I
op
wist de heer B. dit ook wel, maar vond hij deze tot de
vervulling harer taak onmachtig en daarom draagt hij
die taak op aan een ander, die tot de vervulling daarvan
eveneens onmachtig is. In dit geval staat de heer B.
echter niet alleen zegt spr. De juristenvergadering
geen raad wetende met de baldadigheid van de straat
jeugd, deed hetzelfde de volksweerbaarheidmet hare
toepassing van de vrije- en ordeoefeningen, eveneens do
Nijverheid zegt»maak het onderwijs wat meer praktisch";
het middelbaar onderwijs beveelt aante zorgen voor
een flink geraamte, wat later door haar kan worden
aangevuld en eindelijk nog de drankbestrijding bebandel
met uwe leerlingen het alcohol-vraagstuk zoo niet dan
maakt gij u schuldig aan plichtverzuim en wat al meer
Spreker onderschat de taak van de school nietz. i.
heeft de maatschappij de laatste 50 jaar te snel geleefd.
De oude begrippen zegt hijworstelen steeds met de
nieuwe en verwarren zich daarmeê. Hij vindt het jammer,
dat mr. Goeman Borgesius geen ander middel weet dan
te zeggen de school moet ons helpen als zij geen werk
zaam aandeel in den arbeid neemt zal 't werk vruch
teloos blijven. Om verschillende redenen kan de school
niet meer opleveren men verwacht van haar veel meer,
dan men gezaaid heeft en zij heeft helaas nog vele ge
breken. Er wordt wel iets ter verbetering gedaan, vooral
door regeling en controle maar z. i. is men goed
weg om het onderwijs te veradministreeren.
Hierop liet spreker een overzicht volgen van de oor
zaken waarom het onderwijs niet beter kon zijn dan 't is.
Vooreerst door gebrekkige opleidingde onderwijzers
zijn meestal gekomen uit de lagere klassen en om bij tijds
klaar te zijn verplicht, reeds eene beroepskeus te doen
op 14jarigen leeftijd en vraagt hijwie zal dan reeds
den aanleg bepalen De opmerking, dat het onderwijs
zooveel kost noemt hij tamelijk ongerijmd er bestaat
z. i. een groot verschil in de kosten voor opleiding van
hen die het lichaam en hen die den geest cureeren.
De bezoldiging laat nog altijd te wenschen over: 72
van de onderwijzers genieten een salaris bruto minder dan
f 700 en nu nog keurden gedeputeerden staten het besluit
van Bolsward om het salaris tot f 650 te verhoogen, af.
Om het inkomen te vergrooten mag geen ander der
huisgenooten van den onderwijzer zaken doen dan hij
zelf; weet hij dus bijbaantjes te krijgen, dan moet hij
zich daarvoor ook na of vóór zijn arbeid nog bniten
gewoon inspannen wat het onderwijs wellicht niet ten
goede komt. Zelden staat de onderwijzer op eene school
voor b.v. meergegoeden op hetzelfde standpunt met zijne
leerlingen en niet zelden wordt hij dan ook zelfs door
de ouders beschouwd en behandeld als een soort geleerde
kindermeid.
Nog altijd zegt spreker, genieten de gehnwde onder
wijzers grooter vertrouwen dan de ongehuwde. En
de noodige middelen om te kunnen trouwen ontbreken
nog steeds; niet eens is gezorgd voor een pensioen. De
wet voorziet dus niet in het euvel dat zij zelf maakt.
Spreker geeft toede onderwijzer staat wezenlijk niet
op het standpuntwaarop hij staan moestmaar dit mag
voor hem geen publiek verwijt worden want dit valt
op den staat terug. Twee corporation van over de 4000
ledenhebben beide onderhanden genomen eene proeve
van hervorming van het togeuwoordige onderwijs, en beide
verklaren de opleiding deugt niet en de positie deugt niet.
Gelukkig, zegt spr., zijn we door een en ander reeds zoo
ver gevorderd dat mr. van Houten de verklaring heeft
afgelegd: »tle onderwijzers hebben geen avenir.
Onder meer beschuldigingen van mr. Borgesius tegen
de onderwijzers, zegt hij, dat sommigen art. 33 zoo slecht
nakomon en van 't aankweeken van christ. en maatsch
deugden vooral zich zoo nu en dan met een Jantje
Bij de 'studie van het alcoholvraagstuk heeft men het
blijkbaar nog niet ver gebracht. Prof. Gunning o. a.
weet niet, wie van beiden gelijk heeft, terwijl prof.
