No. 107 Honderdste jaargang. 1898. VRIJDAG 9 SEPTEMBER. Amsterdamsche Brieven. ALKMAARSCHË COURANT. Deze Courant wordt Blnsda g-, Donderdag en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar ff O,SO franco door het geheele rijk 1 1. 3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Prijs der gewone advertcntlen: Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven f r a n c'o aan de Uitgevers HERMs. COSTER ZOON. Telefoonnummer3. XXXI. Woensdagavond. De derde dag der feesten. Bij de zwakke pogingendie ik zal aanwenden om daarvan eenig idee te geven word ik geslingerd tusschen twee zaken van bekommernis. Ik heb gezien de groote ruimte waarop ik in een vorig nummer van dit blad heb beslag gelegd die mij een blos over zooveel arrogantie naar de wangen heeft gejaagd en ik besefdat ik niet andermaal bij de redactie mag aankloppen met het ver zoek, om weder zooveel kolommen tot mijne beschikking te stellen. Aan den anderen kant heb ik echter weer zooveel gezien en zooveel meegemaakt sedert mijn laatste epistel verzonden werddat er wel een heele courant mee zou zijn te vullen. Moge de beschermheilige der journalistiek mijne pen besturen om tusschen die twee klippen door te zeilen. Laat mij vóór alles beginnen met te roemen in het ordelijke en het algemeene der feestvreugde, die in onze goede veste heerscht. Een wijsgeer heeft eens verkondigd, dat niets zoozeer een tijdelijke algemeene verbroedering tot stand brengt als gebeurtenissen, die groote blijdschap of diepe smart veroorzaken. Het bewijs voor het eerste deel dier stelling levert thans Amsterdam vooral 's avonds schijnt hetof alle afscheidingen en barrières zijn weggevallen ieder, die mee wil feestvieren, is welkom: het eenige criterium, waarnaar gevraagd wordt, is de liefde voor net Vorstenhuis. Op dat punt concen treert zich alles en zelfs ontstaat daaruit een soort fana tisme; wie der Koningin geen goed hart toedraagt, doet in deze dagen het verstandigst thuis te blijven. Ook heden werd de dag weder ingewijd met koraal- muziek op bazuinen van verschillende kerktransen. Nog maar kort geleden waren de laatste feestklanken uit de drukste gedeelten der stad weggestorven, of de plechtige tonen uit den hooge noodden uit voor nieuw festijn hetgeen in deze dagen gelijk staat met nieuwe hulde aan onze jeugdige Vorstin. Met versche krachten toegerust stroomden kort daarna honderden naar den Dam thans meer dan ooit het mid delpunt der stad. Op de Beurs kwamen samen de leden van den Nederlandschen Zangersbond die zouden deel nemen aan de aubade vóór het Koninklijk Paleis. Even vóór half elf trokken zij in goede orde door de Zoutsteeg en de Graven- en Eggertstraten naar den Dam waar de heer J. Ferd. Roeske den dirigeerstaf zwaaide. Voor zooveel mogelijk kwam er stilte in de gonzende massa en statig klonk daarop het „Wilhelmus" van Nicolaas Beets door de lucht. De grijze dichter had voor zulk een schoon doel al de warmte van zijn vaderlandsch gemoed uitgestort en er ging een schok van aandoening door de menigte toen daar die 900 mannen met volle zeggings kracht zongen Wilhelma van Nassouwe Tot Koningin gekroond 1 U bljjit het Volk getrouwe Dat U zijn liefde toont. In U zien wij herleven Wat ons herleven doet: Ten top van eer verheven Oranjes Naam en Bloed. Wilhelma van Nassouwe Draag lang en blij de Kroon Wij steunen op Uw trouwe Zoo steune God Uw troon Zoo blijven U bewaken Zijn god'lijk oog en hand En alle harten blaken Voor U en 't Vaderland. Dat was treffend schoon en voor mij is van dit lied de indruk het levendigst gebleven. Wat intusschen niet wegneemtdat ook het daarop volgende koraal (Nun danket aüen Gott met Nederlandschen tekst) het melo dieuss „Hollands Glorie'' van Dr. H. G. H. Groenewegen op muziek van Richard Hol en het overbekende ,,Vlag- gelied" van Dr. J. P. Heye, muziek van