21*
97è
7H
in itkh WAjbl.
77+J
994
Ui
l°4f
-h
ïjj+f
Ui
Uo*
|l6#
1234-
121
164*
139*
De verlaging der huurprijzen in het algemeen met 20
pot. is volkomen willekeurig. Waar nu de regeering
na ernstig onderzoek de cijfers heeft voorgesteld mag
hij niet met 't amendement meegaan. Wat hetamendt.-
Kuijper betreft, hij blijft het bestrijden niet uit een parti-
pris maar uit overtuiging. Hij heeft daartegen vol
strekt niet het verwijt van ongrondwettigheid geopperd,
maar wel beweerd dat de antirevol. partjj nooit elke
samenkoppeling met belasting heeft ongeoorloofd ver
klaard.
De heer Pijnappel zet nader zijn standpunt tegenover
artikel en amendementen uiteen. In het debai is het
kenteeken van geschiktheid op den achtergrond gekomen
en men hoort slechts spreken van welstand en weistan
digen. En dat begrip van welstand wordt nu beperkt
tot de beteekenis, dat men niet woont in een krot. Door
de minister is het beginsel van draagkracht volgens het
personeel op den voorgrond gesteld. Spreker blijft be
zwaar maken tegen het identiek verklaren van draag
kracht en geschiktheid. Het bedrag van f 1.50 geeft niot
den allerminsten waarborg dat de betaler geschikt is
voor het kiesrecht. Er bestaat tusschen belastingbetaling
en geschiktheid geen enkel logisch verband. (Juist Juist
De heeren die de juistheid erkennen hoop ik dus te
overtuigen, dat zij moeten stemmen togen het amendem.-
Borgesins (gelach).
Twee amendementen wil spr. ondersteunen. Primo het
amend.-van Karnebeekomdat de minister in zijn eigen
ontwerp zonder noodzaak van zijn eigen grondslag afwijkt
en prijsgeeft het beste middel van controle, n.l. dat ieder,
die op het kiesrecht prijs stelt moet vallen onder de be
lasting betalenden. Secundo het amend.-Travaglino, om
dat op 28 jaar de kracht on moed der jeugd zich paren
aan gerijpter oordeel.
Wat het amendt.-Knyper aangaat men moet zich
beperken tot algemeene kenmerken en kan onmogelijk
het karakter der kiezers keuren.
De heer Smeenge verdedigt nader zijn amendt. om aan
schepen van 20 kub. M. laadruimte kiesrecht te verbinden
terwijl de minister uoorstelt 30 knb. M. Er is reeds bij
het ontwerp-Tak besloten 20 kub. laadruimte aantenemen.
Do heer A. van Dedem constateertdat men doodarm
en bedeeld kan zijn en toch in de grondbelasting aan
geslagen en die moet betalen. Er zijn eigenaars en huur
ders in woningen van f 1 grondbelastingdie men vol
strekt niet kan rekenen tot hen, die welstand genieten.
Spr. zou liever zien dat betaling der grondbelasting
niet als kenteeken van geschiktheid werd aangemerkt
maar hij kan den grondbelasting niet missen met het
oog op andere alinea's ven het artikel. Wil den heer
Bastert zijn amendement wijzigen en den aanslag der
grondbelasting op f 2 brengen, dan zou hij wel daarvoor
zijn. Tegenover den heer Heemskerk ontkent hij dat
het ontwerp belasting samenkoppelt met kiesrecht. Het
belastingbiljet is slechts een bewijs. De talentvolle vor-
dediging van de amendementen-Borgesins gisteren door
de heeren Lely en Drucker heeft hij met genoegen ge
hoord, daar er uit blijkt, hoe toegemoetkomend de oppositie
in 1894 is geweest tegenover het ontwerp-Tak. Als de
regeeringspartij toen toeschietelijker geweest warezou
zij veel meer hebben gekregen. Als ze nu niet aannemen
wat zij krijgen kunnen zon het kunnen gebeuren dat
ze later nog minder kregen.
De heer Schaepman behoorde tot de gcslagcnen van
1894. Hij kan dus niet rekenen op verwezenlijking van
zijne denkbeelden. Hij heeft niet meegewerkt tot het
optreden dezer Regeering en behoefde zich dus niet in
te laten met de beloften bij de stembus gegeven. Hij kon
dus zwijgen, te geruster omdat hij der Regeering de ge
legenheid kon geven tot een eerlijke proefneming om het
kiesrechtvraagstuk op te lossen. Een amendement be
hoefde hij niet voor te stellen daar hij alleen stond
zonder partijgenooten. Het amendement-Kuyper heeft
wat de toelichting betreft niet zijn geheele instemming.