Stokvis alcohol beslist vergif noemt.
Spreker vindt het 't meest rationeel 't te beschouwen
niet als een individueel, maar maatschappelijk vraagstuk.
Als 't eenmaal gewoonte was, dat niemand spiritualie
dronk, zou het kort duren of men was 't geheel ver
geten en kende het gemis niet meer. Waarschuwen bij
voorbaat, zegt spr., heeft eene zeer betrekkelijke waarde
en zal meestal vruchteloos blijven of het moet zijn kracht
ontleeuen aan het feit dat men zelf geheel-onthouder is.
Prof. van Rees gaf nog onlangs zijne verwondering te
kennen, dat mr. Borgesius, secretaris van den Bond is,
en tegelijkertijd de betrekking van commissaris bekleedt
bij eene Spiritusfabriek, die jaarlijks voor duizenden gul
dens naar den Gongo zendt.
Dat van den kant der onderwijzers reeds veel is gedaan,
meent spreker te kunnen bewijzen uit het gevraagde on
derzoek door de onderwijzers p.p. club, tengevolge waar
van zelfs in een weeshuis het bier is afgeschaft, het
houden van een particulieren cursus aan de kweekschool,
enz., terwijl ten laatste uit de belangstelling der afdee-
ling en liet geheele genootschap duidelijk kon blijken,
dat van den kant der onderwijzers althans de zaak niet
onbesproken is.
Een luid en lang applaus volgde als dank der verga
dering aan den spreker gebracht.
van Leiden afmaken. Genoemde heer wordt door velen
een onderwijsman genoemd.
Spreker zegtdat dit hem niet duidelijk ishij
beeft er wel eens over gedacht, zoo is b.v. een timmer
man een man, die timmert en zon een onderwijsman dus
moeten zijn iemand die onderwijst en dat is de heer B.
zeker niet. 't Is dus de vraag hoe hij zoo goed op de
hoogte is van het feit, dat velen zoo weinig aan art. 33
doen en als beschuldiging no. 5 kan noemen het gemis
van een juist begrip omtrent de verplichtingen hun door
de wet opgelegd. Spr. meent uit een en ander te moeten
opmaken, dat Mr. Borgesius zoo'n onderwijsman is dat
hij opvoeden verwart met moraliseeren.
Na de 10 minuten pauze ging spreker verder met te
schetsen hoe hij dachtdat de school in het bedoelde
opzicht kon werken en reeds lang werkte. Vooraf begon
hij met de stelliug het is onze plichtniet steeds te
roepen de schoolde schoolmaar het kind houdt
daar wat plaats voor open.
De school moet zijn voor het leven en wie een doel
wilmoet beginnen met zijn uitgangspunt te bepalen.
De eerste studie moet z.i. het kind zelf betreffen het
kind, met zijne natuur en eischen. Ondervinding leerde,
zegt spr., dat moraliseeren de moraal niet zal versterken
maar dooden.
De school zal dus het best ook hier haar doel bereiken,
door indirect te werken op zelfbsheersching bij de leer
lingen. Het feit b.v., dat de Koningin het Loo als wan
delplaats heeft moeten sluiten en de beweegreden waarom,
met de leerlingen besproken, zal direct werken op zelf-
beheersching tegen baldadigheid en zoo men wil nog
yeel verder. Door verschillende voorbeelden en zinspelingen
is do onderwijzer z.i. genoegzaam in staat een bepaald
doelal is het zelfs het bestrijden van drankmisbruik
te bereiken.
De door den heer Borgesius genoemde kinderbonden
welke in Belgie zoo goed schijnen te werken, beschouwt
spreker van twijfelachtig nut. Wel wordt er veel van
verwacht en steeds op het gunstig oordeel van Dr. Robeins
gewezen, die ze zeil in 't leven riep maar z. i. bestaan
ze om beoordeeld te worden nog te kort en spr. kan
er niet eerder waarde aan hechten vóór de Belgische
onderwijzers dat doen.
Om goede voorbeelden te vinden behoeftnaar het
oordeel van spr.niet de geschiedenis te baat genomen.
Het is tamelijk onverschillig of b v. Karei de Gioote
dronk of uieteen afschuwwekkend voorbeeld zal z i.
helaas wel in bijna elke familie of in de omgeving te
vinden zijn. Naar zijne meening is het standpunt van
den Volksbond ook net ware niet. Meer van kracht is
dat van den geheel onthoudersbond. Om anderen te mo
gen en met recht te kunnen waarschuwen, moet men
z- i. zelf geheel vrij zijn.
