ZONDAO
26 SEPTEMBER.
DE TROONREDE
Buitenland.
No. 115. Eerste wad Wegen en Wegentigste Jaargang.
1897.
COl
Deze Courant wordt Dinsdag., Donderdag- en
Eaterdagsvond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar f O,SOfranco door het
geheele rjjk 1,
De 3 nummers O,O®. Afzonderljjko nummers 3 ets.
frljs der gewone Advertentiën:
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan do Uitgevers HERMs. COS
TER ZOON.
Telefoonnunner3
Voor een warm gemoed, vol liefde voor land en volk,
bezwaard door de veelheid der onvervulde en zeker of immers
vermoedelijk wel te vervullen wenschen, vol goede ver
wachtingen omtrent de plannen eener nieuwe Regeering,
kan een Troonrede in den bij ons gebruikelijken vorm
moeilijk anders dan min of meer onbevredigend en ont
nuchterend zijn.
In den bij ons gebruikelijken vorm. Het
groote gewicht dat aan elk woord bij de opening der
Staten-Generaal door of namens Koning of Koningin ge
sproken, wordt gehecht, noopt tot meer dan gewone om
zichtigheid. De Troonrede wordt door elk der beide Ka
mers in een adres beantwoorden bij de behandeling
van die adressen wordt elk woord en elk woordje als
op een goudschaaltje gewogen. Elke partij, elke fractie
is gewoon met vaak buitensporige nauwgezetheid na te
gaan wat er wel en water niet in staat. De beteeke nis,
de kracht en de omvang van elke uitdrukking wordt
gewikt en gewogen. Woorden-zifterij schijnt niet te
behooren tot de vreemde smetten waarvan het Nederland-
sche bloed vrij is. Een en ander werkt belemmerend
als een kreupelbosch, verkoelend als een koud stortbad.
Daarbij komt en dit mag onbetwistbaar een deugd
geacht worden dat een Nederlandsche Regeering
huiverig is iets meer aan te kondigen dat wat zij onge
veer zeker is te kunnen voorstellen, wat voor haar reeds
min of meer vasten vorm heeft aangenomen, al is het
dan ook niet de vorm van een wetsontwerp. Wenschen
en verwachtingen reiken natuurlijk veel verder.
Die dit alles overweegtzal kunnen begrijpen dat de
wooruen eener Nederlandsche Troonrede zich plegen re
onderscheiden door iets waarvoor soberheid een te zwakke
uitdrukking is, door iets zeer droogs, zeer koels en door
een Z6er bijzondere afgemetenheid en afgepastheid. Hij
zal het ook verklaarbaar vinden, dat doze Regeering bij
haar optredenzoo al den lnst, niet den moed heeft
gehad om van den gewonen vorm af te wijkeu.
Wat den inhoud der Troonrede betreft, tegen de met
de gebruikelijke omzichtigheid gestelde verzekering, dat
»de algemeene toestand, zoowel in het moederland als
in de koloniën, in menig opzicht bevredigend is," hebben
wij niet het minste bezwaar, al meenen wij met tame
lijke zekerheid te kannen voorspellen dat van verschillende
zijden zal worden opgemerkt, van zekere zijde vermoede
lijk op heftigen toon, dat de algemeene toestand in me
nig ander opzicht zeer onbevredigend is. De woorden
zijn natuurlijk in betrekkelijken zin in vergelijking met
de voorafgaande jaren op te vatten. Er zullen er zijn
diewat de bijzonderheden betreft, den toestand niet
jnist geschetst vinden, die meenen dat de verdeeling van
licht en schaduw niet overeenkomstig de werkelijkheid is,
maar wij hebben niet den minsten lust om ons in dien
on vruchtbaren strijd te mengen, en gelooven dat het de
Regeering niet veel moeite zal kosten haar oordeel te
verdedigen.
Van meer beteekenis is hetgeen in de Troonrede wordt
aangekondigd.
