355ste Staatsloterij.
Stadsberichten.
Nos. 2390 en 17485 f 1000. Nos. 4222, 6344, 13800,
15125, f400. Nos. 345, 1132, 9249, 11190,16081, f 200.
Nos. 1016, 2931, 5158, 6110, 7259,10666,11313,13683,
15352, 19249, 19664, 19985, f 100.
5e klasse, 2e lijst, 14 Sopt.
Ns. 1558, 7210, 10761, 11972 f 1000; Ns. 4111, 4392,
12573, 13546, 14850, 15796, 16317 en 20645 f 400;
Nos, 2186, 4695, 4780, 10991, 13932 en 19115 f 200;
Nos. 1444,2126,2223,5791,6428, 8490, 10239, 10998,
14441, 15680, 15792. 20792, f 100.
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
Schagen. De heer A. W. van Kluijve, predikant
der hervormde gemeente alhier heeft bedankt voor zijn
beroep voor de gemeente te Purmerend.
In den avond van den 13 ontstond door onbekende
oorzaak brand in de werkplaats van de goudsmederij der
wed. Joh. Denijs alhier. De brand werd tot de werk
plaats beperkt. Aan omliggende tuinen werd vrij wat
schade aangebracht wijl de brand van de straatzijde
moeielijk te bereiken was.
M. o 1 v e n.
De jaarlijksche wedstrijd van de kolfvereeniging
»Vriendschap" zal gehouden worden te Schellinkhout op
13 en 14 October. Het gezamenlijk bedrag der prijzen
is vastgesteld op f 155, terwijl bovendien 30 beschik
baar is voor serieprijzen. Het getal leden der vereeniging
bedraagt thans 140.
moedige redding op Zee.
De bemanning van den Duitschen Schoener «Maria"
is gered geworden door hetNederl. stoomschip «Hilversum."
Het Handelsblad vermeldt daarover de volgende bij
zonderheden
Dinsdag j.l. kreeg men aan boord van de Hilversum"
tijdens hevigen Noordwesten storm met zware buien een
schip in 't zicht, dat de noodvlag halfstok geheschen
had. Naderbij gekomen bleek het te zijn de schoener
»Maria" uit Emden, kapt. E. Buss, van Drammen naar
Papenburg bestemd. Het vaartuig was in ontredderden
staat, lag met bakboordreeling onder water en dreef
vol water op de lading terwijl de Bcheepsboot was ver
brijzeld en de verschansingen aan bakboordzijde grooten-
deels waren weggeslagen. Zware zeeën sloegen op en
over het schip en de bemanning had als de eenige nog
veilige plaats post gevat achter op de hut, alwaar men
zich aan het want kon vastklemmen.
Op eene vraag van den kapitein van de «Hilversum"
aan zijne bemanning wie geneigd waren een poging tot
redding aan te wenden der in nood verkeerende schip
breukelingen, meldden zich twee der opvarenden aan,
om met de boot van boord te steken. Deze waren J. de
Voogd, 2de stuurman en Jan Stroobach, matroos. Met
groote moeite en levensgevaar mocht het hun na veel
inspanning gelukken do bemanning van het ontredderde
schip behouden aan boord van de «Hilversum" te brengen.
Hulde aan de moedige redders
®e Fachtcoiiimfssiën in Noord-Holland.
Alle begin is moeilijk. Er is gewoonlijk geruime tijd
noodig eer nieuwe zaken, hoe nuttig ook, zich mogen
verheugen in de medewerking van hen, voor wie ze ei
genlijk bestemd zijn, in wier belang zij werden opgericht.
Om een voorbeeld te noemen. Dezer dagen heeft te
Schagen, vanwege do «Coöperatieve Vereeniging tot aan
koop van veevooder, zaaizaad en meststoffen" eene aan
besteding plaats gehad voor de levering van Thomas-
phosphaat.
