No. 83. Eerste blad.
onderdste jaargang.
1898.
VRIJDAG
15 J U LI.
Buitenland.
Veeziekte»
UkNUIIMIIi; COURANT.
Deze Courant wordt Blnsda g-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SO franco door het
geheele rijk f 1.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer3.
Prijs der gewone advertentlen
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
een
FRANKftUb. De heer Fourniere verzocht den 12
de Regeering te mogen interpelleeren over den brief van
kolonel Picquart.
De minister-president verzocht de interpellatie
maand uit te stellen.
De minister van oorlog Cavaignac merkte op dat de
Kamer niet eiken dag een zaak in bespreking kan nemen
waaromtrent de Regeering inlichtingen heeft verschaft.
«De Kamer kan geen rekening houden met de verkla
ring van iemand die de stukken nooit heeft gezien."
De Kamer besloot met 498 tegen 24 stemmen de in
terpellatie een maand uit te stellen.
Denzelfden avond had een huiszoeking plaats bij kolo
nel Picquart. De overheidspersonen namen alle papieren
mede, waarop beslag werd gelegd.
De heer Hamard, sous-chef van den veiligheidsdienst,
kwam te kwart over elven aan de prefectuur van politie
terug. Hij bracht majoor Esterhazy en diens minnares
mevr. Pays mede, die beiden in hechtenis zijn genomen.
Kolonel Picquart is nog wel niet in hechtenis geno
men, maar zal toch vervolgd worden «wegens het mede
deelen van stukken door welke de veiligheid van den
staat naar buiten in gevaar zou kunnen worden gebracht
aan een persoon die niet bevoegd was daarvan kennis
te nemen." Tegen Picquart's advocaat, mr. Leblois, zal
wegens medeplichtigheid aan dit misdrijf mede een klacht
worden ingediend.
SPANJE. De ministers verklaarden den 12 bij het
verlaten van den ministerraad, dat een nieuwe eisch tot
capitulatie gesteld was aan den commandant van Santiago,
doch was afgewezen.
Den 12 vielen stroomen regen, waardoor de aanvals-
werken onder water gezet, de Amerikanen uit hunne
versterkingen verdreven en de wegen bijna onbruikbaar
gemaakt werden. De regen zal waarschijnlijk ook de oor
zaak zijn van vertraging in de aankomst van het bele
geringsgeschut.
De Cubanen, onder Garcia, zijn verschanst langs de
beide zijden van den weg, dien de Spanjaarden moeten
volgen, als generaaal Toral besluit tot den aftocht.
De Amerikanen hebben stellingen bezet, waardoor de
linkerflank der Spanjaarden wordt bedreigd.
De Amerikaansche troepen hebben den telegraafkabel
doorgesneden, die Santiago, over Cienfuegos, Trinidad en
Manzanillo met Havana verbindt.
VEREENIHDE STATEN. Telegrammen van den
11 uit Siboney melden
Bij de beschieting door de vloot op Zondagmiddag en
hedenmorgen vielen vele granaten in de stad en deden
op vier plaatsen te gelijk brand ontstaan. Het leger
breidde zijn liniën uit en naderde de stad, zóodat heden
middag elk© weg naar de stad bewaakt was. Het schijnt
onmogelijk dat de Spanjaarden bunnen ontsnappen.
Hedenmorgen beschoten de Amerikaansche batterijen
op de heuvels tegenover de stad de Spaansche loopgraven
waaruit slechts zwak werd geantwoord. De Amerikaan
sche tirailleurs onderhielden tevens een moorddadig vuur
en ten laatste verlieten de Spanjaarden omstreeks den
middag de laatste loopgraven zonder veel tegenstand.
Generaal Shatter seinde aan admiraal Sampson, het
vuren te staken, en zond generaal Wheeler met een witte
vlag en een brief naar generaal Torral. Daarin deed de
Amerikaansche bevelhebber opmerken, dat de Ameri
kaansche schepen de mogelijkheid hadden aangetoond om
de stad te verwoesten, die bovendien door het Ameri
kaansche leger was ingesloten. Nog deed de generaal op
merken, dat te El Caney 18000 Spaansche en Cubaan-
sche vluchtelingen van honger stierven, daar de Ameri
kanen geen levensmiddelen voor hen hadden. Ten slotte
verlangt generaal Shafter de overgave van de stad, ver
klarende dat ingeval van een weigering de aanval te
land en ter zee onmiddellijk zal worden hervat.