Uit de nalatenschap van het afgetreden Ministerie
ontmoetten wij de ontwerpen van hot Militair strafrecht
en de wet op de krijgstucht, de mijnwet voor Neder-
landseh-Iudië en de wet tot verplichte verzekering van
werklieden tegen de gevolgen van ongevallen in bepaalde
bedrijven. De beide eerste ontwerpen .worden opnieuw
ingediend", alzoo ongewijzigd. Die wenscht dat eindelijk
deze ontwerpen door wetten zullen worden vervangen, zal
zich daarover verheugen. In hoeverre de overige wets
ontwerpen van de door het vorige Ministerie ingediende
zullen verschillen, kan eerst later blijken.
Door het afgetreden Ministerie was ingediend een
wetsontwerp tot wijziging en aanvulling der bepalingen
van ons Burgerlijk Wetboek betreffende het ouderlijk
gezag en de voogdij. Wij hopen dat dit wetsontwerp,
hetzij dan gewijzigd of ongewijzigd, moge begrepen zijn
onder de wetsontwerpen .tot betere bescherming en be
rechting van kinderen en jeugdige personen," waarvan
de Troonrede gewag maakt. Wil men de pogingen van
particuliere personen en vereenigingen om verwaarloosde
kinderen uit een verderfelijke omgeving te redden en unn
een betere verzorging en opvoeding te verschaffen be
vorderen en voorkomen dat dit goede werk ontijdig
wordt afgebroken en daardoor zonder vrucht blijft, dan
dient de mogelijkheid in de we- te worden opgenomen
om plichtvergeten ouders of voogden het gezag over deze
minderjarigen te ontnemen en bovendien aan ouders wier
krachten voor de vereischte opleiding van eenig kind te
zwak blijken, de gelegenheid te worden gegeven om die
moeielijke taak te doen overdragen aan andoren, die
daartoe bereid zijn en door den rechter geschikt worden
geaebt. Daartoe strekte het door het vorige Ministerie
ingediende ontwerp, en men mag van het tegewoordige
Ministerie eeD dergelijk ontwerp verwachten.
Met betere bescherming" wordt betere .berechting"
van kinderen en jeugdige personen in één adem geuoemd.
Ook een daartoe strekkend wetsontwerp werd reeds on
der het vorige Ministerie voorbereid, en algemeen za 1
met genoegen zijn vernomen, dat de Troonrede thans de
indiening van zoodanig ODtwerp aankondigt.
Doch ook belangrijke wetsontwerpen omtrent onder
werpen waarvan een wettelijke regeling tot nog niet
was ter hand genomen, worden in de Troonrede vermeld
Zij zullen strekken
tot afschaffing aef dienstvervanging bij de militie,
tot regeling van den leerplicht,
tot verbetering van maatschappelijke toestanden, met
name betreffende de volkshuisvesting, den arbeid en het
armwezen.
De afschaffing dor dienstvervanging zal volgens de
plannen der Regeering niet, als in het ontwerp-Bergan-
sius, een deel uitmaken van een hervorming der levende
strijdkrachten, maar op zich zelf worden voorgesteld, met
behoud van de bestaande inrichting van onze militie en
onze schutterij, als een eerste stap, als .voorbereiding van
de hervorming der levende strijdkrachten." Is dat goed
gezien Misschien wel. Wellicht is de tijd voor het
eene rijp en voor het andere nog niet. Misschien is het
goed, met de afschaffing der plaatsvervanging ce bogin-
nen, om later te gemakkelijker tot het andere te komen.
Toch mag worden aangenomen, dat sommigen voor de
afschaffing der plaatsvervanging gemakkelijker te vinden
zonden zijn, indien daarmede een betere inrichting van
onze levende strijdkrachten gepaard ging. Of de Regee
ring zal slagen, zal grootendeels afhangen van de wijze
waarop zij de zaak wenscht te regelen. Sterke eensge
zindheid onder de liberalen zal noodig zijD, want voor
de medewerking der anti-revolutionairen schijnt thans
geen zekerheid to bestaan.
