■Bil
i
II
ƒ2,— per dag.
I a I»
1°. tot den dienst aan boord van s Rijks schepen en
vaartuigen van oorlog, zoowel binnens- als buitenslands
2°. tot het deelnemen aan expeditiën en militaire ver
richtingen in en buiten Europa en in 's Rijks overzeesche
bezittingen en koloniën
3°. het bewaken van s Rjjks werven en maritieme
inrichtingen en eigendommen binnenslands
4°. tot het verrichten van garnizoensdiensten binnens
lands het betrekken van garnizoenswachten en het ver
kenen van bijstand tot handhaving van het openbaar
gezag een en ander behoudens de beperkingen vermeld
in het Reglement voor het korps Mariniers.
Hieruit volgt dus dat de mariniers dienst doen aan
den wal en aan boord en alzoo het leven veel afwisseling
aanbiedt.
De marinier is dns heel wat anders dan de matroos.
Deze is de zeeman en geniet ook eene opleiding geheel
voor het leven aan boord.
De marinier zou men kunnen noemen marine-infante
rist ol artilleristzoo men wilwant niet alleen leert
hij de behandeling van geweer en sabelwordt hij ge
oefend in den velddienstin pionierwerkzaamheden enz.
maar ook wordt hij onderwezen in de exercitiën met het
scheepsgeschut.
Het best kunnen wij ons eene voorstelling van het
leven van den marinier maken, door van af de aankomst
als recruut den gewonen diensttijd van den marinier
te volgen.
Hoewel de aanplakbiljetten voldoende inlichtingen geven
omtrent de voorwaarden van dienstneming willen wij die
hier kortelings aangeven.
Personen boven de 18 beneden 34 jaren, handgeld 170
17 18 >100
16 17 80
34 40 ontvangen voor-
ieder jaar dat tot het volbrengen van het 40e levensjaar
verkopen moet van f 170 als handgeld. Boven 18
jaren verbindt men zich voor zes beneden 18 jaren voor
acht jaren. Vereischte lengte 1.56 M. (voor tamboer 1.5
M.) Een persoon die dus lust heeft om te gaan dienen
en daarvoor het korps mariniers uitkiest kan zich aan
melden in garnizoensplaatsen op het garnizoensbureau
en alle kazernes. Waar geen garnizoen is kan men aan
het Raadhuis alle inlichtingen bekomen. Goedgekeurd
zijnde door een militairen dokter kan de man op Rijks
kosten naar Amsterdam worden opgezonden wordt hij
hier afgekeurd dan keert hij ook op Rijkskosten terug.
Dit neemt evenwel niet weg dat die personen als aan
brenger kan nemen wie hij wil.
Men kan zich b. v. het geval denken dat een jongen
die om te beginnen niet afkeerig is van den militairen
dienstin dienst wil komen om door het handgeld zijne
oudors of wie ook geldelijk te steunen.
In dit geval is het niet onverschillig, of hij dien persoon
ook nog het aanbrenggeld kan bezorgen. Dit aanbreng
geld is vrij hoog.
f 20 voor personen van 18—40 jaren oud.
10 17 18
5 16-17
Manneer degeen die zich heeft aangemeld is goedge
keurd on zijn papieren in orde blijken te zijn wordt
hij voor den kolonel-commandant van het korps gebracht,
die hem aanneemt.
Daarop wordt hij in uniform gestoken en ontvangt een
volledige uitrusting. Het handgeld wordt ten volle uit
betaald en daarna gaat hij 8 dagen met verlof. Terug
komende beginnen te Amsterdam de eerste oefeningen.
Do eigenlijke opleiding vindt plaats in Rotterdam. Hier
wordt de grondslag gelegd tot het vormen van goede
soldaten.
Wanneer de opleiding voltooid is cn zij ook voldoonde
bekwaamd zijn in de oefeningen met scheepsgeschut, dan
wordt do naam recruut afgelegd en zijn zij bruikbare ma
riniers En dit bruikbaar is ver uit te strekken. Zij zijn
van alle markten thuis.
