Eb Troonrede booorüoeli
No. 121 Tweede blad.
ZONDAG
10 O C TOBEU
Nederland.
(St.-Ct.)
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Saterdag»vond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar f franco door bet
gehoelo rjjk 1,
Da 3 nummers/O.OO. Afzonderlijke num mers 3 ets.
Telefoonnummer t 3
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel, @,15, Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Hebben de beide Kamers der Staten-Generaal zich
bepaald tot de beantwoording van de Troonrede met een
eenvoudige dankbetuiging voor de ontvangen mededee-
lingen en voor de liefderijke en wijze zorg waarmade
onze jeugdige Koningin is voorbereid voor hare gewich
tige taak - een woord waartoe in een antwoord op de
laatste Troonrede die van de Koningin-Moeder-Regentes
verwacht mag worden alle aanleiding bestond gevolgd
door de verzekering dat de toegezegde wetsontwerpen
met belangstelling tegemoet worden gezien, de pers heeft
haar roeping vervuld door over den inhoud der Troonrede
haar oordeel uit te spreken. Dat oordeel was voorloopig,
in alwachting van nadere inlichtingen, van liberale zijde
in het algemeen gunstig. Men begrijpt, dat een Mini
nisterie dat eerst sedert korten tijd zijn taak heeft aan
vaard, zich beperkt in zijn toezeggingen, niets aankondigt
dan hetgeen weldra voor indiening gereed zal zijn en
voor het overige zijn plannen in algemeene termen aan
duidt. Men erkentdat de afschaffing der dienstver-
vanging en de invoering van leerplichtdie in 't bij
zonder zijn genoemd een paar belangrijke maatregelen
zijn te lang reeds van een liberaal Kabinet verwacht
om nu niet in de eerste plaats te worden aaugekoudigd.
Afwachtend is over het algemeen de honding der anti
revolutionaire bladen ook ten aanzien van deze beide
maatregelen. Tijd en Maasbode verklaren zich met be
slistheid daartegen. Dat was te verwachten. Merk
waardig echter is het, dat laatstgenoemd blad leerplicht,
persoonlijken dienstplicht en betere bescherming en be
rechting van kinderen en jeugdige personen maatregelen
noemt die men van een radicaal Ministerie heeft te ver-
wacnten, zoodat men zich over de aankondiging van tot
regeling daarvan strekkende wetsontwerpen door dit
Kabinet niet heeft te verbazen.
Een radicaal Ministerie alzoo En dat nog wel omdat
het voorstellen aankondigt, waarmede de geheele liberale
partij reeds lang haar instemming heeft verklaard, of
waarvan sommige bereids door het vorige Kabinet' in
bewerking of in een wetsontwerp belichaamd waren
Lijnrecht daartegenover staat dan ook het oordeel van
erkende radicale organen die zich integendeel er over
ergeren of bedroeven dat er in de Troonrede niet blijkt
van eenige verandering van koers. Onmogelijk toch acht
De Amsterdammer, Weekblad voor Nederland, de vestiging
der nieuwe huishouding van den Staat, zonder aanmerkelijke
dö1' oude. Van alle plannon tot verbetering van
maatschappelijke toestanden, die bij de Regeering in over
weging zijn kan volgens dat blad niets van eenige be-
teekenis te recht komen, zonder zeer aanzienlijke uitgaven;
de bestaande rijksinkomsten zijn voor de tegenwoordige
huishouding nauwelijks toereikendaan belangrijke ver
hooging wordt niet gedachthet eenige middel om nog
wat meer geld in de schatkist te brengen en bij een
Minister als de heer Pierson zeker ook wel het laatste
middel, omdat hij als vrijhandelaar er niet dan met tegenzin
toe zal kunnen overgaan is de aangekondigde verhooging
van invoerrechten; maar die versterking van middelen
is om andere redenen noodig en kan niet dienen tot
bestrijding der kosten van maatregelen „tot verbetering
van maatschappelijke toestanden," van leerplicht, arbeids-
pensioenen bevordering van landbouwbelangen betere
volkshuisvesting enz. enz. Daarom had moeten aange
kondigd worden aanzienlijke bezuiniging van de bestaande
huishouding die to weelderig is ingerichtb.v. afschaf
fing van het Militaire Huis vermindering der uitgaven
voor leger en vloot, vereenvoudiging van het middelbaar
en hooger onderwijs, opheffing van een aantal gezantschaps-
posten, verlaging van te hooge salarissen, beperking van
pensioneering tot hen die niet uit eigen middelen in
hun stand kunnen -levenintrekking van alle onver
plichte uitkeeringen tot kerkelijke doeleinden
W ij zjjn vast overtuigd dat geen van de hier genoemde
bezoimgings-maatregelen door het tegenwoordige Ministerie
zullen worden ondernomen, en dat er, al ware het alleen
omdat er geen geld voor te vinden is, van maatregelen
tot verfietering van maatschappelijke toestanden zooals
De Amsterdammer ze zou wenschen van dit Kabinet niets
is te wachten.
