Honderdste jaargang.
1898.
ZONDAG
9 JANUARI.
Europa in Azië en Afrika.
Buitenland.
JJq, 4. Eerste blad'
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt E i n s d a g-, Donderdag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco doorahet
geheele rijk t 1.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer3.
Prijs der gewone advertentien:
Per regel f 0,16. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
Niet in Europa, maar in Azië en Afrika dreigen thans
mogelijke verwikkelingen en botsingen tusscbea Euro-
peesche mogendheden. Dat is verklaarbaar. De reusachtige
ontwikkeling van handel en nijverheid maakt het noodig,
met de uiterste krachtsinspanning alom betrekkingen aan
te knoopen en plaatsing te zoeken voor al de voort
brengselen der nimmer rustende fabrieken. Eugelandr
heeft op dit gebied een geduchten mededinger gevonden
in Duitschland naast de Engelsche de Fransche de
Russische en de Italiaansehe oorlogsvloot ontwikkelt zich
de Dnitsche om Dnitsche belangen te beschermen om
aan Dnitsche aanspraken op welwillende behandeling e n
gunstige handelsvoor waarden, aan de begeerte naar een i ge
vaste punten voor kolenstations en veilige havens nadruk
bij te zetten. Over de rechtmatigheid en de grenzen van
die aanspraken zal wel meestal verschil van gevoelen
bestaan tusschen de mogendheid die ze wil doen gelden en de
mogendheid, die er mee lastig gevallen wordt. Gewoonlij k,
gelijk thans tegenover China, beroepen de mogendheden zich
op haar vriendschappelijke houding en goede diensten in
moeielijke tijden en op haar welwillende bemiddeling bij ver
wikkelingen mat andere mogendheden. Ten slotte geeft in
den regelde zwakste toe, nog voordat zich de grove stem
der zware kanonnen heeft doen hoorendie aan de
kenbaar gemaakte aanspraken en de daaruit voortge
vloeide eischen nadruk zou moeten bijzetten.
Bij zekere gelegenheid verzekerde Lord Salisburydat
Engeland in andere werelddeelen verschillende landstreken
blijft bezetten alleen uit nooddwang, omdat de volken
die ze anders in bezit zouden nemen meestal door pro
tectionistische maatregelen den Engelschen handel zonden
buitensluiten. Die verklaring is ons te sterk. Wij ge-
looven niet, dat de vrees voor benadeelmg van Enge-
lands handel en industrie door de beschermende rechten
van andere mogendheden de eenige reden is, die Engeland
drijft tot het inbezitnemen van zooveel land in allo
werelddeelen. Al lieten die andere mogendheden haar
stelsel van bescherming van eigen handel en nijverheid
varen, ook dan nog zon Engeland vermoedelijk het zeker e
voor het onzekere nemen en aan de wereld verkondigen
dat vrijheid van handel en nijverheid en de ontwikkeling
der overheerde gewesten tot grootere welvaart en zooveel
mogelijk zelfs tot eigen zelfstandig bestuur ook voor
do toekomst alleen veilig zijn in de schaduw der Engelsche
vlag. Maar toch kan niet worden voorbijgezien dat de
felheid van den tarievenoorlog den prikkel tot het inbezit
nemen van vaste en sterke punten en uitgestrekte land
streken in andere werelddeelen aanmerkelijk verscherpt.
Het belang om daarmee voort te gaan wordt er Diet
weinig door vergroot, en doet zonder aarzeling heenstap
pen over bezwaren waardoor men zich anders wellicht
zou laten terughouden. Inzonderheid voor staten die nu
eenmaal niet tot de groote mogendheden behooren en
van wie het vaststaatdat hun woorden hoe juist en
gegrond ook, niet gesteund zouden kunnen worden door de
aanwezigheid van groote slagschepen en zware kanonnen,
zijn de woorden van Lord Salisbury niet zonder betee-
kenis, niet zoozeer omdat ze door dien Engelschen staats
man zijn gesproken maar omdat ze althans tot zekere
hoogte een waarheid bevatten, die in den aard der zaak
ligt. Vrijheid van handel en bedrijf, zonder aanzien van
nationaliteit, voorkomt tal van grieven en ontwapent
den nijd.