't Was de eerste aanbesteding van meststoffen die sedert,
hare oprichting in September van 1887, dus tien jaren
geleden, heeft plaats gehad, niettegenstaande van de be
ginne afaan de gelegenheid tot aankoop voor gezamen
lijke rekening openstond. Er worden in Anna-Panlowna,
de Zijpehet Koegras en andere polders of gemeenten
jaarlijks groote hoeveelheden handelsmeststoffen gebruikt,
nadat de landbouwers het groote voordeel daarvan heb
ben leeren kenneneerst door hetgeen hun de Rijks
proefvelden hebben te zien en te loeren gegeven, later
door proefneming op eigen akker of weide.
Maar verreweg de meesten koopen nog op eigen hand,
ieder afzonderlijk, de contröle aan het proefstation blijft
dikwijls achterwege en de boer zaait zijn mest, zonder
dat hij de zekerheid heeft, dat hij inderdaad de noodige
bestanddeelen phosphorzuur de noodige fijnheid enz.
bevat en dus ook zonder den waarborg, dat hij niet te
duur heeft gekochtdat hij werkelijk waar heeft voor
zijn geld. Na een tienjarig bestaan is er thans voor 't
eerst in deze omgeving op dit punt aaneensluiting geko
men. De levering van ruim 45000 kilogram is nu aan
besteed. Met het oog op 't groote verbruik is 't nog
wel niet zoo heel veelmaar er is toch een begin en
dat geeft vertrouwen op de toekomst. Zoo ziet men,
indien het met een nieuwe zaak niet dadelijk wil vlotten,
dan is dit nog geen reden voor hen, die voor de alge-
naeene belangen werken en strijdon, om den moed te ver
liezen on de handen in de schoot te leggen, want ook
hier geldt do spreuk, dat een aanhouder wint.
Toen de «Vereeniging tot ontwikkeling van den land
bouw in Hollands Noorderkwartier" in het jaar 1896
de Pachtcommissiën in het leven riep, stelde zij zich
geenszins voordat deze tarstond volop werk zouden
krijgen. Zij begreep zeer goed, dat het bedaard aan zou
gaan en dat zij tevreden moest zijn, indien na een vijf-
of tiental jaren gezegd kon worden het gaat goed, de
aanvragen nemen toe, men kan zien, dat de commissiën
langzamerhand het vertrouwen beginnen te winnen van
de grondbezitters in dit gewest. Dat de commissiën
tot nu toe niet heel veel te doen hebben gehad, is dus
in zoover geen tegenvaller.
Zij hopen evenweldat het gaandeweg anders zal
worden en om hiertoe den weg te bereiden, meenen zij,
dat het aanbeveling verdient de aandacht van belang
hebbenden nogmaals op het doel en de wijze van wer
ken te vestigen.
Er is een tijd geweest van voorspoed iu alle takken
van 't landbouwbedrijf. Die voorspoed was echter niet
van blij venden aard en is, zooals dat gewoonlijk gaat,
gevolgd door een tijd van achteruitgang, die voor velen
den toestand onhoudbaar deed worden en menigeen ten
gronde richtte.
In die dagen van weelde waren do koop- en huurprij
zen der landerijen natuurlijk hoog opgedreven. Toen de
toestand veranderde, bogonnenhoewel langzaam, ook
die prijzen te verminderen. Menige huurboer echter,
wiens buur pas ingetreden ot hernieuwd was, begon, bij
de steeds aanhoudende daling dor marktprijzen van voort
brengselen en vee telken jare meer den druk der te
booge pacht te gevoelen en moest, om die bijeen te
zamelen, zich in andere opzichten inkrimpen en bezuini
gen. Strekte dit niet zoozeer om eigen inkomsten te
vermeerderen het is duidelijk, dat hierdoor tevens de
landerijen moesten lijden, tot nadeel natuurlijk ook van
den eigenaar.
Het eenige middel, om den huurder in staat te stel
len, om door vlijt en jjver niet alleen zijn pacht op tijd
te kannen betalen maar ook met zijn gezin behoorlijk
van zijn bedrijf te kannen leven, bestaat hierin, dat hij
eene huursom geve, die overeenstemt met de werkelijke
waarde van de producten, die hij verkrijgt. En nu ge
beurt het dikwijls, dat die som te hoog is, om aan dezen
billijken eiseh te voldoen. Niet overal natuurlijk. On
der de vermogende grondbezitters zijn er gelukkig velen,
die hun huurboereu niet den uitersten penning afdwin
gen maar zich tevreden stellen met een billijke huur,
en die het met genoegen zien, als het hun pachters wel
gaatals zij vooruitboeren. Maar er zijn ook anderen.
