No. 55. derate blad.
Honderdste jaargang
1898.
ZONDAG
8 MEI.
Kaapvaart en particulier
eigendom op zee.
Buitenland.
ALKMAARSCHE COURANT.
en
per
Deze Courant wordt dinsdag-, Donderdag-
Katerdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
3 maanden voor AnMiisf ®,80 franco door het
rijk 1 1.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer
Prijs der gewone advertentien
Per regel f 0,16. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
De oorlog is feitelijk begonnen, en een eerste terstond
beslissende slag is geleverd op een punt waarop niet zoo
dadelijk ieders oog was gevestigd. Niet in West-Indie
maar in Oost-Indieniet bij Cubamaar bij de Philip -
pijlen. Niet Havana, maar Manilla wordt het eerst
bedreigd en is wellicht reeds gevallen. Toch was het
doel van den oorlog bevrijding van Cuba; maar dat doel
kan door verschillende middelen worden bereikt. Is een -
maal de oorlog uitgebroken dan is het er om te doen
de strijdkrachten van den vijand te verslaan en te ver
nielen hem weerloos te maken hem te treffen waar
men kan op zijn zwakste punten, hier en ginds, en hem
daardoor tot toegeven te dwingen. Tusschen Spanje en
Noord-Amerika moest het aanvankelijk althans een zee
oorlog zijnen het is zelfs niet ondenkbaar dat het
nooit een landoorlog zal worden. Nu de Spaansche zee-
maeht in Oost-Indie is vernietigd zijn de Philippijnen
van Spanje losgerukt, 't Zon mogelijk zijn, dat het ze
zou willen terugkoopen door Cuba prijs te geven. Waar
schijnlijk is het echter niet, dat Spanje reeds zoo spoedi g
zou willen buigen en toegeven. Vermoedelijk zal er ook
in de Cubaansche wateren gevochten moeten worden
Mocht daar de Spaansche vloot niet tegen de Noord-
Amerikaansche bestand blijkendan zou het niet on
mogelijk zijndat de Unie haar doel bereikte zonder op
Cuba zelf een voet gezet te hebben. Als het in West-
Indie gaat als in Oost-Indie is het schier ondenkbaar
dat de oorlog lang zal duren. Wat vermag Spanje ten
aanzien van het ver verwijderde Cuba zonder vloot?
Een spoedige beslissing, een spoedige terugkeer van den
vrede, van den vrede op zee. zou zeker voor velen ook
buiten de oorlogvoerende partgen wenschelijk zijn. Reeds
klagen de Duitsche handel en de Duitsche nijverheid
steen en been. De handel met de Vereeuigde Staten is
al dadelijk belangrijk verminderd, en talrijke reeds ont
vangen bestellingen worden ingetrokken. De stijging der
broodprijzen noopte reeds de Eransche Regeering het
inkomend recht op het graan tijdelijk op te heffen, en in
Duitschland en Oostenrijk-Hongarije worden soortgelijke
maatregelen verwacht. In Frankrijk herinnert men zich
daarenboven dat er van de vijf milliard en francs der
Spaansche buitenlandsche schuld niet minder dan vier
milliarden door Franschen zijn geleend.
En hoe staat het met de kaapvaart Ofschoon juist
de beide thans oorlogvoerende staten niet waren toege
treden tot de Parijsehe conventie van 1856, waarbij als
eerste regel van oorlogsrecht door de Europeesche mogen d-
heden werd besloten dat de kaapvaart »is en blijft afge
schaft", zullen in dezen oorlog de onderdanen der onzij
dige staten daarvan geen last hebben. Althans de Vereenig de
Staten hebben verklaard, geen kaperbrieven te zul len uit
geven. Spanje heeft zich zijn vrijheid van handelen op dit
punt voorbehouden, maar zal, voorloopig althans, alleen
eigen koopvaardijschepen in dienst nemen als .hulp
kruisers," die zullen samenwerken met de Spaansche
oorlogs-marine en gesteld worden onder haar bevelen.
