No. 59. Eerste l,lad' Acht en XVegentigste Jaargang,
1896.
Z 0 NII A G
17 MEI.
Zitting yan den Gemeenteraad
iNSCHRiJVÏNÖ SCHUTTERIJ
Dinsdag en Donderdag,
Onbestelbare ürieven,
d e v ouden W oor werpen.
Buitenlan <1.
Nederland.
■er: 3
op Woensdag, 20 Mei a.s.
hyhuksdii: couiivyt.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
maanden voor Alkmaar f O,SO; fitinco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0,©«. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Teiefoonnui
De agenda zal in het volgend nnmmer worden mede
gedeeld.
van des middags 12 tot des namiddags 2 nre ter ge
meente-secretarie, tot en met 31 Mei a.s.
Slachtplaats en bakkerij.
BURGEMEESTER en WETHOUDERSvan Alkmaah
brengen ter algemeene kennis,
dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is ge
legd de aan hen ingediende verzoeken, met de bijlagen,
vaD a. ANDRIES PRINS, vleeschhonwer alhier, om
vergunning tot het oprichten van eene slachtplaats
met rookhol, op het open erf achter het perceel aan de
Laat wijk A,_ No. 133, en b. van G. MOLENAAR,
broodbakker alhier, om vergunning tot bet oprichten van
eene bakkerij, in het perceel aan het Lnttik-Ondorp,
wijk C, n". 4, en dat op Dinsdag 26 Mei 1896, 's mid-
ags te i waal f uren, ten stadshnize gelegenheid wordt
gegeven om tegen het oprichten van die inrichtingen
bezwaren in te dienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
Mei 1896. De Secretaris,
C. D. DONATH.
Uitstel onderzoek verlofgangers.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ingevolge aanschrijving van den heer Commissa
ris der Koningin in deze provincie van 27 April 1.1. No.
1/1019 M S 4e afd. ter algemeene kennis, dat de ver
lofgangers der militie die van den heer Commissaris der
Koningin vergunning hebben verkregen zich buitenlands
e begeven of ter haringvisseherij of ter zee te varen
zich tot genoemden Commissaris kanneu wenden, ten
einde uitstel te verkrijgen van het jaarlijkscb onderzoek
hunner militaire kleeding en uitrustingstukken tot No
vember of December van dit jaar.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
A. MACLAINE PONT.
Alkmaar De Secretaris
12 Mei 1896.C. D. DONATH.
Nationale Militie.
jMS*- De ""^cien-verlofgangere N. Bruijnes
en Jan Noep worden ,iringend nitge-
noodigdKch ter gemeente-secretarie aan te melden.
verzonden, gedurende de 2e helft van April 1896:
T. Visser Tollecnaar A. Cailleou L. Breek Am
sterdam B. Schram, Grootschermer; J. Havermans
Haarlem.
Van Obdam
P. J. v. d. HooffEkt.
Van Oudkarspel:
A. BartenBarsingerhorn.
Een kinderzak; een huissleutel; een pantoffel een
iwart gevlekt, hondje een portemonnaie, inh. f 0,365
een pakje, inh. rood katoen een kinderhalssnoer een
schoentje van geel ledereen horlogekettingeen defect
gouden broche een portemonnaie, inh. f 2,52; een hals
band met penning; een stalen rozenkrans; een zilveren
ringetje; een stuk van eeD armband; een portemonnaie,
inh. twee broches; een rozenkrans; een gouden broche
met juweelen steentjes; drie nieuwe zakdoeken; een stuk
van een gieter; een kaasplank een mes.
Alkmaar, De Commissaris van politie,
17 Mei 1896. S- M. S. MODDERMAN Jr.
nale socialistische congressen vertegenwoordigde hij
zijne partij.
BULCiARIJK. Vorst Ferdinand is met een militair
gevolg naar Moskou vertrokken. Tevens gaat een Bnl-
gaarsche deputatie naar Ruslanddie den Czaar een
album met gezichten uit het land zal aanbieden.
BELGlE. De nationale wapenfabriek te Herstal
heeft met 500 nienw aangenomen werklieden den arbeid
hervat. Bovendien zijn een honderdtal onde werklieden
aangenomen Tweeduizend stakers echter, die van geen
toegeven willen weten blijven zonder werk.