Zij worden nu geplaatst bij eene gewone compagnie
in Amsterdam of Nieuwediep en gaan dan al spoedig
aan boord van een schip binnenslands. Na een diensttijd
aan boord van 6 maanden kunnen zij bevorderd worden
tot marinier 2e klassevoor bevordering tot marinier
le klasse wordt een diensttijd aan boord van een actief
onbetwistbare verplichtingen en onder deze het gehoor
zamen aan de bede van zijn stervenden vader mogen
veronachtzamen om zijn geweten in slaap te sussen met
de vervulling van een plicht die nog in twijfel moet
worden getrokken Ik wil je tot niets dwingenHenry,
want ik zie dat je veel van Joan houdt, al is het waar
schijnlijk niet zooveel als je denkt; ik zie ook dat je het
eerlijk meent en dat je niets anders wilt dan wat recht
vaardig isonverschillig welke gevolgen dit voor je kan
hebben. Maar laat je niet misleiden, bid ik je, en tracht
het meisje niet onmiddellijk terug te zien. Neem tijd
om te overdenken één maand twee drie maanden als
je wilt. Denk dan na over alles wat er op het spel
staatbedenk dat een man in uw positie niet geheel
zijn eigen meester is. Over mijzelf spreek ik niet. En
waarom ook Ik beu oud en mijn dagen zijn geteld de
weinige jaren, die mij resten, kan ik in een verscholen
hoekje doorbrengen alleen met mijn herinneringen dat
is voor mij voldoende. Je moet echter aan je familie
denken Zij is hier zóó lang geweest, en uw vader hield
zóóveel van deze bezitting, dat mij het hart breekt bij
de gedachto dat zij eenmaal onder den hamer zal moeten
na drie eeuwen en de oude dame wendde het
hoofd af, om haar tranen te drogen. »En het zal ge
beuren vervolgde zjj. »Ik ken mijnheer Levinger
maar al te goedhjj is een zonderling man en hij heeft
nu eenmaal zijn zinnen op dit huwelijk gezet, om welke
reden dan ook. Wordt hij daarin teleurgesteld dan zal
hi) .zijn maatregelen weten te nemen en daar heeft hij
gelijk in want het geld is van zijn dochter, niet van hem."
f- geeft mij den raad, moeder, eerst een maand of
drie goed over do zaak na te denken, maar hoe zal ik
dat in de tegenwoordige omstandigheden kunnen? Geld
hebben wij niet, schulden daarentegen des te meer. Hoe
zullen wij dan die drie maanden door moeten komen
»Behalve de achterstallige rente, zijn er op dit oogen-
blik weinig schulden, Henry, want zooveel mogelijk heb
ik alles contant betaald. Wanneer er zich met St. Mi
chel geen nieuwe pachters voor de boerderijen hebben
opgedaan, is het iets anders want dan zullen wij een
schip verlangd van minstens één jaar en verder zooda
nige bekwaamheden die een waarborg geven dat zij
goede bruikbare soldaten zijn. Natuurlijk wordt voor
bevordering een goed gedrag vereischt.
Het verkrijgen der strepen ligt binnen het bereik van
een ieder die goeden wil heeft.
Een marinier le klasse die zoo met de breede roode
strepen zich vertoontbeteekent dus wathij heeft al
eenigzins zijn sporen vordiend. De verdere belooningen
bestaan in de chevrons en medailles voor langdu-
rigen dienstde onderscheidingsteekenen voor kanon
nier le klasse en scherpschutter bestaande in ge
kruiste kanonnen of een vijfpuntige ster op den rechter
bovenmouw. Eene bijzondere belooning is nog het certi
ficaat van goed gedrag, kenbaar aan den koninklijken
kroon op den linkermouw. Aan alle deze belooningen
zijn zooals wjj later zullen zien, toelagen verbonden.
Nu hebben wij nog niet gesproken over tamboers en
pijpers.
In t algemeen gelden voor hen dezelfde bepalingen
als voor de mariniers behoudens bekwaamheden als mu
zikant ook bij hen bestaan drie klassen. Zij komen ook
aan te Amsterdam en kunnen reeds worden aangenomen
op den leeftijd boven 14 jaren. De opleiding heeft plaats
te Amsterdam.
