Ralph Denmead,
Honderdste jaargang
1898.
WOENSDAG
Amsterdamsche Brieven
10 AUGUSTUS.
Buitenland.
FEUILLETON.
E dat zTLr t1P\6n EJereld ^oeflhtt w"s
vmren en H eerst hnn huwelijk bij hem gekomen
hen uit. P 8 Zag 6r yreesellJk verlaten zonder
T hr verbliif was bij zeer terneer-
gespeeld' d is aVOnd°n lan8 hadden zlJ voor ledige zalen
kwaal 1 "u ?Jndere amusementen waren, zijn oude
ziTk en Wöder bij gevoelde zich
hebb!raf,akt !6 hebb6D en haa' met ™ed kalmte te
oorstaan, zijn wij ongelukkigerwijze geneigd bij
ae minste inspanning den moed te verliezen. Door de
W™ na een hevige smart, zal een kleinigheid onzen
rlnn °?Tkken- Macneillie verloor zijn geduld en schold
onbebbelijken tooneelspeler terdege uit. Wanneer
iemand, die zich gewoonlijk zeer weet te beheerschen,
]V0. 94. fierste blad.
ALKMAARSCHE COIIIVVf.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco door het
geheele rijk f 1.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
XXVI.
De voorspelling, die ik in mijn vorige correspondentie
deed is maar al te goed uitgekomen de groote meer
derheid der timmerlieden heeft den arbeid neer
gelegd en zijdie aanvankelijk aan het werk waren
gebleven, hebben zooveel van de stakers te verduren ge
had dat ook een groot deel van hen uit den timmer -
winkel is weggebleven.
De werkgevers zijn door dezen loop van zaken natuur
lijk in groote ongelegenheid geraakt. Door de voor
bereiding voor de Kroningsfeesten was 't zoo druk,
dat de meesten handen te kort kwamen en nu ligt bijna
alles onvoltooid en zonder uitzichtdat 't in de eerste
dagen zal worden afgemaakt. Niettemin schijnen zij vast
besloten te hebben om in geen geval aan de eischen der
gezellen toe te geven't is alsof een zekere onverschil
ligheid over hen is gekomen een geest van »liever zelf
desnoods naar den kelder dan ons te laten dwingen door
menschen op wier loon en behandeling in redelijkheid
niets valt te zeggen."
Deze stemming is volkomen verklaarbaar, wanneer
men weet, hoe de gezellen deze week hebben huis ge
houden. Zij zijn alle karweien gaan afloopen, waar nog
gearbeid werd om door dreigementen en handtastelijk
heden de mannen, die niet met hnn drijven sympathi
seerden, te noodzaken een hoog weekloon prijs te geven
voor een povere uitkeering uit de weerstandskas. De po
litie heeft gedaan wat in haar vermogen was om tegen
het schrikbewind te ageerenmaar zij is niet overalom-
tegenwoordig en heeft veel ongerechtigheden niet kunnen
verhinderen.
Een paar staaltjes om de uitdrukking «Schrikbewind"
te motiveeren. In het mode-paleis van Hirsch op het
Leidscheplein was men aan het verbouwen welk werk
was toevertrouwd aan de firma Schermer Sc Crouwel
patroons om hunne humaniteit bekend. Hunne werklieden
hadden dan ookop een enkele na geweigerd aan de
staking deel te nemen. Zjj hebben daarvoor een week
van ellende moeten doorstaan. Niet alleen werden zij op
straat gemolesteerd en uitgejouwd maar hunne adresseu
waren verraden en kwamen zij thuis zonder politie-geleide,
aan wachtte hun ernstige mishandeling. Tot zelfs hunne
vrouwen lieten de stakers niet met rust; zrj drongen
haar woningen binnen en lieten weten, dat er iets heel
ergs zou gebeuren wanneer haar mannen niet het werk
neerlegden. Zoo bittor werd hun het leven gemaakt
üat de patroons zelfs ten slotte erkenden, dat 't, ter voor-
orning van doodslagmaar beter voor hen was om
rustiger dagen af te wachten. De firmant van Hirsch
bood toen aan loon en arbeidsduur op zijn kosten over
haastig den wensch der stakers te regelen als dan
maar kon worden voortgewerkt. Doch ook daarvan wilde
men nie s weten als de gezellen weer aan het werk
digf m;nifenstaües!J rek(men °P h61'haling V«an'
*"tst derge'jjts moest de heer Albers, een mede zeer
g ei naam en faam bekend staan patroon, onder-
Prijs der gewone ad vertent 1 en s
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
Telefoonnummer3.