Mocht later tot de eigenlijke kaapvaart worden overge-
gegaan, dan zullen de kapers in het bezit moeten wezen
van een door de Regeering uitgegeven kaperbrief, en de
kapitein en twee derden van de bemanning van het ka
perschip Spanjaarden moeten zijn. Daarenboven zal de
kaper een borgtocht in geld moeten stellen, ter vergoe
ding van mogelijke schade door machtsoverschrijding
veroorzaakt, en zal geen enkele inbeslagneming van pri
vaat-eigendom door een kaper geldig zijn, dan nadat zij
door een daartoe bevoegd Spaansch prijsgerecht zal zijn
gewettigd. Op deze wijze geregeld, bestaat er tusschen
de Spaansche en de Amerikaansche manier van handelen
in het wezen der zaak geen verschil. Immers in den
laatsten tijd zijn niet alleen vele mogendheden gewoon
er een zoogenaamde reserve-marine op na te honden, be
staande uit koopvaardijschepen, die in geval van oorlog
als oorlogsschepen dienst kunnen doen, maar Noord-Ame
rika en Spanje trachten beide overal zooveel bruikbare
schepen van allerlei soort te koopen als zij kunnen vinden
en betalen, die zij onmiddellijk tot oorlogsschepen of
hulpkruisers verheffen en in gebruik stellen. Wat Spanje
wellicht zal doen met de uitgifte van kaperbrieven, zoo
als het die thans heeft geregeld, komt inderdaad op het
zelfde neer.
Spanje heeft namelijk, zoowel als Noord-Amerika, den
tweeden, derden en vierden regel van de Parijsehe conventie
omtrent het internationaal zeerecht in oorlogstijd aangeno
men. De vierde regel betreft het 'blokkjvle-recht. In vroeger
eeuw verklaarde een oorlogvoerende.^, -'■udheid de havens
of de geheele kust van het vijandelijk"^ vp-oor geblokkeerd,
zonder er altijd een voldoende zeemacht heen te zenden
om te toegangen te bewakenen ieder neutraal schip,
dat deze havens trachtte binnen te loopen of de kust te
naderen, kon worden aangehouden, en werd dan met de
lading tot goeden prijs verklaard. Een dergelijke blokkade
op papier, die zulke enorme bevoegdheden gaf tegen de
schepen onder neutrale vlag, kon door de neutrale Staten
moeilijk worden geëerbiedigd. Allengs won de meenmg
veld, dat geen blokkade door ODzijdige Staten erkend
behoefde te worden, die niet een werkelijke blokkade
was, dat wil zeggen die niet werd gehandhaafd door
een voldoende scheepsmacht om den toegang tot de vij
andelijke kust te beletten. Bij de Parijsehe conventie
werd dit beginsel als een regel van internationaal rech t
aangenomen.
Volgens den tweeden regel dekt de neutrale vlag niet
alleen de neutrale, maar ook de vijandelijke lading, uit
gezonderd oorlogscontrabande, en volgens deD derden
regel zijn neutrale goederen, tot de lading behoorende,
zelfs onder vijandelijke vlag, vrij, met uitzondering alweer
van oorlogscontrabande. Goederen die niet aan Span
jaarden of Amerikanen toebehooren, zijn dus ouder alle
omstandigheden vrij en zelfs particulier eigendom van
Spanjaarden of Amerikanen is vrij, indien het vervoerd
wordt aan boord van een Engelsch, een Fransch of een
Nederlandsch schip, in het algemeen van een schip dat
gerechtigd is te varen onder neutrale vlag. Onder alle
omstandigheden, onverschillig aan wie ze toebehooren
of in welk schip ze worden aangetroffen, kan daarentegen
oorlogscontrabande door de oorlogvoerende partijen worden
genomen en verbeurd verklaard. Maar wat is oorlogs
contrabande Dat daartoe behooren allerlei soort van
wapenen en oorlogstuig, kogels, kruit enz., alles wat
gerekend kan worden tot militaire kleeding en uitrusting
machines en stoomketels voor schepen en wat verder kan
dienen tot het bouwen, herstellen en uitrusten van oorlog
schepen, is niet twijfelachtig doch niet alleen steenkolen
maar zelfs levensmiddelen zijn er somtijds toe gerekend
Daarvan schijnt men te recht terug te willen komen.