Hieronder vindt men er, die het zelf niet best kunnen
missen, wier inkomsten geen afslag gedoogen, en niet te
benijden is de huurboer, die zulk een landheer heeft.
Weer anderen, die hun grondbezit gelijk stellen met
een effect, dat een bepaalde rente moet opbrengendie
hoegenaamd geen verstand hebben van de pachtwaarde
hunner eigendommen, er zich persoonlijk daarom weinig
of niet mee inlaten en dus hun zaken in handen geven
van rentmeesters, wier voornaamsté streven dikwijls is
de goeden, die er ook zijn, niet te na gesproken
hun lastgevers zooveel mogelijk geld in den zak te wer
ken zonder te vragen of de huurboer daarbij welvaart
of niet. Rentmeesters soms ook, die, al zijn ze eerlijke
menschen, van de wezenlijke waarde van den grond bij
zonder weinig alweten.
Wanneer een eigenaar redeneertdie boerderij beeft
mij zoo of zooveel gekost en, indien ik slechts die huur
krijg dan heb ik bespottelijk weinig rente, dan staat
daar tegenover, dat de pachter geen rekening kan houden
met den prijs, waarvoor het perceel aangekocht of toe
bedeeld is, maar alleen met de werkolijke huurwaarde,
op het oogenblik, dat het contract gesloten wordt.
Het spreekt vanzelf, dat er ook grondeigenaars en
verhuurders van landerijen zijn, die, zelf landbouwers en
veehouders, genoeg op de hoogte zijn, om te kunnen be-
oordeelen wat een billijke pacht is en welke voorwaarden
gesteld moeten worden opdat het land goed gebruikt
worde. Het is begrijpelijk, dat deze de hulp der pacht
commissiën wel niet zullen inroepenzij kunnen het
werk zelf wel doen. Evenmin is het te verwachten, dat
er veel aanvragen zullen inkomen van eigenaars, die
zoo zij hunne inkomsten moeten zien verminderen, zelf
mooilijk kunnen rondkomen. Maar er worden toch zeker
ook nog genoeg bezitters zoowel bijzondere personen
als corporatiën gevonden, die het goede willen, die
het hun pachters wel gunnen dat het hun voorspoedig
ga, mits de grond tevens goed bewerkt worde en in
waarde niet verminderemaar die eerlijk moeten
bekennen, dat zij zeiven er niet het minste verstand van
hebben. Zulke eigenaren hebben de behoefte aan voor
lichting en raad. Maar nu is het lang niet onverschillig
tot wien zij zich dan wenden. Het is duidelijk, dat in
het wederzijdsch belang raadslieden dienen gekozen te
worden, die goed op de hoogte van de toestanden zijn,
dus der zake kundig, maar tevens eerlijk, onafhankelijk
en onpartijdig. Menschen, die hoegenaamd geen persoon
lijk of geldelijk belang erbij hebben of de huur hooger of
lager gesteld wordtonaf hankelijke fieden, die, zonder
eenig voordeel voor zichzelven te beoogen, de lang niet
gemakkelijke taak, om als raadgevers op te treden, aan
vaard hebben met het doelom naar hun beste weten
en hun beste krachten mee te werken tot verbetering
van bestaande toestanden.
Of het wonscbelija en uitvoerbaar is, dat van Staats-
wege Pachtcommissiën in het leven worden geroepen, is
eene vraagdie hier onbesproken kan worden gelaten.
Maar, in afwachting van de dingen, die misschien een
maal komen zullen, meende de Veieeniging tot ontwik
keling van den landbouw in Hollands Noorderkwartier"
toch, dat het zaak was alvast de hand aan den ploeg te
slaan en te beproeven wat zij, ter bevordering van het
algemeen belang, zou kunnen tot stand brengen. Met
dit doel riep zij, voor dat deel van Noord-Holland, het
welk benoorden het voormalig IJ is gelegen en waarover
haar werkkring zich uitstrekt, vijf Pachtcommissiën in
het leven ieder uit vijf personen bestaande, en wier
Voorzitters met den Algemeenen Secretaris het Bestuur
vormen. Vijf commissiën elk voor een bepaald aange
wezen deel van de provincie, wier leden wonen in het
district, waarvoor zij optreden, om daardoor personen te
hebbendie van nabij mot plaatselijke toestanden en
omstandigheden bekend zijn.