Opmerking verdient in dit opzicht de beteekenis, die
gehecht wordt aan hetgeen de Staatssecretaris voor Bui-
tenlandsche Zaken in de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika over de gebeurtenissen in China zou gozegd
hebben. Volgens één der laatste berichten had hij verklaard
een verdeeling van dat groote rijk niet waarschijnlijk te
achten maar als dat gebeurt, liet hij er op volgen, zal
de Regeering der Vereenigde Staten weten, welke stappen
er noodig zijn voor de volkomen bescherming van onze
belangen. Tot verklaring voegt de Amerikaansche Herald
er bij, dat de Amerikanen zeer goed weten, waar hnn
belangen gelegen zijn, namelijk in een gezamenlija op
treden met Engeland, want, zegt het blad »Indien
Frankrijk, Rusland en Duitschland eenig deel van China
in bezit nemen, zal elk dezer mogendheden een monopolie
invoeren in haar eigen voordeel. Engeland daarentegen
zal vrijhandel invoeren, en de Amerikaansche producten
zullen dan even vrij worden toegelaten als de Engelsche."
In China schijnt het gevaar voor botsingen tusschen
al de beschermers en goede vrienden van het Hemelsche
Rijk intusschen iets te zijn verminderd. Het denkbeeld
om geen landstreken of havens iD bezit te nemen, maar
«e voor een aantal jaren van China te pachten, met in
begrip van alle regesringsrechteu, is een prachtige uit
vinding. Daarin ligt minder vernedering zoo wordt de
Chinoesche Regeering althans als souverein erkend, en
de onsmakelijke pil verguld. Indien Li-Hung-Tsjang
die opnieuw aan het bewind is geroepen, aan zijn Re
geering dezen raad heeft gegeven, heeft hij zich weer een
uitstekend diplomaat getoond. Aan den anderen kant
zal China echter een pachtcontract, dat het den eenen
vriend toestaat, den anderen niet kunnen weigeren, te
minder indien die andere vriend een aantal ontzag in
boezemende schepen aan de Kust kan vertoonen. Engelsche
bladen maken er reeds opmerkzaam op, dat China in al
zijn tractaten met vreemde mogendheden zich heeft ver
bonden haar op den voet van de meest begunstigde natie
te behandelen, zoodat het aan de eene niet kan onthouden
wat het aan de andere heeft vergund.
In Afrika schijnt de Congo-staat zich in tamelijken
voorspoed en een goeden gang van zaken te kunnen ver
heugen wat voornamelijk wordt toegeschreven aan de
goede zorgen van den Staatssecretaris, den heer Edmond
van Eydvelde. Invoer van sterken drank en vuurwapenen
werd verboden de grenzen 7an den Staat werden door
tractaten met andere mogendheden vastgesteld, spoor
wegen aangelegd, rivieren bevaarbaar gemaakt. Voor
rechtspraak en postdienst, werd gezorgd. Tot onderzoek
van de klachten van inlanders en vreemden werd een
commissie ingesteld van drie katholieke geestelijken en
drie doopsgezinde zendelingen. Het aantal Belgi-.che zen
delingen, aan wier ijver een goed deel van de gunstige
uitkomsten moet worden toegeschreven, steeg tot 223.
Proeftuinen voor koffie en cacao werden aangelegd, en
van de teelt zoowel van deze producten als van caout
chouc heeft men de beste verwachtingen. Wellicht zijn
deze berichten wel wat rooskleurig getint, maar over
het algemeen schijnt de toestand werkelijk gunstig ge
noemd te kunnen worden. Intusschen gaat Engeland
voort langs den Nijl zuidwaarts in het oude Egyptische
Soedan door te dringen. Van andere zijden trekt een
Fransche expeditie naar dezelfde streek, en schijnen ook
expedities uit den Congo-staat en uit Abessynie naar
hetzelfde punt onder weg, terwijl de Derwischen zich
vaardig schijnen te maken om de vreemdelingen terug
te dringen. Wat van al deze bewegingen het gevolg zal
zijn, of men elkander weldra zal ontmoeten, en met welke
gezindheden, zal later moeten blijken.