Inderdaad zon men op die wijze het begrip .oorlogs
contrabande" dermate kunnen uitbreiden, dat er al heel
weinig buiten bleef. De mogendheden zijn er echter niet
in geslaagd op dit punt tot overeenstemming te
komener bestaat dien ten gevolge ook ten aanzien van
steenkolen nog onzekerheid, omdat de oorlogvoerende Sta
ten zelveu bepalen wat zij als oorlogscontrabande beschou
wen, en voortdurend bevoegd zijn het lijstje uit te breiden
Om te kunnen oordeelen of zich aan boord van eenig
schip oorlogscontrabande bevindt moeten de oorlogs
schepende hulpkruisers en de kapers elk schip in de
tot het vijandelijk gebied behoorende wateren en zelfs in
volle zee waar zij het aantreffen, kunnen aanhouden en
onderzoeken. Ook dat recht wordt niet betwisthoe
onaangenaam en lastig het worden kan. In den regel
zal echter geen der oorlogvoerende partijen een onzijdigen
staat tegen zich willen innemen en grond geven tot
rechtmatige klachten waarmee ook andere onzijdige
staten zouden kunnen instemmen. Het is daarom in
haar eigen belang, van dat recht een bescheiden gebruik
te maken en geen schip aan te houden op een plaats of
in een richtingdie elke gedachte buitensluit dat he t
oorlogscontrabande aan boord zou kunnen hebbendie
voor den vijand bestemd is.
Intusschen kunnen niet alleen belangrijke wapenfeiten,
overwinningen of nederlagenbeslissend zijn voor het
voortduren of het eindigen van den oorlogdaarop kan
ook van machtigen invloed zijn wat in Spanje, inzonder
heid te Madrid kan voorvallen naar aanleiding van de
verpletterende berichten omtrent de vernietiging van de
vloot in Oost-Indie, te pijnlijker naar mate de patriot
tische opwinding en de verwachting der overwinning bij
het volk grooter waren. De afkondiging van den staat
van beleg in de hoofdstad spelt niet veel goeds en weer
houdt de berichten.
bardement van de hoofdstad evenmin van Cuba, terwijl
men zich nog steeds in gissingen verdiept wat de kaap-
Verdische vlootdie te Cadix teruggekeerd is, in den
zin heeft. Of de Spanjaarden hebben door de geleden
nederlaag den moed geheel verloren of zij weten de
scherpziende oogen der reporters door onjuiste berichten
handig te verblinden, om des te onverwachter hun slag
te kunnen slaan.
In de kamerzitting van den 6 keurde Romero Roblebo
ten sterkste de autonomie af, die naar hij zeide, de ont
kenning is van de ondeelbaarheid van het gebied en de
zelfmoord van het nationale leven. Hij protesteerde er
tegen, dat troepen worden afgezonden om een wankelende
regeering te verdedigenwaar gestreden moet worden
tegen de Yankees op Portorico en de Philippijnen.
Voorts veroordeelde hij het dat 100,000 man troepen
op Cuba aan hun lot worden overgelaten, en gaf hij zijn
afkeuring te kennen over de gebeurtenissen op de Phi
lippijnen. Aan den minister van marine verzocht hij, bevel
te geven dat admiraal Montejo van Manilla zal terug
komen.
De minister antwoordde, dat Montejo reeds heeft ge
meld, uit eigen beweging naar Spanje terug te keeren.
Romero Robledo vroeg verder, of het eskader thans
op weg is naar de Antillen, of dat het bevel heeft ont
vangen weder naar de Kanarische eilanden te gaan Hij
wilde weten, of de regeering een plan voor den oorlog
heeft opgesteld
Waarom werd generaal Weyler vervangen?
