Contrasten.
Mr. W. van der Kaay
BTegen en Megeniigste Jaargang.
1897,
ZONDAG
30 M EI.
Buitenland.
Telegrafische Berichten.
Nederland.
NO. b4i Eerste blad.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SO; franco door het
geheele rijk 1,
3 Nummers 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
telefoonnummer: 3.
Prijs der gewone Ad verte ntlën
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Een antwoord op onze vragen is door de Katholieke
Kiesvereeniging te dezer stede gegeveneen antwoord
belichaamd in de candidaat-stelling van den antirevolu
tionair Jhr. Mr. van Asch van Wijck. Geen eigen candi-
daat dus, maar een ruil-candidaat, overgenomen met het
oog op den steun der Antirevolutionairen in andere
districten eene herhaling van het spel, in 1888 gespeeld.
Zal het wederom zijn met hetzelfde succes, dat wij eene
antirevolutionair-klerikale meerderheid krijgen en een
ministerie samengesteld uit mannen van die partijen
Terecht mocht mr. van Houten de bede uiten, dat het
onzer jonge Koningin gegeven mocht zijn niet onder
zulke auspiciën hare regeering te aanvaarden. Stel u
voor een ministerie, dat geen ander doel heeft dan het
deelen van den gemeenschappelijken buit van het Staats
gezag, verworven, omdat de meest uiteenloopende elemen
ten zich voor dion begeerlijken prijs hebben samen ver
bonden. Stel u voor een ministerie van Katholieken en
Antirevolutionairen, in zich zelf op de meest jammer
lijke wijze verdeeld, bestaande uit pure antagonisten,
die elkander verketteren. Stel u voor een groep van per
sonen tot de hoogste Staatsambten geroepen, maar voort
gekomen uit een groepen-combinatie van inzichzelfvijan-
dige minderhedenen waar is dan de eerste minister
van de jeugdige vorstin, bekwaam om vaste leiding te
geven aan het moeilijk bestuurbaar schip van Staat
Zal dat dan de eerste daad van huldiging zijn van het
Nederlandsche volk Zal het groote getal kiezers be
ginnen een machteloozen dienaar te geven aan zijne
vorstin en in sprekende kleuren zijn eigen onmacht
schrij ven in het boek der geschiedenis
Wij hebben beter vertrouwen op het Staatkundig in
zicht der nieuwe kiezers en meer geloof in de toekomst.
Wij zijn overtuigd, dat zelfs bet denkend deel der Katho
lieken den weg niet op wil, die thans aan hen door de
politici onder hunne geloofsgenooten wordt aangewezen.
Wij zijn er verzekerd van, dat de nieuwe kiezers, die
niet aan een tucht tegen het geweten in gewend zijn,
smadelijk zullen afwijzen het juk van kerkelijk despotisme
dat men hun schijut te willen opleggen.
Wien zullen de kiezers stemmen Wien zullen zij ver
trouwen Aan wien zullen zij de verdediging van de
belangen van dit district overgeven, wien zullen zij ge
roepen achten als vertegenwoordiger van hen allen in
's lands vergaderzaal te verschijnen
Er zal in de nieuwe Kamer gebrek zijn aan leidslieden.
Menig ervaren Kamerlid zal daar ontbreken. En het
zijn alleen de mannen van ervaring die leiding kunnen
geven. Want de ervaring is het die ons tot mannen
maakt. Slechts zijdie een langere parlementaire loop
baan achter zich hebben kunnen veilige gidsen zijn voor
de toekomst. Zoo luisterden in den tijd van Homerus,
alle legerhoofden naar den raad van den grijzen nestor,
ook de sterkste van alle helden Achillis.
Maar in onzen tijd zijn er zoovelen, die zonder te luis
teren willen sprekendie zonder zich te voegen naar
anderen van beter inzicht en zonder dat zij zelf hun
sporen hebben verdiendoptreden willen als toongevers
en raadslieden. In ons nieuw parlement zullen zij zeker
niet ontbreken.