Eenige uren later kwam het antwoord van generaal
iorral, dat hij naar Madrid om instructies moest vragen
en een definitief antwoord zou geven zoodra hij deze
ontvangen had.
Generaal Shafter gaf daarop aan zijn troepen bevel
zooveel mogelijk rust te nemen en zich gereed te houden
om den aanval elk oogenblik te hervatten.
A T .1 E H.
Men seint den 13 uit Batavia:
«Maandag heeft kolonel van Heutsz met twee bataljons
den vgand buiten Edi omsingeld. Van de Atjehers wer
den 80 man gedood en velen gewond. Een aantal ontsnapte.
«Onzerzijds bedroeg het verlies vier dooden (minderen)
en zijn twee luitenants gewond."
Uit Medan wordt over hetzelfde feit gemeld
'n i0'0116' vaD leutsz heeft Maandag Teungkoe Tapa
in Edi overvallen. De vijand nam de vlucht met aehter-
atmg van tachtig dooden. Aan onze zijde werden drie
minderen gedood.
bloten zijn bij de veehouders Ruijgrok en
Mulder runderen aan miltvuur gestorven en op last van
den districts-veearts verbrand.
De Rattenplaag.
Werden in de eerste vier weken der verdelgings-
periode in de banne ZnMscharwonde 2379 ratten
gedood, sedert is dat aantal met 1370 vermeerderd. In
t geheel zijn hier bij de commissie ingeleverd 3749 ratten,
waarvoor aan premies is ui;gekeerd de som van f 408,2o!
Sedert Juni wordt wegens de geringe vangst 15 cent
per stuk betaald.
De koolbouwers te OudkarspeM klagen ook nog over
de rattenplaag. Hoewel onze streek niet meer zoo ge
teisterd wordt als voor een paar maanden is de ver
houding die zij aanneemt nog van dien aard, dat ijverig
vervolgen van dat vernielznchtige gedierte sterk aanbe'
veling verdient. Zulks kan blijken uit de omstandigheid,
dat van 16 tot en met 30 Juni niet minder dan 255
ratten zijn gedood en ingeleverd tegen de daarop ge
stelde premie.
Zaandam. Zoo langzamerhand verdwijnen hier
de houtzaagmolens. Pas is des sloopers hand gelegd aan
«Abrahams Offerande" of «De Ooijevaar" zal weder ter
amotie verkocht worden.
De nieuwe Kieswet.
Hoe eenvoudig de tegenwoordige wijze van stemmen
ook moge schijnenvoor meerdere personen blijkt de
zaak nog niet zoo eenvoudig te zijn.
Te Loosdrecht was b. v. bij de laatste verkiezing een
kiezei bezig zijn stem uit te brengen op een der wanden
van het stemhok in plaats van op zijn kaart. Een ander,
die het blijkbaar wat al te erg vond zijn candidaat zoo
heel zwart ie makenhad meer bescheiden zwarte
puntjes voor diens naam gezet. Een derde, die zeker
de theorie van leven en laten leven was toegedaanbad
een candidaat van zijn eigen en een van de tegenpartij
aangestipt. J
Nationale tentoonstelling voor
vrouwenarbeid.
t Was een historisch oogenblik, toen mevrouw Goe-
koop met den gratievollen eenvoud, die haar zoo ken
merkthaar rede ten einde bracht, en het openingswoord
liet, uitspreken doer eon nauwelijks achtjarig meisje, «de
vrouw der toekomst."
Ieder der aanwezigen scheen er het gewicht van te
voelen zoo onverdeeld was de aandacht, zoo volkomen
was de stilte.
Maar de openingsdaad moest nog volgen, en deze was
zoo mogelijk nog indrnkwekkender. Op een uitnoodigiDcr
van Marie Jungius begaven allen zich naar de indns!rie°
zaal, voorafgegaan door 't bestuur.
Doodsche stilte heerschte, bij het binnenkomen. Ieder
der medewerkenden stond op haar post, en wachtte.