Zooals de Amsterdammer ze zou wenschennamelijk met
rechtstreeksche en zeer aanzienlijke uitkeeringen uit de
Staatskas. Een enkel voorbeeld tot toelichting. Van
leerplicht is dat blad een voorstander, mits bij zijne toe
passing verzacht door een stelsel van vergoeding aan de
ouders, die de kleine bijverdiensten van hun kroost on
mogelijk kannen ontberen.'' 't Zon jammer zijn, indien
dit denkbeeld ingang vond en een belemmering werd
voor de plannen der Regeering. Gelukkig komt juist
te gelijker tijd de heer P. in het Sociaal Weekblad ons
gerust stellen met het voorbeeld van Zwitserland, waar
leerplicht reeds sinds lang bestaat. Ook in het Katho
lieke kanton Freiburg worden daarbij geen moeilijkheden
ondervondenzoo min van godsdienstigen aard als van
de zijde van onvermogende oudersdie hnn kinderen
uit de school zouden wenschen te honden om hen voor
loon ten behoeve van het gezin te laten werken. Men
begrijpt daar, dat het belang der ouders moet wijken
voor het belang der kinderen, en dat, indien de armoede
der onders in strijd komt met den leerplicht der kin
deren, het algemeen belang vordert dat de leerplicht
worde gehandhaafd. In den aanvang, vóór ongeveer 70
jaren, had men in dit opzicht met moeilijkheden te
kampen, maar men heett voet bij stak gehouden, en thans, nn
men er sedert 2 of 3 generaties aan gewend is weet
men niet beter oi het hoort zoo en ontmoet men geen
moeilijkheden meer. Andere maatregelen heelt men ge
nomen praktische maatregelen om bezwaren to over
winnen. De leerplicht begint er met het 7de, en eindigt
voor jongens met het 16de, voor meisjes met het 15de
jaar. Men zal zeker verstandig doen indien men hier
te lande aanvankelijk met iets minder tevreden is. Maar
men heeft jaarlijks 10 weken, op het platteland zelfs 12
weken vacantiaen wel gedurende de tijden van de
drukste werkzaamheden den hooitijdden graanoogst
den wijnoogst enz., en leerlingen vau 13—16 jaar hebben
op het platteland alleen 's morgens school.