Leiders kunnen alleen zij zijn op wie velen vertrouwen,
naar wie velen luisterendie overmacht hebben op eene
groote massa van mensohendie invloed uitoefenen op
huns gelijken. En zeggen wij nu te veelwanneer wij
op grond van de beteekenis van
als kamerlid, op grond van zijn invloed in het parlement,
op grond van de hooge onderscheiding, die hem te beurt
vieltoen de Koningin hem koos tot haren minister
hem den afgevaardigde bij uitnemendheid achten voor dit
district
Welk een tegenstellingeen ministerie samengesteld
uit mannen als mrs. Roëllvan Houtenvan der Kaay,
en een ministerie van Schaepman- en Kuyperianen! Het
eerste bewust van zijne roeping vol wilskrachthet
tweede geboren met de doodelijke kiemen van teringlijden
tot ondergang gedoemd evenals het huis, dat in zich zelf
verdeeld is.
Welk een tegenstelling ook tusschen mannen als mr. van
Asch van Wijck en mr. W. van der Kaay! De eerste
hier volslagen onbekend wellicht voor het eerst gezien
op de vergadering van de kiesvereeniging „Nederland en
Oranje," waar hij bepleitte het nemen van reactionaire
maatregelen als n ederinvoering van de doodstrafin
voering van schaalrechten, van eonfessioneele universiteiten
en hoogere burgerscholen en bestreed, uit dogmatische
geloofsovertuiging, vaceinedwang en het Neo Malthusia
nisme En daartegenover de man die in deze stad is
geboren en opgegroeiddie de dagen van zijn jeugd hier
heeft doorleefd en in zijn mannelijke jaren hier heeft
gewerktdie den moeielijken strijd heeft meegemaakt, die
toen werd aangebonden met dezelfde kerkelijke partij,
die aan het hoofd van de liberalen hen heeft weten te
leiden ter overwinning die jaren lang onvermoeid heeft
gearbeid aan de bevordering van de volksontwikkeling
en de volkswelvaart.
BEIiWIE. In antwoord op een vraag om inlichtingen
van den' socialistischen afgevaardigde Magnette, deelde
de minister-president in de Kamer het volgende mede
omtrent den Congo-spoorweg. De lijn is thans gereed
over 282 kilometer. De opbrengst is sedert 1895 ver
dubbeld, terwijl de exploitatiekosten minder worden. De
regeering hoopt, dat de spoorweg in Mei 1898 voltooid
zal zijnhij zal dan 383 kilometer lang zjjn.
De regeeringscommissaris is zeer tevreden over de lei
ding van den arbeid en heeft de beide ingenieurs van
den spoorweg voorgedragen voor de Leopoldsorde.
De Belgische premier deelde nog mede, dat de Fransche
commandant Blanc aan zijn regeering een verslag vol
loftuitingen over den spoorweg heeft uitgebracht.
EAKEUAWH. Sedert eenigen tijd is de vraag aan
de orde gesteldis het land, in geval een oorlog mocht
uitbreken, in staat zijne bewoners gedurende eenigen
tijd te voeden
De vereenigde Kamers van Koophandel hebben met
het oog daarop een commissie benoemd om te overwegen
of het wenschelijk is als voorzorgsmaatregel groote hoeveel
heden graan in te slaan. De commissie heeft dezer dagen
den Loudenschen graanhandelaar Harris gehoord.
Deze meent, dat buiteulandsche mogendheden, die zich
tegen Engeland verbinden, het koninkrijk kunuen uithon
geren: «Als ik keizer van Rusland was, dan zou ik wel
weten, hoe ik dat in twee maanden tot stand zou kunnen
brengen. Als Rusland en de Vereenigde Staten zich ver
binden, zou het gemakkelijk te doen zijn."
De heer Harris beveelt aan acht tot tien millioen
schepels graan in te slaan. De Britsche landbouwer zal
daardoor zeker benadeeld worden, maar de staat zou hen
schadeloos moeten stellen.
