De „Gloria Scott."
No. 115.
Honderdste jaargang,
1898.
WOENSDAG
28 SEPTEMBER.
Haagsche Brieven.
FEUILLETON
PARIJSCHE BRIEVEN.
Kostelooze bezichtiging v. on vermogenden,
A. CONAN DOYLE.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Blosi» g-> Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,8O franco door het
geheele rijk t 1.
3 Nummers f 0,0». Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer3.
Prijs der gewone advertentien
Per regel f 0,1S. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven f r a n c'o aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
BEZICHTIGING tegen 10 Cts. de persoon op Kon
dag 2 October, 's namiddags van 1—3 uur.
op Kondag 9 October, 's namiddags van 13 uur,
waarvoor toegangskaarten te verkrijgen zijn ter verga
dering der Commissie op Donderdag 6 October,
's namiddags van 23 uur, ten Stadshuize.
Aan en voor kinderen beneden 13 jaren worden geene
toegangskaarten afgegeven.
Het Museum is voorts te bezichtigen iederen MAAN
DAG en VRIJDAG, van 's namiddags 13 uur, tegen
betaling van cts. de persoon.
BETObiilNO.
Onderstaande persoon worden in zijn belang dringend
nitgenoodigdzich ten spoedigste aan te melden ter
gemeente-secretarie (afdeeling bevolking)
L. de Rover, laatste woonplaats Amsterdam.
XI.
Bij het schitterend vuurwerk van Dinsdag 13 Septem
ber op 't strand te Scheveningen waren zooveel duizen
den kijkers tegenwoordig geweest, dat er na 't eindigen
een aanhoudende menschenstroom van de strandmuur en
de duinen door de Keizerstraat afvloeide, die pas tegen
drie uur in den nacht geheel ophield.
Den volgenden dag heerschte groote stilte in de stad.
De scholen waren weer begonnen en de eigenlijke lees
ten voor het volk afgeloopen. Maar onze Koningin wist,
dat ook de bewoners van omliggende dorpen zoo ver
langend naar Haar uitkeken. Woensdag werd dus een
rijtoer naar Wassenaar gemaakt, en Maandag 19 Sept.
werden de dorpen Loosduinen Monster, 's-Gravezande,
Naaldwijk en Wateringen bezocht. Voor dien tyd was al
een bezoek aan Rijswijk en Voorburg gebracht. Overal
ontmoette H.M. dezelfde geestdrift, maar ook overal nam
Zij het volk voor zich in door Hare lieve persoonlijkheid.
Een geheel apart volksfeest had nog plaats in dat deel
van den Haag, dat in den mond van 't volk .Buiten de
Viaduct'' heet. Het wordt omsloten door Rijswijkschen
wegZwammerdamstraat, Trekvaart en de Viaduct van
den spoorweg, 't Was een volksfeest in 't klein, waar
het zeer huiselijk toeging. Kinderen vanaf 6 jaar mochten
meödoen, zoodat het eigenlijk evenveel kinder- als volks
feest was. 't Werd pas Donderdagmiddag gehouden,
omdat men vóór dien tijd geen muziekkorps kon bemach
tigen
Hiermede waren de Haagsche feesten afgeloopen.
Of we er tevreden over mogen zijn Me dunkt ja. De
illuminatie was schitterend, 't bloemencorso rijk en prach
tig alles is begunstigd door goed weer, behalve één
regenbui bij 't kinderfeest in de Maliebaan. Alleen
bestaat bier ontevredenheid over 't optreden van de
DOOR
i)
»Ik heb hier nog eenige papieren, die wel de moeite
waard zijn, dat gij ze eens inziet,'' zei mijn vriend Sher
lock Holmes op zekeren winteravond, terwijl wjj bij
het vuur tegenover elkaar zaten. »Het zijn documenten
van de buitengewone geschiedenis van de Gloria Scott
en dit is het bericht dat den vrederechter Trevor van
schrik doodde, toen hg het las."
Hij had uit een lade een kleine doffe cylindervormige
doos gehaald en na er bet deksel afgenomen te hebben
reikte hij mij een kort briefje toe, op een half vel grjjs
papier gekrabbeld. »Het tot heden vrije en rijke leven
»der poeliers is voor oen groot deel uit. Jachtopziener
.Hudson van London heeft maatregelen getroffen alles
.aangenomen wat verteld wordt die vluchten grond
.wild voor immer tegen het ongeoorloofde stroopersleven
.zullen beschermen."
