s
lil
No. 65. Eerste wad. Acht en Negentigste Jaargang.
1896.
Z ONDAG
31 M EI.
Stoomtram Beverwijk-Alkmaar.
Buitenland.
Nederland
ALklIAARSCHE COUIIAM.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
maanden voor Alkmaar f O,SOfiunco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers O,OO. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone Advertentlën:
Per regel O,IA. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnuntmer3
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat ter secretarie dezer
gemeente ter visie is gelegd het door den gemeenteraad
in zijne vergadering van 20 Mei 1.1. voorloopig vastge
stelde besluit, waarbij aan den heer M. Lubcké, ingenieur
te Brussel, vergunning wordt verleend tot den aanleg
en exploitatie van eene stoomtram van Beverwijk naar
Alkmaar, in aansluiting met die van Haarlem-Beverwijk, en
wel van af den tol onder Heiloo tot den Nieuwlandersmgel
met gebruikmaking van onder Alkmaar gelegen gemeente
wegen en -gronden.
Bezwaren tegen dit besluit kunnen schriftelijk aan ons
worden ingediend binnen den tijd van veertien dagen, na
heden.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
A. MACLAINE PONT.
Alkmaar, De Secretaris
21 Mei 1896. C. D. D O N A T H.
in hij zeide de troep in twee kolonnes te zullen verdoe
len om de Matabelen in het Matoppo-gebergte terug te
drijven waar zij geleidelijk kunnen worden onderworpen.
De Chartered Company is voornomens op verschillende
punten forten op te richten om de Kolonisten te be
schermen, die geheele schadeloosstelling zullen ontvangen
voor hun verliezen.
Rhodes besloot met een dankbetuiging aan allen, voor
al aan de Hollanders voor de bewezen diensten.
BEUkIE. De Senaat heeft het wetsontwerp hou
dende goedkeuring van de overeenkomst gesloten met de
Congo-spoorwegmaatschappij aangenomen met 61 tegen
11 stemmen.
BUITSCHIiAAD. Het christelijk-sociale congres
vergaderd te Stuttgartheeft eene motie aangenomen
luidendeHet congres erkent dankbaar de groote en
blijvende verdienste van den heer hofprediker Stöcker
voor de opwekking en verbreiding der christelijk-sociale
beweging in Duitschland betreurt zeer zijn aftreden en
hoopt desniettemin op verdere samenwerking met hem.
Na al hetgeen er in den laatsten tijd omtrent Stöckers
handelingen aan 't licht is gekomen, geeft het aannemen
dezer motie geen bijster hoogen dunk van de duitsehe
christelijk-sociale partij.
De Kamer van Koophandel te Hanau heeft aan den
Rijksdag een verzoekschrift gezonden, waarin er op ge
wezen wordt, dat in Zwitserland en Nederland de beste
duitsehe uitvindingen op chemisch gebied eenvondig
worden nagemaakt en tegen geringeren prijs aan den man
gebracht. Om daarin te voorzienwordt verlangd dat
Duitschland tot de Statenunie tot bescherming van den
industrieeion eigendom zal toetreden en dat aan de
duitsehe chemische industrie de bescherming harer uit
vindingen ook in Zwitserland en Nederland wordt ver
zekerd.
De regeering heeft hierop verklaard »In Nederland
bestaat geene bescherming van octrooien, in Zwitserland
alleen voor zoover het uitvindingen betreft die men door
modellen kan voorstellen. In Nederland kunneD vreem
delingen dus evenmin als inlanders bescherming van
octrooien verlangen. Dat de duitsehe industrie onder deze
rechtstoestanden lijdt, is niet te ontkennen de regeering
heeft deze verhoudingen voortdurend in het oog gehouden
en ze nog onlangs in Bern ter sprake gebracht. Ofschoon
zij geen invloed kan oefenen op de wetgeving van vreemde
Staten, zal zij er naar streven, aan de bezwaren van de
duitsehe industrie te gernoet te komen. Het toetreden
van het rijk tot den Staten unie zou echter niet helpen
omdat Nederland en Zwitserland zelfs hun eigen
onderdanen in het geheel geen of slechts eene beperkte
bescherming van octrooien verkenen.''
