111 Ralph Denmead. Honderdste jaargang 1898. ZONDAG 27 MAART. FEUILLETON. NO. 37. Eerste Blad. A Mi IIA V ItSCHE C»! R A AT. Deze Courant wordt D|1 n s d a g-, Donderdag en Zaterdagavond nitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele rijk f 1. 3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Telefoonnummer3. Prijs der gewone advertentlen Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven f r a n c4o aan de Uitgevers HERMs. COSTER ZOON. (SLOT.) De middelen ter verbetering, die in het Verslag der Commissie van Onderzoek zijn besproken, worden door haar zelve in drie soorten verdeeld. Slechts met weinige woorden maakt zij melding van de maatregelen die niet in praktijk gebracht zouden kunnen worden zonder voor afgaande wijziging van ons strafstelsel, omdat zij zich niet bevoegd rekent tot de beoordeeling of die wijziging aanbevelenswaardig zou wezen. Werd daarover een oor deel gewenscht, dan zou de Commissie anders zijn samen gesteld. Het is bekend, dat hier te lande alle gevange nisstraf van niet langer dan vijf jaren en evenzoo de eerste vjjf jaren der straffen van langeren duur in afzon - dering, in de cel, worden ondergaan. Men is daartoe overgegaan na de droevige ondervinding, die men van het in gemeenschap blijven, van het gemeenschappelijk werken en het daaruit voortvloeiende onderlinge verkeer, de geheime verstandhouding en de gesprekken tusschen de gevangenen had opgedaan. Het is niet waarschijnlijk, dat men daarvan terug zal komen en zoolang dat niet gebeurt, kan er ook aan deportatie, aan ontginning van woeste gronden door gevangenen en aan verdere uitbreiding van den huisdienst in de gevangenissen en op de daartoe behoorende terreinen.niet gedacht worden. Voor deportatie zijn daarenboven onze koloniën, die alle in de verzengde luchtstreek zijn gelegen niet ge schikt. Op den duur kan daar door een Europeaan gaen veldarbeid worden verricht. Ook zonden de kosten voor den Staat buitengewoon hoog worden, en zou deportatie toch alleen voor veroordeelden tot vrij lange gevange nisstraf in aanmerking kunnen komen, zoodat belangrijke vermindering van de nadeelige concurrentie, die in bet algemeen de gevangenisarbeid den vrijen arbeid aandoet daarvan niet verwacht zon knnnen worden. Omtrent de uitvoerbaarheid van een andere soort van maatregelen zou volgens de Commissie nog een nader ^onderzoek moeten worden ingesteld, zoodat een spoedige invoering zelfs al viel dat onderzoek gunstig nit, niet wel mogelijk is. Op zich zelf zonden die maatregelen ■overigens veel aanlokkelijks hebben. De Commissie noemt namelijk, 1° vervaardiging van artikelen voor dagelijksch 23) Dean EDNA LYALL. Bij het vallen van den avond bereikte hij de Brug van Lochay, en vernam hier, dat hij een mijl van Killin verwjjderd was. Daar hij zich doodaf gevoelde, besloot hij nn niet verder te gaan daarenboven had hij nit onder vinding geleerd, dat het beter was om op een kleinen afstand van dorpen of steden te slapen. Hij stond stil om een praatje te maken met een ouden werkman, die over de brng geleund stond. Links was een aardig bosebje, dat de rivier geheel omsloot; de stroom wond zich reeds' door groene weiden, en verder door de wilde schoonheid van Glen Lochay naar de heuvels in 't verschiet, die nn in het zachte licht van de ondergaande zon gedom peld waren. Toen hij van denman vernam, dat hij dichtbij iets te eten kon krijgen, wendde Ralph zijne schreden naar het kleine, witte, ouderwetsche herbergje, dat aan gindsehe zijde van de brng gelegen was. De muren waren met klimplanten bedekt, de tuin vol kleurige bloemen, en op