Toen ik na het lezen van dit raadselachtige bericht
opkeek, zag ik Holmes lachen.
>Gij kijkt een weinig verbaasd," zeide hij.
.Ik begrijp niet, hoe dergelijk bericht zooveel schrik
kon aanjagen. Het ljjkt mg eer grappig dan schrik
wekkend."
.Heel wel mogelijk. En toch werd de lezer, een
knappe en sterke oude man, er geheel door tegen den
grond geslagen, als ware hij door een pistoolschot ge
troffen."
.Gij maakt mijne nieuwsgierigheid gaande. Maar
waarom zegt gij juist thans, dat er voor mg zeer bij
zondere redenen zijn, om deze geschiedenis te bestu
deeren
.Omdat het de eerste zaak was, waarin ik mijne
tusschenkomst verleende."
politie op sommige avonden, ook o. a. bij 't vuurwerk,
waar men tot acht uur toe den heelen bovenweg vol had
laten stroomenom toen plotseling tot de ontruiming
over te gaanook bij de taptoe, toen een kring van
rustige toeschouwers plotselingzonder voorafgaande
waarschuwing door paardevolk werd verdreven. Maar op
andere avonden is 't merkwaardig geweest, hoe goed en
gemakkelijk de rust werd bewaard. De manier waarop de
pers beschermd werd, was boven alle lof verheven
Of ook anderen die niet zich door schittering de oogen
laten verblinden, reden tot tevredenheid hebben Mijns
inziens zeer zeker. Het eerste optreden van Hare Majesteit
belooft veel. Uit alles spreekt een eigen persoonlijk
heid een vast karakter. Een Harer eerste instellin
gen is geweestdat de uitnoodigingen van het Hof
voortaan in 't Hollandsch zullen zijn. 't Lijkt zoo weinig
en 't is toch zoo veel. Als die Hooggeplaatste Vrouwe
voorgaat, met aan ons eigen, mooi Nederlandsch de voor
keur te geven, wat kan onze taal daardoor niet winnen
Dan zal ze langzamerhand weer den boventoon gaan
voeren, waar ze maar al te vaak in 't geheel niet meer
gehoord werd, en ons Haagje, op 't oogenblik vergiftigd
door de geur van .het vreemde'', dat alles moet zijn,
wil men het goed noemen, zal dan misschien weer eene
echt Hollandsche stad worden. De winkels worden dan
Hofleverancier van H. M. de Koningin" in plaats van
.Pournisseur de la cour de S. M. la Reine des Pays-Bas",
en ook andere opschriften in 't Fransch of Engelsch zul
len verdwijnen. Het Hollandsch zal mode worden.
Van middag had de plechtige opening der Staten-Gene-
raal plaats, 't Was evenals ieder jaar een schitterende
stoet, waarvoor onnoemlijk veel vreemdelingen in de stad
waren gekomen. Voorop een groote troep huzaren te
paard, daarachter 4 hofrijtuigen ieder bespannen met 6
paarden, waarvan de voorste twee door een jockey gereden
en de 4 laatste van den bok af bestuurd werden. Daarop
volgde weer een troep paardevolk en daarachter de statie
koets met de beide koninginnen, bespannen met acht
paarden. Op den buitengewoon hoogen bok troont de koet
sier met een poederprnikje en daarboven eeu steekhoed.
Op de koets ligt op een rood fluweelen kussen een konings
kroon. Kwart vóór een werden zeer geleidelijk en voor
zichtig de straten ontruimd, waarbij de politie zéér be
leidvol te werk ging. Even na éénen dreunde het kanon
schot, als teeken, dat de koningin was afgereden. De
troonrede lijkt me toe niet uitsluitend uit officieels woor
den te bestaan.