De leden dezer commissiën verrichten hunne werk
zaamheden alleen tegen terugbetaling van verschotten,
reis- en verblijfkosten dus zonder eenige belooning of
vergoeding wegens tijdverlies.
De kosten van administratie en taxatie worden zoo
billijk mogelijk berekend zij bedragen voor elke boer
derij en voor iedere schatting ten hoogste dertig gulden.
Alleen voor de Noordhollandsehe eilanden kunnen zij
hooger gesteld worden.
De Pachtcommissiën belasten zich niet met het schat
ten van de verkoopwaarde der perceelen of met het
aanbevelen van personen, die als pachters in aanmerking
wenschen te komen zij mengen zich ook niet in ge
schillen, die tijdens den duur van het contract tnsschen
verpachter en pachter mochten ontstaan.
De bedoeling met het oprichten dezer commissiën i*
in hare Statuten aldus omschrevenom vooral niet-des-
kundige eigenaren, zoowel particulieren als corporatiën,
bij het verhuren, zoowel van boerderijen als van losse
landerijen, te dienen van raad.
Voorts om, in wederzijdsch belang, het tot stand komen
ta bevorderen van huurovereenkomsten, die 1°. eene
pachtsom bepalen, welke onder gewone omstandigheden
kan worden geboden en betaald 2°. den eigenaar waar
borgen geven legen verwaarioozing van den grond en
tegen waardevermindering door verkeerd gebruik3°.
deu pachter het uitzicut openen op een behoorlijk bestaan
an, bij goede behandeling, op verlenging van pacht.
Het ligt in deu aard der zaakdat de adviezen slechts
van vertrouwelijken aard kunnen wezen die adviezen
en de schattingen worden daarom alleen aan de aanvra
gers doch niet aan 't publiek bekend gemaakt. Van de
rapporten wordt afschrift genomen en bewaard de com
missieleden kunnen hiervan ten allen tijde inzage nemen,
want de schatting van de eene boerderij en de daarbij
gevoegde raadgevingen omtrent in het huurcontract op
to nemen bepalingen kunnou tot leiddraad dieneu bij het
opnemen van een volgende.
Daar iu Noordhoiland de pacht der landerijen gewoon
lijk met Kersttijd eindigt, is het nu misschien de geschikte
tijd om eigenaars van hoeven nogmaals op het bestaan der
Pachtcommissiën opmerkzaam te maken. In het jaar 1896
hadden zij de eer in een drietal gevallen haar diensten
te mogen bewijzen. Al achten zij zich niet bevoegd de
namen dier eigenaren en de ligging dier boerderijen publiek
te makentoch willen zij bij deze gelegenheid een woord
van erkentelijkheid daarover uitspreken. Aangenaam zal
het den leden zijn zoo zij ook met het vertrouwen van
anderen vereerd mogen worden opdat het van lieverlede
meer blijke dat de «Vereeniging tot ontwikkeling van
den landbouw in Hollands Noorderkwartier" een goed
werk deed toen zij de Pachtcommissiën oprichtte. Ver
huurders, die hiertoe mochten besluiten gelieven hunne
aanvragen, vergezeld van kadastrale uittreksels kaartjes
en andere bescheiden die tot toelichting kunnen dienen,
zooals b.v. de loopende huurcontractenin te zenden bij
den tweede-ondergeteekendete Schagen, bij wien
gedrukte circulaires kosteloos te verkrijgen zijn.
Het Bestuur der Pachteommissiën in
Noordholland,
J. L. T. GRONEMAN,
Algemeen Voorzitter.
P. BUIS Jz., Secretaris.
Laatste Berichten.
Opstand in Brltsch-Indlë.
SIMLA, 13 Sept. De vijand heeft hedenmorgen vroeg
den politiepost Sarhargarti genomen.