I lotsehng werd de stoommotor in werking gesteld, daar
mede waren alle groote werktuigen in beweging gebracht,
en op hetzelfde oogenblik was de geheele tentoonstelling
aan den gang. 5
Nu was t prachtig te zien, hoe volkomen het werk
voltooid was. Ieder deed haar plicht en stond of zat
aT* tZT u [A git9 arTbeiden> als°l zij bet al dagen aan
één stuk had gedaan. In dit opzicht maakt deze tentoon
stelling een groote tegenstelling met al haar voorgang
sters, en geelt tevens een schitterend voorbeeld van al
wat in dat opzicht nog zal volgen.
In het eerst is het altijd moeilijk, een geregeld ver
slag te geven. De veelheid van wat daar te zien is over
ste pt verbindt haast, en pas langzamerhand komt er
volgorde in het kijken en denken. En dan moet men die
vrouwen bewonderen, die ondanks veel schouderophalen
en spot van de buitenwereldrustig haar gang zijn
gegaan en nu «het resultaat van haar arbeid aan de
voeten van het Nederlandsche volk leggen."
Dat resultaat is een geheel geworden'. Zoowel wat
de vrouw reed. gedaan heeft, als wat haar nog te doen
staat, is voorgesteld. Dit laatst komt voornamelijk nit in
de afdeeling «Maatschappelijk werk." Van het eerste
spreefct de geheele tentoonstelling.
In het midden van het terrein is de tuin, vriendelijk
aangelegd, waar zich een lange warande omheen slingert.
Die warande is licht geschilderd, wit met zachte tinten
van groen en geel, en aan de hoeken versierd met koe-
peltjes.
De gebouwen liggen in een krans om den tnin heen
en komen allen uit op de warande, terwijl ze grooten-
deels ook onderling met elkaar in verband staan. Men
komt m door de industriezaalrechts er tegenover is de
zaai voor congressen en concerten.
Over de industriezaal later
De congreszaal is ruim en hoog de wanden bestaan
bijna geheel uit nooddenren. Voor de opening was
et podium prachtig versierd met dennegroeu en versche
u°len'j IJ bTogramma van de onderwerpen die daar
behandeld zullen worden is zeer uitgebreid en belooft
veel goeds: de meest bekende spreeksters en sprekers
zullen zich laten hooren. Aan die zaal grenzen een
bestuurskamer, een post- en een plaatsbureau.
Volgen we de warande rechtsom, dan komen we eerst
aan de Historische afdeeling. Wonderen van kunstnaald
werk, in vorige eeuwen door vrouwenhand vervaardigd
trekken het oog. Portretten van beroemde vrouwen bedek
ken een groot deel van een der wanden een andere
wand is versierd met de beeldtenis van bijna alle vorstin
nen uit het Hms van Oranje. Verder zien we er heel
mooi schilderwerk en een paar penteekeningen die bewij
zen, hoe ver sommigen het vroeger in die kunst gebracht
hadden. Onder anderen trok mijn aandacht een portret
van twee personen, in een krans van blaadjes en loover-
tjesmet ondprschrift dat alles bleek bij nauwkeurig
kijken uit zeer fijne inktkrulletjes te bestaan, ook de
portretten.
Er zijn voorwerpen van gedreven zilver, zoo wonder-
fiju bewerkt dat men zich haast geen denkbeeld kan
vormen van den arbeid, daaraan besteed.
Een eind verder volgt de zaal voor beeldende kunst
de ruimte tusschen deze en de vorige afdeeling is inge
nomen door een bijentnin. Voorzichtig zijn daar die
planten overgebracht welke de bijen bij voorkeur met
hun bezoek begunstigen. Daartusschen staan de korven.
Dat bijenteelt ook door vrouwen beoefend wordt is nog
veel te weinig bekend.
Over de schilderijenverzameling zullen we weinig zeg
gen. De collectie is groot en vrij volledig. Er is een
levensgroot portret van de jonge Koningin door Thérèse
Schwartzemevrouw Ronner zond een paar geestige
kattentooneeltjes verder trekken fraaie bloemstukken de
aandacht en zijn er zeer mooie geschilderde portretten.
Daarop volgt de afdeeling bloemen. Onder de bloem
stukken, alle door vrouwen of meisjes vervaardigd, valt
het eerst in het oog een groot kussen van vuurroode
begonia-bloemen, in 't midden met een prachtige bouquet
versierd. Minder opvallend maar fijner is een driehoe
kig kussen van teere donkerpaarse viooltjes, met een
slinger van zeldzaam fraaie, oranjekleurige rozen versierd.