Over de regeling van den leerplicht zal eerst geoor
deeld kunnen worden als het ontwerp het licht zal zien.
In het algemeen heeft de zaak den steun der liberale
partij. Hetzelfde mag gezegd worden van do maatrege
len tot verbetering der volkshuisvesting en van het arm
wezen. Wat de Regeering met haar ontwerpen betreffen
de .den arbeid" bedoelt, ligt vooreerst nog te veel in
het duister, om er eenig oordeel over te kunnen vellen.
Na de behandeling van het adres van Antwoord zal
daarover licht zijn opgegaan en zal er tevens gelegen
heid bestaan om eenige andere onderwerpen, in de Troon
rede geuoemd of niet genoemd, te bespreken.
DUITSCHXAND. Do Berlijnsche .Post" verzekert
uit goed ingelichte bronnen, dat baron von Marschall
de gewezen staatssecretaris van buitenlandsche zaken van
het Dnitsche Rijk tot gezant bij de Porte zal worden
benoemd.
Baron von Thielmanndie thans secretaris van de
schatkist is, zal als gezant te Washington worden opge
volgd door baron von Roten'nan, onder-staatssecretaris van
buitenlandsche zaken.
Omtrent de scheepsramp bij Fiume melden de Dnit
sche bladen het volgende
De »Ika" van de Hongaarsch-Croatische Scheepvaart
maatschappij die tussohen Erkvenica en Piuma vaart
werd juist voor de haven van laatstgenoemde stad aan
gevaren door de Britsche stoomboot .Tyria", die jnist
de haven uitstoomde. De botsing geschiedde met znlk
een geweld, dat de »Ika" binnen twee minuten zonk.
Zij stoomde nog 50 meter voorttoen verhief zich het
voorschip nit het water en een minuut later was het
vaartuig in de golven verdwenen. Ten gevolge van den
zwaren regen en de zwarte duisterniskonden slechts
enkelen van de vijftig passagiers van het Hongaarsche
vaartuig worden gered. De meesten verdronken.
EWttEUAAIÏ. Uit Simla wordt aan den .Times"
gemeld, dat generaal Elles den tegenstand gebroken heeft,
den vijand nit den Bedmanai-pas verdreefde hoogten
bezette en aan de overzijde van het gebergte zijn kamp
opsloeg. Do stiijd duurde vier uren. De vijand verde
digde hardnekkig iedere afzonderlijke stelling. Door een
gecombineerden aanval der beide Engelsche brigades ge
lukte hetden vijand door het dal in hot gebergte te
verdrijven Het verlies der Engelschen bedroeg aan
dooden twee Sepoy's; een aantal minderen werden gewond.
Generaal Jeffreys gaat door met de verspreide Mohmands
aan te vallen, zij het ook reeds weder ten koste van een
drietal gewonde officieren en 12 gewonde minderen. Een
minder goed bericht isdat de Afridis die in de En
gelsche gelederen dienen en zich tot nn toe trouw be
toond hebben, beginnen te deserteeren.
Een viertal ontsnapten met geweren en ammunitie en
een andere Afridi, die deel uitmaakte van een dubbelpost,
doodde zijn kameraad, een Sikh, en deserteerde met de
twee geweren en alle ammunitie.
Een verschrikkelijk spoorwegongeluk heeft plaats
gehad op den spoorweg BangaloreMysore. De loco
motief en vijf wagens stortten iu de snelstroomende
rivier waarover de brug was weggeslagen. Een groot
aantal personen verloren het leven er bij.
Do .Times" verneemt, dat de hertog van York (de
oudste zoon van don prins van Wales)die het bevel
zal voeren over drie kruisers in April vertrekken zal
voor een kruistocht naar de voornaamste koloniesdie
een jaar zal duren.
©RIEKBAIiASTD. De agitatie te Athene over de
vredesvoorwaarden is nog niets verminderd.