.Verbetering van woningtoestanden tegengaan van
overmatigen arbeid van volwassen menschen in fabrieken
en werkplaatsen, herziening van de drankwet och,
dat Haar de kracht gegeven zij, die schoone beloften tot
flinke daden te maken. Verbetering van woningtoestan
den, in kleine plaatsen heeft men er geen begrip van
in wat verschrikkelijke krotten hier soms menschen
wonen. Daarvoor zou men hier de hofjes op »'t Ledig
Erf" moeten kennen of op Scheveningen. Het hofje van
Sint de naa^ji ben ik vergeten, maar in den mond van
Ik had dikwijls van mijn vriend trachten te vernemen
wat hem het eerst er toe gebracht had, zich aan het
opsporen van misdaden te wijden, maar nooit was hij
in een stemming geweest, mg dit mede te deelen. Nu
zat hij in zijn leunstoel en spreidde de papieren op zijn
knie uit. Toen stak hij zijn pijp aan en rookte langen
tijd, terwijl hij de papieren nog eens doorlas.
.Hebt gij mij nooit hooren spreken over Victor Tre
vor?" vroeg hij. .Het was de eenige persoon met wien
ik vriendschap sloot gedurende de twee jaren, dat ik de
hoogeschool bezocht. Ik was nooit een zeer gezellige
jongen, Watson. Ik zat altijd graag in mgne kamer te
droomen en mijne kleine redeneeringen uit te werken,
zoodat ik mg weinig met de jonge lieden van mijn
leeftijd ophield. Schermen en boksen uitgezonderd had
ik weinig smaak voor lichaamsoefeningen en daarbij
verschilde mijn studie zeer veel van die van de andere
jongelui, zoodat wij weinig aanrakingspunten hadden.
Trevor was de eenige man, dien ik kende en dat alleen
door het toeval, dat zijn bulhond mg, toen ik op zekeren
morgen naar de kerk ging, in den enkel beet.
Het was al een zeer prozaïsche wijze van vriendschap
sluiten ik stem dit gaarne toe. Ik moest tien dagen
lang de kamer houden en Trevor kwam mij dagelijks
bezoeken om te vragen hoe of het er mee ging. In 't
eerst bleef hij maar een paar minuten praten, doch weldra
duurden zijn bezoeken langer en voor ik geheel hersteld
was, waren wij de beste vrienden. Trevor was een ge
zonde, volbloedige man, vol geest en wilskracht; in vele
opzichten het tegendeel van wat ik was. Maar wij vonden
dat wjj in sommige opzichten overeenstemden en toen
ik gewaar werd, dat hg evenmin vrienden had als ik,
was dit een reden te meer om vriendschap met elkander
te sluiten. Ten slotte noodigde hg mg uit bij zjjn ouders
te Donnithorpe in Norfolk te komen logeerenik nam
de uitnoodiging aan en genoot zijn gastvrijheid gedurende
een maand van de lange vacantle.
De oude Trevor was naar 't scheen een man van
aanzien en vermogeneen landeigenaar. Donnithorpe
is een klein gehucht ten noorden van Langmere. De
villa van de familie Trevor was een deftig oud, ruim
t volk heet het .Bloedpoort". Door de ellendige ligging
van die nog ellendiger hokken zijn het de broeinesten
voor besmettelijke ziekten, als er te Scheveningen typhus
heerscht is 't gewoonlijk in een hofje, óf dat dus drin
gend verbetering behoeftOver de beide andere onder
werpen is al zooveel geschreven, dat het hier geen nadere
toelichting behoeft.
Woensdag 21 Sept. Vanmiddag 6 uur is de tentoon
stelling voor vrouwenarbeid gesloten. Men hoorde of las
er weinig meer van in den laatsten tijd. Of de dames,
die er zich zoo voor ingespannen hebben, tevreden zijn
mogen met 't resultaat van haar werk Zij zelf
zeggen»ja." Ik vond het een kolossale fout, dat het
congres over .moeders en opvoedsters" 't allerlaatst werd
gehouden, dat had wel in de eerste plaats een beurt
mogen hebben, 't Is me opgevallen, dat er op de daar
gehouden congressen in 't algemeen zoo weinig tegen
standers waren van de meening, die men bij de vooruit
strevende dames vrij wel verwachten kon. En toch, waar
gezegd werd, en zelfs als stelling aangenomen.Men
moet een kind in alles de waarheid zeggen," had ik véél
meer tegenspraak verwacht. Ik vond dat zulk een kolos
sale overdrijvingdat die m. i. veel minder flauw moest
tegengesproken worden. Dat dit niet is gebeurd kon
alleen uit afwezigheid van tegenstandsters worden ver
klaard.