Daar na 10 minuten pauze nog niemand zich had aan
gemeld die voor den afwezige optrad voor het geval
deze in eenig opzicht verongelijkt, kon zijn, sloot de heer
van den Berg de vergadering onder dankzegging aan
den spreker, die op zoo onderhoudende en duidelijke
wijze en ten aanhoore van een vrij talrijk publiek de
verhouding van de school en die der onderwijzers tot deze
belangrijke kwestie had uiteengezet.
Prof. Bakhuis Roozeboom.
Aan den heer dr. H. W. Bakhuis Roozeboom te
Amsterdam is door burgemeester en wethouders dezer
gemeente het volgende telegram verzonden »Burgemees-
»ter en wethouders uwer geboortestad verheugen zich in
»de erkenning uwer verdiensten en wenschen (J geluk
»bjj de aanvaarding van uw professoraat.
»De Secretaris a. i.,
»v. d. Vegt."
De barometerstand alhier, was's morgens te 8 uur
als volgt: den 26: 763.1; den 27: 764.3; den 28 758.6.
De directie der ATedcrlandsche Bank benoemde
den afgetreden agent alhier den heer B. Preijer tot
adviseur bij dit Agentschap.
In de week van 19 tot 25 April zijn in het bad
huis van het Witte kruis genomen 50 kuipbaden,
79 regenbaden le kl. en 111 regenbaden 2e klasse, te
zamen 240 baden.
Uitreiking getuigsehriften.
Het bewijs dat de leerlingen een volledig gebruik
gemaakt hebben van het onderwijs aan de openbare
lagere scholenis door burgemeester en wethouders af
gegeven aan
le Tusschenschool, 15 leerlingen
11 jongens, t.w.Herman Johan Bakker, Jacob
Bregmau, Gerardus Helleman, Dirk Hoekmeijer, Jan
Huiberts, Hendrik Jonker, Hendrik Over, Cornells Rui
ter, Jan Smit Wz., Wouter Smit en Jacob Vlaanderen en
4 meisjes, t.w.: Alida Borjeson, Anua Govers, Antje
van der Kamp en Jelletje Rike.
2e Tusschenschool, 17 leerlingen
7 jongens, t.w.: Hermanns de Groot, Gerard Hekket,
Johan Horstmanshof, Laurentius Ploeger, Willem Frede-
rik Veltkamp, Willem Verhoeven en Pieter Weder en
10 meisjes t.w.Catharina Bregitta Akkerman, Kaatje
BootClasina Hendrika Hemmelder Antje Hon-dius
Johanna Jansen Maria Kemp Egbertdina Wilhelmina
Maria Anna Langendam, Neeltje van Maarleveld, Neeltje
van der Molen en Elisabeth Siebrands.
Uitslag der eind- en overgangg-examcna aan de
Burgeravondschoolcursus 1895/96.
Bevorderd van de le naar de 3e klasse
N. Badenhuizen, D. Hoekmeijer, J. Th. Haasbroek, A.
Steinmeijer, F. Akkerman, J. N. Kronenberg, L. Bok,
J. de Graaff, C. Nap, W. Kuijk, S. Gutter, Th. Spuiman,
I'. Wolzak, W. A. Adolf, D Bergers, J. H. Vreijbloedt,
H. Giiddeke, J. Bullooper, B. Bruin, J. Henning, II. Harms
C. Jupijn, P. Ringers, G. Loots, J. G. v. d. Wissel^
P. Hulskamp, J. van Reijn,, G. van Dam, J. Pool, Jan
Koeman, B. Essen, J. Koreman, G. v. d. Voort, A. Henkes,
J. Ris, 1. Korn, A. Burger, T. J. Groothuizen, A. A.
Koijzer, T. Hillenius, K. Geus, N. v. d. Peet, C. Hoogland,
L. Vogelpoel, D. Sweepe, B. de Groot, A. Lek, E. Ekol,
C. Neef, P. Hulskamp, W. Bakkum, P. Stam, J. Bregman,
A. Ruiter, A. Eecen, P. Baan, H. de Groot, W. Willebrands,
H. Rike en J. Kokkes. Niet geslaagd 10.
Van de 3e naar de 3e klasse:
W. Baan, P. Kok, Joh3. Beelekamp, Johs. Veel, P.
Schoffelen, W. Heinstman, J. Schugen, C. Tromp, J.
