Honderdste jaargang.
1898.
27 MAART.
Nederland
ZONDAG Telefoonnummer3.
JVO. 37. Tweede blad.
ALkNAARSCHE COURANT.
Prijs der gewone ad verten tien:
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven f r a n c'o aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
Paarden.
Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben ter
kennis van de gemeentebesturen in dat gewest gebracht,
dat de door de commissie tot bevordering der paarden
fokkerij in Gelderland te houden premiekeuriugen van
één- en tweejarige hengsten in dit jaar zullen worden
gehouden te Nijmegen op Vrijdag 15 April, Doesburg
Zaterdag 16 AprilEist Vrijdag 22 April, Tiel Vrijdag
29 AprilGeldermalsen Vrijdag 6 Mei en Zutphen Vrij
dag 13 Mei a.s.
De aangifte voor deze keuring moet geschieden vóór
10 April a.s., bij den secretaris der commissie, den heer
W. 0. Schimmel te Utrecht.
Torenbranden.
Naar aanleiding van de in den laatsten tijd plaats
gehad hebbende branden van torens, veroorzaakt door bet
inslaan van den bliksem, had de minister van Binuen-
landsche Zaken het advies gevraagd van de wis- en na
tuurkundige afdeeling der Koninklijke Academie van
Wetenschappen omtrent de vraag, of het wenschelijk is,
te bevorderen, dat alle torens worden voorzien van bliksem
afleiders, dan wel of de omstandigheid, dat, daar een
jaarlijks herhaald onderzoek daarvan niet met zekerheid
is te verwachten, het gevaar voor het inslaan van den
bliksem, door het aan brengen van geleiders, eer vermeerdert.
Eene commissie uit de genoemde afdeeling, bestaande
uit de heeren J. D. van der Waals, H. A. Lorentz en
H. Kamerling Onnes, bracht over de zaak rapport uit.
Hare conclusie luidde
»Alles te zamen genomen, komt het ons voor, dat bet
totale gevaar voor een zeker getal kerken met torens
ongetwijfeld wordt verminderd, als zij alle van afleiders
worden voorzien, al moet men vreezen, dat eenige daar
van na verloop van tijd defect zullen raken.
»Dat intusschen maatregelen, die er toe kunnen leiden,
dat de afleiders goed aangelegd en van tijd tot tijd be
hoorlijk onderzocht worden, van het hoogste belang zijn,
behoeven wij hier nauwelijks bij te voegen."
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft dit rapport
in afdruk aan de Commissarissen der Koningin mede
gedeeld, met verzoek om, in het belang van het behoud
der in ons land aanwezige monumenten, de aandaeht
van de gemeentebesturen op dit rapport te vestigen.
Rijks-veeartsenijschool.
Het examen, om als leerling van 's-Rjjks- Veeartsenij
school te Utrecht te worden toegelaten, zal gehouden
worden in de eerste helft der maand Juli e. k. Zij, die
dat examen willen afleggen, moeten zich schriftelijk, mits
postvrij, vóór 1 JuDi e. k., aanmelden bij den directeur
der school, met overlegging van de stukken, welke aan
gewezen zijn in de «Staatscourant" No. 68.
De leerlingen moeten op 1 September 1898 den leef
tijd van 17 jaar bereikt hebben.
Het bovengenoemde nummer der «Staatscourantbe
vat tevens de voreischten voor het examen en de voor
waarden van vrijstellingen.
Zij, die op 1 September a. s. den leeftijd van 21 jaren
bereikt hebben, mogen niet, behalve onderwjjs, tevens
als inwonende leerlingen, huisvesting en verpleging in
de school ontvangen. De inwonende leerlingen betalen
jaarlijks als bijdrage voor onderwijs, huisvesting en ver
pleging f 350.
De uitwonende leerlingen betalen jaarlijks als bijdrage
voor onderwijs f 100.
Te Amersfoort is Zondagavond op twee verschil
lende plaatsen brand uitgebroken, in een stal naast het
café «de Arend en in de woning van den fotograaf
Werner, in de Utrechtschestraat. De brand in de stal
werd in zijn aanvang gestuit, zoodat niet anders dan
eenig stroo verbrandde en het dak eenigszins gehavend
werd. Het huis in de Utrechtschestraat echter brandde
geheel uit, en alleen de voorgevel bleef staan. Het houten
atelier en de voorraad licht ontvlambare stoffen gaven
volop voedsel aan de vlammen, doch de brandweer wist
het vnur tot dit ééne perceel te beperken.