Joh. J. H. Ver hulst, met aandacht werden aangehoord en met donderend applaus werden beloond. In die toejuichingen deelden ook de muziek van het 3e, 5e en 7e regiment infanterie en van de Koninklijke Militaire Kapel van het regiment grenadiers en jagers, onder leiding der kapelmeesters. Nauwelijks klonken de eerste tonen over den Dam of de Koningin verscheen op het balcon van het Paleis vergezeld door de Koningin-Moeder en den Prins en de Prinses von Wied. H. M. droeg een licht groene japon, terwijl Hare Moeder in paarlgrijze zijde was gekleed. Aan den leider der aubadeden heer Fred. Roeske viel de eer te beurt van de Koningin een hartelijke dankbetuiging te ontvangen voor zich en zijne zangers. Deze daad van waardeering werd door het, nauw op elkaar staande publiek warm toegejuicht. Pas was de aubade afgeloopen of door H. M. de Koningin werd in het gele salon ten Paleize de com missie ontvangen voor de feestelijke receptie in de hoofdstad van H. M. de Koningin. Door haar werd de gedenkplaat aangeboden, ontworpen door den heer J. G. Wienecke. H. M. betuigde hiervoor Haren hartelijken dank en zeide zich te verheugen dat dit kunst-genre in Nederland weer meer in eere komt. Vervolgens werd de Commissie tot aanbieding van de oorkonde, behoorende bij het Gedenkraam in de Nieuwe Kerkbinnengeleid en voorgesteldwaarna de heer J. A. Sillem een kort historisch overzicht gaf en de verschillende figuren verklaarde. Dit wekte de bijzondere belangstelling van de Koningin die zich met de ont werpers en uitvoerders, de heeren Mengelberg en Schouten, geruimen tijd onderhield. In een ander deel der stad op de terreinen achter het Rijks Museum werd inmiddels met niet minder groote animo feestgevierd. Daar waren reeds om 10 uur de volkswedstrijden begonnen onder leiding der Amster damsche Gymnastiek-Onderwijzers-Vereeniging, Zij waren verdeeld in twee groepen: A. Wedstrijden voormannen, gesplitst in 1°. Wedloop over een 200 M. lange baan met een keerpunt2°. Wedloop met hindernissen over een baan van 110M., 3°. Mastklimmen in masten zonder zeep met een bel bovenaan die moest worden geluid 4°. Hoog springen te beginnen met 0.80 M., 5°. Enteren, waarbij de kortste tijd de prijsverdeeling bepaalde B. Wedstrijden voor jongens (14—18 jaar) gesplitst in 1°. Wedloop met hindernissen, 2*>. Boegsprietloopen, 8". Tonrniterij, 4°. Wagentrekken, 5°. Vèrspringen en 6°. Ton- kruien. Al die schoone zaken kunnen wel-is-waar niet gerangschikt worden onder de noch nie dagewesene, maar zij komen te Amsterdam slechts eens in het jaar terug en dan valt er over gebrek aan belangstelling niet te klagen. Aan de gewone grappige tooneelen ontbrak 't ook nu niet en om het leed van anderen werd even hartelijk gelachen als altijd. Omstreeks 12 uur was dit nummer van het programma afgewerkt. Toen kwamen de gymnasten aan het woordverte genwoordigd door de gewesten Noordholland, waarbij ook «Kracht en Vlugheid'' van Alkmaar, Zuidholland, Zee land, het Noorder-, Midden- en Zuider-Gewest, alsmede de afdeeling «Koloniën Sparta" van Willemstad op Curatyao) van het Nederlandsch Gymnastiek-verbond. Het was een wellust voor de oogen die kloeke rappe jongemannen met onberispelijke correctheid de verschil lende commando's te zien uitvoeren. Jong Holland deed zich hier van zijn voordeeligsten kant kennen. Eerst werd een groote repetitie gehouden om de volko men zekerheid te hebben dat er straks wanneer de Koninginnen zouden zijn aangekomen niets aan de uitvoering zou haperen en daarna werden gedurende een half uur oefeningen gehouden die met toenemende be langstelling werden gevolgd. Na één uur begon er echter tevens nog meer woelig heid op het terrein te komen de blikken wendden zich telkens naar het terrein van de P. G. Hooftstraat naast het Stedelijk Museumwaar om half twee de Koninklijke Stoet werd