De realiteit in bet kiesrecht moet zijn een kenteeken en
nu is voor spreker de vraag welke controle is de beste,
die van de Regeering of van dr. Kuyper En dan moet
hij openhartig zeggen, die van de Regoering welke voor
de groote meerderheid der kiezers geen controle behoeft,
waar zij heeft een vast kenteeken. Ten slotte bestrijdt
hij de voorspiegelingen van den heer Heemskerk.
De heer Bastert verdedigt nader zijn amendement tot
verhooging van het cijfer der grondbelasting van f 1 tot
f 3juist met het oog op de beperking van het aantal
kiezers, dat een vermoeden bezit niet voldoenden welstand
te bezitten. Maar ter voldoening aan den wensch van
den heer A. van Dedem verminderd hij het cijfer van
f 3 tot f 2.
De heer Kuyper heeft in de uiting van den heer Hint
zen, dat het den voorstellers van het amendement slechts
te doen was om de menigte zand in de oogen te strooien
slechts gezien een zwakke nagalm vau een wegstervende
oppositie.
Verder verdedigt hij de redactie van het amendement.
Er moet gesproken worden van huizen of deelen van
huizen omdat hier en daar twee gedeelten van hetzelfde
huis aan twee verschillende eigenaren behooren.
Men heeft geklaagd over de meerdere besogne die
het amendt. zon te weeg brengen. Spr. ontkentdat
die meerdere besogne van het amendement op de eerste
alinea's te wachten is terwijl bovendien de minister het
controlebezwaar aanvoert, naar mate het hem goed dunkt,
daar hij, wanneer anderen klagen over gemis aan controle,
den minister wijst op de voldoende strafbepalingen.
Van het amendt. is beweerd, dat het tegen wiudmolens
vechtdaar van census in het ontwerp geen sprake is.
Spr. beroept zich echter op autoriteiten als mr. Heems
kerk Sr. bij de grondwetsherziening en mr. Cort van der
Linden in een Gids-artikel ten betooge dat belasting
aanslag is census, zoodat Patrimonium" nog zoo ongelijk
niet had om te spreken .van een verkapten census. De
saambinding van belasting en kiesrecht levort dezelfde
bezwaren op als waarvoor men gestreden heeft tegen den
belastingcensus.
Juist dat verband zal bij de overgangsbepaling den
minister nog veel last veroorzaken. Wie kiezer zal zijn,
wordt iëiteljjk niet in de kieswet geregeld maar in de
belastingwetdoor wijziging der belastingen kan men het
kiezerspersoneel veranderen en de kieswet intact laten.
Als een volgende regeering het personeel tot eene ge
meentelijke belasting maakt, ligt de geheele economie der
kieswet onderst boven.
Het groote kwaad van den census is, dat men het per
soneel der kiezers kan veranderen zonder iets aan de
kieswet te veranderen. Het amendt. tast echter het
stelsel van het ontwerp niet aan, maar wil het Ü3cale
element terugdringen tot de limite van f 1 der grond
belasting. Een ander bezwaar is, dat het amendt. op de
belasting zou neerzien eu alleen op het ideëele letten.
Neen, wij Calvinisten zijn geen asceten en hebben naast
de zorg voor den geest ook gezorgd, dat het lichaam
steeds tot zjjn recht komt (gelach). Wij hebben het niet
tegen belasting, maar tegen de sa&mbinding van belasting
en kiesrecht.
De heer de Beaufort (Amsterdam) bestrijdt de voor
stelling van den heer Drucker omtrent de historie van
het kiesrecht. In 1893 werd een voorstel ingediend,
waarvan de toenmalige regeering kon weten, dat de
helft der regeeringspartij niet kon meegaan. Dezerzijds
heeft men naar overleg getracht en gevraagd positieve
ken teekenen. Toen de regeering verklaarde die niet te
kunnen vinden, heeft men in amendementen positieve
kenteekenen aangegeven, maar erkend dat in de cijfers
feilen konden voorkomen. Nu twee der voorstellers zijn
geworden deel der regeering, hebben dezen zich juiste
cijfers woten te verschaffen en nu is het zeer verklaarbaar
dat men dezerzijds daarmede instemt.