In Zuid-Afrika blijft de Trausvaalsche Republiek zich
sterk maken en schijnt de verwachting gegrond dat
ook bij de nieuwe keuze van een President de zorg voor
den Staat opnieuw aan de beproefde trouw en de ge
bleken bekwaamheid van den ouden Kruger zal worden
opgedragen. Vast besloten om zich niet te onderwerpen
aan Engelands voogdij vindt de Republiek steun in de
zucht naar zelfstandigheid, die meer en meer alle »Afri-
kaanders", ook van Engelsche afkomst, schijnt te bezielen.
Geenszins vijandig jegens Engeland gezind en prijsstellende
op het behoud van den band met het zeeën-beheerschende
rijk openbaart zich niettemin onder de bevolking van
Zuid-Afrika een machtige strooming, die verbroedering
wil kweeken onder alle ingezetenen van Europeeschen
landaard en een hooge mate van zelfbestuur beoogt. Een
andere bepaaldelijk Engelsch gezinde richting staat daar
tegenover. Nog is alles in gisting, in strijd, in wording
misschien, en 1898 zal vermoedelijk voor Zuid-Afrika een
hoogst belangrijk jaar worden.
Spanje is den opstand in zijn Oost-Indische bezittingen
meester in West-Indië zijn de vooruitzichten verbeterd,
maar in het werk van Cuba's bevrediging nog geenszins
geslaagd. In Engelsch-Indië is de opstand beperkt tot de
Noord-westelijke grens, maar nog niet gedempt. In Atjeh
gaat Nederland krachtig voort het verzet te bedwingen
en de vijandiggezinden rusteloos te verjagen en te nood
zaken den strijd op te geven.
DUITSC.TIJLA.H1D. Terwijl volgens de laatste be
richten prins Heinrich met zijn 3 schepen nog pas te
Portsaïd is, is der Cdineesche regeering de angst reeds
zoodanig om het hart geslagen, dat zij Duitschland zon
der slag of stoot veel meer afstaat dan waarop het ooit
had durven hopen.
De »Reichsanzeiger" maakt het verdrag bekend. Het
erkent Duitschland's rechtmatig verlangen om, evenals
andere volken, een steunpunt voor zijn handel en scheep
vaart in de Chineesche wateren te hebben als rechtmatig.
Daartoe wordt een terrein van eenige vierkante mijlen
in gebruik gegeven, dat zich uitstrekt van het gansche
binnenbassin der golf van Kiao-Tsjao tot den bovenloop
der stroomen; voorts nog ten noorden en ten zuiden zeer
belangrijke strooken tot de natuurlijke begrenzing door
de heuvelrijen, en eindelijk ook nog de eilanden tegen
over en in den golf gelegen. Op al die gronden zal Duitsch
land het recht hebben tot het bouwen en aanleggen van
alle werken die het noodig zal achten en daarvoor alle
noodige maatregelen mogen nemen.
Om dit terrein heen strekt zich eene grootere zóne uit
waarin de Chineezen, zonder toestemming van Duitsch
land, niets hoegenaamd zullen mogen doen.
Ten einde alle geschillen te voorkomen welke gevaar
zouden kunnen opleveren voor de goede verstandhouding
die tegenwoordig tusschen de beide rijken bestaat, draagt
de Chineesche regeering aan de Dnitsche voor den duur
van het contract (volgens de Times is dit 50 jaar) alle
souvereine rechten op het bewuste gebied over
Ais »om de eene of andere reden" de golf van Kiao-
Tsjao niet meer voldoet aan de wenschen van Duitsch
land, dan zal de Chineesche regeering zich met dat land
verstaan over den afstand van een ander punt dat het
geschikter mocht oordeelen. In dat geval zal de Chinee
sche regeering gehouden zijn om alle werken welke te
Kiao-Tsjao door Duitschland mochten zijn gemaakt, tegen
betaling van hun kosten over te nemen.
