Ralph Denmead. No. 38. Eerste Blad. Honderdste jaargang, 1898. WOENSDAG 30 MAART. Amsterdamschö Brieven. FEUILLETON. ALKMAARSCHE 001 RAAT. Deze Courant wordt D|1 n s d a g-, Donderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele rijk f 1. 3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ots. Telefoonnummer3. Prijs der gewone advertentlen Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven f r a n cao aan de Uitgevers HERMs. COSTER ZOON. X. Ol 't in verband staat met de aanstaande Inhuldigings- feesten dan wel dat er in den laatsten tijd meer bronnen van welvaart zijn ontsprongeu zeker is 't, dat in onze hoofdstraten tal van magazijnhouders in den laatsten tijd bezig zijn met vergrooten en verfraaien hun ner winkels. Op verschillende plaatsen ziet men schut tingen, die, als zij na eenige weken verwijderd worden, blijken een veol fraaier gevel verborgen te hebben dan er vóór de oprichting was te vinden. Vooral de Nieuwen dijk en Kalverstraat profiteeren van dezen Verschönerungs- sinn en nog wel het meest de eerste. Het gaat daar een .semper crescendo." Eerst hebben de mènschen de handen in elkaar geslagen, toen Katten burg voor eenige tonnen op den hoek van den Dam en den Nieuwendijk een confectie-magazijn durfde te bou wen maar de welwillende critiek nam ten slotte toeh aandat hier de zaken nog wel zouden marcbeeren, want de stand was eenig mooi en de bovenlokalen waren voordeelig verhuurd. Veel grooter was dan ook de be zorgde vrees voor Peek en Gloppenburgtoen zij den hoek van Nieuwendijk en Nieuwstraai bij hun perceel ging'n trekken: de bedachtzainen schudden bedenkelijk het hoofd want dat kon nooit goed gaan. Intusschen staat het magazijn er ook nu nog en aan clientèle ont breekt 't ook niet 't is een van de winkels met de grootste gevelbreedte van den geheelen Nieuwendijk. En nu is er deze week nog weer een kleerenwinkel bijgekomen, die de beide anderen naar de kroon steekt, 't Is het magazijn van de naamlooze vennootschap onder directie des heeren Van den Brul, dat het ruime per ceel betrokken heeft, waar vroeger de firma Wille hare fraaiigheden zoo verlokkelijk wist uit te stallen, dat geen dame er voorbij kon gaan zonder eens even een kijkje te nemen. Er is nog heelwat ver- en bijgebouwd, o. a. een eigen installatie voor olectrisch licht, maar nu heeft men dan ook een geheel verkregen, dat aan de verljjnde weelde van het buitenland doet denken. Wieeven wachten moet doet dat niet langer door tegen de toonbank te han gen, maar hij vleit zich neer in een keurig gemeubeld salon wie passen wil doet dat niet meer in den winkel of in het kleine directie-kamertje zooals nog bij Katten- burg maar in een comfortable pas-vertrekwie voor kinderen wat koopen komt kan door vrouwelijk perso neel geholpen wordenwie zich een sport-costuum vol gens de nieuwste mode wil laten aanmeten, krijgt een kersversch uit Engeland aangekomen coupeur tegenover zich. Alles is even ruim, licht en chic waar 't con fectie geldt schijnt men tegen geen onkosten te behoeven op te zien, want alles komt dubbel en dwars terug. Confectie zij is lang in flagranten strijd geweest door EDNA LYALL. 24) HOOFDSTUK XVI. »Kan ik iets voor u doen vroeg een zachte, door dringende stem. Ralph veranderde een weinig van houding, en omziende zag hij een heerdie zich over hem boog met een bij zonder aantrekkelijk gelaat, kastanjebruin haar, blauw grijze oogen, en de beweeglijke mond, die hoofdzakelijk aan den acteur toebehoort. Hy had een vreemde gewaar wording, dat hjj deze scene reeds eens doorleefd had, en in een seconde doorkliefde de herinnering zijn brein, van den eersten dag in Sir Matthew's huis, van zijn avontuur in het park, en hoe Macneillie hem uit het water had gehaald. »0, zijt