Najaarskoemarkt.
Stadsberichten.
Kantongerecht te Alkmaar.
Advertentiën.
BURGERLIJKE STAND.
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
Groet. In het afgeloopen kwartaal werd aan
de lagere school alhier in de rijkspostspaarbank ingelegd
f 71,50 en teruggevraagd f 13. Alzoo meer gespaard f 58,50.
In eene den 1 te 9chagen gehouden vergadering
is behoudens goedkeuring van den minister van Wa
terstaat besloten tot samenwerking met het Alk-
maarsche comité ter bevordering eener stoomtram-ver
binding van Alkmaar en Bergen.
Hiervoor is noodig overbrugging van het Noordhol-
landsch Kanaal bij de Vlotbrug te Koedijk. De lijn zal
van die vlotbrug af langs de westzijde van het Noord-
hollandseh Kanaal loopen.
Met het oog op het goederen-vervoer werd besloten
de geheele lijn op normale spoorbreedte te leggen, opdat
overladen te Schagen en Alkmaar niet noodig zij.
(Handelsblad.)
Heemstede. Den 1 zijn door de stoomtram ko
mende van Haarlem een man zijn beide beenen afgereden.
Geneeskundige hulp werd dadelijk verleend, maar na weinige
oogeublikken is de ongelukkige gestorven.
Te Hilversum is in den nacht van Zaterdag op
Zondag naar alle waarschijnlijkheid een moord gepleegd.
Een boerenknecht van J. H. Brouwer, aan den 's-Grave-
landschen weg, een Soester van geboorte werd
's morgens dood gevonden. Hij moet den vorigen avond
in een vechtpartij gewond geworden en ten gevolge van
bloedverlies bezweken zijn. Een onderzoek wordt ingesteld.
JHandenmaken.
In de Bommelerwaard te Kerk-Driel neemt defabricatie
van manden in den laatsteu tijd eene groote vlucht. De
heer W. van Heiningen, aldaar, heeft een stuk land ge
kocht, waarop eene mandenfabriek zal gebouwd worden.
Vooral legt men zich met goed gevolg toe op het maken
van zoogenaamd vEngelseh werk", waaraan vooral de bloei
dezer manden-industrie wordt toegeschreven.
De meeste weilanden in het zuidelijk deel van
Moordholland hebben nog zooveel gras, dat enkele
veehouders genoodzaakt zijn het voor den winter in te
kuilen. Onder Sloten b.v. wordt dit dan ook gedaan.
Vervening.
Van de nieuwe vervening in »De Nes'', bij de
Purmer, onder Ilpendam is de eerste turf geladen. Do
tjalk van schipper L Borst had de driekleur in top.
Deze turf wordt geprezen als van zeer uitstekende hoe
danigheid. De vervening geschiedt door de heeren M.
Ackermann te Sloten en H. van Breemen te Haarlem.
Brand.
Den 1 brak nabij Zwartsluis een zeer hevige brand
uit en wel in een hooiberg, met het gevolg, dat spoedig
5 bergen, de woningen van J. v. d. Berg Wz., die van
P. Ester, die van A. v. d. Werf en twee schuren één
vuurzee waren en aan blusschen niet viel te denken, zelfs
de houten beschoeiingen langs den waterkant, alles brandde.
Ongeveer 5 a 600,000 halve K.g. hooi, 5 hooibergen,
3 woningen die hooi ia de schuur hadden en twee schuren
met landbouwgereedschappen of wagens, zijn verbrand,
terwijl alleen het huis van v. d. Werf verzekerd was.
Te Bdarn hebben drie personen een landbouwer
uit de Purmer die van de kermis naar huis ging, naar
den eenzamen Zeedijk gelokt en hem daar van zijn hor
loge en geld beroofd. Ook hebben zij den man mishan
deld. De drie verdachten zijn gevangen genomen en naar
de gevangenis te Haarlem overgebracht, waar de instructie
in deze zaak is geopend.
Obdam. In deze gemeente zijn in de maand Sep
tember geen aangiften voor den burgelijken stand gedaan.
Sijbecarspel. Voor hoofd der school zijn voor
gedragen de hoeren Bakker te Wormerveer, Bruin te Go-
rinchem en Hoekstra te Ee. Tijdelijk hoofd der school
is de heer N. Tuinman van Benningbroek.
Heerhugowaard. De hoer ds. Vermaas, predikant
te Hensbroek, heeft voor het beroep naar deze gemeente
bedankt.
Harlngcarspcl. Schipper N. de Waard, varende
van Dirkshorn op Alkmaar, heeft in zijn schuit een
petroleummotor doen aanbrengen. Maandag den 3, werd
daarmede de eerste tocht naar Alkmaar gemaakt, die
uitstekend voldeed. Behalve het gemak, wordt het voor
deel verkregen, dat de reis niet zoo lang zal duren.