De regeeringscommissie heeft nu voorgesteldhet ver
zoek, dat de duitsehe chemische industrie voor hare uit
vindingen beschermd worde in Nederland en Zwitserland,
aan den rijkskanselier ter overweging te geven maar
wat betreft het verlangen, dat het duitsehe rijk zal toe
treden tot de Staten-unie tot bescherming van den in-
dustrieelen eigendom over te gaan tot de orde van
den dag.
TRADiSVAAL. Dr. Leyds en generaal Joubert ver
toefen te Bloemfontein. Zij woonden de zitting van den
Volksraad bijtoen de quaestie van een nauwere aan
sluiting met Transvaal besproken werd.
Gardner Williams is te Kimberley wegens het
binnensmokkelen van wapens in Transvaal veroordeeld
tot drie boeten van 10 pond sterling.
TURKIJE. De berichten van het eiland Kreta
luiden zeer onrustbarend.
Woensdagmorgen zijn te Kanea en in den omtrek der
stad opnieuw ongeregeldheden voorgekomendoch deze
waren van weinig belang. Toch blijft de bevolking door
een grooten schrik bevangen en waagt zij 't niet de huizen
te verlaten waarin zij reeds drie dagen opgesloten is
De verbindingen met de omliggende plaatsen zijn ver
broken. Men gelooftdat daar geheele Mobamedaansche
en Christelijke gezinnen zijn vermoord. Van het ingeslo
ten garnizoen van Vamos zijn geen latere berichten ont
vangen.
De Kretenzers te Athene hebben een comité gevormd
tot ondersteuniug van hun landgenooten.
ZUID-AFRIKA. De vereenigde troepen van Rho
des en Napier ten getale van ongeveer 800 man, be
trokken een kamp aan de rivier de Pongo.
Rhodes hield een toespraak tot de manschappen, waar
ATJE1I.
Het Hbl. ontving den 29 uit Batavia het volgende
telegram
Vier bataljons infanterie vallen heden Lam Tehen,
kampong ten zuiden van onzen post Lampeneroet aan.
De Tel., ontving later nog het volgende
De colonne is terug, weinig tegenstand. Aan onze
zijde 4 gewonden.
Deze beweging wijst er op, dat Generaal Vetter thans
ook tegen de XXII Moekims zal optrekken. Lam Tehen
ligt westelijk van onzen post Tjot, Goö, de eenige welke
zuidelijk van de stelling, nog niet is opgeheven en ten
Noorden van den geslechten post Lam koenjit.
Mand- en klauwzeer.
Wegens het heerschen van mond- en klauwzeer in
de Kreise Ahaus, Borken, Rees en Kleef en het daardoor
door de Pruisische regeering verbieden van de markten
aldaar, heeft de coöperatieve Winterwijksche Landbou
wersstand zich tot den minister van binnenlandsche zaken
gewend, met het verzoek de oostelijke grenzen van Gel
derland en Overijsel door de militaire macht, te doen af
sluiten voor het verkeer van menschen en vee, om zoo
doende het gevreesde mond- en klauwzeer buiten onze
grenzen te houden. In dit adres voeren zij o. a. aan
dat de landbouwers groot gevaar loopen hun veestapel
bedreigd te zien door Duitsehe kooplieden, die zonder aan
quarantaine onderworpen te zijn, onze veemarkten be
zoeken en vee komen opkoopen, en de vrees bij hen be
staat dat Belgie en Frankrijk hunne grenzen opnieuw
sluiten voor het Nederlandsche vee.
son in Missouri, Indiana en Illinois moeten zwaar ge
leden hebben en de geheele uitgestrektheid van het on
heil zal eerst van lieverlede bekend worden, daar het
telegraafverkeer op vele plaatsen gestremd is.
Htorni in Mtsyottri.
Te St. Louis heeft een ontzettende cycloon gewoed,
waarbij ongeveer 1800 menschen gedood werden.
Den gauschen nacht was de stad in duisternis, daar
al de electrische geleidingen vernield waren. De schade
raamde men op millioenen dollars. Een pak
huis stortte in en verpletterde 35 man die er in schuil
den, velen tot onkenbaar wordens toe. Zeven pleizier-
stoombooien moeten met man en muis vergaan zijn.