De Afridis hebben in grooten getale de Samana-forten
aangevallen.
De generaals Ellis en Blood rakken den 15den Sep
tember naar het Mohmaud-distriet op.
Het oproer te Haseleton.
NEW-YORK, 13 Sept. Van de stakers op welke te
Hazleton in Pennsylvania is geschotenzijn er 23
overleden.
In het geheele land worden door de werklieden-ver-
eeuigingen meetings gehouden om te protesteeren tegen
het optreden van den sheriff en zijn helpers. De socia
listen te Chicago hebben heftige moties tegen de kapita
listen aangenomen.
De stakersaangevoerd door een vijftigtal vrouwen
met zuigelingen, trachten heden de mijnwerkers bij Pitts
burg van den arbeid ai te honden, doch de politie staakte
hun tocht. Er volgde een hevige schermutseling, de
agenten werden door de vrouwen die zich als razenden
gedroegen mot knuppels geslagen. Vier harer werden in
hechtenis genomen.
5e klasse, le lijst, 13 Sept.
Tot tijdelijk leeraar aan de rijks hoogere bur
gerschool alhier, is benoemd de heer N. Meijer, thans
te Maastricht.
Badhuis „Witte Bruis."
In de week van den 5 tot den 11 zijn in het
badhuis van «het Witte Kruis" genomen 45 kuipbaden,
63 regenbaden le kl. en 139 regenbaden 2e kl., te zamen
247 baden.
Raadsverslag.
In het raadsverslag van den 7 September 1.1. komt
onder punt 9 eene onnauwkeurigheid voor, welke, voor
oen juist denkbeeld der zaak herstelling behoeft.
In de door den heer Kraakman gevoerde discussie
komt o. m. voor: ot de brug over deNieuwlandersingel-
grachtwelke vernieuwd wordtook anders zal moeten
worden gemaakt.
Hiervoor zal moeten worden gelezen: «o/ de brug over
de Oudegracht, waarvan vernieuwing wordt voorgesteld, ook
anders zal moeten worden gemaakt dan nu het plan is.''
Uw verslaggever.
In de vergadering, bijgewoond door 77 aandeelhou
ders en leden der Uuiten-socletelt, den 13 gehouden,
werd in beginsel tot de voortzetting besloten en door de
commissie in eene vorige vergadering tot advies benoemd,
rapport uitgebrachtmet overlegging van teekening van
de aantebrengou wijziging. Het daarvoor benoodigde
kapitaal bedraagt f 7000.
Tot het nemen van de noodige maatregelen als de
aanvrage bij het gemeentebestuur en al wat tot het tot
stand komen zal kunnen leiden werd eene commissie
benoemd, bestaande uit de heeren H. J. Vonk, mr. W.
0. Bosman, G. de Groot, mr. H. Boelmans tor Spill,
W. P. Stoel Jr., Mr. N. H. de Lange en D. J. Bosman.
Zitting van 14 September 1897.
N. d. G., hvr. van IJ. L., Alkmaar, mishandeling, f 5
boete, subs. 5 dagen hecht.
R. D., Helder, mishandeling, f 8 boete, subs. 8 dagen
hecht.
M. M. B., Helder, diefstal, opzending naar een rijks
opvoedingsgesticht tot 1900.
C. H. B., als boven, verduistering, 6 weken gev.
A. v. d. W., hvr. van C. L., als boven, beleediging,
f 10 boete, subs. 5 dagen hecht.
J. M., Hoorn, vernieling, f 10 boete, subs. 10 dagen hecht.
J. B., Wervershoof, mishandeling en wederspannigheid,
2 maanden gev.
G. v. R., hvr. van B. E. B., Enkhuizen, beleediging,
vrijgesproken.
R. d. V., Grootebroek, vernieling, f 8 boete, subs. 4
dagen hecht.
G. d. V., als boven, mishandeling, f 8 boete, subs. 4
dagen hecht.
J. J. d. G., Enkhuizen, mishandeling, f 3 boete, subs.
3 dagen hecht,
J. E., Bovenkarspel, en P. M., Broekerhaven, diefstal,
ieder 10 dagen gev.
J. B., Enkhuizen, beleediging en mishandeling, 6
weken gev.