De oorzaken zijn niet bekendal het verbrande was
verzekerd. De nevensstaande panden in de Utrechtsche
straat kregen veel waterschade.
Een onderwijzersfamilie.
Onder de geslaagden bij het toelatings-examen voor
de R. Normaallessen te Enkhnizen behoorde ook de jonge
juffrouw Marie de Boer uit Grootebroek, die reeds op 11
jarigen leeftijd aan de eischen voor bedoeld examen vol
deed.
Behalve dit kind volgen nog vier kinderen van den
heer de Boer de lessen aan die school, terwijl reeds een
drietal OHdere bij het onderwijs werkzaam zijn.
Voorwaar een familie, die mettertijd veel kan bijdragen
tot volksopvoeding en ontwikkeling.
Be Cuncra-Herk.
Te Rhenen is een begin gemaakt met de voorberei
dende maatregelen voor de restauratie van de Cunera-
kerk. De herstellingen zullen zich bepalen tot het aller
noodzakelijkste. Aan de buitenzijde blijft de toestand van
verval, zooals die was vóór den brand.
De subsidie van het Rijk ad f 20.000, voor het her
bouwen van den toren, is verleend onder voorwaarde
dat de plannen door de regeering worden goedgekeurd
en uitgevoerd onder toezicht van eene daarvoor te be
noemen commissie.
De regeering heeft aan de gemeente verzocht bij de
restauratie van de kerk het beeldhouwwerk en de oude
muurschilderingen indien die bij het afbikken te voor
schijn komen in waarde te houden.
Amok.
Een tamboer van het 2e bataljon le reg. infanterie te
Assen veroorzaakte eenige dagen geleden in de Emma-
kazerne aldaar reeds vroeg eene geheele opschudding. Als
arrestant in de politiekamer werd hem in zijn arrestkamer
het eten gebracht,waarna hij den sergeant, commandant der
wacht, om een mes vroeg, teneinde daarmede zjjn brood
te snijden. Het verlangde werd hem gegeven, hij gebruikte
het mes, doch wendde het toen eensklaps tegen zich zei ven
en bracht zich aan den hals eene bloedende wonde toe.
Hierna wilde hij zich op den commandant der wacht
werpen, ontvluchtte de arrestkamer, waarna in en om
de kazerne een wilde jacht op den vluchteling aanving,
die ieder, welken hij ontmoette, met het mes dreigde.
Eerst buiten de kazerne, bij het draaivonder over de
Hoofdvaart te Kloosterveen, mocht het gelukken den
woesteling te arresteeren. Hij is onmiddelljjk ter verpleging
in het m litair hospitaal opgenomen en ofschoon hij veel
bloed heeft verloren, is zijn verwonding niet levensgevaarlijk.
Als reden voor de daad gaf hij op, dat hij van oordeel
is onschuldig te zijn gestraft en daarom in een aanval
van razernij heeft getracht zich van het leven te berooven.
Vlsschen.
Met nadruk wordt in de Ned. Sport nogmaals ge
waarschuwd tegen het vangen van te kleine, onvolwas
sen visch, waardoor het water wordt doodgevischt en
uitgeput.
Het blad vernam van bevoegde zijde, dat een nieuw
petitionnement op touw wordt gezet, gericht aan Prov.
Staten, om terug te komen op het negatieve besluit van
1897. Bij dit petitionnement moet door 500 visschers
aan de Prov. Staten verzocht worden, om geen acht te
slaan op de raadgevingen der theorie, wanneer deze in
strijd zijn met de bewijzen van vernietiging der visscherij,
die de practijk dagelijks aan wijf t.
Te Haarlem is aan de vereeniging van oudstrij
ders der zee- en landmacht in Ned.-Indië op hare eerste
en feestelijke jaarvergadering een keurig vaandel uitge
reikt door den heer en mevr. Kempers—Stutterheim, die
voor deze gelegenheid uit Den Haag waren overgekomen.
Om een hoed
Tnsschen Boxtel en Tilburg is den 23 een dame
uit den trein gesprongen om haar hoed, welke was afge
waaid, te redden; gelukkig werd dit door het treinper
soneel opgemerkt. De trein hield stil, en de dame werd
in den trein gebracht. Of zij ernstige kneuzingen bekomen
heeft was nog niet bekend.