De »Voss. Zeitg". die met dit tractaat zeer ingenomen
is, merkt niet ten onrechte op Voor Duitschland is er
nu geen Chineesche quaestie meer; voor andere mogend
heden begint ze misschien nu eerst recht ernstig te wor
den De Dnitsche regeering bevindt zich daarbij in de
aangenome positie, geheel neutraal te kunnen blijven.
Zalig de bezitters
EHKSElxAHID. Kapitein Mitchell, die in April van
het vorig jaar naar het binnenland van de Goudkust werd
gezondenis teruggekeerd en heeft het een en ander
medegedeeld over zijn ervaringen.
De geheele streek die hij doorreisd heeft, is door Samory
verwoest. De inlanders hebben hem vriendschappelijk ont
vangen. De kapitein deed eene verkenning met honderd
man en een mitrailleuse en kreeg verbinding met de
Softa's van Samory, die terugtrokken uit vrees voor zijn
geschut. Zij ontruimden de stad Boekoetoe die aan de
Franschen behoort, maar reeds drie jaar in het bezit van
den inlandschen hoofdman is. Deze belangrijke stad, die
eertijds 40.000 inwoners telde is zoo mishandeld door
Samory, dat er nog maar 7000 inwoners zijn overgebleven.
Kapitein Mitchell heeft Boetoekoe den 20 September
met drie honderd man bezet. Den 26 October voegde
majoor Jenkinson zich bij hem.
De kapitein verzekertdat hij tijdens zijn verblijf in
het binnenland geen enkel gevecht heeft geleverd. De
inneming van Boetoekoe was niet meer dan een „betooging."
Hij is van oordeel, dat Frankrijk Engeland dank moet
wijten voor de bevrijding der stad.
EEAWIAII.I.IK. De krijgsraad in de zaak Esterhazy
komt Maandag bijeen. De eerste dag der zitting zal
gew d zijn aan getuigenverhooren, die zoo noodig Dinsdag
worden voortgezet. Tevens wordt dan majoor Esterhazy
gehoord. Woensdag is de aanklager^ aan het woord en
Donderdag zal mr. Tézénas de verdediging van den be
klaagde voordragen. Nog denzelfden avond verwacht men
de uitspraak.
Naar aanleiding van de Dreyfus-zaak bevat de
Köln. Ztg. een artikel, waarin de officieuse«-oorsprong
duidelijk te herkennen is. Het blad verklaart, dat, indien
Dreyl'us zich ooit aan spionneering heeft schuldig gemaakt,
hij nooit met Duitschland, met de Dnitsche regeering of
met Dnitsche officieren dus ook niet met den attaché-
militaire bij het Duitscbe gezantschap of met iemand van
de Dnitsche ambassade te Parijs heeft te doen gehad.
Heeft Dreyfus spionnendienst verricht, zoo zegt het blad,
dan moet dat in diensc van eene andere mogendheid zijn
geweest. De Fransche regeering mag het van gewicht
achten hierover een sluier te werpen de Dnitsche regee
ring maakt niet het minste bezwaar het volle licht dei-
openbaarheid over de zaak te laten schijnen. Er kan geen
enkel bewijs geleverd worden, dat Dreyfus ooit met Dnit
sche officieele persoonlijkheden in verbinding heeft gestaan.
ITALIË. Op Sicilië moet de ellende dit jaar bijzonder
groot zijn. Tc Siciliana bij Girgenti zijn botsingen voor
gekomen tusschen hongerlijdende boeren en de gendarmerie.
Vijf honderd Siciliaansche boeren hebben zich naar Napeh
begeven om zich naar Brazilië in te schepen
Vele anderen maken zich gereed om het land te verlaten,
waar zij van honger sterven in de hoop in de Nieuwe
Wereld brood en werk te zullen vinden. De meesten zijn
uit den omtrek van Viterbo, waar de nood bijzonder hoog is
RUSUAHTO. Dat Rusland van de moeielijkheden
waarin de Ch neesche regeering op het oogenblik verkeert,
partij zou weten te trekkenwas te voorzien. Er is
thans een overeenkomst tusschen Rusland en Korea gepu
bliceerd waarbij de Russische Staatsraad Alexejef tot