Omstreeks vijf uren Woensdag bereikte de cycloon de
stad. Het was den geheelen dag smoorheet geweest, het
begon zwaar te regenen en te onweêren, op vele plaatsen
sloeg de bliksem in en toen de cycloon losbrak waren
de straten vol huiswaarts koerende menschen. De lieden
werden als veêren opgenomen en tegen de huizen ge
slingerd. zelfs paarden en rijtuigen. De met sterke gal
vanische stroomen geladen neervallende geleiddraden ver
meerderden de verwoesting. Schier geen enkel gebouw
bleef ongedeerd en de straten waren onbegaanbaar en
gevaarlijk door al de door en over elkander liggende
electrische draden en puinhoopen. Een gevangenismuur
waaide om en ofschoon tweehonderd gevangenen op de
binnenplaats aan het wandelen waren, belette de schrik
hen te vluchten. Zij werden zonder letsel naar hunne
cellen gebracht.
De vergaarbakken eener petroleum-maatschappij werden
vernield, volle goederenwagens en locomotieven van de
spoorbanen geworpen, duizenden stuks vee gedood. De
gele wateren der Mississippi veranderden in geweldige
golven, gevaarten van stoombooten tegen elkander smak
kende, omhoog slingerende en in haar schoot bedelvende
Tengevolge van de duisternis, slechts door den laaien
gloed van branden verhelderd, was het reddingswerk zeer
bezwaarlijk, te meer daar het uren achtereen bleef stort
regenen, donderen en weerlichten. Overal werden nood
hospitalen ingericht en velen stelden daarvoor hun huizen
open. Aan slapen dacht niemand. O. m, is een ciga-
rettenfabriek ingestort, waar tweehonderd meisjes aan
het werk waren.
Ettelijke plaatsjes in den omtrek zijn er niet beter af
gekomen. Vaa een armenhuis, met 1200 verpleegden,
waaide bet dak weg en 't gebouw raakte in brand. Te
Rushhill stortte eene school in en kwamen 50 kinderen
om, te Drake (Illinois) werden 80 kinderen onder de
verwoeste school verpletterd.
Nooit was naar het daglicht vuriger verlangd, werd
het met meer dankbaarheid begroet als gisteren te St.
Louis en de aanblik der verwoesting was ontzettend. De
stad was als door den vijand platgeschoten. Ontzaglijke
gebouwen waren in elkander gedrukt als lucifersdoosjes
Overal woedden nog branden. Boven de renbaan had
den drie windstroomingen elkander ontmoet, die het dak
van de groote tribune wegsloegen, zoodat vele toeschou
wers omkwamen. Het lijden der tallooze gewonden
overal in de stad was hartverscheurend, daar velen half
onder het puin ingeklemd lagen en niet te bevrijden
waren.
Kortom, sedert de overstrooming van Johnstown op
31 Mei 1889, is zulk een ramp als deze in de Vereenigde
Staten niet voorgekomen. Trouwens, vele andere plaat
Tweed»" Kamer.
Zitting van Donderdag 28
Kieswet.
Mei.
Alinea B, 2°. van het ontwerp geeft het kiesrecht aan
hen die op den 31sten Januari sedert den lsten Januari
van het laatstverloopen jaar bij dezelfde persoon, onder
neming, openbare of bijzondere instelling in dienstbetrek
king zijn eu als zoodanig over dat jaar een inkomen
hebben genoten als voor de gemeente of het gedeelte der
gemeente waar zij wonen is vermeld in de bij deze
wet gevoegde tabel
of die op den lsten Februari in het genot zijn van
een door eene openbare instelling verleend pensioen van
gelijk bedrag.
Met dien verstande dat voor hen, die in beide ge
vallen verkeeren zoo noodig, ter bereiking van het ver-
eischte bedraghet inkomen en het pensioen worden
samengesteld.
Hierop zijn voorgesteld lo. een amend.-Goeman Bor-
gesius c.s. om toe te laten, dat het inkomen verdiend zij
bij »niet meer daD twee personen" in ééne gemeente.
