No. 106. Eerste biad. Honderdste jaargang. 1898. WOENSDAG Amsterdamsehe Brieven. 7 SEPTEMBER. AEK1AARSCHE EMIRAAT. Deze Courant wordt Vinsdag-, Vonderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco door het geheele rijk 11.—. 3 Nnmmers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Prijs der gewone advertentlen Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven f r a n c'o aan de Uitgevers HERMs. COSTER ZOON. XXX. De Koninginnen te Amsterdam. Maandagavond. Na een dag van blijde emotie wil ik mijn plichten tegenover dit blad nakomen en neerschrijven het vele schoone en hartverheffende, dat mijn oogen heden moch ten aanschouwen. Er heerseht op het oogenblik vreugde in de gemoederen van duizenden in de hoofdstad, 't Is ons te moede als onders, die na een geruimen tijd van scheiden een veel geliefd kind in hun midden hebben daar in het monumentale gebouw op den Dam verblijft thans onze Koningin de vorstelijke jonkvrouwe van wie getuigd kan worden dat zij nog nooit een enkele harer onder danen heeft kwaad gedaan maar daarentegen honderden en duizenden in den lande in verrukking heeft gebracht, niet alleen door Haar lieftallige verschijning maar ook door haar ernstig streven om hulp te bieden in den grootsten nood en tranen te drogenwaar diepe smart wordt geleden. De daden van onze Koningin geleid door hare wijze en zorgzame Moeder, zijn door het land gegaan als weldoende feeën deze beide vrouwen van Koninklijken bloede hebben getoond dat er Haar veel aan gelegen was om de sympathie en de liefde van Haar volk te winnen, en thans, nu voor Haar zulke plechtige oogenblikkon aanstaande zijnleeft in ons allen een onweerstaanbaar verlangen om Haar te toonen dat dit doel volkomen is bereikt. Wij gevoelen ons gelukkig het dierbare kleinood van de Nederlandsche natie in onze veste te hebben en de aloude historische herinne ringen doemen weder op om nog vaster de overtuiging te vestigen dat Nederland één is met zijn Vorstenhuis. De verwarmende adem van het patriottisme is door de gelederen gegaan en nu eerst beseffen wij hoeveel een natie met haar koude Republikeinsche instellingen toch wel mist. Dagen en weken lang heeft de stad zich voorbereid om H. M. de Koningin waardiglijk te ontvangen. Het groote Amsterdam heeft zich omhangen met een schit terend feestkleed gelijk de bruid zich tooitwanneer de jongeling harer keuze haar ten huwelijk leidt. Klaar als de dag is gebleken welke groote plaats Oranje nog steeds bekleedt in het hart der Amsterdammers. Wan klanken zijn haast niet gehoord en wie zich vermeten heeft om die te verwekken heeft zijn pogingen ijdel be vonden. Trouwens, de vraag is gewettigd, hoe men zich een Koninklijke Moeder en Hare Dochter anders zou wenschen dan Koningin Emma en Wiihelmina, aan wie niet één daad ten laste zou kunnen worden gelegd die getuigt van gemis aan ernstige opvatting van hare taak. Zondag was de stad al zoo goed als gereed maar toch was 't vanmorgen hier en daar best te zien dat nog de laatste strikjesdie hot toilet voltooiden voor het uiterste moment waren bewaard. Was 't gisteren drukzoodat de doortocht op de mooiste punten tijden achtereen was versperd heden hadden de treinen nog zooveel duizenden feestgangers aangebracht, dat van een geregelde passage langs de hoofdwegen geen sprake was. Er heerschte echter een feestelijke stemming en een goedmoedigheid, die geen ruimte liet voor gemopper en voor het specifiek Amsterdamsehe afgeven op de maat regelen der autoriteiten. Op loffelijke wijze had de politie gezorgd dat ons, journalisten, zooveel mogelijk gelegenheid werd gegeven om onze taak naar behooren te vervallen. Er zijn voor de feestdagen speciale boutons de la presse uitgereikt, die doortocht verschaffen naar plaatsen waar een particulier met geen mogelijkheid kon komen. Betrekkelijk al vroeg zag men de tribunes iangs de route zich vullen en verschenen voor de