de voorplaats stonden twee gemakkelijke stoelen! De herbergierster scheen wel wat verwonderd, toen hij om een dubbeltje brood vroegzij zon nog meer verwon derd geweest zyn, wanneer zij geweten had, dat hij haar zijn laatste centen galvoor het overige, beantwoordde zy zijne vragen omtrent Killin, en de afstand van daar tot Callander, en liet hem zoolang hij maar wilde op de voorplaats uitrusten, en wenschte hem vriendelyk goedennacht, toen bij bij het vallen van den avond zijn wandeling voortzette. De herberg werd naar het scheen op Zondag vroeg gesloten, want Ralph hoorde, hoe zij de deur achter hem sloot en grendelde. Hij stond stil, en keek om naar eene schuilplaatsniet ver daarvan daan, liep de weg steil hellend op, en hier waren denneboomen geplat t. Over de lage steenen mnur klimmend, begaf hij zich naar een omgevallen boom, waarvan de wijduitgespreide wortels donker tegen den hemel uitstaken. Hij lag daar, zooals hij dooreen windvlaag geveld was, de ruwe schors door varens bedekt, en het gebruik ten behoeve van ou- en minvermogenden. De gevangenisbestnren zouden zich daartoe moeten verstaan met armbesturen en instellingen of vereenigingen van weldadig ieid of armenzorg, die hen zouden knnnen voor lichten, bij de uitdeeling van deze artikelen er voor zon den waken dat ze in goede handen kwamen, en tevens vermoedelijk eenige tegemoetkoming zouden willen geven »in de aanzienlijke financieele offers, die de maatregel den Staat ongetwijfeld zou kosten.De opmerking is reeds gemaakt, dat op die wijze de gevangenisbestnren met een tak van armenzorg belast zouden worden, wat minder wensehelijk voorkomten de vraag ligt dan ook voor de hand of het niet beter ware, indien tot het vervaardigen van dergelijke artikelen »van geringen om vang en eenvoudige constructie'', mocht worden overge gaan het werk in de gevangenissen te laten doen voor rekening van. de armbesturen en liefdadige genootschap pen tegea het gewone loon dat voor gevangenisarbeid door particulieren pleegt betaald te worden. Zij zouden dan aan die armbesturen en genootschappen geleverd worden, die er verder over zonden beschikken naar eigen inzicht. De tweede maatregel van deze soort zou bestaan in de fabricage van goederen die thaus hier te lande weinig of niet worden gefabriceerd, maar van elders ingevoerd. Door ze voor geringen prijs in de gevangenissen te laten maken zon een energiek onde nemer onze binnenland- sche markt er van kunnen voorzien en daardoor het bui- tenlandsch product verdrjjven. Aan geenerlei reeds hier te lande bestaande industrie zou door dit nieuwe bedrijf concurrentie worden aangedaanen kon het voldoende als gevestigd beschouwd worden, dan zou het voordeel van den gevangenisarbeid voor laag loon er aan ontnomen moeten worden liefst om terstond weer ten behoeve van een andere nieuwe industrie tot hetzelfde doel verleend te worden. Aan het verslag is als bijlage toegevoegd eeu lijstje van niet minder dan 47 verschillende artikelen die op de voornaamst© kantoren van invoer in betrekke lijk groote hoeveelheden worden ingevoerden hier te lande niet, of waarschijnlijk niet worden vervaardigd, althans niet dan op kleine schaal. Wij zouden niet kun nen beoordeeleu welke van die 47 artikelen met gegronde verwachting op voldoend debiet, aanvankelijk met den zeker niet onweikomen steun van schraal betaalden arbeid van gevangenen hier te lande gefabriceerd zouden knn nen worden. Ook de Commissie onthoudt zich wijselijk van eenig oordeel op dit gebied. Mannen van het vak ondernemende werkgevers zijn daartoe geroepen. De zaak verdient overweging, maar