De trein had door dit ongeval 15 minuten vertraging.
's-Gravenhage. De kiezerslijst voor 1898 ver
meldt 16,005 kiezers voor de Tweede Kamer of 440 min
der dan in 1897.
Te Hoog a/d Kaan had een schoenmakersknecht
de onvoorzichtigheid te spelen met een buks, welke in de
werkplaats stond. Toen hij het vuurwapen onderden arm
hield, ging bij ongeluk het schot af en werd een mede
aanwezig zijnde makker ernstig in de zijde getroffen.
De gewonde is naar het Gasthuis te Amsterdam over
gebracht.
Mr. Straetmans.
Te Maastricht is in den ouderdom van 58 jaar over
leden mr. Straetmans, oud -Kamerlid, lid van Gedeputeerde
Staten van Limburg.
Opvoeding.
In een beknopt vlugschrift heeft de heer J. Kleef-
stra, die te Hilversum een kostschool de Brinioschool
heeft opgericht, welke door bevoegde personen wordt
aanbevolen zijn denkbeelden uiteengezet over opvoeding,
waarin hij vooral nadruk legt op lichaamsontwikkeling,
en tevens op de vorming van het gemoed der leerlingen.
Er komen in dit boekje veel behartigenswaardige wenken
voor, en het is versierd met eenige afbeeldingen van de
school en haar omgeving. (Handelsblad.)
Brulnvlsschen.
Klagen de visschers op de Zuiderzee veel van over
last door de zeehonden veroorzaakt, de haringvisschers
van den Helder klagen niet minder over de talrijke
scholen bruinvisschen die in de zeegaten en nabij de
kust groote slachting aanrichten onder de haringen.
Naar men berekenen kanworden jaarlijks millioe-
nen haringen door de even snelle als vraatzuchtige bruin
visschen buit gemaakt.
Leerling-machinist.
De Minister van Marine brengt ter kennis van
belanghebbenden dat in dit jaar bij de opleiding t an
leerlingen-machinist te Hellevoetsluis na vergelijkend
examen twintig jongelieden kunnen worden geplaatst als
leerling- machinist.
Tot bedoeld examen kunnen alleen worden toegelaten
jongelingen, die geboren zijn tusschen 1 Juli 1881 en 1
Juli 1884. Voor nadere bijzonderheden zie de »St Cl."
No. 69.
Tram Hoorn—Enkhulzen.
Omtrent de beweging op de tramljjn HoornEnk
huizen worden in het jaarverslag der Rotterdamsche
Tramwegmaatschappij de volgende cijfers meegedeeld
Vervoerd werden in 1897 langs deze lijn 121223 rei
zigers tegen 117845 in 1896. De gezamenlijke opbrengst
bedroeg f 20533,95 nl. f 19409,65 uit het personen- en
f 1124,90 uit het goederenvervoer. In 1896 waren deze
cijfers personenvervoer f 18977,32s goederenvervoer
f 990,25, totaal 19967,57®. Grootste opbrengst per dag
in 1897 f 304,42® tegen f 293,50 in 1896, kleinste per
dag f 15,726.
Scholen met den Bijbel.
Het getal scholen met den Bijbel bedroeg op 1
Januari 609 met 96139 leerlingen.
V an deze 609 scholen zijn er 159 aangesloten by de
Vereeniging voor Christelijk nationaal schoolonderwijs,
waarvan er 138 worden gesubsidieerd, tot een bedrag
van f 7150.
Door de Vereeniging voor Gereformeerd schoolonder
wijs worden 30 scholen gesubsidieerd tot een bedrag
van f1425, terwijl er 307 scholen bij den Schoolraad en
67 bij de Vereeniging voor Chr. vakonderwijs zijn aan
gesloten.
Deze 609 scholen vertegenwoordigen een waarde van
f 6.000.000, wijl de gemiddelde prijs per school op ongeveer
f 10.000 kan gesteld worden.
Voor de 96139 leerlingen, die de scholen bezoeken, wordt
jaarlijks (berekend tegen f 20 min f 5 aan Rijks-subsidie
f 15 per kind) ongeveer f 1.442.000 door de ouders en
belangstellenden in de school met den Bijbel vrijwillig
te zamen gebracht. Het Rijkssubsidie bedraagt ongeveer
f481.000. es
Het aantal hulponderwijzers en hulponderwijzeressen
bedroeg 1582, tegen 1491 op 1 Januari 1897.