Barslngerhorn. Te K o 1 h o r n wordt dezen
winter wederom herhalingsonderwijs gegeven. Jongens en
meisjes, beneden de 18 jaren welke getrouw de school
hebben bezochtkunnen hiervan kosteloos gebruik maken.
Met het delven der suikerbieten werd in de polders
Waard en Groet aangevangen. De bieten zijn in het
afgemeen niet zwaar, en daar de meeste planten geschoten
zijn (zaaddragen), valt ook niet op een groot suikerge
halte te rekenen.
Het aansteken der straatlantaarns te K o 1 h o r n, ge
durende het winterseizoen 189899 werd den 28 bij
openbare inschrijving aangenomen door Ls, Strijder, aldaar.
Oud-Hoorn.
In 1883 en 84 verschenen van de hand van dr. P. J.
Blok, toen leeraar aan het gymnasium thans hooglSeraar
aan de universiteit te Leiden, twee belangrijke werken
over „eene hollandsche stad in de middeleeuwen'' en
„onder de bourgondisch-oostenrijksche heerschappij"*). Men
verneemt daaruit hoe het in onze steden, inzonderheid
in 'schrijvers woonplaats, gesteld was hoe de inwoners
geregeerd en hunne belangen behartigd werden, hoe zij
in hun onderhoud voorzagen, zich vereenigden tot ver
weer en vermaak enz. In hoofdzaak werd wat in de
eene stad bestond in do andere teruggevonden, maar toch
was er verscheidenheii genoeg ten gevolge van verschil in
lotgevallen, van ligging en van nering der steden. Daar
om blijft het voor de kennis van het verloden nuttig,
voor elke stad in het bijzonder te doen, wat dr. Blok
meer in algemeenen zin ondernomen had en is er reden
om met ingenomenheid te begroeten wat dr. J. J. Does
burg thans voor Hoorn heeft verricht, blijkens zijn bij Geerts
Kops aldaar verschenen werkje West-Friesland's
Hoofdstad in vroeger eeuwen**) en zulks te meer
omdat zijn arbeid getuigt van groote zorg, omdat de
vrucht ervan ons gegeven wordt in aangenamen vorm.
Op dergelijk gebied herinneren wij ons ook v. Ber-
ckel's fraai artikel „Een hollandsch dorp in de middel
eeuwen" in een oer vroegere jaargangen van De Dietsche
Warande.
110 blz., voor 90 cent.
Als inleiding op hetgeen volgt mogen wij beschouwen
het eerste hoofdstak, dat aan de hand van Velius' Chro-
nijk van Hoorn een overzicht levert van de geschiedenis
der stad sedert haar begin in 1316 tot 1560. Wie het
niet alreeds van Velius of andere schrijvers mocht ver
nomen hebben zal zeker met bevreemding leeren, dat
de zoo weinig gemoderniseerde, schijnbaar oude stad tot
de jongere van Holland behoort. Oorlog, oproer, plun
dering en zeerooverij kwamen er herhaaldelijk den voor
uitgang storen maar visscherij, scheepvaart, handel en
lakennering deden niettemin op den duur Hoorn in aan
zien winnen.
De volgende hoofdstukken, waarvoor inzonderheid de
door professor Pols uitgegeven Westfriesche Stadsrechten
en Keuren van Hoorn betrouwbare gegevens aanboden,
betreffen Voornaamste privilegiën. Inrichting van het
Stadsbestuur. Stedelijke ambtenaren. Uiterlijk der
stad. Uitbreiding en verbetering. Zorg der overheid voor
de openbare orde, rust en veiligheid en den gezondheids
toestand. Kerken en kloosters. De Hervorming. On
derwijs. Arm- en Weezenverzorging. Gasthuizen. Recht
en rechtspleging. Poorterschap. Krijgswezen. Finantiën.
Handel en nijverheid.
De wetenschap van dit alles is niet slechts van belang
voor de inwoners der beschreven stad, maar ook voor
allen die de meer uitvoerige boeken van professor Blok
niet bezitten, en naast de Vorsten-, staats- en krijgsge
schiedenis van ons Land ook de ontwikkeling onzer
steden en den vroegereu toestand harer burgerijen wil
len leeren kennen.
Het heeft de stad Hoorn voor welker merkwaardig
heden vooral Havard de oogen onzer landgenooten heeft
geopendin onzen leeftijd niet ontbroken aan vlijtige
beoefenaars harer geschiedeniswaarvan de werken van
dr. Abbing en der heeren Kroon en Kapteyn getuigen.
Eene hoogst welkome aanvulling levert nu dat van dr.