Achter de bloemenzaal is de serre, die geheel is aan
gelegd door eeue dame, mejuffrouw Haan uit Groningen.
Aan haar behoort ook de zeldzaam mooie verzameling
varens en palmendie ze grootendeels zelf gekweekt
heeft. Men ziet er de planten in allerlei grootte, van het
kleinste stekje met allerlei tnsschensoorten tot de tot
vollen wasdom gekomen, rijkbloeiende plant toe.
Nu komen achtereenvolgens de afdeelingen Confectie,
Huisarbeid, textieele kunst, versierende kunst en de indus
trieschool, die alle zóó overvol zijn met iraaie en nuttige
zaken dat men werk heeft, zich er een beetje thuis te
gaan gevoelen, om rustig rond te kunnen kijken.
Daar is van alles bijeen wat men zich maar denken
kan onder de rubrieken fraaie en nuttige handwerken.
We zagen er handwerk, waar een vorstin zich mee zou
kunnen tooien en stola's, door nonnetjes geborduurd, die
meesterstukken zijn van teekening, kleurschakeering en
uitvoering.
Tusschen Huisarbeid en Textieele kunst is de voor
zaal van «Oost-Indië". Insulinde zelf is wel een aparte
beschrijving waard.
De lagere school leek ons slecht vertegenwoordigd
daarvan hadden wij veel meer verwachting, de onder-
afdeeling handwerkonderwijs was vrij volledig.
De daaropvolgende wasch-, droog- en strij kinrichting
paalt aan de industriezaal, zoodat we daarmede de lin
kerzijde gehad hebben. (Wordt vervolgd.)
Daar het eerste concert, dat Zondagmiddag gege
ven werd in de congreszalen der N. T. V. V. A. weinig
belangstelling ondervond, zal, naar wij vernemen, spoe
dig eene vergadering belegd worden, waarin hoofdzake
lijk zal worden beraadslaagd over vermindering van
prijzen of om aan personen die voor concerten enz.
betaalden een bezoek aan de tentoonstelling te vergun
nen zonder aparte entrée.
Paardenmarkten.
De paardenmarkten te Zutplien zullen over het
jaar 1899 worden gehouden op 30 Maart, 3 Augustus,
^1 September en 2 November, of respectievelijk, voor
het vervolgde Donderdag vóór Palmzondag, de 'eerste
Donderdag in Augustus, de derde Donderdag in Septem-
ber en de eerste Donderdag in November.
Politiek leven
Te Cadzand (Zeeland) moet een lid van den gemeente
raad gekozen worden. Dit zou j. 1. Vrijdag plaats hebben,
doch wijl niemand candidaat was gesteld, werd er natuurlijk
ook niemand gekozen. Er is nu opnieuw een verkiezing
uitgeschreven.
Dlilden-Deemster. Het 5de Provinciaal Noord-
Hollandsch Zendingsfeest zal gehouden worden op Donder
dag 21 Juli, aanvangende des voormiddags half elf uur,
op het terrein van het Heerenhuis te Midden-Beemster.
Als sprekers zullen optreden de H. H.W. J. Aalders,
predikant te Buiksloot L. E. de Blocq van Seheltinga,
oud-zendeling-leeraar in Suriname, te Haarlem W. A.
van Griethuijsen, predikant te Alkmaar; H. J. Hartgerink,
predikant te MonnikendamH. J. P. Keers, predikant
te Burgerdam A. Kleinschmidt, predikant bij de Broeder
gemeente te ZeistC. J. Lammerink, predikant te Amster
dam J. J. van Noort, predikant te Amsterdam; J. C.
Schuller, predikant te Purmerland en R. Torenbeek,
predikant te Vollenhove.
Het ministerie gcphotograieerd.
Al de ministers hebben Vrijdag bij een photograaf
geposeerd voor eene groepdie als plaat zal voorkomen
in het prachtwerk «Het Regentschap van Koningin
Emma uittegeven in den Kon Boekhandel van M. M.
Couvée, te s-Gravenhage. In aflevering 2 van dit, werk
kwam reeds eene plaat voor van het ministerie Roëll.