tevens rijp beraad want de ondernemer dient er op te rekenen, dat de hulp van den goedkoopen arbeid in de gevangenissen hem slechts tijde lijk verleend zou kunnen worden. Het is de bedoeling, dat de nieuwe industrie na eenigen tijd die hulp zal moeten missen en op eigen boenen zal moeten staan. Kon zij zich niet zonder die hulp in de vrije maatschappij staande honden, dan zou de gevangene, die zich met deze soort van. arbeid had bezig gehouden, na zijn ontslag geen werk vinden van denzelfden aard, en zich te recht kunnen be klagen, dat men hem had bekwaamd voor een bedrijf waarnaar in de vrije maatschappij geen vraag is. Geen wonder, dat de Commissie omtrent dezen maatregel zich zeer voorzichtig uitlaat, en een zeer nauwkeurig nader onderzoek naar allerlei zaken volstrekt noodigacht, voor dat daartoe zou kunnen worden overgegaan. De bepalingen van ons strafrecht verzetten zich tegen geen dezer beide maatregelen en evenmin de wettelijk vastgestelde beginselen van ons gevangenis-wezen maar alleen de noodzakelijkheid van een nader onderzoek om trent de uitvoerbaarheid en de wijze van uitvoering be wijst reeds, dat in elk geval van die maatregelen niet binnen korteu tijd, maar wellicht iu de toekomst gun stige gevolgen tot vermindering van de nadeelige concur rentie verwacht zonden kunnen worden. Met zooveel te meer genoegen zal men uit het verslag en vooral uit hetgeen later door de Regeering is verklaard vernemen, dat er maatregelen mogelijk zijn, die al aanstonds tot het doel knnoeu voeren. Tegen uitbreiding van den ge vangenisarbeid ten behoeve van het Rijk had geen der klagers bezwaar. Integendeel werd die door sommigen aan bevolen en wij meenen in onze vorige artikelen te hebben aangetoond, dat de vrije industrie en de vrije arbeider zich ovor benadeeling door deze soort van arbeid niet knnnen beklagen. Nu reeds worden door de gevangenen in tamelijk groote hoeveelheden goederen vervaardigd voor de kleeding en de uitrusting van verschillende beambten en voor de meu bileering van rijks-gebouwen, allerlei zaken ten gebrnike van het leger en de marine, en ten behoeve van onder scheidene takken van den staatsdienst. Al die goederen mos groeide nog steeds tusschen de wortels, zooals het gegroeid was, toen de boom door den storm ontworteld werd. Hij bleek een goede beschutting voor den kouden nachtwind te zjjn, en Ralph kroop er dicht onder en sliep spoedig in. Zgn slaap werd echter door verschrikkelijke droomen gestoord, en toen hij vroeg in den morgen onopge- friseht en met hoofdpijn ontwaakte, voelde hij geen lust meer om langer in zjjn hol to blijven. Zijn stijve lede maten uitstrekkend, bleef hij een oogenblik naar het prachtige schouwspel staan kijken. Aan de overzijde van de rivier lag een groc)tsch panorama van bergen hier en daar bevonden zich groote bedden varens, dau kwamen wilde, woeste velden met heideplanten begroeid, zwart en toonloos nu zij niet in bloei stonden, maar bij tussehen- ruimten afgewisseld door grijze keisteenen en grasvelden, ierwijl kleine, witte hutjes hier en daar, als zeldzame parels over het landschap verspreid lagen. ^.Een friscb bad in de rivier deed hem herleven, waarna hij naar Kellin wandelde, en, daar hij weinig kans zac hier zijn regenmantel te verkoopen, hoopte hij 's avonds meer geluk in Callander te hebben toeu hij vernam dat het korter was over Glen Ogle, verliet hij den straat weg en beklom de berghelling, waar hij een prachtig gezicht op Ben Voriich had. Het voortzwoegen in de zon bleek echter warm werk te zijn, en toeu bij eindelijk het smalle, donkere dal naderde, was hij