verwacht. Deze had ten 1 uur het Paleis op den Dam verlaten omdat H. M. de Ko ningin en H. M. de Koningin-Moeder Haar verlangen hadden te kennen gegeven een bezoek te brengen aan het Paleis voor Volksvlijt, waar de Gouden Koets was tentoongesteldhet huldeblijkwaartoe door zooveel Amsterdammers van groote Oranje-liefde maar weinig financiëele draagkracht hun penningske was geofferd. Getrouw aan den vasten stelregeldat geen geschenken bij de Troonsbestijging zouden worden aanvaardhad H. M. de Koningin ook voor dezen koets geen uitzon dering kunnen maken maar van Haar groote ingeno menheid met het sympathieke denkbeeld, uit het gemoed des Volks voortgesproten, wilde zij blijk geven door Haar eerste bezoek dit huldebetoon te doen gelden. Nauwelijks had de stoet het Koninklijk Paleis verlaten of in de Kal verstraat werd namens het Comité tot ver siering van dezen verkeersweg door de dochtertjes der heeren Schuhmacher, Citroen en Julius Huf leden van dit Comitéaan de Koningin en de Koningin-Moeder bouquetten aangeboden die door H.H. M.M. onder de vriendelijkste dankbetuiging werden aanvaard. De Ko ningin-Moeder kuste bij deze gelegenheid het handje der jongejuffrouw Huf. Verder werd langs het Sophiaplein, de Reguliersbree- straat, het Rembandtplein en de Utrechtschestraat waar overal de Vorstinnen de hartelijkste toejuichingen had den in ontvangst te nemen, die met de bekende minzaam heid werden beantwoord, werd de stichting van Sarphati bereikt. De koets was opgesteld op eene estrade in de groote zaal. In de versierde vestibule van het Paleis voor Volks vlijt werd H.M. ontvangen bij monde van den eere-voor- zitter dr. J. Th. de Visser, door den heer J. H. van Eeghen voorzitter van het eerecomité, door de overige leden van het eerecomité en door alle bestuursleden. Bij de bezichtiging van «De Gouden Koets" werden de Koninginnen verwelkomd met het Wilhelmus, uitge voerd door een muziekkorps, dat op het balcon van het Paleis voor Volksvlijt had post gevat. Bij het binnentreden in de zaal bood het I4-jarige dochtertje van Dr. de Visser aan de Koninginnen een fraai bouquet terwijl de Koningin-Moeder een bloe menhulde in ontvangst nam van Cato Klaassen, het dochtertje van den kommandant der Eerewacht «Klein maar Dapper." Ook de prinses von Wied ontving een mooien ruiker. Vervolgens werd de Koningin door dr. de Visser toe gesproken. Het bestuur van de Vereeniging tot aanbie ding van een huldeblijk aan Uwe Majesteit dus sprak hij betuigt zijn eerbiedigen en innigen dank aan U voor dit bezoek. Met die hooge vreugde mengt zich de blijde hoop, dat het geschenk dat thans door Uwe Majesteit moest worden afgewezen, op een later tijdstip door Uwe Majesteit zal worden aanvaard. Echter ver- gunne Uwe Majesteit mij de plechtige verzekering, dat de grondtoon, zoowel die van blijdschap als die van verwachting, de gehechtheid is en blijft aan Oranje en Vaderland. Ook thans rijst uit den boezem van duizenden de bede op, dat God voor Nederland Koningin Wilhelmina spare. De Koningin dankte op zeer innemonde wijze, daarop haar groote sympathie betuigende voor dit geschenk van het volk. Zij gaf de stellige verzekering, dat het geschenk later door Haar zou worden aanvaard. Bij de rondwandeling in het Paleis roemde H. M. zeer de uitvoering van den Gouden Koets. Voorts bracht Zij de aardige jongens van «Klein maar Dapper" in verruk king door tegenover den commandant en de officieren de houding dezer eerewacht te prijzen. Tot de bijwoning der plechtigheid waren nitgenoodigd eenige verpleegden uit: Burgerweeshuis, R. C. Maagden huis, Port. Israël. Jongensweeshuis, R. C. Jongenswees- hais, Ned. Israël. Meisjesweeshuis en -Jongensweeshuis, Diaconie-Weeshuis, Geref. Wees-, Oude Mannen-en Vrou wenhuis, Hersteld Evang. Luth. en Evang. Luth. wees huis, weeshuis «De Oranje-Appel", Portugeesch