In 1897 hebben 138 kweekelingen de onderwijzersacte
verkregen, tegen 90 in het vorige jaar.
Het aantal kweekelingen bedraagt dit jaar 1223. te«en
1157 in 1897.
Op 1 Januari 1898 waren aan 142 scholen (tegen
187 in 1897) 148 onderwijzers (tegen 202 in 1887) min
der, dan bij Kon. besluit van 18 April 1890, gevorderd
worden. Bij volledige toepassing der wet op het L. O.
zonden er nu 176 tegen 245 in het vorige jaar) te
min zijn.
Tegen mishandelen van dieren.
Op het congres, dat de vereeniging tegen het mis
handelen van dieren te Haarlem den 14den Mei zal
houden in het Brongebouw, zullen de navolgenden spreken
over de bij hun naam gevoegde onderwerpen
Mej. Marie Jungius te 's-Hage over kindorbonden en
bnmanitarisme de heer M. J. Hengeveld G. Jz., Haarlem
over de wijze van dooden van huiszoogdieren, niet voor
consumptie bestemdde heer D. P. van Esveld, Utrecht
over het dooden van slachtvee; de heer jhr. L. J. Quarles
van Ufford, 's-Hage over de vraagis de hond geschikt
om als trekdier gebruikt te worden op de wijze, waarop
zulks hier te lande plaats vindtde heer mr.' H. Ph.
de Kanter te Haarlem over het onderwerp zijn de be
staande wettelijke bepalingen voldoende tot bereiking
van ons doel
De heer dr. E. Laurillard zal het congres openen.
Het Hoofdbestuur der Nederl. Vereen, tot bescherming
van dieren en al de afdeelingen van die vereeniging gaven
blijk van onverdeelde instemming. Negen afdeelingen
zullen zich op het Congres doen vertegenwoordigen.
Het lidmaatschap van het congres kost f 2.50, met
inbegrip van een dejeuner en het congresverslag. Wie
niet aan het congres wenscht deel te nemen, kan het
verslag ontvangen tegen den prijs van een gulden, een
en ander door aanmelding bij den secretaris, den heer
A. Beernink.
Behandeling van den mest gedurende den
zomer.
Terwijl de groote regenslagen in den herfst en den
winter den op de mestbakken gelegen mest gedurende die
tijden des jaars eer vochtiger dau noodig is te houden, ja
zelfs meermalen een overmaat van gier (water) in den
gierbak brengen (waar men er dien op na houdt), of
den mest op gruweljjke wijze uitspoelen (waar men er
geen gierbak op gelieft na te houden, trots alle tot ver
velens toe ten beste gegeven raadgevingen), is in den
zomer het gevaar te duchten, dat de mest door aan
houdende warme temperatuur al te veel uitdroogt,
wat aan zijne hoedanigheid even schadelijk is als over-
dadig vocht. Vóór alles zorge men erin den zomer voor,
dat de mest op de mestplaats (de mestbak) dagelijks zoo
vlak mogelijk uitgespreid en bv. door het er op jagen
van stalvee zoo vast mogelijk getreden wordt. Laat men
den mest los en in hoopjes liggen, dan kunnen zon en
wind hun invloed nog veel meer d ieu gelden, aan wanneer
de mest aan de oppervlakte vlak en vast meen is gedrukt.
Wekelijks moet 2 a 3 maal de gier uit de gierput (als
die er is) over den mest worden verspreid. Waar geen
gierpomp aanwezig is, moet men zulks op andere wijze,
b.v. door emmers enz. volbrengen. Bij aauhondende droogte
zal echter dikwijls des zomers in den gierput geen gier
aanwezig zijn en in dat geval is het bepaald noodig, om
water over den mestbak uit te gieten.
Indien men een en ander behoorlijk volbrengt, zal men
zijne moeite ruimschoots beloond vinden door oneindig
betere hoedanigheid van den mest. Overigens jaagt zulke
arbeid ook niet op zoo groote kosten, ais menigeen wellicht
wel meent, want alle dergelijk werk kan geschieden op
dagen en tijdstippen, waarop geen veldarbeid te ver
richten valt. (Landb. Cour.)
Deze Courant wordt Dlnsdt g-, Hond er dag
en Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,§9 franco doorthet
geheele rijk 1 1.
3 Nummers f O,O0. Afzonderlijke nummers