Hjj eindigde zijn redevoering met de regeering te be
schuldigen van gebrek aan doorzicht en kondigde het
voornemen aan der Kamer te verzoeken een voorstel tot
invoering van een rentebelasting aan te nemen.
De Kamer keurde een vermindering goed van de
graanrechten.
Men verzekert, dat de gouverneurs van Cuba en Por
torico geseind hebben, dat zij niet gelooven aan een lan
ding en dat dientengevolge twee pantserschepen en krui
sers met drie transportschepen terstond van Cadix zullen
vertrekken om de Yankees van de Philippijnen te ver
jagen en de havens van Californië te bombardeeren.
SPA.HUE. De berichten van het oorlogsterrein zijn
zeer schaarsch. Uit Manilla geen nieuws, na de tijding
van de vernieling van den Spaanschen vloot en hefbom-
VEREBBïICiDE STATEST. Volgens een bericht
door de .Tribune" uit San Francisco ontvangen, heeft de
commandant van het arsenaal een cijfertelegram gekre-
ge van het departement van marine, waarin wordt
medegedeeld, dat admiraal Dewey een kort telegram zond
uit Hongkong; daarin meldde hij dat de verliezen der
Amerikanen bij Manilla bedragen 50 dooden en honderd
gewonden.
De kanonneerbooten »Concord" en »Petrel" Hebben
averij bekomen, vooral bovendess, Dewey heeft voorts
aanvrage gedaan om een hospitaalschip en een troepen
macht van 2000 man met provisie voor drie maanden.
Een telegram uit Coyohueso aan de »Evening Post"
meldt dat drie Spaansche kruisers in het gezicht van
Barbados de .Oregon" opwachten.
Een der Engelsche bladen meldt, dat den 5 twee deta
chementen met wapenene nam munitie aan dè Cubaansche
kust zijn geland onder bescherming van de kruiser .Wil
mington," waarvan het vuur de Spaansche cavalerie uit
eendreef, nadat zestien man waren gedood en zestig
gewond.
Het gerucht gaat dat de torpedoboot .Ericsson" in een
orkaan zou zijn vergaan.
Men verwacht dat de Spaansche Atlantische vloot zich
niet lang zal kunnen onttrekken aan een ontmoeting
met het Amerikaansche eskader, wanneer ze tenminste
naar Porterico of Cuba gaat. De .Columbia", de .Minnea
polis", de »St. Louis", de »St. Paul", de .Harvard" en
de .Yale" zijn op den uitkijk en zullen de Amerikaan
sche bevelhebbers ten spoedigste waarschuwen. Het eska
der van admiraal Sampson zal dan trachten de Spaan
sche vloot voor Portorico te ontmoeten en vermoedelijk
zegt de .Daily News'' zal deze ontmoeting beslissend
zijn en afloopen met een overweldigende nederlaag van
het tweede Spaansche eskader.
De kieviet.
Onder de nuttige vogels voor den landbouw neemt
de kieviet de eerste plaats in.
Ziet hem dagelijks dnizende insecten verdelgen, die in
de wei- en bouwlanden onberekenbare schade kunnen
toebrengen, ja zelfs hunnen schadelijken invloed op de
melk der grazende dieren, inzonderheid onze koeien, doen
gelden.
En toch, waarschijnlijk uit onkunde, worden de eitjes
van den nuttigen vogel geregeld geraapt, ook zelfs door
sommigen nog in den verboden tijd.
LandbouwersZiet het groote nut van den kieviet in;
gaat het zoeken hunner eieren op uwe landerijen tegen.
Gaat ook in den herfst het schieten en vangen van die
nuttige vogels tegen, 't welk thans ook bij de wet streng
is verboden.
Ook leeuwerikken, lijsters en alle andere insecten-etende
vogels dienen door iedereen beschermd te worden.
In streken waar veel jacht op deze diertjes en op haar
eitjes gemaakt werd, zoodat eene bijna totale verminde
ring was waar te nemen, namen de insecten in zulken
verbazenden omvang toe, dat eene mislukking van vele
gewassen en houtsoorten volgde.