen dat
zij zich tot taak stellen den hun toevertrouwden kinderen
matigheid in te prenten. Onze schoolwet veroorlooft dat
niet alleen doch schrijft dit voor als een gebiedende
plicht waar zij beveelthet onderwijs dienstbaar te
maken aan de bevordering van alle maatschappelijke en
christelijke deugden.
Toch is het verzet groot van de zijde van den onder
wijzer. Maar de Volksbond geeft den strijd niei op
overtuigd als hij is dat hot zaad in het hart van het
kind gestrooid, niet nalaten zal vruchten te dragen. Het
meerendeel daarvan zal stand houden.
De Volksbond moet daarom bevorderendat op de
kweekscholen reeds de onderwijzers met de drankquaestie
worden bekend gemaakt en al heeft een desbetreffend
eerste adres aan don minister niets uitgeweikt, gedachtig
aan de spreuk »de aanhouder wintgeeft hij liet niet
op vóór dit bereikt is. Inmiddels is de Bond bezig, een
handboek te doen samenstellen dat geschikt is om den
onderwijzer te dienen tegen den tijd dat een andere
minister gunstiger gezind is tegenover den wensch der
Vereeniging.
In Belgie denkt de regeering er anders over. Daar
richt zij tot alle schoolautoriteiten circulaires met krach-
tigen aandrangom den kinderen afkeer van sterken
drank in te prenten.
In datzelfde land bestaan reeds ongeveer 2000 rnatig-
heidsvereenigingen voor schoolkinderen die uitnemend
werken en waardoor ook op de ouders invloed wordt
uitgeoefend.
Spreker eindigt ten slotte met den wensch dat hij
bij zijn gehoor den indruk mocht hebben gevestigd, dat
in dezen strijd aller medewerking noodig is, en de Volks
bond aller sympathie verdient.
De voorzitterdo heer A. D. Wempedankte den
heer Borgesius met een warm woord voor diens krachtig
pleidooi en beval de jonge afdeeling in ieders steun ten
sterkste aan. Voor hen, die geen lid wenschten te worden,
was aan den ingang der zaal eene bus geplaatst.
Voor debat meldden zich een paar hoorders aan, doch
de voorzitter deelde mededat dit niet kon worden
toegestaan.
Bij het verlaten der zaal hieven eenige personen een
socialistisch lied aan.
De barometerstand alhier was 's morgens te 8 uur,
als volgt: den 1 705.5 den 2 746.2 den 3 737.2.
In de week van 23 tot 29 Pebr. zijn in het bad
huis van het Witte Kruis genomen 38 kuipbaden,
70 regenbaden le kl. en 108 regenbaden 2e kl., te zamen
216 baden.
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor alhier en de daartoe behoo-
rende hulpkantoren werd gedurende de maand Februari
j.l. ingelegd f 17489.69 en terugbetaald f 14792 46. Het
laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het
nummer 6917.
GETROUWD
1 Mrt. Pieter de Boorder en Catharina Geertruida
Schermer.
GEBOREN:
29 Febr. Margaretha Johanna, d. van Nicolaas Masee en
Wijntje Molenaar. Elisabeth Cornelia, d,
van Willem Dorreman en Cornelia Dieuwertje
Neef.
2 Mrt. Petronella, d. van wijlen Petrus Huiberts en
Marijtje Jonker.
3 Hendrina Johanna, d. van Willem Helmink
en Elisabeth Ruesink. Adriaan Jacobus, z.
van Adriaan Jacobus Ruijgh en Adriana van
der Zwet.
OVERLEDEN
1 Mrt. Cornelia Maas, echtgen. van Gerardus Knuist,
71 j. en 7 m.
2 Patrus Johannes, z. van Johannes Gerardus
Keuss en Trijntje Kuijt, 5 j. en 5 m.
Oudorp.
G etrouwd:
2 Febr. Reinier Dekker en Jansje Leek.
3 Cornelis Duin en Anna Zuurbier.
9 Johannes Wilhelmus Boersen en Duifje Hes.
14 Cornelis Hes en Cornelia Groot.
Geboren: c
21 Febr. Cornelisje, d. van Jan Schoen en Cornelisje Sa
lomons.