Koeman, J. Tromp, J. Helleman, G. J. Fransen, J. van
Heelden, P. de Graaff, G. D. Clausing, J. v. d. Ende,
A. Sigterman, J. Ofman, J. F. Castricum, L. Uitenbosch,
A. de Jong, J. Geus, P. Vergaaij, G. Snip, N. Piket,
T. Kueter, W. Brinkman, J. F. Kamerer, L. Beelekamp,
P. Witteberns, W. Harwijne, J. A. Grootegoed, A. Haak
man, C. Elles, J. Koster, A. Vos, P. Kuiper, A. J.
Schipper, J. Hekket, P. C. Pronk, J. Benedict, J. de
van Hook, C. Basie en H. J. Jansen. Niet
J. Harder, N. Harder, J. Spanjaard, J, Leijen, K. Gelder-
en A. A. Sonnevelt. Niet geslaagd 4.
Zaak—IVuliout van der Veen.
Bij de uitspraak op dinsdagden 28 luidde het
vonnis in bovengenoemde zaak, voor zoover de Hulpbank
betreft1 jaar gevangenisstraf, na aftrek der voorloopige
hechtenis.
Bij de den 27 gehouden aanbesteding voor het
verbouwen van een perceel, aan het Fnidsen, voor reke
ning van den heer J. de Wit Dz., onder leiding van
den architoct G. Loomanwerden 11 biljetten inge
leverd C. van 't Huilenaar, f 5900J. Balder, f 5800
J. Schreuders f 5785 E. v. Dijk, f 5760 N. van der
Voortf 5600 C. Grootegoed t 5495 A- de Munk
f 5300 J. Dorregeest, f 5248E. Kalverboerf 5240
•J. Elleman f 5140T. P. van der Waalf 5130.
De levering is nog niet gegund. Onder de voorwaarden,
bij deze aanbesteding in acht te nemen, komt o. a. de
bepaling voor, dat, bij het doorgaan der beoogde loons-
verhooging in het timmervak alhier, de aannemingssom
met 1 °/0 zal worden verhoogd.
Z I A It I» u T TEH.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk
maar
Herhaaldelijk tot de ervaring gekomen zijnde, dat door
de ingezetenen misbruik wordt gemaakt van de in de
straten en wegen liggende zinkputten doorin strijd met
de bij de algemeene politie-verordening gemaakte bepa
lingen daarin allerlei vuil en vaste stoffen te werpen
tengevolge waarvan bij zware regenbuien de afvoer van
hemelwater nagenoeg geheel belemmerd wordt
Noodigen de ingezetenen dringend uitdaarmede uiet
voort te gaan waardoor zij zichzelzen voor schade en
nadeel zullen vrijwaren zijnde aan de politie opgedragen,
proces-verbaal op te maken tegen hen die in strijd met
de bestaande, voorschriften mochten handelen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar. A. MACLAINE PONT.
28 April 1896. De Secretaris a. i.,
L. VAN DER VEGT.
P.
9.
Boer C
geslaagd
Van
P. C. Munk
de 3e naar de 41e klasse:
J. G. Frantsen J. Harms, F. A. Groen
J. J. Velthuis, J. Smit, J. Kioft, G. Bierman, B. Tjalkens,
G. Peetoom, O. Bregman, F. M. AghinaB. Bakker, J.
Liedmeijer W. Rus N. Veltkamp, H. J. Sigterman, J.
Wit, F. G. Brouwer, C. de Rooij, N. Brouwer, A. Leijen,
R. Stein, J. Nienwenkarap, T. Baas, N. Smit, K. Hoog-
zaad K. de Vries, D. de Jong, C. Haarlem, A. Basie,
J. Rijss J. Bierman, A. Harder, C. Mol, G. Henze, C.
J. W. Baan en W. Eltring. Herexamen 2. Niet geslaagd 4.
Met gunstig gevolg het eind-examen afgelegd door:
A. Vonk, R. C. Kuiper, R. Holman, B. Hellomau F.
de Munk, J. H. Scbeuke, A. Zwart, D. de Groot, P. Mo
lenaar, P. v. d Gnlik, C. A. Grootegoed, M. Stubenitzky,
J. Zentvuld, H. J. C. van Assen. J. Schuurman, J. Tijssen,
Vervolg binnenlandsche berichten.
Purmercnd. De Tuiubouwvereeniging »Beemster,
Pnrmerend en omstreken" heeft tegen 29 April a.s., in
het café van J. Aarse aan den Purmerender wegeene
vergadering belegd, ten einde de wonschelijkheid te be
spreken van de oprichting eener vereenigingwelker
leden hunne groenten en vruchten bij afslag op een vaste
plaats te Beemster verkoopen.