meerendeels open vensters de gelukkige bewoners of invités wier blikken niet moe werden over het bonte gewoel te dwalen. Vooral de Utrechtsche straat leverde een eenig schouw- Bpel met haar gewriemel van voetgangers, voortschuife- lend door een soort allee met wapperende vlaggen als hemel en zachtkleurig doek als decoratief. De daar ge posteerde militairen hadden het wat goed hun werden daar door de bewoners broodjes en glazen melk uitge reikt. Het groote Frederiksplein en de breede Sarphati- straat waren wel lang achtereen een koker, waarin deze menschenstroom zich kon leegstorten, doch tegen zulk een aanvoer is het grootste reservoir niet bestand en eindelijk kwam de opstopping. Zeer wijs was 't van de autoriteiten gezien om reeds vroeg een aanvang te maken met het afzetten van den weg. 't Blijft altijd een zeer lastig werk om in een straat twee derden der menschen, die allemaal even graag wat willen zien, te verdrijven, maar met een zoet ljjntje gaat dat toch nog beter dan wanneer plotseling forsch moet worden opgetreden. Ik moet erkennen, dat hierbij met veel tact werd gehandeld en toen eenmaal de schutterij en het garnizoen langs den weg waren opgesteld, ston den de mannen als een ondoordringbaren muur, voorgoed alle gevaar voor gedrang voorkomende, Het weer, dat 's morgens niet veel goeds beloofd had, (er viel nu en dan een fijne motregen) veranderde tegen den middaghet werd weldra droog. Telefoonnummer3. Dat was omstreeks 11 unr een zware gednldsproef lag das nog iu het verschiet, want eerst om vijf minuten over half drie zou de Koninklijke trein aan het Staats spoor-station aankomen. Humor 's echter een aangenaam middel om den tijd te verdrijven en daarvan werd een ruim gebruik gemaakt. De die niet zoo geluk kig warendat zij uit een hutï den stoet konden zien voorbijgaanhadden proviand meegenomen ziedaar reeds een onuitputtelijke bron r3or glossen. Dan gaf het lange zitten op de niet dons-zachte tribunes heelwat stijve raggen en pijnlijke lichaamsdeelen dat bracht niet minder lachspieren in beweging. En in de oogen- blikken, dat er niets te lachen viel, leverde de omgeving rijke stof tot amusement van de fraaie versieringen, overhuivende een bont gewoel, werd het oog niet licht verzadigd. Dat zag men aan de reporters op de prachtige journalisten-tribune hun potlood had moeite om den stortvloed van indrukken bij te houden. Een aardig moment was 't, toen vóór den intocht Generaal van der Heyden voorbij reed. Hem werd een hartelijke ovatie gebracht. Van dat wachten willen wij gebruik maken om iets mee te deelen omtrent de wijze, waarop voor de school jeugd de feestdagen waren ingewijd. Zeer terecht is be grepen, dat onze spes patriae een herinnering behoort te hebben aan de blijde gebeurtenis eertijds werden daarvoor strooipenningen gebezigd, doch ditmaal heeft men deze, die tot zooveel woest gegrabbel aanleiding geven, niet op het programma geplaatst. Heden morgen om 9 uur dan togen 76.000 schoolkinderen naar hnnne gewone lokalen met blijde gezichten kwamen zij er aan en als prinsen zoo rijk gingen zij huiswaarts. Ieder hunner was voorzien van een fraaie feestgave, bestaande uit een medalje en een bord. De medalje, van verzilverd metaal, was bovestigd aan een oranjelint en gelegd iu een keurig doosje, waarop een W met kroon. Aan de eene zijde vertoont zij in artistieke uitvoering de beeltenis der Koningin aan de andere zijde draagt zij een allegori sche voorstelling van de Nederlandsche Maagd, een kroon op een kussen dragende de Muze der geschiedenis boekt het heuglijke feit der Inhuldiging en rechts op den voorgrond prijkt het Rijkswapen. Het aardewerkenbord is een product van nationale industrie in het midden staat een gekroonde W en aan den achterkant leest men: »Het verheugd Amsterdam aan zijne kinderen. September 1898." Eindelijk kregen de kinderen der open bare lagere scholen le en 2e klasse