De heer Borgesius acht de redeneering van den heer
A. van Dedem weinig serieus, dat n.l. als de vooruitstre-
venden nu dit ontwerp niet aannemen, zij met nog min
der zich zullen moeten tevreden stellen. Als de heer
van Dedem terug wil dan had hij met zijne vrienden
bij de stembus niet de kiezers in den waan moeten laten
dat zij nog altoos even ver wilden gaan als het ontwerp-
Tak. Door den heer Mackay is gesproken van een
willekeurigen maatstaf der verlaging der huurprijzen met
20 pCt. Gaarne zouden wij verder zijn gegaan, maar wij
hebben het nagelaten om het amendt. aannemelijker te
maken. Als de minister eischt, dat wij aantoonen, dat
in alle gemeenten de cijfers der tabel te hoog zijn, dan
is die eisch onmogelijk, maar wij hebben aangetoond,
dat in verschillende plaatsen de maatstaf te hoog is
terwijl de minister zich verschanst achter een barricade
van woorden zonder de cijfers van de tabel te verdedigen.
De houding van den heer Schaepman heden is spr.
geheel ouverklaarbaar. Dit ontwerp kan noot nationaal
zijn, waar men zoo beperkte opvattingen huldigt en zoo
vasthoudt aan personeels belastingcijfers. Van do 6400
werklieden die in de enquête zijn begrepen zullen geen
25 pCt. kiesrecht ontvangen door het kenmerk der per
soneels belasting. Al werden alle amendementen aan
genomen, dan nog bleef men ver beneden hetgeen vroeger
We schelijk is geacht. Men schijnt thans in de Kamer
te wenschen een beperkt kiesrecht.
De minister van binnenl. zaken verdedigt nader de tabels
als juist gegeven. Ging meu lager dan zou men op on-
invorderbaarheid der posten stuiten. Door den heer Roes-
singh is beweerd dat het kiesrecht zal berusten op een
deel der wanbetalers. Dit is onjuist wel op de onin-
vorderbaarheid van belasting. Men kan uit die bevolking,
die buiten de belasting valtandere belangrijke kiezers-
groepen trekken die vallen in loon- en spaarbankboek
jes-elementen. Overigens beweerde de minister, dat zij
die verlagingen voorstellen de juistheid daarvan moeten
voorstellen. De argumenten van de regeering hebben
tot aanbeveling van de verlagingsamendementen geen
waarde. De voorstellers moesten bewijzendat één wel
stand in kiesrecht gelijk is aan 4/5 in personeel.
Met den heer de Beaufort ontkent spr. do juistheid van
de geschiedenis der kiesrechtregeling door den heer Druc
ker uiteengezet. Als men ons verandering van standpunt
verwijt dan is dit de geschiedenis van den balk en den
splinter. De amendementen sehijuen meer een wig om
in het ontwerp der regeering te worden gedteven dan
een eigen beginsel voor te staan. Het eene amendement
is een stuk van het amendement-Mees en het andero de
caricatuur van het amend.-vau der Kaay.
Den heer Mackay raadt hij aan om bij sub-amende
ment de quaestie der eenmalige verhuizing te doen
beslissen in het ontwerp der regeering en buiten het ka
der van het amendement.
Als men de personeele-, bedrijfs- eu vermogensbelastin
gen wegneemtmaar de grondbelasting tot f 1 behoudt,
gelijk de heer Kuyper c.s. doetdan zal het systeem der
kieswet niet veranderen maar diezelfde personen zullen
andere bewijzen voor hun kiesgerechtegheid moeten aan
voeren en wel met veel grooter omslag. De minister
ziet dus geen beginsel-verschil in het amendement. Het
amendt. is practisch onuitvoerbaar, want de minister is
altijd in de practijk geweest en de heer Kuyper in boogore
sfeeren.
Met de wijziging door den heer Smeenge aangegeven
kan de minister zich niet vereenigen. Het gewijzigd
amendement-Bastert kan hij niet aanbevelen. Als de
voorsteller nog f 1 lager gaat dan zijn wij waar wij wezen
willen.
De heer Michiels stelt namens de Commissie van Rap
porteurs een sub-amendement voor op het tweede ameu-
dement-Borgesius, om te eischen, dat bewoning van niet
meer dan twee huizen moet plaats hebben »in dezelfde
gemeente."