De uitbreiding van de r. c. jongensschool naar het plan
van den architect, den heer H. P. van den Aardweg
alhierwerd gegund aan den heer P. T. Brinkma,n°,
aannemer alhier voor f 4000.
Bij het Purmerender Veefonds zijn den 21, 45 run
deren verzekerd.
Zaandam. Tijdens de dezeu zomer te houden
tentoonstelling van Zaansche Nijverheid zal een groote
internationale zeilwedstrijd worden gehouden.
Watergang. Den 22 werd alhier de eerste jaar
vergadering gehouden van het Veefonds »Landsmeer
Watergang en Omgeving". Nadat door den Directeur
verslag was uitgebracht over het verloopen jaar, 15 April
1895 werd het fonds opgericht, werden tot commissarissen
gokozen de heeren G. KeizerE. Knibbe K. Wortel
J. v. Schaik Jr.,. W. Oort A. Exalto, C. Nooij en R.
Spaans. Uit het verslag bleekdat er 26 stuks vee
waren gevallen waarvoor door de deelnemers was be
taald f 2,09 per vorzekerd beest. In het geheel waren
door elkaar verzekerd 832 stuks runderen. Dat de sterfte
betrekkelijk groot was vond hoofdzakelijk hare oorzaak
daarin dat in het verloopen jaar nog vele koeien man-
keerende warentengevolge de in 1894 geheerscht
hebbende ziekte.
Veeuitvoer.
Van 19 tot 22 April werden uit Nederland langs
het grensstation Rozendaal naar het buitenland verzon
den 94 wagons vee waarvan 79 wagons bestemd waren
voor Belgie en 15 voor Frankrijk.
IVederlandsche werklieden In Ruitschland.
In verband met het veelvuldig vertrek van werk
lieden vooral uit Gelderland naar Duitschland
is in de laatste dagen door verschillende gemeentebe
sturen eene waarschuwing afgekondigd waarbij aan de
werklieden de raad wordt gegeven om ter voorkoming
van teleurstellingen, vóórdat zij zich begeven naar plaat
sen en nijverheidsondernemingen, welke hun voorgesteld
worden door berichten in dagbladen of door daartoe
uitgezonden agenten de tusschenkomst in te roepen van
den Lurgemeester hunner woonplaatsdie bij den Ne-
derlandschen Consul inlichtingen kan inwinnen omtrent
de vooruitzichten voor het krijgen van werk, de loonen
en de huurprijzen der woningen.
De meeste Nederlandsche werklieden arbeiden te Essen,
Duisburg RuhrortLaer Dusseldorf en Beeckbij
Ruhrort. Het talrijkst zijn zij op de twee eerstgenoemde
plaatsen. Het weekgeld wisselt daar van f 9 tot f 12.
Kosthuizen en levensmiddelen zijn er vrij duur.
I°I leden in het bestuur der gewestelijke vereeni
ging Noorholland van het ^fed. Onderwijzers-Re-
nootseliap zij" gekozen de heeren J. van der Laarse
hoofd der o. 1. school te Osdorp en J. D. C. de Vries
onderwijzer te Oostzaan.
Leeuwarden. Bij de den 23 vanwege de veree-
ni8'ng »Friesch Rundveestamboek" alhier gehouden ten
toonstelling van stamboekvee waren een 90tal beesten
aangegeven die een duidelijk beeld gaven van den schoo-
nen Frieschen veestapel.
Op het veemarktterrein was een volledig stel stamboe-
ken aauwezig, ten einde de afstamming te kunnen nagaan.
Behalve vele eerste prijzen, werden onderscheidene bron-
zen medailles en getuigschriften toegekend.
Een droevig ongeluk heeft hier plaats gehad eene
dienstbode slikte eene speld welke ze onder hare bezig
heden in den mond stak, naar binnen.
Aanvankelijk werd daar minder op geletdoch kort
daarna gevoelde zij eenige pijn, welke gaandeweg toeuam,
en eenige dagen later maakte de dood een einde aan
haar lijden.
Monnikendam. A.s. Woensdagdeu 29zal
hier de groote voorjaarsrunderenmarkt gehouden worden.
Deze en de najaarsmarkt mogen zich in een druk bezoek
van koopers en vee verheugen alle andere markten, die
hier ter stede in 1895 gehouden werden bleke i geen
levensvatbaarheid te bezitten.