en daarmee gelijk gestelde bijzondere scholen een versnapering, bestaande nit limonade en Amsterdamsehe korstjes. Dit eerste num mer van het programma had veel succes, de ouders apprecieerden het blijkbaar, dat men zoo goed over hun kleinen had gedachtde dag begon met het maken van een paar honderdduizend dankbare harten. Thans echter weer teruggekeerd naar onze veilige plaats op de tribune op het Frederiksplein. Op de perstribune was alles voortreffelijk ingericht. Het gemeentebestuur en de politie waren den journalisten in alles ter wille geweest en deden alles om hun hunne moeielijke taak te vergemakkelijken. Dank zij een niet genoeg te loven voorzorgsmaatregel van den heer Geerke secretaris van den Nederlandschen Journalistenkring, was er voort durend communicatie met de tegenoverliggende City Bar waardoor de journalisten en hunne dames den inwendigen mensch konden versterken. Er is meer orde in den chaos gekomen35 werk lieden- en 11 militaire vereenigingen te zamen 15.000 leden tellendehadden hare deputatiënvoornamelijk op de bruggen reeds opgesteld. Deze bestonden uit meer dan 5000 man met 104 banieren 71 attributen en standaards benevens 5 muziekkorpsen. Het aan vankelijke plan was geweest met volle muziek te trek ken naar de plaats van opstelling doch de Hoofd commissaris van Politie, misschien de leer der gelijkheid in dezen wel wat al te consequent toepassende, had het verlof daartoe geweigerd. Dat was een teleurstelling, een zeer groote zelfs geweest, maar zonder morren had men zich daarbij neergelegd de vrienden van Oranje weten, dat de Overheid moet worden geëerbiedigd. Eindelijk is het plechtige oogenblik daar. 't Is of er een schok van aandoening vaart door die duizenden, die uren achtereen hebben gewacht, wanneer de klokken be ginnen te luiden, de carillons worden bespeeld en de ter reede van Amsterdam liggende oorlogsschepen hun zware kanonschoten doen dreunen. In de gonzende massa komt kalmte iedereen gevoelt instinctmatig, dat een historisch moment staat aan te breken de nazaat zal nog getuigen van dezen feestelijken intocht. Het weer is inmiddels zoo mooi geworden, als zich voor zulk een gelegenheid maar denken laateen bedekte lucht en hooge temperatuur. Na 4 uur begon zelfs de zon haar warme stralen op het gewoel in de drukke straten te doen neerdalen. 't Moet ook aan de Vorstinnen te zien geweest zijn, toen zij den trein verlieten, dat zij onder den indruk waren van het verheven doel Harer komst. Alles droeg een geheel bijzonder cachet, maar onder de vormelijkheid liet zich de hartelijkheid niet geheel wegdringen. Dit kan aan de Koninginnen niet ontgaan zijn en 't moet op Haar een weldadigen invloed hebben gehad. Op het perron van het voormalige Rijnspoor-station bevonden zich de Commissaris der Koningin van Noord- Holland, de Gedeputeerde Staten, de griffier, de burge meester van Amsterdam met de wethouders en den se cretaris, die H.H. M.M. geleidden naar de ontvangst-sa lons, waar zich een groot aantal autoriteiten hadden ver- eenigd. Eenige oogenblikken werd hier vertoefd, alvorens den zegetocht te aanvaarden. Met veel smaak waren deze salons ingericht. Door nitbouwing is de Ie klasse wachtkamerdie tot de ontvangst van H. M. diendebijna voor de helft vergroot. De stoffeering dezer vergroote zaal moest met het oog op de vele autoriteiten (plm. 300 personen) die daar aanwezig warenzoo eenvoudig mogelijk geschieden. Meubels zooals tafels, kasten, buffetten, sofa's enz. enz., konden dan ook niet geplaatst worden. De wanden zijn bedoekt met een effen groene moirée stof, die met eenvoudig goud passement is afgezet. De ramen, zoowel die naar de achterzijde als naar het front, zijn behangen met zware gordijnen van donker rood fluweel, die eveneens met goud passement omzoomd zijn, terwijl de vloer bedekt is met echte smyrnasche tapijten van groote waarde. De eenige meubelen, die behalve twee