Overleden:
1 Febr. Antje Bruin, wed. van Pieter Buijs, 65 j.
26 Pieter van Dijk, 47 j.
- Hergen. Sedert 16 October 1895 had in deze
gemeente op eene bevolking van ongeveer 1500 zielen
geen sterfgeval plaats. Op den 27sten Februari overleed
nu alhier Jan de Jong, geboren te Obdam 17 Januari
1805, gerechtigd tot het dragen van het metalen kruis.
Bergen^telt thans onder zijne inwoners geen dragers van
het metalen kruis meer.
Voor de talrijke bewijzen van deelneming, betoond bij
het overlijden van mijn innig geliefden echtgenoot, den
WelEdelGestr. heer C. P. F. VAN BOSSTRAETEN
in leven Notaris te Alkmaar betuig ik ook namens
zijn eenig kind mijn kartelijken dank.
Bergen A. J- T. VAN BOSSTRAETEN—
3 Maart 1896. Immixk.
Voor de vele blijken van deelnemingontvangen bij
het overlijden van onzen innig geliefden schoonzoon en
behuwdbroeder, den heer C P. F. VAN BOSSTRAETEN,
betuigen wij mede namens onze kinderen onzen wel-
meenenden dank.
Bergen P- IMMINK.
3 Maart 1896. J- J- IMMINK—Noordink.
bij een DOCTER te plattelande (N.-Holland) eene
BUROEK-HIJISHOIIU8TER goed bekend met
de geheele huishouding en goed kunnende omgaan met
kinderen. Brieven franco onder letter H aan de Boek
handelaars HERMs. COSTER ZOON te Alkmaar.
Gedurende den planttijddes Zaterdags ten 13
uur, te spreken in «BE JAtlKB", te ALKMAAR.
Prijscourant op aanvraag.
Coöperatieve vereeniging «Ons Belang-'.
Donderdag, den 27, hield de coöperatieve vereeniging
»Ons Belang" eene openbare vergadering in het lokaal
Harmonie. Nadat de voorzitter met een opwekkend
woord de vergadering geopend had, werden de notulen
der vorige vergadering gelezen en verBlag uitgebracht
betreffende de rekening over 1895, waaruit bleek dat
de winkelontvangsten hadden bedragen de som van
12428,16s, het saldo, met inbegrip van den voorraad
enz., op 1 Januari 1.1. bedroeg 3607,575 en de schuld
aan diverse crediteuren f 2586,40, zoodat er een zuivere
winst was van J 1021,17s. De commissie, met het nazien
der rekening belast, adviseerde tot. goedkeuring en bracht
dank aan het bestuur voor de flinke administratie. Nadat
de vergadering aan h6t voorstel der commissie hare
adbae'sie had gehecht, werd het dividend bepaald op
ll°/0 en werden, ten overstaan van den notaris B. van
der Veen, twee aahdéelen der obligatie-leening, ieder
groot f 100,— uitgeloot. Na nog eenige opwekkende
woorden van den secretaris, die den vooruitgang der
vereeniging' gedurende het vijfjarig bestaan deed uitko
men en eene aansporing tot toetreding, sloot de voor
zitter, onder dankzegging voor de opkomst, de vergadering.
BOOR
IMPHESSARIO:
De 8 Weenerinnen in Oostenrijksch Militair Cos-
tunm, marschen, manoeuvres enz.
De 8 Weenerlnnen in oud Weener Costuum, (1700),
repeitoire-Strauss.
De 8' Weenerlnnen in Fantasie Costuum, Weener
Volksliederen.
De 8 Weenerlnnen in Pagliacci Costuum zang
en dans van verschillende com
ponisten.
Met medewerking van den heer CHRETIEN! MI,
den populaireu couplëtzanger in zijn nieuw repertoire.
Prijzen der plaatsen le rang f 1,35>, 2e rang fO,BO,
3e rang f 0,30.-
Aanvang 8 uur.
Plaatsen te bespreken van 's middags 12 —2 uur a
10 ets. extra.