Voor een marinier, tamboer of pijper staat verder de
weg open om verder te komen, tot korporaal, sergeant,
sergeant-majoor ja zelfs tot adjudant-onder-officier.
Een ieder die er lust in heeft en blijken geeft van
voldoenden aanleg en van geschiktheid te bezitten kan
in aanmerking komen om voor bevordering te worden
opgeleid. Veel moeite wordt aan het onderwijs besteed
en aan de adspiranten alle gelegenheid gegeven om zich
te bekwamen.
In iederen marinier zit geen onder-officier, dit is
duidelijk. De onder-officiersstand is bij de militairen
een hooge stand. De vereischten, waaraan zij moeten
voldoen, zijn niet geringmaar dit is goed ookzij
moeten de minderen leiden en hen in alle opzichten tot
voorbeeld strekken.
Doch ook als gewoon maiinier kan men door goed
gedrag, geschiktheid en bekwaamheid uitblinken en zich
daardoor zoo aan boord als aan wal goede plaatsingen
verwerven.
Nu zal men vragen: maar hoe is nu in 't algemeen
het leven der mariniers
Aan den wal dan zijn de mariniers gehuisvest in ka
zernes te Amsterdam. Rotterdam en Nienwediep. Die
kazernes zijn behoorlijk geventileerd, verlicht en 's win
ters voldoende verwarmd, en alles wordt gedaan om het
leven te veraangenamen zoo vindt men er o. a. eene
cantine waar ruime voorraad lectuur ligt en voor ma
tigen prijs eet- en drinkwaren te krijgen zijn, badkamers,
zoodat 's winters behoorlijk gebaad kan worden.
De ligging laat niets te wenschen overbij koude
worden de lokalen verwarmd tor wijl 3 wollen dekens
voldoende beschutting geven in den nacht.
De kleeding is degelijk; voor de wachten worden extra
jassen verstrekt de wachtlokalen zijn goed verwarmd.
De voeding laat niets te wenschen over. Elk man
krijgt zijn ration voedzaam brood met kaas en koffie
s morgens verder als morgeneten vóór do oefeningen
soep met vleesch ook wel gort en als middageten aard
appelen en groenten, t zij met vleesch worst, spek of
iets dergelijks, capncijneis, erwtensoep. In het eten
wordt veel afwisseling gebracht en speciale zorg aan de
bereiding besteed.
Omtrent den dienst aan wal kunnen wij kort zijn.
Dagelijks wordt geoefend in de verschillende oefeningen
voor den infanterist en den zee-artillerist. Deze oefenin
gen behoeven dus niet eentonig te zijn daar de moge
lijkheid tot afwisseling in ruime mate bestaat.
Om beurten komen kader en manschappen op de
wacht, zoodanig, dat ieder tusschen de wachten voldoende
rust heeft.
Het leven aan boord is geheel wat anders.
De man zegt zijn vaste slaapstede vaarwel en moet
zich neerleggen in de hangmat. Hieraan gewent hij
spoedig en die ligging bevalt uitmuntend. Overigens
levert uit den aard der zaak een schip door de meer
beperkte ruimte, niet die gemakken, welke een kazerne
aardig sommetje noodig hebben, indien wij althans de
hoeven niet aan haar lot willen overlaten maar tot zoo
lang behoei je niet bezorgd te zijn ik heb nog over een
vrij ruime som te beschikken.
Ruime som? Waar komt die vandaan?"
»Het is mijn eigen vermogen, Henry, afkomstig van
de juweolen, die ik van mijn grootmoeder geërfd heb,
die ze op haar beurt ook van haar grootmoeder gekregen
had. Eigenlijk waren ze voor Ellen bestemd, maar toen
de nood zoo hoog was gestegen heb ik ze, liever dan je
arme vader lastig te vallen, heimeljjk verkocht. Ze
hebben mij tusschen de twee a drie duizend pond opge
bracht ongeveer de helft van de waarde, geloof ik
en daar heb ik nog twee duizend pond van overgehouden.
Zeg er niets van aan Ellen, want zij zou heel boos zijn,
en ik voel mij niet in staat om nog meer scènes te ver
duren. En nu is het lunchtijd, mijn jongen, en laat ik
je alleen; denk nog eens goed na ovdr den raad, dien ik
je gegeven heb."