Het debat over de eerste alinea is afgeloopen.
liaralngerhorn. In eene buitengewone verga
dering met dames van het Nutsdepartement Kol hom
op zondag, den 31, zullen de prijzen der gehouden ten
toonstelling aan de bekroonden worden uitgereikt. Alle
inzenders en inzendsters worden op deze vergadering
uitgenoodigddie door muziek en zang alsmede voor
drachten zal worden opgeluisterd. De verdienstelijkste
volksinzendingen (hoofddoel dezer tentoonstelling) werden
alle voor de loterij aangekocht. Er werden 600 loten
geplaatst.
Met een 25tal kinderen van K o 1 h o r n werd den 27,
door goed weder begunstigdonder geleide van den on
derwijzer G. A. Evenwel, een schooluitstapje gemaakt
naar Oallantsoog. 's Morgens 6 ure werd aangetreden
heen werd een omweg gemaakt door den polder Waard
eu Wieringerwaard. Dergelijke wandelingen, reeds meer
malen door genoemden onderwijzer georganiseerd, blijken
den kinderen goed te bevallen en tevens leerzaam te
zijn.
De ansjovisvangst was te Kolhorn weder beter
dan de voiige week den 25 was de vangst zeer ruim.
De prijs is van 7,— tot ƒ8,— per 1000 gestegen.
Meer dan duizend mannen en v; ouwen uit Fries
land zijn sedert de laatste dagen naar Groningen ver-
trokkon, om het bouwland van onkruid te zuiveren. De
Groningsche arbeiders kunnen het wieden niet voldoende
uitvoeren. Zoodra het werk afgeloopen is, keeren zij naar
hunne hairdsteden terug.
Door de „Noord-Hollandsclie Tramwcg-
Hanlij." werden gedurende de beide Pinksterdagen ruim
10.000 reizigers vervoerd.
Schermcrliorn. Ook hier begint men veilangend
naar regen uittezien, de meeste regenbakken zijn leêg en
er wordt weer een druk gebruik gemaakt van de ge
meentelijke Nortonpomp, die 265 voet diep, heel goed
water levert, waar bijna alles in kan worden gedaan.
De wei- en bouwlanden hebben groote behoefte aan wa
ter, van vele boeren loopt het vee nog in het hooiland
en de gewassen der bouwlanden komen niet vooruit.
Texel. Den 25 heeft de minister van waterstaat
een bezoek gebracht aan Oudeschild om de haven te be
zichtigen.
Nabij Katwijk aan Zee is de conducteur K.
onder de stoomtram geraakt. De beide beenen werden
hem afgereden. Spoedig daarna is hij overleden. De
ongelukkige, 30 jaren oud, was getrouwd on laat drie
kinderen achter.
Spanbroek. Door mej. Kruisman, onderwijzeres
a/d O. L. school alhier is eervol ontslag aangevraagd.
Op "1 lieland is den 24 het badseizoen geopend.
Het paviljoen was met vlaggen getooid. Ondanks het
koudo weder had een talrijke schare zich naar het strand
begeven. Het feest werd met muziek opgeluisterd. Het
Hótel Meijer is verbouwdvergroot en naar de eischen
des tijde ingericht. Voor hen die horstel of verpoozing
zoeken in eene rustige omgeving is Vlieland thans een
bijzonder geschikte badplaats. Het prachtigebreede
strand is voor zeebaden zeer geschikt.
Westgraf tdijk. Dezer dagen geraakte da vrouw
van schipper H., terwijl zij aan den kant vanhetNoord-
hollandsch kanaal bezig was met het spoelen der kleeren,
te water. Daar er geen voldoende hulp tot redding was,
werd zij eenigen tijd later levenloos opgehaald. De on
gelukkige was 21 jaar en slechts een paar jaren gehuwd.
Uergen. Bij do op dou 26 alhier gehouden paar
den keuring werden 17 paarden van Bergen en 23 van
Schoorl ter keuring aangeboden. Van Bergen werden er
3 eu van Schoorl 5 voor den dienst bij het leger goed
gekeurd.
moord op V. Hoogsteden.
Als vermoedelijk schuldig of medeplichtig aan den
moord op den 12jarigon Hoogsteden te Rotterdam is nu
de werkman W. J. de Vosaldaar in voorloopige
hechtenis genomen.
Bij de aanbesteding, gehouden door de Dir.