vinden. Hem werden de werken aan den buitenkant der
Nieuwe Kerk opgedragen en er werd daarbjj gevoegd,
dat niet op de kosten in de eerste plaats, maar vooral
op een spoedige oplevering zou worden gelet. Om aan
dat verlangen zooveel mogelijk te voldoen, besteedde de
heer Albers het werk onder zijne gezellen uit, op voor
hen zoo gunstige conditiën, dat zij bij eenigen ijver ge
makkelijk f 0.35 per uur konden maken. Intusschen is
ook hier door de stakers hun systeem van vrijheidsbe-
rooving toegepastde timmerlieden waren hun leven
niet meer zeker en het einde is geweest, dat de heer
Albers hun in zijn werkplaatsen een veilig onderkomen
heeft moeten bezorgen. Hij andere werkgevers is 't juist
zoo gegaan en wanneer het stakings-comité met ophef
meedeelt, dat zeven achtsten der werklieden aan de
strike meedoen, dan moet daarbij niet vergeten worden,
dat een groot aantal onvrijwillige elementen zich daar
onder bevindt.
De hoop der patroons is nu gevestigd op de schraal
heid der weerstandskas. Andere werklieden-organisaties
in binnen- en buitenland zenden wel hare bijdragen, maar
nu er 1700 man zich aanmelden voor een uitkeering, is
er veel noodig. Zaterdag kregen de stakers, met wie
de beweging begon, nog 70 pet. van hnn oude loon en
de anderen 40 a 50 pet., maar deze week zal er waar
schijnlijk niet zooveel in kas komen om nog eens die
sommen uit te betalen. Gezinnen, waar de huisvader
15 a, 20 gulden thuisbracht wat in deze drukke dagen
regel was zullen 't nu moeten doen met minder dan
de helft. In plaats dat de Kroningsdrukte er menig
huishouden bovenop brengt, zal er verarming komen.
Wèl laden de leiders van een dergelijke beweging zware
verantwoordelijkheid op zich en de nawerking daarvan
zal zich nog lang doen gevoelen, De ongelukkige tim
merlieden, die van den winter zonder werk komen
hun zal telkens voor de voeten geworpen worden, dat zij
moedwillig den goeden tijd hebben laten voorbjjgaan en
zij daardoor elke aanspraak op liefdadigheid hebben ver
speeld. De ware schuldigen zijn echter de volksmenners,
die hun invloed en hun welsprekendheid aanwenden om
anderen in het verderf te storten.
De Rijksgebouwen en de kazernes zullen versierd wor
den door genie-soldatenwaarvan het eerste honderdtal
Maandag uit Utrecht is overgekomen. Eerst heette 't
dat t de bedoeling was om door de militairen te laten
doen wat de stakers in den steek hadden gelaten maar
dat schijntalthans vooralsnog niet in de bedoeling te
liggen. Trouwenseen derge ijke maatregel zou alleen
in den uitersten nood aanbeveling verdienen, want daar
door zou groote verbittering ontstaan die de stemming
voor de Kroningsfeesten bij menigeen zou bederven. Ook
kan 't nooit een daad van wijs beleid zijn om de goede
gezindheid der militairen op een proef te stellen wan
neer zulks kan worden vermeden.
De afloop der timmerlieden-beweging wordt in andere
vakken met spanning tegemoet gezien. Vooreerst zijn
er verschillende andere handwerkslieden die 't daarvan
zullen laten afhangen of ook zij het bijltje er bij zullen
neerleggen, en dan is er een minstens even groot aantal,
dat tot werkloosheid zal gedwongen worden wanneer
hamer en beitel nog verder blijven rusten. Nu reeds
kregen verscheidene metselaars gedaanomdat zij niet
konden voortgaan. De stakers zien er zeer streng op
toe of metselaars en opperlieden ook maar iets doen
dat feitelijk tot het terrein van den timmerman behoort
en zoodra zij maar een lat met een spjjker vastslaan
worden zij tot de onderkraipers gerekend. Ook onder
de schilders is wat aan 't broeien alleen de meubel
makers, die het ook zeer druk hebben, schijnen de lessen
nog niet te hebben vergeten opgedaan bij hunne vorige
mislukte werkstaking.