Jan Volders, de bekende socialistis na een treu
rig lijden bezweken in het krankzinnigengesticht te Evere,
waar hij sedert Angnstns 1894 verpleegd werd.
olders was niet alleen een hoogst bekwaam maar
een in alle opzichten achtenswaardig man, van een nobel
karakter. Hij was de zoon van een schrijnwerker, maar
door zijn uitstekenden aanleg en zijn grooten ijver, wist
hij z;ch spoedig op te werken. Aanvankelijk was hij
geëmployeerde aan de Nationale Bank en toen hij die
betrekking had verloren door het deelnemen aan politieke
meetings, begaf hij zich in de jonrnalistiek. Als redacteur
van de .National" en later van de .Peuple" had hij een
groot aandeel aan de organisatie van de werkliedenpartij;
*!)n streven was vooral gericht op de vereeniging van
de Waalsche en de Vlaamsche groep. Op alle internatio-
EGÏPTE. Dinsdag zijn te Alexandria 36 gevallen
van cholera aangegeven. Van de lijders stierven er 22,
terwijl vier herstelden.
In het proces tegen de commissie der Egyptische
Openbare Schnld heeft het Openbaar Ministerie Woensdag
geconcludeerd ten gnnste der gedaagden. De gemengde
rechtbank zal den eersten Jnni uitspraak doen.
Het expeditiekorps heeft veel te lijden van de hitte;
ta Wady Haifa wees de thermometer 114° in de schadnw.
Niettemin wordt ijverig doorgewerkt aan den spoorweg,
1TAEIE. Uit Massooah meldt men dat -alle gevan
genen, die tot Makallen's bezetting behoord hebben in
vrijheid zijn gesteld. Ras Mangasha beloofde binnen zes
dagen alle gevangenen in vrijheid te zullen stellen, die
zich in Tigré bevinden.
De hitte is zeer groot, er komt gebrek aan water.
RUSUAND. De agent eoner Russische stoomvaart
maatschappij heeft een stak grond gekocht aan de kn9t te
Chefoo, beKoorende aan het huis Ferguson, met het doel
er een pier te bonwen. Andere hnizen te Chefoo heb
ben daartegen bezwaren gemaakt, maar ten gevolge der
tusseheukomst van de Russische regeering hebben de
Chineesche autoriteiten in het verzoek van den Rnssischen
vice-consul toegestemd.
Dit bencht heeft zeer de aandacht getrokken der
Lngelsehu bladen, die thans hnn oude vrees bewaarheid
meenen te zien, dat Rusland vasten voet iu China zou
krijgen.
SPANJE. De regeering is door de ter doodveroor-
deeimg van de vrijbuiters der »Competider" (gelijk wij
meldden) opnieuw in conflict gekomen met de Ver. Staten.
Te Madrid wordt verteld, dat generaal Wevler aan
ue regeering heeft geseind, dat het onmogelijk is den
oorlog naar behooren te voeren. Wanneer de Spaansche
overheid elk oogeublik wordt belemmerd door de inmen
ging der Vereenigde Staten, dan moet men van de re-
S^ring der Vereenigde Staten aanzienlijke schadeloos
stelling verlangen voor de in brand gestoken suikerplan
tages,'verklaart hjj.
Men noemt als opvolger van generaal Weyler, voor
het geval deze blijft bij zijn voornemen om af te treden,
maarschalk Blanco y Arenas, den gouverneur der Phi
pijnen.
Naar »The Standard mededeelt, zijn de Spaansche
rugeering en de regeering der Vereenigde Staten over
eengekomen, dat de tar dood veroordeelde Amerikaansche
vrijbuiters nogmaals zullen terechtstaan en ditmaal voor
de gewone rechtbank.
TRANSAAAE. Géneraal Jonbert (de overwinnaar
van Majaba) is benoemd tot vice-president van Trans
vaal in de plaats van wijlen generaal N. J. Smit. Gene
raal Jonbert was reeds lid van den Uitvoerenden Raad
en sedert de bevrijding commandant-generaal van de
transvaalsche strijdmacht. Bij de jongste presidentsver
kiezing stond Jonbert als candidaat tegenover president
Kruger hij kreeg 7000 stemmentegen 8000die op
den tegenwoordigen staatspresident werden uitgebracht.