Zij kuste hem hartelijk en verliet het vertrek.
»Haar juweelen verkocht 1" dacht Henry»de juwee-
len, waaraan zij zoo gehecht wasArme moeder En
wat zal haar einde zijn, wanneer ik Joan trouw en niet
de andere? Het armhuis waarschijnlijk, als Mil ward haar
niet uit medelijden gastvrijheid aanbiedt of als ik niet
genoeg verdien om haar te onderhouden, waar ik geen
l&ns too zie. Ik begin werkelijk te gelooven dat zij ge
lijk heeft en dat het mijn eerste plicht is voor mijn fa
milie te zorgen. En toch, hoe kan ik Joan verlaten
En, wanneer ik dat doe, hoe kan ik dan Emma Levinger
trouwen, terwijl mijn verhouding tot Joau begonnen is
nadat ik haar heb leeren kennen O, wat ben ik eeu on
gelukkig man 1 Hoe spoed'g ontvang ik het volle loon
voor mijn kwaad. Niet altijd wordt de dwaling zóó op
den voet gevolgd door de straf.''
ACHTTIENDE HOOFDSTUK.
Joan was eigenlijk niet ziek; zij had kou gevat, waarbij
een lichte koorts was gekomen, dat was alles.
opleverthet heeft echter heel veel goeds. De voeding
is uitstekend, de betaling beter dan aan wal. En dan
is het weer eens eene afwisseling in het leven, vooral
op een schip voor buitenlandschen dienst, wanneer de
gelegenheid bestaat om eens wat van de wereld te zien.
Op gezetten tijd gaan mariniers ter aflossing van an
deren naar Indië, 't zij per oorlogsschip om de Kaap,
t zij met de mailboot. Het verblijf in Indië duurt
ruim 3 jaren.
In Indië is het klimaat andersleefwijze, kleeding en
voeding, en ook de bezigheden veranderen. Op Atjeh's
kusten liggende is het de werkelijkheid die men voor
oogen heelt hier bestaat de gelegenheid om zich te
onderscheiden, zooals reeds zoo velen deden.
Trouwens die gelegenheid bestaat ook in andere oorden
van den archipel en kan zich telkens onverwacht voordoen.
Een marinier, die dan na een 3jarig verblijf uit Indië
in Holland terugkomt, met een gebruind gezicht, het
lichaam wat meer tot ontwikkeling gekomen, een enkele
maal op de borst het kruis der dapperen, veelal een
eeroteeken voor krijgsverrichtingen, kan zich vertoonen
hij heeft voor zijn Koningin en zijn Land blootgestaan
aan allerlei gevaren en mag daar trotsch op ziju.
De jongeren, die hem zoo zien, benijden hem, uiten
den stillen wensch om ook spoedig te mogen gaan, en
zij doen dan in stilte de belofte om, waar de gelegenheid
zich voordoet, te toonen, dat zy tot een korps hooren,
dat steeds met eere zijn plicht deed.
Doch het Indische verblijf heeft nog andere voordeelen.
De betaling is er beter en elk Indisch jaar geeft meer
voor pensioen en diensttijd. Zuinig zijnde, kan een ma
rinier een aardig sommetje oversparen.
Uit Indië komende krijgt de marinier twee tot vier
weken verlof en komt daarna weer in de kazerne, om
verder weder zoodanige plaatsingen te bekomen als
waarvoor hij in aanmerking komt.
Nu willen wij nog even stilstaan bij de betaling.
Worden de door den Minister van Marine voorgestelde
wijzigingen aangenomen, dan zal aan den wal de beta
ling zijn als volgt
Adjudant-Onderofficier
Sergeant-majoor
Sergeant
Korporaal
Marinier le klasse
2e
3e»
Hierbij kunnen nog komen de navolgende toelagen
Onder-officieren na 12- en 6jarigen dienst f 0,10 en
f 0,05 per dag.
Id. na 6 jaren dienst f 0,10 per dag.
Id. scherpschutters f 0,05 per dag.
Korporaals en mariniers na 12- en öjarigen dienst
f 0,05 en f 0,025 per dag.