gij het riep hij uit, met een vreugde, die werkelijk niet grooter had kannen zijn, indien hij een oud vriend ontmoet had. Macneillie raadpleegde tevergeefs zijn geheugenhij kon zich dit gelaat in het geheel niet meer herinneren. Hij wilde dit echter niet verraden. »Ik ben blij dat ik u ontmoet heb,'' zeide hij. »Ik kom dikwijls hier bij de rivier om een rol in te studeeren, dit pad wordt weinig bezocht totdat het jaargetijde voor de toeristen begint. Laat me eens zien, waar hebben wij elkaar het laatst gezien »Gij zult het u wel niet meer herinneren," zei Ralph »het was in Richmond. Ik was nog een heel kleine jongen en liep naar u toe, om u te bedanken, dat u mij eenige weken geleden uit het water in St. Jamespark gered hadt. Gij hebt mij uw mes gegeven." Eene uitdrukking van innige belangstelling vloog over Macneillie's gelaat. .Natuurlijk 1" riep bij uit»ik herinner mij alles zeer goed. Ik ben heel blij dat ik u weer ontmoet heb. Wat scheelt u Gij ziet er zeer ziek uit. Maakt gij een voet reisje met den staggen aard der Hollanders, die alleen de pro ducten van hun eigen kleermaker begeerden. De tijden werken echter mede om daarin verandering te brengen. In de meeste gezinnen zijn de inkomsten niet vooruit gegaan en een eerste voorwaarde om die te vermeerderen is, netjes voor den dag te komen. Wee den ongelukkige, die aan zijn toilet laat zien, hoe 't met zijn beurs is gesteldonder de tientallen sollicitanten heeft een man met een kale jas heelemaal geen kans. Voor zulke men- schen is de confectie als geknipt iemand met normale lichaamsvormen krijgt voor twee of drie gouden tientjes in gemaakte kleederen een ruime keuze en die lage prijs weegt wel op tegeu de geringere duurzaamheid. Dan komen naar die magazijnen de zoogenaamde klanten le klasse, dat zijn zij, die een minder gunstig financiëel jaar achter den rug hebben of een hoog belasting-biljet heb ben te verduwen 't is bij hen c est le premier pas, qui coute en bemerken zij, dat zij hier voor oen twintig gul den minder een op het oog even fijn costuum krijgen als vroeger bij hun .duren" kleermaker, dan komen zij gere geld terug. Iemand, die op veel zaken een goeden kijk heeft, verzekerde mjj hoe meer 't in den handel kriselt hoe lager de dividenden zijn en hoe hooger de fiscus zijne eischen stelt des te beter gaat 't den confectie winkels Er is echter een .maar". Wanneer deze magazijnen hunne kleeren zooals de heer Van den Brul beweert dat hij doet laten maken door Hollandsche werklie den tegen behoorlijke looueu, zoodat de lagere prjjzen alleen zijn te danken aan de massa-productie, dan valt daartegen weinig in te brengen. Doch er zijn ook win kels, die, profiteerende van de lage invoerrechten, hun goederen uit Duitschland laten komen, waar daarvoor lage loonen worden betaald. Andereu laten op stuk wer ken tegen prijzen, die, op het jongste kleermakers-con gres den mènschen de haren ten berge deden rijzen. In dergelijke gevallen is 't treurig om te moeten denken, dat al het uiterlijk vertoon en al de schelle kostbare reclame den werkman op zijn bloed en zweet komen te staan. Er werd op dat congres het voorbeeld aangehaald van een patroon die zijn thuis-werkend personeel letter lijk afbeulde en met het dus verkregen geld nu een villa te Hilversum heeft laten bouwen, die tot de rijkste van het geheele Gooi behoort 't heeft zijn nut dergelijke feiten te publiceeren, opdat het publiek wete, waar het goedkoop terecht kan zonder dat daardoor de werkman armoede lijdt. De heer Van den Brul heeft wijselijk begrepen dat 't ook zijn belang is om in dit opzicht open kaart te spelen. Daarom hoeft hij voor uitstekende werkplaatsen gezorgd, terwijl bovendien na een betrek kelijk korten diensttijd het personeel mede in