Generaal Jonbert wordt verondersteld, tot de meer
vooruitstrevende partij onder de Boeren te behooren.
De staatssecretaris der Z.-A. Republiek, dr. Leyds,
seinde aan sir Hercnles Robinson de verklaring, dat de
regeering niet gelooft de mededeelingen der bladen dat
de engelsehe regeenng nog partijdigheid toont voor de
directeuren der Chartered Company die een bron van
gevaar is voor Zaid-Afrika.
President Kruger had een onderhond met den agent
van Renter, waarin hij verklaarde, dat de samenzwering
niet te verdedigen is en dat zij., die er aan deel namen,
gestraft moeten worden.
Het ontslag van sir Jacobus de Wet heeft niemand
verrast. Sir Jacobus heeft zich in den laatsten tijd ern
stig beklaagd over de houding, door zijn superieuren
tegenover hem aangenomen Vermoedelijk heeft de be
titeling als »een oud man" (gelijk Chamberlain die
zelf, nota bene, ouder is hem noemde) de maat doen
overloopen.
Een der grootste aandeelhouders van de Chartered
Company heeft een proces ingesteld tegen Beit in zijn
qnaliteit als directeur dier maatschappij om door den
rechter te doen uitmaken, welke schade de maatschappij
geleden heeft door de handelingen van Beit met het oog
op diens medeplichtigheid aan den inval in Transvaal"
en hem te doen veroordeelen tot vergoeding dier schade
aan de maatschappij.
VEREENIGDE STATEN. De benoeming van
Mac Kinley tot repnblikeinsch candidaat voor het presi
dentschap die thans zeker wordt geachtveroorzaakt
eenige ongerustheid in financieele en handelskringen te
New-York. Men weet niet welke stelling Mac Kinley
inneemt ten opzichte der zilverqnaestie maar zijn ver
kiezing tot president zou hoogstwaarschijnlijk het be»in
zjjn van een nieuwe tariefbeweging.
Tweede hamer.
De Kieswet.
Dinsdag werd het algemeen debat geopend. De heer
van Kerkwijk meent dat de aanspraak op kiesrecht
zeer groot isen dat waar het streven tot uitbreiding
bestaathet verkeerd zonde zijn die begeerte tegen te
gaan. Hij zal, ondanks verschillende bezwaren vóór
stemmen, daar men er anders nooit komt. Hij betreurt
hetdat de heer Tak van Poortvliet door ongesteldheid
verhinderd is tegenwoordig te zijn.
De heer B o o 1 acht dit ontwerp beter dan het vorige,
hij ziet hier werkelijke" kenteekenen van geschiktheid en
welstand. De bepaling van 25jarigeu leeftijd is beter dan
die van 23, maar toch wellicht nog te laag.
Te groote uitbreiding van kiesrecht is nadeelig voor
den Staat en voor de ontwikkeling van onze staatsinstel
lingen. Weinige maar degelijke konnis ware het bost en
kenteekenen daarvan zijn te zoeken in den leeftijd en een
redelijken census. Hjj is niet bepaald tegen het ontwerp,
maar behondt zich zijn stem voor.
De heer Pijnappel meent dat het zwaartepunt ligt
bij do artikelen. Das bepaalt hij zich tot eenige nood
zakelijke algemeene opmerkingen, voornamelijk over de
beteekenis der kamerontbinding en de uitspraak der
kiezers. Onjuist is de beweringdat men het kiesrecht
moet regelen alvorens men tot iets anders kan overgaan.
Er moet zeker een eind komen aan kiesrechtherziening
maar dat moet een goed einde zijn. Hij zal daarom
niet een ontwerp afstemmen om kleine bezwarenmaar
als de bezwaren groot zijn zal hij er niet voor stemmen,
enkel uil zncht om er een einde aan te maken. Het
einde mag niet schadelijk zijn voor het vaderland.