Holl. IJz. Spoorw. Mij., betreffende de levering van 50
60000 K.G. roosters ten behoeve van de centrale werk
plaats te Haarlem van af 1 Juni 1896, was laagste in
schrijver de Alkmaarschc Ijzergieterij voor en
kele f 5 en dubbele t 5.50 per 100 K.G.
De barometerstand alhier, was 's morgens te 8 uur
als volgt: den 26 768.9 den 27 768.5.
Cert.NederlandN. W. Schuld2#
ditodito3
dito, Oblig3
Italië, Inschrijving 1862/815
Oostenrijk, Obl. in pap. fl. 1000 Mei-Nov. 5
ditodito Febr.-Aug. 5
dito, zilver Jan.-Juli. 5
ditodito April-Oct. 5
Portugal, Obl. Buit. 1853/84 met ticket... 3
dito, 1888/89 a frs. 500 met id. 4#
Rusland, Binnenlandsche 18944
dito, 1880 gecons.Z R 125-625 13Mei-Nov. 4
dito, 1889 le en 2e ser. 1J an. 1 Ap. 1J uli lOet. 4
dito, 1894 Donetz-Spoorw4
dito, 1867/69 20-100 Mei-Nov4
dito, 18893
dito in goud 1884. 13 Jan. 13 Juli5
Spanje, Obl. Buit. Perpetuele4
Turkije, gepriv. Conv. leening4
dito, Douane Obl5
dito, Geconverteerde Ser. D
Egypte, Obl. leening 18764
Mexico, Obl. Binn. Sch. aflosb. oblig5
dito, Buit. Geconv. 1890 6
Venezuela, Obligatiën 18814
N. W. Pac. Hyp. Tdbr5
Nederland, Cult. Maatsch. d. Vorstel. Aand.
dito, dito Winst-Aandeelen
dito, Koloniale Bank Aandeelen
dito dito Oblig5
dito, Ned. Ind. llandelsb. Aand
dito Kon. Ned. Mij. t. expl. petr. br. A
Nederland, N.Centr. Spoorw. Aand, f 250.
dito, dito gestemp. Obligatiën f 250..
Nederl.-Zuid-Afr. Spw. 18915
dito 18894
Italië, Spoorwegleening 1887/893
dito, Zuid-Ital. Spoorweg Obl3
Polen, Wars.-Weenen Aandeel
Rusland, Gr. Sp.-Maatsch.Oblig4#
dito, id. a R 1253
dito, Baltische Spoorw. Aand....,3
dito, Fastowo Spw. Mij., dito
dito, Iwang. Dombr. Oblig4*
dito, Moskou-Brest Aand. a R 1256253
dito, Transcaus. Spoorweg Oblig3
dito, Weichsel Sp. Mij Aand5
dito, Zuid-W.Sp. Oblig. a R 625 4
Amerika, Atchison Topeka Cert. v. Aand.
dito, Cleveland, Akron Shares
dito, Denv. Rio Grande dito
dito, Florida C. Pen. C. v. gew. A....
dito Illinois Cert. v. Aand
dito, Louisv. en Nashv. Cert. v. Aand..
dito, Miss. Kans. Texas Adn. ex 2e Hyp.
dito, dito, le Hvp
dito, N.-York. Erie West. Sp. Aand....
dito Wabash St. L. en Pac. Ct. v. Aand.
Nederland, Stad Amsterdam f 100
Hongarije, Theiss Loten
Oostenrijk, Staatsl. 1854
dito, dito 18605
dito, dito 1864
dito, Stad Weenen 1874
Rusland, Staatsleening 1864 Loten
dito dito 1866. Dito
Turkije Spoorwegleening
Nederland, Aand. Ned. Ind. Expl. Mij
27Mei. 28 Mek
pCi.
91# 914
]00#
lOO-A
35ïV
84*
34+v
85
25*
38 -fi
63
98*
98*
95#
1012
82*
104
60
87*
94
20*
l02f
44A
94fi
42*
59*
60*
61
102#
75*
502
29*
91#
162|
102
50ï%
53
159
99
87#
61 ril
72#
88
74
98
15A,
19ts
13
6#
94#
49
83*
17#
110*
Uöi
124*
122
164
140
181#
162
26*
120
100*
99r
81
85 i
84^
84»
85i
25?
38?
63
102
82*
86
TB
44x
8
58j
100
510
60
53
61z
88j
99#
lö
6a
934
49a