Het minst van alle is met de Troonrede ingenomen
De (liberale Nederlanderdie meent dat de arme vóór
het «onderwijst hem" recht heeft op het «spijzigt hem",
dat maatregelen tot voorkoming van armoede in de eerste
plaats noodig zijn door werkverschaffing van staats- of
gemeentewege aan wie elders geen werk kannen vinden,
en daarom der Regeering er een bitter verwijt van maakt,
dat zij heeft gezwegen van verbetering van den toestand
der pachters pensioneering van oude of invaliede arbei
ders uitbreiding van het onfeigeningsrecht tot uitgifte
van grond in kleine perceelen droogmaking der Zui-
dorzee in het algemeen strijd tegen werkeloosheid. Het
blad vat zijn eindoordeel samen in de^olgende woorden
«Inderdaad vormen meer en meer al onze z. g. liberale
dagbladen een aaneecgeslotene conservatief-liberale pers,
in wier schuitje zonder twijfel het ministerie-Pierson zal
varen en die geen wezenlijke maatregelen wenscht om
de niet bezitters eenigszins te doen deelen in de levens-
voorrechten der bezitters. De meest juiste naam voor
deze richting isde mannen van Hebben is Hebben. Wij
stellen voor, haar in hare verschillende schakeeringen
voortaan te noemen de PI. I. H. part ij."
Welk een teleurstelling! Welk een ontgoocheling!
En dat bij de optreding van een vooruitstrevend liberaal
KabinetKan het ook de vracht zijn van al de dwaze
tegenstellingen tnsschen conservatief- en voornitstrevend-
liberaalwaarmee men zich zeiven en anderen heeft
verblind? Geen wonder dat aan het hoofd van De
Nederlander wordt gelezen: «De redactie van dit blad
wordt gevoerd geheel buiten overleg metofficiëel en
officieus dus geheel onafhankelijk van het bestuur der
Liberale Unie. Ook de medewerkersaan het hoofd
vermeld, zijn slechts aansprakelijk voor door hen onder
teekende artikelen.''
de flesschen vooraf gedompeld in kokend heet water
daarna aan den rand met in water opgelost gummi
arabicum bestrekon en onmiddellijk met perkamentpapier
gesloten hierna alles gedroogd zijnde wordt ook het
afsluitende papier met gummi bestreken, liefst meer dan
eenmaal, waardoor een dun laagje over het papier komt.
Yoor lnchtafsluiting is dit een beproefd middel.
(De Veldpost.)
Onze Staatsschuld.
Onze Staatsschuld, die in 1850 het cijfer van 1140
millioen had bereiktwaarvan jaarlijks 36 millioen aan
interest moest betaald worden, is thans gedaald tot be
neden 1000 millioen nog een aardig cijfer dus
verminderd met bijna 141 millioen met een rentelast
van bijna 30 millioen. In al die jaren heeft de Staat
332 millioen uitgegeven voor aanleg en aankoop van
spoorwegen.
In 1877 was de rente der Staatsschuld tot 251/2 mil
lioen gedaald. Toen teerden wij echter op de Indische
baten waarmede schuld werd gedelgd. Sedert bestreed
Nederland zijn uitgaven uit eigen middelen en werden
de Indische inkomsten eerlijk voor Indië dat daaraan
dringend behoefte had besteed en was dns de schuld
delging niet doenlijk meer.
an de in spoorwegen gestoken vele millioenen is de
opbrengst jaarlijks nog geen 4 millioen, das slechts ruim
1 pet. rente.
Aardswoud. Ter gelegenheid van de najaars
kermis werd Zondag j.l. alhier hardloopen van jongens
Maandag harddraverij gehouden. Prijzen wonnen bij het
hardloopen D. Rempt Rz., L. Rempt Rz. en J. Purmer;
bij de harddraverijhet paard van P. Best, berijder W.
Bestdat van D. Bijl berijder de eigenaar en dat van
P. Mijsberg, berjjder K. Bakker.
Te Wormerveer geraakte door het blaften van
een hond eene koe op hol. In vollen ren ging het dier
langs de Spoorstraat, Wandelweg, Goudastraat en de Zaan,
waar het op een hoek een wielrijder omverreed. Eindelijk,
dicht bij Zaandijkwerd het tot staan gebracht. De
wielrijder kreeg een bloedende wond aan het been, welke
echter bij onderzoek niet ernstig bleek te zijn.