de winst deelt. Van de armoede van sommige huiswerkers onder de Ralph glimlachte. »Ik ben verleden Woensdag van Forres vertrokken met zes stuivers in mijn zak," zeide hij. »Ik heb een moeielijken tijd doorgemaakt." .Dat zou ik meenen," zei Macneillie, van de tengere gestalte naar de magere, fijngevormde handen ziende, en dadelijk begrijpend hoe weinig deze knaap tegen ver moeienissen bestand was. .Van Forres zegt ge Wat hoorde ik een paar dagen geleden van Forres 1 O, ja, Skoot's Gezelschap is daar ontbonden." »Ja, ik was bij den troep," zei Ralph. .Skoot liet ons in benarden toestand achter, en het werd een soort van sauve qui peut." .Dus u behoort tot het vak," zei Macneillie. .Dat geeft mjj nog een ander recht op u. Misschien bent u dezelfde mijnheer Denmead waar juffrouw Kay in haar brief over gesproken heeft." .Ja, ik ben Ralph Denmead. Juffrouw Kay heeft mij beloofd u te vragen, of gij geen plaats voor mij hebt." Daar zullen wij nog wel eens over sprekenmaar intusschen heeftwanneer ik mij niet vergis, de influenza u te pakken. Naar uw uiterlijk te oordeelen hebt u harde koorts." »Ik weet niet wat ik hebzei Ralph ongelukkig. »Ik geloof dat ik zooeven op den weg flauw ben ge vallen. Ik weet dat een priester en een Leviet naar mij keken zeiden dat ik dronken was, en naar den overkant liepen om voorbij te gaan." .Geloof maar gerustdat zij altijd het ergste zullen denkenzei Macneillie. .Zoo gaat het in de wereld. Maar kom ik moet op de een of andere wijze trachten u naar huis te krijgen." Ziek en uitgeput als hij was, kon Ralph, al had hij zijn leven er voor moeten geven, zijne tranen niet kunnen bedwingen. »U bent zeer vriendelijk zei hij gebroken.maar ik wil nietdat gij de rol van den goeden Samaritaan ver vult. Ik ben niet geschikt om naar een fatsoenlijk huis te gaan." Hij keek op zijn stoffige kleeren neer, en naar de gaten in zijn schoenen. .Bent u van plan hier den geheelen nacht te blijven liggen vroeg Macneillie. .Neen ik wilde naar Callander gaan en mijn regen mantel verpanden. Ik ben nu beter. Ik zal verder gaan. Misschien is er een hospitaal." »Nu dat is er toevallig nietzei Macneillie hem kleermakers kunnen ook de bezoekers van het genoot schap „Liefdadigheid naar vermogen" getuigen. Dezelfde verschijnselen, die den bloei der confectie teweeg brengen zijn voor de kas dezer instelling noodlottig. Vandaar dan ook, dat er steeds minder ontvangen wordt en alle middelen, die worden uitgedacht om het geven gemakkelijk te maken, niet aan de verwachting beant woorden. Ten slotte zal 't er toch wel toe moeten komen, dat het Genootschap zich beperkingen zijner bemoeiingen oplegt en het volgende jaar zal zich daartoe bij uitstek leenen want de drukte, die voorafgaat aan en gepaard gaat met de Kroningsfeesten zal oók voor een groot deel ten goede komen aan den unskilled labord. z. de werk lieden, die geen bepaald vak verstaaD en alleen den arbeid aangrijpen, die zich voordoet, 't Zijn vooral deze sjouwerlui, kaailoopers of hos zij verder mogen genoemd worden die een deel van het jatir op de liefdadigheid terenweten zij nu vooruit, dat zij het volgende jaar voor een dichte deur komen, dan zal dat voor hen een aansporing wezen om het geld, dat zij in de eerstvol gende maanden zullen verdienen, niet te verbrassen maar om een deel daarvan voor den daarna komenden kwa den tijd weg te leggen. Weer op een andere manier wil het met de handen werkend personeel der spoorwegen met name dat van de H. IJ. S. M., zich de aanstaande feesten ten nutte maken. Het vervoer zal in die dagen enorm zijn en meer dan ooit zou 't nu der directie onaangenaam wezen, wanneer er een kink in de kabel kwam. Daarom heeft men nu de gelegenheid schoon geacht om te komen met een ver zoek om