Al deze troebelen vormen in de Amsterdamsche con
versatie schering en inslagmaar verschil van opinie
bestaat er betrekkelijk slechts weinig. Vrij algemeen
wordt het gedrag der timmerlieden door het publiek sterk
afgekeurd en van dien kant zal er op de patroons weinig
pressie worden geoefend om toe te geven.
Een groote teleurstelling voor veel Amsterdammers
bracht de afgeloopen Zaterdag toen de avondbladen het
bericht brachten dat het plan tot verslering van de
grachten tijdens de Kroningsfeesten met schepen uit
de binnenvaart was opgegeven wegens gebrek aan deel
name en dat de lichtstoet niet zou plaats hebben
omdat de Burgemeester bezwaar maakte dien op den 8
September te doen honden met het oog op de zware
diensten die in de feestdagen toch reeds van de politie
zouden worden gevergd. Die lichtstoet is van de geboorte
af een ongelukskind geweest; eerst heette 't voortdurend
dat daarvan toch niets zou komen en nu eindelijk wat
meer medewerking werd betoond kwam deze kink in
den kabel. De routedie gevolgd zou worden, was met
voordacht zoo gekozen, dat voornamelijk straten en wijken
zou worden genomen die van Intocht en Historischen
Optocht verstoken bleven en dat denkbeeld was over het
algemeen in goede aarde gevallen. De Burgemeester had
de beleefdheid bij zijn afwijzende beschikking mede te dea
len, dat een verzoek om op een lateren dag de plannen te
volvoeren in overweging zou worden genomen maar het
Uitvoerend Comité is daarop niet ingegaan en heeft dade
lijk het geheele ontwerp laten varen. Dit is wel wat
haastig geweest en geeft min of meer den schijn, alsof
een eervolle retraite niet onaangenaam was. Immers, wie
veel en met succes heeft voorbereid, gaat niet dadelijk
heen, wanneer een groote zwarigheid op zijn pad gewenteld
wordt, maar opnieuw verzamelt hij zijn beste krachten
om deze weg te ruimen. En lukt hem dat op stuk van
zaken niet, dan eerst mag hij troost putten uit het slacht
offers-beklag.
Het nieuwe post- en telegraafkantoor is, wat de
afdeeling telegraphie betreft, Maandag in gebruik genomen.
Als alles gereed is hoop ik er den lezers van dit blad'
wat meer van mee te deelen.
DUlTSC/HIiASiD. De Socialistische partij schijnt
voor nieuwe vervolgingen beducht te zijn althans Lub-
door EDNA LYALL.
75)
schenen ook de vele wisselvalligheden van een
twltenZ0v rel8C,hap' dö Ziekte den een de
2 den ander h0m meer te hinderen, nu hij
Dezelfde bp ai6faüdJ^ om de zaken te bespreken
waren vol i?" hlJ S^m0nr Stre°t bewoonde
waren vol zoete herinneringen voor hem hij had daar
ten hlJ d°0r de natte donkere stra-
ÏenetiK yhaksPere Theatre liep. Er was eene
repetitie van Romeo en Julia en de onbeschofte houding
na J onuitstaanbare verwaandheid van den jongen min-
j 6 e.n de maat overloopen. Na een groote smart
miJbtl0!,' f' jan doet dafc g0woonlük goed. Op Romeo
indruk van een plotselingen donderslag
hRin^b en winterdag, maar zij, die den directeur
ene en, waren verontrust over deze ongewone ge
beurtenis en Ivy keek hem aan, overtuigd dat zijn ge
zondheid hem weder ging begeven.
Het was een onaangename repetitie en Macneillie keerde
nog meer terneergeslagen naar Seymour Street terug.