dankbaar dat hij wachten eu uitrusten kon. Hij vroeg zich verwonderd at, of het de uitworking van de plaats, ot alleen zijn eigen schuld was, dat hem zulk een doodelijke neerslachtigheid bekroop. De steile, purpere bergen schenen hem boos aan te zien, het kleine stroompje beneden, middeu in het dal, scheen erbarmelijk klein voor zijn wijde, rotsachtige bedding, en de ochtendmist zweelde nog steeds in zware kriDgen rond. Dit was de zesde morgen, dat hij zijn zwerftocht begonnen was, en bij vroeg zich af, ot bij ooit Glasgow zou bereiken. Met alle macht trachtte hij voor eenigen tijd het gevoel van opkomend leed te onderdruk ken en dwong zich zelf om het overgeschoten brood op te eten, dat hij den vorigeu avond gekocht had. »Nn dacht hij, terwijl hij weder verder liep, »wat er ook gebeuren moge ik moet van avond Callander be reiken ik heb te kiezen tusschen of te loopen of te verhongeren het zal dus een goede aansporing zijn." Het pad liep meestal bergaf, en hij begat zich moed'g op weg ging voorbij Loch Earn, dat beneden in de vallei lag en er zeldzaam liefelijk in de Meizonneschijn uitzag en klom toen weder naar Strathyre opslechts even stilstaande om een glas water te vragen bij een o-rijze met leien bedekte boerderij aan het einde van het dorp' Hier vernam hij het vertroostende ni-nws, dat bet slechts «acht mijlen en een stukje" naar Callander was en liep in vroohike stemming verder. Aan ziju rechterhand had by een prachtig gezicht op de heuvelhelling van Bulqu- hidder, en ten laatste kwam hij met een zucht van ver lichting aan de oevers van Locn Lubnai^ aan. Maar het meer was bijna vijf mijlen lang, en voor dat hij de helft had afgelegd overviel hem znlk een ondraag lijke pijn en vermoeidheid dat bij nauwelijks oen voet verzetten kon. Hij moest voor een oogenblik uitrusten en wandelde toen blindelings verder, verwonde, d wat er nu met hem gebeuren zou en met een wanhopige ijver de mijlpalen tellend. Eindelijk was bij het meer en de twee spoorwegbruggen gepasseerd. Hij wistdat hij in den Lenzypas wezen moesten toen hij met moeite de hel ling opklom, kon hij het brnisen van de rivier onder de boomen aan zijn rechterhand hooren. Toen kwam het oogenblik dat hij niet verder kon en hij half bezwijmd aan don rand van den weg neerzeeg zijn hoold op een ra we bank rustend die tegen den muur geplaatst was. Hoe lang hij daar gelegen had kon hjj uiet zeggen, maar' hij werd opgeschrikt door het geluid van voetstappen dicht bij hem. Zijn oogen half geopend ontwaarde hjj twee hardvochtig uitziende heeren, die hem nauwkeurig bekeken en hunne schouders ophaalden. «Dronken, hoorde hij een van hen zeggen, «en dat zoo vroeg in den morgen 1" Deze woo-den hinderden den armen Ralph zeer. «Wanneer ik niet getracht had eerlijk te bljjven, zou het nooit zoo ver gekomen zijn," dacht hij. «Omdat mijn kleeren versleten en mijn schoenen met gaten zijn,daarom veroordeelen zij mij. Na, dat hebben arme menschen al tijd te doorstaan 1" Hij trachtte weer op de been te komen, en voor het eerst eenige treden in den mnur ziende, die naar de rivier leidden, wilde hij hier zijn ellende verbergen en aan verdere aanmerkingen ontsn ppen. Hij versmach te ook v in dorst, maar het water te bereiken bleek onmoge lijk. Ofschoon de rivier door de laatste stormen gezwollen was, golfde en schuimde het water over de rotsen onder hem op eene wijze, die hem wee en duizelig maakte. Hij struikelde verder, langs het nauwe, rotsachtige pad en de houten leuning, totdat hij den rechten weg beneden bereikte

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1898 | | pagina 1