Israël. Meisjes Weeshuis, benevens liefdezusters van het Zuster huis der Doopsgezinde Wijkverpleging, Moederhuis der protestantsche gemeente, het Kinderziekenhuis, Hervormd Diaconessenhuis, Vereeniging voor Ziekenverpleging, Dia conessen der Evangelisch Lnthersehe gemeente, Gerefor meerde Ziekenverpleegsters, Ziekenverpleging van de Vrije gemeenteIsraëlietische Ziekenverpleging en eindelijk deputatiën van marine en leger. Van de vestibule tot in de zaal rondom de Gouden Koets, waren en haie opgesteld, de leden van de Eere wacht «Klein maar Dapper". Bij het verlaten der zaal hiei een zangkoor het Oude- Wilnelmus aan en werd uitgeleide gedaan op dezelfde wijze als bij de ontvangst. De gereedstaande rijtuigen werden vervolgens weer bestegen en nu ging het langs het Westeinde, de Stad houderskade en de P. C. Hooftstraat naar het feestter rein waar de komst der Vorstinnen door zooveel klop pende harten werd verbeid. Nauw hadden H.H. M.M. het terrein betreden, of eenige duizenden postduiven wer den losgelaten, die luid klapwiekende het luchtruim kozen en na eenig aarzelen in verschillende richtingen wegvlo gen om in tal van plaatsen door hun terugkeer in het hok te verkonden, dat de Koninginnen achter het Rijks- Museum waren aangekomen. Zij, die deze wedvlucht hadden georganiseerd, hadden daarvan veel succes, want uit alles bleek, dat H.H. M.M. den groet der luchtboden bijzon der op prijs stelden. Ook mag hier wel vermeld, dat onze tegenwoordige Minister van Oorlog dezen tak van sport, die in de militaire wereld van andere landen zeer de aandacht trekt krachtig aanmoedigt door ZExc. waren voor deze wedvlucht twee verguld zilveren, twee zilveren, twee bronzen medailles en twee diploma's uit geloofd. Voorts waren 61 medailles beschikbaar gesteld door bekende Amsterdamsche particulieren en 20 diplo ma's door de postduiven-vereeniging Columba. Nadat H.H. M.M. hadden plaats genomen, de Koningin gekleed in lichtblauw en de Regentes in lilazijde, werd het eerst Haar aandacht gevraagd voor den prijskamp der deelnemers aan de volkswedstrijden en daarna voor de huldebetooging van het Nederlandsch Gymnastiek-Ver bond, bestaande in een vaandel-défilé, gemeenschappelijke staafoefeningen (vier in getal) en Algemeene Turnoefe ningen. Er werd kranig gewerkt en fraaie athletieke standen, op wier gelijkvormigheid niets was aan te mer ken, werden aangenomen. Voeg daarbijdat het weder buitengewoon fraai wasdat zich een prachtige bijna italiaansche hemel boven Amsterdam welfde en de zonne stralen op het open terrein achter het Rijks Museum de poriën van den huid der deelnemers aan de wedstrijden deden openspringen en gij kunt u voorstellen dat ook dit nummer een groot succes was. Men verzekerde mij, dat H.H. M.M. nog nooit bij oefeningen op een dergelijke groote schaal tegenwoordig waren geweest en uit dat oogpunt was de betooging tegelijkertijd een welkome propaganda voor de gymnastiek, die in ons land zooveel terrein heeft verloren door de sport. Met welgevallen keken de Koning innen naar de keurige evoluties welk woord men niet ten kwade uitlegge en herhaaldelijk gaven Zij te ken nen, dat deze hulde der Hollandsche spes patriae niet licht uit Haar geheugen zon worden gewischt. Zij, die zich voor de voorbereiding veel moeite hebben getroost, werden aldus ruimschoots beloond. Thans kwam het hoofdmoment van den middagde historische optocht. Maanden lang van ingespannen arbeid en oudheidkundige studiën zijn noodig geweest om het gelukkige denkbeeld van zulk een optocht tot uitvoering te brengen, 't Zijn vooral de heeren A. N. J. Fabius en A. Reyding de eerste vooral bekend door zijn Oud- Holland van de Tentoonstelling, de tweede door zijn populaire revues die zich hiervoor ontzaglijke moeite

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1898 | | pagina 1