Zijne gedachten dwaalden naar dien Aprilmiddag op de
rivier in Stratford af. Toen was hij sterk geweest, maar
«It is very good for strength
To know that some one needs you to be strong"
Christine's tegenwoordigheid wasofschoon zij voor hem
aan een kant een zware beproeving was geweestaan
den anderen kant een prikkeling, die hij doorstaan had.
Nu, in zijn eenzame kamer, met het middagmaal voor
zich dat hij niet kon aanraken met een brein, dat uit
geput was door gebrek aan rusten afgemat door ontel
bare zorgen en onaangenaamheden bekroop hem de lust
om toe te geven. Want dit was wel het ergste deze
strjjd behoorde niet tot degenendie men eens en voor
altijd doormaakt; hij keerde telkens en telkens weder.
Hij mocht misschien eenige dagen lang tamelijk vroolijk
en krachtig wezen maar het was slechts om later op
nieuw te lijden en te strijden.
Het bewustzijn bleef hem steeds bijdat Christine de
wet minder eerbiedigde dan hij, dat hij slechts één woord
had te spreken en zij zou toegeven. Het was daarenboven
ongelukkigerwijze zoo gemakkelijk om naar haar toe te
gaan zoo hard om getrouw te zijn aan die schandelijk
onrechtvaardige wetdie veranderd moest worden.
Om zijne gedachten een andere wending te geven, nam
hij de Londensche courant op. Het eerste wat hij zag
was een bekendmaking, dat Sir Matthew Mactawish ge
storven was in de verafgelegen wijkplaatB, die hjj had
weten te bereiken. En dadelijk daarna zag hij een para
graafmet eene korte beschrijving van het huwelijk
van den Honourable Robert Vane-Ffoulkes met Lady
Dunlop-Tyarsweduwe van wijlen Sir John Dunlop-
Tyars Bart.
Hij glimlachte een oogenblik over de herinneringen, die
door deze twee namen opgewekt werdenmaar spoedig
maakte de neerslachtigheid zich weer van hem meester
«Schurken kunnen sterven", dacht hij bij zichzelf'
«en onwetende gekken kunnen trouwen maar ik moet
dit ellendige bestaan voortslepen!"
Toen fluisterde een kwelduiveltje hem in het oor om
toe te geven een spottend duiveltje dat hem uitlachte
over zijn verouderde begrippen wat goed en kwaad was; een
practiseh duiveltje dat een einde wilde maken aan zijn
ijdele poging, om een onmogelijke standaard van zedeljjk-
heid op te houden, en zich van dat oogenblik af aan den
verdorven smaak van het publiek moest overgeven een
boosaardig duiveltje dat aannemelijk genoeg beweerde
dat zijn gezondheid achteruit ging en dat het hoog tijd
werd om in te willigen
Macneillie schudde zich met moeite uit zijn gepeins
wakker en voor een korten tijd verdreef hij zijn sombere
gedachten, door een ferme wandeling te maken; het was
koud en nat en somber maar de inspanning deed hem
goed en toen hij de Seaforth Sands genaderd was, had hij
zijn zelf beheersching teruggekregen. De strijd was gestre
den, maar zijn bestaan was even ongelukkig en moedeloos
als de woeste, verlaten landstreek aan de monding van de
Mersey. Htt begon onmeedoogenloos teregenen; hij begaf
zich met de electrische tram naar het station en keerde
over de dokken naar de stad terug. Toen hij door Church
street liepontmoette hij toevallig Ralph's vriend
George Mawbray.
«Ik wilde juist naar de Kunstbeschouwing gaan",
zeide deze. «Het is vandaag onmogelijk om te fietsen
de banden doen niets dan slippen."
«Ik ga met je mee", zeide Macneillie, niet omdat hij
de schilderijen wilde zien, maar uit louter angst om aan
zijne gedachten overgeleverd te zijn. Hij was er nooit
toe gekomen om naar de Kunstbeschouwing te gaan en
toen hij treurig de zaal rond liep de schatten die er
waren ziende, doch er nauwelijks acht op gevende, werd
zijn aandacht eindelijk gevestigd door het welbekende
schilderij van Poynter, «Getrouw tot in den Dood". Hij
kenife natuurlijk de geschiedenis van den schildwacht in
1 onpeiiwiens skelet honderden jaren later gevonden