spiegels van eenvoudig zwart hout vervaardigd, in het vertrek zijn geplaatst, bestaan nit eenige kostbare zitmeubelen, welke uitsluitend voor H H. MM. zijn bestemd. De hoofd versiering der zaal bestaat uit een prachtige collectie levende planten, die in de hoeken en aan den ingang aangebracht, aan het statige eenige levendigheid geven. Zoo worden de hoeken gebroken door palmen groepen waaronder boomen van 3.75 M. hoogte terwijl ter halve hoogte van de colonnes, die zich in het midden der zaal bevinden, verguld vlechtwerk is gemaakt. En in deze manden bevinden zich fraaie bloemen, die tot boven aan het plafond opklimmen. Tot zooverre wat betreft het inwendige der ontvangstzaal. Heeft men hierbij naar eenvoud gestreefd, het uitwendige kan iu den volsten zin des woords koninklijk genoemd worden. De decoratie aan de deur die toegang verleent van het perron naar de receptiezaalbestaat uit een z. g. koninklijke mantel. Boven is de koninklijke kroon ge plaatst en nit deze kroon ontwikkelt zich een rood fluweel doek dat in statige plooien nederbangten verder met hermelijn omzoomd en met zwaar passement afgezet is. Links en rechts wordt de mantel gedragen door koninklijke standaarden en de geheele decoratie lost zich ten slotte op in twee reusachtige palmengroepen. Onnoodig te vermelden dat zich hieronder zeldzame en kostbare exemplaren bevinden. Enkele hebben een hoogte van 5 M. en zijn hiertoe opzettelijk uit Frankrijk aangevoerd. Het gedeelte van het perron van het rijtuig tot de wachtkameris evenals de vloer der wachtkamer met Turksche en Smyrnasche tapijten bedekt. Een tweede ring planten ter linker- en rechterzijde geplaatstont trekt dit gedeelte geheel aan de oogen van het publiek. De decoratie aan den uitgang der zaal is in overeen stemming gebracht met die van het perron. De drape rieën volgen in hoofdzaak de lijnen van het gebouw, en worden hier en daar alleen door wapenschilden en tro- peën gebroken. Ten einde H. M. reeds dadelijk een vrij gezicht op de versierde stad te geven, is elke overdaad van drapeering als anderszins vermeden. De geheele versiering, zoowel van het in- als uitwen dige der ontvangstzaal, is ontworpen en uitgevoerd door de firma Vos en Le Grand, die bij alles en voor alles er zooveel mogelijk naar gestreefd heeft het z. g. behau- gerswerk te vermijden. Voegen wij er ten slotte aan toe, dat deze firma de levering der planten en bloemen aan de firma Groenewegeu heeft opgedragen. Even over kwart over tweeën kwam de trein het station binnen met 2 standaards voorop. De burgemeester van Amsterdam mr. S. A. Vening Meineszrichtte de volgende toespraak tot H. M. de Koningin Mevrouw Het bestuur van de hoofdstad des Rijksdoor de Grondwet aangewezen als de plaats, waar Vorst eu Volk wederkeerig beloven de rechten van onderdanen en Kroon te zullen handhaven, heet Uwe Majesteit hartelijk welkom, nu Zijna het bewind te hebben aanvaard herwaarts komt om die plechtige handeling te verrichten. Een zware last rust thans op de schouders van Uwe Majesteitmaar door eene zorgvolle Moeder is zij op zoo uitnemende wijze voorbereid om dien te torsen, dat het Nederlandsche Volk in het algemeen en do inwoners dezer gemeente in het bijzonder met eerbied naar Uwe Majesteit opzien in het volle vertrouwen dat hunne rechten en het Vaderland veilig zullen zijn onder hare hoede. Dat vertrouwen zal ongetwijfeld in deze dagen zich alom openbaren door het niten van den hartgrondigen wenschdien ook wij alhier lnide doen weerklinken. Leve de Koningin H. M. de Koningin dankte in hartelijke bewoordingen, onder meer zeggende dat zij altijd met verlangen naar dezen dag had uitgezien. Voorts werd H. M. de Koningin gecomplimenteerd door mr. G. van Tienhoven Commissaris der Koningin in Noordholland, die insgelijks eenige vriendelijke woorden tot dank ontving.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1898 | | pagina 1