Doesburg. Deze wijst in zijne laatste bladzijden er op
dat Hoorn ten hoogsten bloei steeg na de door hem besproken
eeuwenmaar dat die bloei reeds eindigde door onze
zeeoorlogen met Engeland, en het verval in de eerste
helft der 18e eeuw reeds zeer groot was. Het moet hem,
dunkt ons, aantrekken om ook een beeld te teekenen van
Hoorn's gouden tijd.
Een paar opmerkingen houde ons de schrijver ten
goede. Getijdenmeesters bl. 43waren niet belast
met het onderhouden der memoriën van afgestorvenc-n
dit was de taak van memoriemeestera maar
met het onderhonden van den koorzang tot opluistering
der godsdienstoefeningen. Zij ontleenden hunnen naam
aan de 7 dagelijksche getijden, vervat in het brevier
welke in sommige groote kerken door de priesters ge
zamenlijk ten deele met zang, in acht genomen werdenf).
Op bl. 51 wordt gezegd »In het midden der 16e eeuw
dus zal verreweg de meerderheid der huizen van steen
zijn gebouwd geweest en van leidaken voorzien." Dit is
o. i. te sterk uitgedruktzelfs al werd voor leidaken
pannendaken gelezen. De in Noord-Nederland niet voor
komende leien werden slechts gebezigd voor kerken, raad
huizen poorten torens en de woningen van enkele zeer
aanzienlijke lieden; en het hout en het riet zijn als bouw
materialen slechts langzamerhand door steenen en pannen
vervangen. Zelfs bleven vele steenen huizen nog lang
van een houten voorschot voorzien zooals ten platten
lande heeft stand gehouden.
O. W. B.
f) Zie Archiej voor Nederl. Kerkgeschiedenis, VI, 383.
Badhuis Witte Hruis.
In de week van 25 Sept.. tot 1 Oct. zijn in bet
badhuis van het »Witte Kruis" genomen 39 kuip
baden, 63 regenbaden le klas, 141 regenbaden 2e klas,
totaal 243 baden.
De heer F. H. Helachaux, leeraar aan de R.
H. B. School alhier, is benoemd tot lid der commissie
belast mot het afnemen der examens iu de Fransche taal
(middelbaar onderwijs).
Lijnkoeken.
Van wege de Lijnzaadkoeken-Vereeniging Alkmaar
e. o. had den 3 alhier, in het Café de Pool, de
aanbesteding plaats voor de levering van pl. m. 250.000
lijnzaadkoeken. De opdracht geschiedde aan de »Emme-
richer Dampfoelfabrik", voor f 9.47 per 104 stuks, we
gende 104 K.G., met een gewaarborgd gehalte van
32^ °/0 eiwit, 13°/0 vet, 94 °/0 zuiverheid, en tot een
maximum van 14 °/0 vocht.
Beserlie.
Den 3 zijn, door de gemeente-politie, een viertal
lichtmatrozen, die zich zonder verlof uit han standplaats
den Helder hadden verwijderd, gearresteerd en aan de
militaire autoriteit overgeleverd, die hen naar hun bodem
deed terugvoeren.
Cursus talen en boekhouden.
De poging, door de afdeeling Alkmaar van den
Nationalen Bond voor handels- en kantoorbedienden in
het werk gesteld, om een cursus in de moderne talen
en in boekhouden op te richten, werd met goeden uit
slag bekroond. Er meldden zich in het geheel aan 21
deelnemers, zij 't niet allen voor alle vakken. De cursus
voor het fransch staat onder leiding van den heer J. J. T.
Kooijdie voor het dnitseh van den heer K. Sanders,
Stompetoren engelsch van den heer J. Drijver, boek
houden van den heer I. Prins Az. en worden gehouden
in »de Doele". De lessen nemen een aanvang op 4 Oc
tober des avonds te 8 uur. Secretaris van bedoelde
afdeeling is de heer P. Pronk Jr., aan de Kapelsteeg.
GETROUWD.
2 Oct. Petras Ewald en Klasina Steijn Willem
Siewers en Meinsje Johanna Schrieken.
GEBOREN.
1 Oct. Margrieta Maria d. van Johannes Josephus
Neles en Maartje Eiikkee.
4 7> Johannes, z. van Jan Otter en Grietje van der
Haagen. Johanna Theodora Hendrikad.
van Hendrik van der Putte en Elizabeth Maria
van Hamersveld.
OVERLEDEN.
2 Oct. Pieterz. van Cornelis Zntphen en Oukje
Mantei, 2 d.
4 Stijntje, d. van wijlen Cornelis Leek en Marijtje
van Meurs 20 j. en bijna 4 m. Geertruijda
Ephemia Beck, echtgen. van Hendricus Antonius
van Daalhoff, 76 j. en 10 m.
Zitting van 30 Sept. 1898.
P. O., Schermerhorniu staat van dronkenschap de
orde verstoren, f 5 boete of 3 dagen hecht.