loonsverhooging. De conducteurs en remmers zijn begonnen met een bescheiden poging om tot lotsver betering te geraken, maar bij hen was het resultaat niet schitterendde directie begrijpt zeer goed, dat een even- tueele staking door dit personeel wel is-waar eenige stag natie geven zou maar dat 't toch geen onmogelijkheid zou zijn om voor hen nieuwe krachten te recruieeren. In dat opzicht verkeeren de machinisten in gunstiger conditie. Hunne vereeniging met den veelzeggenden naam „Eendracht Maakt Macht" heeft bij de directie der H. IJ. S. M. een request ingediend waarin een schets van hun als zeer ongunstig afgeteekenden toestand de introductie is over de vraag om hun loon met 50 pet. te verhoogen. t fepreekt vanzelfdat zoo iets maar zoo grif niet gaat. In antwoord daarop is door de directie bepaalddat te beginnen met April de bestaande klassen onder de ma chinisten vervallen en de loonen in dien zin worden gewijzigddat zij bij de aanstelling bedragen f 2, per das, na 2 jaar f 2,25 en na nog 2 jaar het maximum ad f 2,50. Nadrukkelijk behoudt zich echter de Maatschappij het recht voor om deze verhooging uit te stellen, bijv. als de betrokken personen zich niet hebben doen kennen als bekwaam of geschikt dan wel dat hun straffen zijn nauwkeurig bekijkend, toen bij trachtte op te staan, »en het is twee mijlen naar Callander, en wanneer u denkt, dat ik er in toestem dat gij zoover wandeltdan hebt n het mis. Ik ben een zeer slechte .Goede Samaritaan," daar ik geen beest heb om u op te zetten maar wan neer gij trachten wilt om met mij mee te gaan naar Kil- mahog een dorpje hier niet ver van daan kunnen wij in een huisje rusten een kop thee drinken en den um- nibus van de Trossachs nemen die over een uur voorbij komt. Wat uwe bezwaren betreft om mee naar huis te gaan zet die maar uit uw hoofd. Mijn moeder heeft mij dikwijlsjaren geleden toen ik eene poging deed om de eerste trede van de ladder te beklimmen in een even slechten toestand ontvangen. De meesten van ons moeten dit doormakenwanneer wij ten minste niet van ouder tot ouder tot het vak behooren." Terwijl hij dit zeide, had hij zijn arm in dien van Ralph gestoken en leidde hem op een nauw pad, en na een steile helling beklommen te hebben bevonden zij zich weder op den rijweg. Zonder op een antwoord te wachten liep hij verder, het eene ver haal na het andere over zijn vroegere ondervinding als acteur, vertellend en ten laatste kwam het dorpje Kil- mahog in 't gezicht, en stonden zij voor een klein, laag, wit huisje met een schilderachtigen inga,ng en een klein tuintjestil. De eigenares van het huis scheen verrukt haren bezoeker te zien en beantwoordde gastvrij zijn verzoek om een kop theeterwijl zij op de diligence wachtten. Zij bracht hen in de voorkamer, met gods dienstige platen becangen waarin een zonderling bed stond op een soort plank opgemaakt; in een met gordijnen behangen alcoof. Ralph keek er verlangend naar, terwijl hij in een stoel zonk, maar Macneillie schudde het hoofd. »Ja, ik zie wel dat u juff ouw Murdoch's patient wilt wezen, maar deze .verborgen bedden" zooals ik ze noem, zijn niet zeer geschikt voor koorts." »En wanneer bent u thuis gekomen, mijnheer vroeg de boerin met het theeblad terugkeerend »en hoe vindt u uw nieuw brnin huis »Ik kwam in 't laatst van verleden week terug ant woordde hij »en wat het huis betrefthet bevalt mijne moeder, en dat is alles waar ik naar vraag. Wij hooren de treinen wel wat hard naar mijn zin maar zij heeft het graag, weet u zjj zegt dat het een soort van band is, wanneer ik vertrokken ben." .0, maar mevrouw Macneillie is wat trotsch op haar mooie kamers maar ik geloof, dat het meer voor haar

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1898 | | pagina 1