Voor de uitvoeringen in de congreszaal op elk gebied
had ik de dames meer succes toegewenscht. Al de keeren,
dat ik er geweest ben, was de zaal treurig bezet. En
toch waren er altijd goede krachten. Op de historische
matinée, verleden maandag, zong mevrouw Oldeboom
Liitkemann heel mooi, een prachtig mooi Pleyel-spinet
werd zeer goed bespeeld, mevrouw Roy aards-Spoor décla-
meerdede kostumes waren rijk, maar 't publiek
mankeerde. En dat was bepaald jammer. Insulinde alleen
bleef trekken tot het laatst aan toe. Deze maandagavond
was het tjok-vol onder het ver vooruitstekende dak van
het Indische danshuis. Daar zijn goede zaken gemaakt.
Natuurlijk is ook aan deze tentoonstelling eene loterij
verbondendie 1 November trekt, er zijn heel aardige
prijzen bij.
Ook in de omstreken van den Haag zal 't nu weder
rustig worden, want met het groote sportfeest op Clin-
gendaal is hier nu alles afgeloopen.
XXIII.
Parijs, 23 September 1898.
Hoe gaarne wij deze brieven schrijven, wij moesten ze
laten rusten, en ook nog heden staat ons hoofd eigenlijk
niet naar eene rustige, aangename kroniek. Die Drey-
fus-zaak wordt hier eene ware nachtmerrie, er komt geen
einde aan men voelt dat hier ieder denkend mensch
zich die zaak aantrekt, men voelt dit, want er over spre
ken durft men niet. Het is alles duisternis, men waagt
het niet meer zijn oordeel uit te spreken, men gelooft
niet langer aan de goede trouw der tegenpartg zoo-
gebouw met eene mooie lindenlaan, van den weg naar
den hoofdingang. Het moeras in de nabijheid leverde
een uitmuntende gelegenheid op wilde eenden te jagen
.de vijvers en beeken van de buitenplaatsen waren rijk
aan visch de leeszaal had een kleine maar uitgelezen
boekerij. Het huis had een vrij goede keuken, zoodat
men al zeer veeleischend moest wezen, om er niet een
maand pleizierig te kunnen doorbrengen.
Trevor senior was een weduwnaar, mijn vriend was
zijn eenige zoon. Hij had ook een dochter gehad maar
die was, terwijl ze te Birmingham bij familie logeerde,
aan diphtheritis gestorven. De oude Trevor boezemde
mjj veel belang in. Hij was een man van niet veel
beschaving, maar bezat veel gezond verstand en groote
lichaamskracht. Boekenkennis bezat hij niet, doch hjj
had verre reizen gedaan, had veel van de wereld gezien
en ontbonden al wat hg had ondervonden, Hij was
een zwaar gebouwd dik persoon met grijzend haar
verweerd gelaat en scherpe doordringende blauwe oogen.
Hg had trots zijn min vriendelijk voorkomen den naam
zeer goedhartig te zijn en was om zijn toegevendheid als
vrederechter bekend.
Op een avond, kort na mijn aankomst op de buiten
plaats, zaten wjj na het diner gezellig onder een glas
wijn bij elkaar, toen de jonge Trevor begon te spreken
over de gewoonten van waarnemen en afleiden, die ik
reeds begonnen was tot eene methode te vormenof
schoon ik toen nog niet wist welke rol zij later in
mijn leven zoude spelen. De oude Trevor dacht onge
twijfeld, dat zijn zoon overdreef in de beschrijving van
een of twee alledaagsche daden, die ik had verricht.
»Komaan, mijnheer Holmes," zeide hij lachend en goed
gehumeurd; »ik ben een goed sujetprobeer eens uwe ge
volgtrekkingen op mij te maken."
»Ik vrees, dat er uit hetgeen ik aan u zie, tot niet
veel te besluiten valt," gaf ik ten antwoord. »Ik zon durven
gissen, dat u de laatst» twaalf maanden vrees koestert
voor een persoonlijken aanval."
De lach verdween van zijn gelaat en hg staarde mij
verbaasd aan.
»Hé, dat is helaas waar. Ge weet, Victor," zeide hij,