Dat men zich met deze quaestie ernstig bezig houdt,
mag te minder verwondering wekken, als men de be
richten nit Engelsch Indie leest, waar het getal der
ondersteunden niettegenstaande gunstige weersgesteld
heid, nog steeds stijgende is. Hun aantal bedraagt in
Madras 299,000, Bombay 376,000, centrale provinciën
619,000, Bengalen 702,000, noordwestelijke provinciën
en Oudh 1,404,000, elders bijna 200,000, totaal 3,869,000.
ÖRIEKEMTjATÏB. Do Daily Telegraph meldt, dat de
Grieksche regeering verklaart heeft, zich onvoorwaardelijk
te schikken naar de besluiten der mogendheden, en ver
zoekt het slui en van den vrede zooveel mogelijk te bespoe
digen.
De heer Ralli heeft in een onderhoud met een corre
spondent van den «Standard" zijn groote dankbaarheid
uitgesproken over de flinke en vastberaden houding van
Engeland, waardoor de afstand van Thessalië voorkomen
zal worden. Griekenland mag thans hopen den graanoogst
in Thessalië, die op een waarde van 25,000,000 francs
geschat wordt, te behouden.
De minister sprak de hoop uit, dat de vredesonder
handelingen het spoedige terugtrekken der Turksche troe
pen ten gevolge zullen hebben, opdat de geheele oogst
gered moge worden. Wanneer de Turken nog een maand
in Thessalië huishouden, zon de geheele oogst verloren
zijn.
De «Daily News'' ontvangt van zijn correspondent het
bericht, dat de koninklijke familie ernstig bedreigd wordt,
en dat de koning voornemens is liever het land te ver
laten, dan den toestand onder de oogen zien. De «Chro
nicle meldt, dat de Ozaar koning George heeft aangeraden
meer zorg te wijden aan zijn veiligheid en die van zijn
familie, en dat hij een militairen gouverneur van Athene
moet benoemen als voorzorg tegen een opstand.
Van Kreta zijn de laatste Grieksche troepen vertrokken.
Thans kan het werk der pacificatie beginnen. Naar de
«Standard" verneemt heeft de Porte, in overleg met de
mogendheden, prins Franz Joseph van fBattenberg, den
jongsten broeder van wijlen vorst Alexander van Bulga
rije, die dezer dagen met een der dochters van Nikita
van Montenegro gehuwd is, tot gouvernenrgeneraal van
Kreta benoemd.
RUSUAAD. Er schijnt thans werkelijk eenig uit
zicht te bestaan, dat de lang besproken plannen om de
Zwarte Zee, door een kanaal met de Oostzee te verbinden,
uitgevoerd zullen worden. Het kanaal, dat van Riga
naar Cherson zal loopen, wordt 950 Engelsche mijlen
lang en zal dus het grootste ter wereld zijn. Het zal
evenwel grootendeels de rivieren Duna, Beresina en
Dnieper kunnen volgen. Slechts 70 mijlen zullen geheel
gegraven moeten worden. Het moet twintig voet diep en
200 voet breed worden. Te Kief en 18 andere plaatsen
worden groote havens gemaakt. Het geheele kanaal zal
electrisch worden het zal 250 millioen gulden kosten
en in 1902 gereed moeten zijn.
&PAAJR. De liberale minderheid weigert nog altijd
aan de zittingen der Cortez deel te nemen. De minister
president Canovas del Castillo is voornemens de loopende
zaken zoo spoedig mogelijk met de meerderheid af te
doen en dan in den loop der volgende week de zitting
tot den herfst te verdagen.
Hij hoopt aan de regeering te zullen blijven na een
wijziging van het kabinet.
De liberalen verwachten daarentegen, dat de regentes
hun leider de vorming van een nieuw ministerie zal
opdragen.
Wat geschieden zal hangt hoofdzakelijk af van de be
richten uit Havanna en Washington.