De heer Michiels v. Verduijnen acht het een
deugd van dit ontwerp, dat het de grondslag van wel
stand zoekt in het bezit van eenig geld.
Bij de beoordeeling van dat ontwerp moeien wij beslissen
of het stelsel der regeering is een stelsel van groote uit
breiding, dat positieve koutookonen aanneemt voor geschikt
heid en welstand. Of het ontwerp alle gesehiktenlipneemt
of alle ongeschikten weert, is thans minder hoofdzaak.
Daaromtrent moet men het ontwerp niet te strenc beoor-
deolen. Overwegende bezwaren heeft hij niet en hij hoopt
dat de Minister op enkele punten nog zal willen tegemoet
komen aan de bedenkingen. Zoo zon bij gaarne stem
plicht zien ingevoerd. Ook zon hij gaarne de regeling
van het gemeentelijk kiesrecht (dat in het ontwerp-Tak
niet voorkwam) zien vervallen.
De heer B a s t e r t keurt af het couloir-stelsel en de
caudidaatstelhug, zij zijn on-Hollandsch. Het bestaande
stelsel heeft reeds dit voor, dat het bekend is. Vooral
ten platten lande is organisatie van den kiesstrijd zoo
danig dat men met gemakkelijk met de voorafgaande
caudidaatstelhng vrede zal kannen hebben, daar het zeer
moeielijk is in kleine plaatsen candidaten te vinden. Dat
men we stelsel moge in België goed werken, hier te lande
is het daarom met geschikt. Vooral de invoering van
stemplicht ware noodzakelijk, waar men ziet, hoe meni
geen zich van zijn stemplicht thans kwijt. Een eind
conclusie neemt hij nu nog niet, hij acht de uitbreiding
te groot. 6
De heer Harte is niet voor uitbreiding, doch door
zijne belofte gebonden; de kenteekenen voor welstanden
geschiktheid zijn zwak, de overgangsbepalingen ten
aanzien van de kiezers, die geen belasting betaald heb
ben, ongrondwettig. Stemplicht acht hij zeer gewenscht,
hij zal een amendement in dien zin voorstellen
Den heer Goeman B o r g e s i n s kan 't ontwerp
met bevredigen, wijl 't vasthoudt aan den census
De voornaamste belasting zal zijn het nog niet eens
ingevoerde nieuwe personeel. Het bezwaar wordt nu
grooter daar de menwe personeele belasting, als grondslag
van bet kiesrecht, nog veel slechter is dan het bestaande
personeel. Primo, omdat het nieuwe personeel alle elas
ticiteit mist, omdat het rechtstreeks invloed kan uit
oefenen op het kiesrechtpersoneel en omdat de admini
stratie een zeer grooten invloed krijgt op den belasting
aanslag, die het kiesrecht zal geven. De andere kentee
kenen zullen aanleiding geven tot moeielijkheid en wille
keur. Hij geeft voorbeelden.
Gaan wij mede, het zal zijn noodgedwongen. Wordt
het ontwerp verworpen, de conservatieven pur sang znllen
het meest juichen groote onzekerheid zal in den lande
ontstaan. Mochten wij medegaan, dan zal het geschieden
met de wetenscnap dat dit ontwerp zuiver heeft een
provisioneel en tijdelijk karakter. Een kiesrecht gegrond
op een be astmgceusus kan niet definitief zijn en de over
gangsbepalingen hebben dit ontwerp nog minder defini
tief gemaakt.
De heer H e s 8 e 1 i n k vanSnchtelen heeft groot
bezwaar tegen census. Overtuigd voorstander van het
ontwerp-iak zal bet hem moeite kosten voor dit ontwerp
te stemmen. Het zal afhangen van de veranderingen in
het ontwerp te brengen.
06 h*?,r.,V 6 6 g 6 11 8 acht het ongrondwettig, onredelijk
en onbillijk en gebrekkiger dan de bestaande kieswet
Hij wil het ontwerp niet bedelven onder grondwettige
bezwaren zooals bij het vorige is gedaan, al is het een
feit dat drie der Ministers als Kamerleden kostelooze ge
nees-, heel- en verloskundige hulp als onderstand be-