Gelukkig was het op dat uur niet drnk op straat
eenige minuten later zou het dier gehold zijn door eene
straat met een paar honderd schoolgaande kinderen.
In de papierfabriek «De Eendracht" alhier werd een
arbeider door een der wielen aangegrepen, een paar malen
rondgeslingerd en daarna een eind door de machine weg
geworpen. Uit verscheidene wonden hevig bloedende werd
de ongelukkige opgenomen.
Bij onderzoek is echter gebleken, dat de wonden niet
zoo ernstig zijn als eerst gevreesd werdja zelfs werd
bevonden, dat er niets gebroken was.
Rijkspostspaarbank.
Gedurende de maand Aug. 1897 zijn ingelegd en
terugbetaald de navolgende bedragen
Inlagenf 2,646,364,465
Terugbetalingen (waaronder f 4996,41
wegens aankoop van inschrijvingen in
een Grootboek, obligatiën of certifica
ten van inschrijving)1,825,692,815
Meer ingelegd dan terugbetaald f 820,671,65
Aan het einde der maand Juli 1897 was
ten name van de verschillende inleg
gers ingeschreven57,205,617,57
Zoodat het tegoed op ultimo Ang. 1897
bedroegf 58,026,289,22
In den loop der maand zijn 7533 nieuwe spaarbank
boekjes afgegeven en 2478 geheel afbetaald, zoodat aan
het einde der maand nog 606,427 boekjes in omloop
waren.
Tot ultimo Aug. 1897 is voor een bedrag van f 107.782.05
aan inschrijvingen in een Grootboek der Nationale Schuld,
obligatiën ten laste van den Staat of certificaton van
inschrijving ten behoeve van 174 inleggers aangekocht.
liippcnzlekte.
Te Ossendrecht en omstreken alwaar in den
laatsten tijd het mond- en klauwzeer onder het rundvee
is opgehouden openbaart zich thans in hevige mate
eene besmettelijke ziekte onder de kippen. De dieren
krijgen een gezwollen kopworden blind en sterven
spoedig.
Het ongelukkigste is, dat jnist de jonge legkippen het
eerst worden aangetast.
Ingemaakte vruchten.
De moeite van menige huisvrouw voor hare inmaak-
flesschen wordt 's winters vaak verijdeld door de schimmel.
Hoe is die schimmel daar gekomen? Vanwaar weten
we nietmaar wel dat zij er is en dat ze de vruchten
ongenietbaar maakt. Zeker zijn de flesschen niet lucht
dicht geweest! Hoe daarvoor te zorgen? Hiertoe worden
Militaire dienstplicht.
Volgens de »N. R. C." bestaat bij de Regeering
het voornemen om den vroeger bestaan hebbende vijf
jarigen duur van militairen dienstplicht, die reeds her
haaldelijk met twee jaren verlengd is en thans door de
wet tijdelijk, namelijk tot 1 Mei 1898, op zeven jaren
is bepaald, andermaal na dien datum met twee jaren te
verlengen en op zeven te doen vaststellen, en wel gedu
rende drie jaren, dus tot 1901. Dit zon dan geschieden
onafhankelijk van de in de Troonrede uitgesproken voor
nemens, tot afschaffing van de plaatsvervanging.
Men mag dus eene indiening van de voor die ver-
lenging noodige wetsvoordracht welhaast te gemoet zien.
Anna Paulowna. Door den winkelier de V*
alhier is eenigo dagen geleden bij de politie aangifte ge
daan van de vermissing van een doosje met 11 gouden
tientjes nit een gesloten kast.
Het onderzoek der justitie heeft tot dusverre nog niet
de gewenschte gevolgen gehad.
Vee vervoer naar België.
Niettegenstaande België voor den invoer van fok-
vee uit Nederland gesloten is, gaat toch nog al menig
stuk vee voor de slachtbank over de grenzen. Langs het