De »Voss. Ztg." die niet veel sympathie voor Grie
kenland heeft, zegt
»De Atheensche lafaards, die van het voorjaar het
hardst .oorlog! oorlog!" riepen, maar stil thuis bleven
of het eerst het hazenpad kozen, toen de Turken in de
Thessalische vlakte verschenen, trachten thans weer hun
verloren prestige te herwinnen door hun chauvinistische
agitatie tegen het vredesverdrag.
»De nationale eer vorbiedt de aanneming van dit ver
drag, zoo schreeuwen zij. En wie niet beter de Grieken
kent zou uit hun optreden wel tot de overtuiging komen,
dat er na Larissa Pharsalos en Domokos nog een oor
logspartij in Gnekeniand bestaat."
Graaf Murawjef heeft aan den Griekscbon gezant te
Petersburg verklaard, dat de opdracht van het Euro-
peesche concert ten einde is, en dat elite beslissing van
Griekenland geheel voor rekening van dit land komt.
De .National Zeitung" wijst er de Grieken op, dat de
Grieksche regeering, toen zij den mogendheden volmacht
gaf en zich opzettelijk onthield van deelneming aan de
onderhandelingen, de verplichting op zich hoeft genomen
om onvoorwaardelijk genoegen te nemen met het resul
taat van de onderhandelingen tusscheu de Porte en de
mogendheden, hoe dat ook zou uitvallen.
En het blad voegt er bij.De Grioksche regeering
is tbans gehouden de aanneming van het voorloopig
tractaat, zonder eenige wijziging, van de Kamer te ver
krijgen. Er kan geen sprake meer zijn van eenig recht
om het tractaat te verwerpen. Alleen op de voorwaarde,
dat de vredesproliminairen op alle punten zonden worden
goedgekeurd, heeft Turkije er in toegestemd de wapens
neer te leggen. Dit moet men in Athene niet vergeten."
TURKIJE. De nieuwe grensregeling geeft aan
Turkije een smalle lange strook land, van groot tactisch
belang. Deze strook strekt zich langs de oude grens uit
en omvat al de bergen die tot nu toe in handen der Grie
ken waren. Van het meeste belang voor de Turken is het
stuk nabij Zarkos, dat aan hun gebied is toegevoegd en
waardoor de wig van Turksch grondgebied, die van Elas
sona tot voorbij Damasi in de Thessalische vlakte dringt
(en die in den laatsteu oorlog den Turken zooveel voor
deel bezorgd heeft) nog vergroot wordt. Hierdoor wordt
het den Turken mogelijk, om, mocht weder een oorlog
tusschen Turkije en Griekenland uitbreken, den bergrug,
die de vlakte van Larissa van die van Trikhala scheidt,
te bezetten.
De drie passen, die van Macedonië naar Thessalië voe
ren, zijn in handen der Turken. De strategische grens voor
Griekenland is nu de rivier Peneios; het zal den Grieken
niet mogelijk zijn een Turksch leger te beletten alle ste
den ten noorden van die rivier te bezetten. Dat Grieken
land nu niet meer aanvallend tegen Turkije te werk zal
kunnen gaan, spreekt vanzelf.
Laatste Berichten.
Uit de Kaapkolonie.
KAAPSTAD, 24 Sep'. De gouverneur, sir Alfred Milner,
zeide gisteren bij een redevoering te Port Albert, dat hij
vast overtuigd was dat de politieke moeilijkheden van
het land aanzienlijk zonden verminderen, indien men aan
de meerderheid van de Hollandsch sprekende bevolking
in de kolonie maar duidelijk kon maken welke de waar
achtige wenschen en gevoelens der Engelsche regeering
to hunnen opzichte zijn.
Re opstand in Rritscli-Indïë.
PANGKORA, 24 Sept. Generaal Jeffreys ontmoet thans
nog maar zeer weinig tegenstand. Hij vernielde enkele
versterkingen. Dinsdag is Tangi verwoest, terwijl de vij
and van de heuvels toezag.