De heer Borgesius wijst op de moeielijkheid voor de
werklieden om precies na te gaan hoeveel inkomen zij
hebben genoten in een jaar. Vele duizenden zullen van
deze categorie niet kunnen profiteeren, b.v. de vele losse
werklieden, kleine neringdoenden kleine bazen enz., en
zij, die niet in dienstbetrekking een inkomen genieten.
De minister zegt wel, dat die personen dan maar langs
een andere deur moeten binnenkomen, maar de meeste
deuren worden zooveel mogelijk dichtgehouden. Welk on
derzoek ligt ten grondslag aan die tabel Als regel heeft
de minister bij den huurprijs van f 1 gesteld f 300 in
komen, en voor elke 25 ets. huur meer f 50 inkomen
meer, doch zich niet stipt daaraan gehouden. Waarom bij
dozelfde huurprijzon verschillende inkomens Het amend,
kan wel niet alle bezwaren wegnemen, maar tracht eenige
verbetering aan te brengen. Door de bepaling van het
ontwerp zal wantrouwen gewekt worden en do harmonie
van kapitaal en arbeid zeker niet worden bevorderd.
Bovendien is het bedenkelijk en onbillijk het kiesrecht
van werklieden afhankelijk te maken van de verandering
van de werkplaats. Door het amendt. zal worden voor
komen, dat een werkman het kiesrecht verliest, omdat
hij tijdelijk buiten werk is of aan wettig geoorloofde
werkstakingen deelneemt.
2o. Een amendt.-Goeman Borgesius »om als kiezers
toe te laten, zij die een pensioen of lijfrente genieten tot
het aangegeven bedrag onverschillig of dit door openbare
instellingen dan wel bijzondere personen is verleend."
De heer Borgesius licht dit toe als geboden door de
billijkheid.
3o. Een amendt.-Kuyper c.s. om onder 2a te lezen
»Of, dat zij in het laatstverloopen burgerlijk jaar uit
jaarwedde, bezoldiging, wachtgeld, pensioen lijfrente of
in dienstbetrekking bij niet meer dan vier personen, on
dernemingen, openbare of bijzondere instellingen een in
komen genoten hebben, dat uit elk dezer bronnen van
inkomst afzonderlijk of uit meerderen gezamenlijk geno
ten ten minste bedragen heeft de som, die voor de ge
meente of het gedeelte, waar zij op 31 December woonden,
vermeld is in de bij deze wet gevoegde tabel."
De heer Kuyper licht het amendement toe, dat bedoelt
naast het inkomen uit dienstbetrekking alle andere in
komens in aanmerking te doen komen en niet enkel pen
sioen, zooals de minister voorstelt.
Volgens het amendt. zal de a ingifte geschieden zonder
meer moeite voor de burgerij en als de moeite voor de
administratie iets mocht toenemendan kan dit toch geen
overwegend bezwaar zijn. De meerdere administratieve
moeite is secundair.
4o. Een ameudt.-van Karnebeek om geen inkomen als
element van kiesrecht op te nemen, maar alleen pensioen
tot een bedrag in de tabel vermeld.
De heer van Karnebeek acht het beginsel van loonen
eu bezoldiging wel juistmaar de bezwaren tegen de toe
passing overwegend. De contróle zal buitengewoon moeie-
lijk zijn. Hij refereert zich aan de bezwaren van den
heer Borgesius.
5o. Een amendt.-Schopel om ook den inwonenden zoon,
in het bedrijf of beroep der ouders werkzaam, die het
vast inkomen geniethet kiesrecht te geven.
De heer Schepel heeft een onderzoek ingesteld ten aan
zien van bedrijven op het platteland en schat 40000 per
sonen aldus uitgesloten.
De heer Rutgers van Rozenburg stemt in met het amen
dement-van Karnebeek uit zucht om grootere kans te
verkrijgen op betere contróle.
De heer Viruly Verbrugge meent, dat de categorie van
inkomen-kiezers volmaakt overbodig is, daar velen toch
reeds vallen onder de woningcategorie.
De heer Heldt is ook niet ingenomen met de loonkie-
zersvooral omdat de patroons er mede gemoeid zijn.
Hij zal er tegen stemmen maar medewerken tot verbe
tering door de amendementen-Borgesius.