TURKIJE. De mogendheden hebben den Sultan
een collectieve nota over de vredesvoorwaarden overhandigd.
In de nota verklaren de mogendheden in te stemmen
met een nieuwe regeling der Thessalische grens, vooral
voor de punten, die nooit zuiver aangegeven zijn zij
keuren in beginsel den eisch van een oorlogsschatting
goed, mits dezo geëvenredigd is aan de inkomsten van
Griekenland. De nota noemt geen cijfer en ontwijkt de
quaestie van de algeheele afschaffing der voorrechten aan
de Grieken in Turkije verleend, maar de mogendheden
verklaren zich bereid om nader te onderhandelen over
enkele bijzondere voorrechten, welker toepassing tot mis
bruiken aanleiding heeft bunnen geven.
De Porte heeft deze nota reeds beantwoord. In dat
antwoord worden de gestelde vredes-veorwaarden niet
besproken. De Porte betuigt haar bereidwilligheid met
de gezanten te onderhandelen, zoodra de formaliteiten
over het sluiten van den wapenstilstand geëindigd zijn.
Voorts spreekt zij den wensch uit, dat het vredestactaat
zal geteekend worden te Pharsalos.
Iiaatste Berirhten.
Het recht van vereenigen en vergaderen
in Pruisen.
BERLIJN, 28 Mei. Het Pruisische Huis van Afgevaar-
digdfflu heeftna een opgewonden debat artikel 1 van
het wetje tot inkrimping van het recht van vereenigen
en vergaderen verworpen, bepalende dat vergaderingen
die de veiligheid van den staat of de openbare orde in
gevaar brengen, ontbonden kunnen worden. Bij de hoof
delijke stemming werd met 206 tegen 193 stemmen het
voorstel der vrij 'Conservatieven verworpen waarin aan
artikel 1 oen redactie werd gegeven, waardoor het zich
slechts tegen de sociaal-democraten en de anarchisten zou
richten. De uitslag der stemming werd door de linkerzijde
met aanhoudend Bravo! geroep, door de rechterzijde met
gesis ontvangen.
De rest van het ontwerp werd aangenomen in den vorm
door de commissie daaraan gegeven met enkele weinig
ingrijpende veranderingen.
LONDEN28 Mei. De Iersche parlementaire partij
heeft een vergadering gehouden, waarin een motie weri
aangenomen opsommende de grieven van Ierland.
De partij besloot niet deel te nemen aan de feesten te
viering van de zestigjarige regeering van koningi Victorian.
29 Mei.
LONDEN' Aan de Morning-Post wordt uit Konstan-
tinopel geseind, dat de gezanten bericht ontvingen van
de ministers te Athene, dat de Koning en de koninklijke
familie in het paleis gebarricadeerd zijn.
PARIJS. De Porte overhandigde aan ds mogendheden
eene nota van zeer verzoenenden inhoud.
Ouderlijk gezag.
Het Handelsblad van zaterdag 29 Mei, schrijft het
volgende, dat wij, als een blijk van waardeering jegens
onzen oud-afgevaardigde, den heer mr. W. van der Kaaij,
in zijn geheel overnemen
Het heeft lang geduurd.
Telkens heette het in de laatste maanden, dat het
wetsontwerp tot regeling van de ontzetting uit de ouder
lijke macht weldra zou komen. In Januari nog werd
verklaard dat het «eerstdaags" zon worden ingediend en
steeds zagen de velen die in dit onderwerp belang stel
len, vergeefs uit naar het al in 1895 beloofde ontwerp.
Nu is het er, te laat natuurlijk om nog in deze zitting
van de Staten-Generaal te worden behandeld. Het is dus
wel mogelijk dat het in September door een nieuw ka
binet ingetrokken en misschien niet weer ingediend wordt;
dat het alleen dienst zal doen als geloofsbelijdenis op dit
gebied van het tegenwoordig ministerie. Een belijdenis
die intusschen wel geschikt is de kiezers voor te lichten
omtrent den geest van de tegenwoordige regeering.