Id. scherpschutters f 0,023 per dag.
Id. kanonier le klasse f 0.13 per dag.
Id. marinier le kl. en 2e kl. eert. v. goed gedrag
f 0,05 per dag.
Marinier 3e kl. eert. v. goed gedrag f 0,025 per dag.
Een marinier le klasse kan alzoo komen tot f 0,855
per dag. Behalve dit traktement outvaugt elk adjudaut-
onder-officier per dag f 0,35, elk onder-officier f 0,17 en
elke korporaal en marinier f 0,14 toelage, om tegemoet
te komen aan uitgaven voor kleeding en voor reparatiën.
Nu is dit traktement niet zoo vreeselijk hoog maar
men moet niet vergeten dat de man voor niets heeft te
zorgen, dat geen overmatige dienst gevergd wordt, dat
de behandoliug goed is dat bij goed gedrag in ruime
mate bijzondere permissiën en verloven worden toegestaan.
Verder heeft de marinier na 20 jareu dienst recht op
pensioen dat grooter is naarmate hij langer in Indie
is geweest.
In de begrooting voor 1897 vinden wij pensioenen
voor onder-officieren tot f 575, korporaals tot f 310 en
mariniers tot f 275 'sjaars.
Niet alleen heeft de man dit pensioen maar ook de
zekerheid van steun tot het verkrijgen van een betrekking
't zij in Rijks't zij in particulieren dienst.
Dienstname bij de mariniersdie steeds een goeden
naam als soldaten hebben gehad die steeds waar het
noodig was zich flink hebben gedragen mag aan velen
gerust worden aanbevolen.
1,75
1,10
0,75
0,60
0,50
0.40
Haar tante sprak er niet meer over, dat zij het huis
uit moest en alles had zijn gewonen loop tot zij des
morgens hoorde onder welke droevige omstandigheden
haar beminde was vertrokken. Dat was een schok voor
haar, doch zij was meer bedroefd over hem dan over
zich zeil. Het was maar goed dat hij heengegaan was,
zij wist immers dat het toch eenmaal zou moeten
gebeuren. Het was dus uit haar kort treurspel was
ten einde. Dat was verschrikkelijk haar leven zon in
het vervolg eenzaam zijn, maar berouw over hetgeen er
gebeurd was had zij niet. Zij verheugde er zich zelfs
over, dat zij hem ontmoet had. dat zij hem lief had ge
kregen en een weinig wederliefde van hem had mogen
ontvangen. Nooit had zij er echter aan gedacht dat
haar verhouding tot Henry vorder zou gaan dan een
hoimakerijnooit had zij er aan gedacht Henry over te
halen tot een huwelijk in dat opzicht had zij hem eer
lijk de waarheid gezegd, ofschoon zij hoopte, dat hij altijd
met liefde aan haar zou denken. Zonderling genoeg
meende Joan, dat Henry dezelfde passieve houding te
genover haar zou aannemeu. Zij begreep niet, dat Henry
niet behoorde tot die klasse van mannen, die spelen met
het gevoel van anderenof dat zij de allereerste vrouw
was, waarvoor zijn hart ooit iets had gevoeld. Derhalve
kwam zij tot de conclusie dat het eerste nieuws, hetwelk
zij omtrent Henry zou hooren, de bekendmaking van zijn
verloving met juffrouw Emma Levinger zou zijn.
Den volgenden dag hoorde zij echter geheel ander
nieuws; of het waar of onwaar was, kon zij niet beoordeelen.
Haar tante deelde het haarmode toen deze haar het avond
eten bracht, want Joan moest nog altijd do kamer houden.
»Op Rosham gaat het er ook mooi toe!" zei juffrouw
Gillingwater, met een nieuwsgierigen blik op het meisje.
»Wat is er voorgevallen vroeg zij,
»De oude baron is dood, hoewel dat niet iets heel
buitengewoons is want de man was oud en er wordt
verteld dat hij zijn zoon den kapitein, heeft vervloekt,
terwijl hij stierten dat is volgens mjjn meening nu
juist niet de rechte manier van sterven."
Wordt vervolgd.)