P. V., D. R., Uitgeest, overtreding politie-verordening,
de le f3 boete of 1 dag hecht., de 2e f 2 boete of 1
dag hecht.
H. D., D. G., Alkmaar, J. P., Heiloo, J. J., A. K.,
Wester-Blokker, L. de G., Amsterdam, A. H., L. T.,
zonder vaste woonplaats, overtredinggemeente-verordening,
de le 2maal f 1 boete of 2maal 1 dag hecht., de 2e f 2
boete of 1 dag hecht., de 3e f 2 boete of 2 dagen hecht.,
de 4e, 5e, 6e, 7e en 8e ieder f 1 boete of 1 dag hecht.
Zitting van 4 Oct. 1898.
J. H. B., Helder, A. W., Hoorn, en C. d. W., Texel,
diefstal, de le 8 dagen gev., de 2e 2 maanden gev., de
3e 14 dagen gev.
J. P., Alkmaar, openbare schennis der eerbaarheid,
f 10 boete, subs. 20 dagen hecht.
J. B., Uitgeest, diefstal, 2 maanden gev.
J. R. M. K., Alkmaar, mishandeling, 5 dagen gev.
P. L. en J. L., Blokker, diefstal, ieder 3 weken gev.
P. R., Hoogwoud, K. J. en C. J., Grootebroek, mis
handeling, de le 4 dagen gev., de 2e 7 dagen gev., de
3e 14 dagen gev.
J. P., Venhuizen, diefstal, f 30 boete, subs. 6 dagen
hecht.
Heerhugowaard.
Geboren:
5 Sept. Johannes z. van Klaas van Stralen en Anna
Wester.
8 Cornelis, z. van Arie Mak en Aagje Boots.
15 Jacob, z. van Jacob Met en Pietertje Pijper.
16 Maria Anna, d. van Dirk Wijnker en Anna
Dekker.
22 Johannes Wilhelmus z. van Pieter Wit en Wil-
helmina Koopman.
Overleden:
5 Sept. Dirk z. van Dirk Wijnker en Anna Dekker
11 m.
23 Willem Ploeger, echtgen. van Brechtje de Jong,
53 j.
25 Cornelis, z. van Cornelis Rood en Cornelia Dek
ker, 10 w.
27 v Neeltje Schuitemakerechtgen. van Klaas de
Groot, 69 j.
29 Gerrit, z. van Pieter Raven en Antje de Jong.
Nieuwe Miedorp.
(130 Sept.)
Geboren.
Hendrik z. van Pieter Koster en Elisabeth Boerman.
Cornelis z. van Jan Goet en Grietje Rootjes. Simon
Cornelis, z. van Pieter Swager en Jansje Blaauboer.
Zuldscliarwoude.
Geboren:
11 Sept. Agatha, d. v. C. Grootjes en E. Zut.
28 Dirk, z. v. C. Ratsen en A. de Geus.
Overleden:
8 Sept. Cornelis v. d. Molen, 10 m.
17 Johanna Bommer, 19 m.
Scheriuerhorn.
Getrouwd.
29 Sept. Cornelis Mol, wedur. van Dirkje Schouw, en
Neeltje Metselaar, wed. van Arie Blom.
Geboren.
14 Sept. Grietje, d. van Pieter Pauw en Antje Stoel.
Den 11 October hopen onze geliefde Pa en Moe,
JAN FREDERIK van der OORD
en GEERTJE AKKERMAN
hunne ïa^jarige echiverceniging te herdenken.
(Ook uit naam van Ooms en Tantes),
Hun liefhebbende kinderen
NIESJE ANNA en NICO.
Alkmaar, 3 Oct. 1898.
Heden overleed tot onze diepe droefheid, onze geliefde
echtgenoote vader en behnwdvader, de heer
Jaequea Corneille van der Zweep,
in den ouderdom van 75 jaren.
Mevr. Wed. H. A. VAN DÈR ZWEEP
Doornik.
Mr. C. VAN DER ZWEEP.
's Gravenliage 3 October 1898.
Koninginnegracht 23.
Eenige en algemeone kennisgeving.
Heden overleed, zacht en kalm, mijne geliefde dochter
STIJNTJE LEEK in den jeugdigen leeftijd van ruim
twintig jaren, diep betreurd door hare moeder en broeder.
Alkmaar, Wed. M. LEEK,
4 October 1898. geboren Meurs.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
HGLDEB brengen ter kennis van belanghebbenden
dat alhier op Woensdag, den 26 Oetober a.s. zal
gehouden worden een MJAABSKOKJIAUKT.
Deze markt zal aanvangen des morgens ten acht uur
en gehouden worden in de Molenstraat, van de Biersteeg
tot de Oostslootstraat.
Er zullen geen marktgelden geheven worden.
Helder, 4 Oetober 1898.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Helder,
VAN STEIJN Burgemeester.
UURBANUS, Secretaris.