De Juweelen Kroon.
Honderdste jaargang,
1898.
Amsterdamsche Brieven.
FEUILLETON.
A. CONAN DOYLE.
NO. 142. Tweede blad.
ALKMAARSCHE COURANT.
Prijs der gewone advertentien
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. OOSTER
ZOON.
WOENSDAG Telefoonnummer: 3. gQ NOVEMBER.
Deze Oonrant wordt Dlnsda g-, Donderdag
en Zaterdagavond nitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,HO franco door het
geheele rijk f 1.
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummorsj"3 ets.
XLII.
Te midden van de prettige drukte verbonden aan de
voorbereiding van het St. Nicolaasfeestheeft zich plot
seling een schrille wanklank doen hooren Amsterdam
wordt weer onveilig gemaakt door geheimzinnige
aanslagen. Twee meisjes hebben op één avond on
geveer vijf uur na elkander een por gekregen op de
Nicolaas Witsenkade onder omstandigheden die zoo
geheel gelijk zijn aan die der aanrandingen van vorige
winters, dat er geen twijfel ove.' blijft of de dader daar
van is een en hetzelfde individu.
Jnist dat bange vermoeden maakt de menscheu zoo
zenuwachtig omdat daarmee gepaard gaat de bijna vol
komen zekerheid dat deze aanslagen zich eerstdaags
zullen herhalen. De dames, die in eenigszins afgelegen
wijken wonen durven haar dienstmeisjes 's avonds een
voudig niet meer om boodschappen uit te sturen en
wanneer zij den moed zonden vinden om dit te doen is
het antwoord het opzeggen van de .betrekking." De
appreciatie der galanten in deze verlichte tijden spreekt
men niet meer van vrijers is eensklaps van 20 pet.
en lager tot ver boven pari gestegen wie heeft er niet
een restantje uit. de keukeu voor over om de gedienstige
gebruik te laten maken van haar uitgaans-avonden, zon
der welke het goede hnmenr verdwijnt. Had de bescha
ving al znlke vorderingen gemaakt, dat er kruiers-zaken
waren op aandeelen dan zon zeker een schrijver van
het overzicht der eflecten-markt daaraan deze week vele
regelen moeten wijdenwant die zaken gaan nn weer
uitstekend. Dames en dienstboden die noodzakelijk
's avonds nit moeten solliciteeren om het hardst naar
het geleide van de vertrouwde witkielen, die haar onder
weg opfrisschen met verhalen welke maatregelen zij
hebben genomen om bij een ontmoeting met den .steker"
dezen onschadelijk te maken.
Politie en justitie staan als vroeger ook nn weer mach
teloos. Er is veel te weinig honvast om aan het onder
zoek een vaste richting te geven nu stuurt een gerucht
den oenen weg nit en den volgenden dag moet weer een
geheel ander pad worden ingeslagen. In de stad zelve
duikt bijna eiken dag het bericht dat de man is gear
resteerd, wat voor de arme reporters is om dol te wor
den. Dan wordt om strijd om voorlichting gevraagd bij
DOOR
4)
.Doch ik ben zeker, dat hij onschuldig is. U weet,
dat vrouwen in zulke zaken nogal scherp zien. Nog
maals, ik weet zeker, dat hij onschuldig is en dat het n
later zal spijten, zoo streng te zjjn geweest."
.Waarom zegt hij dan niets, als hij onschuldig is."
.Wie weet? Misschien wel, omdat hij boos was, dat n
hem kon verdenken.''
.Moest ik dat dan niet, toen ik de kroon in zijn
handen zag P"
.0, maar hij heeft ze slechts uit het bureau genomen,
om ze eens te bekijken. Geloof mij, bij is onschuldig.
Laat de zaak op haar beloop en spreek er niet meor
over. Het is zoo vreeselijk, te moeten donken, dat die
goede Arthur in de gevangenis zit."
.Ik zal de zaak niet laten loopen, voor de edelsteeneu
teruggevonden zijn Mary. Uwe genegenheid voor Ar
thur verblindt n. Wel verre van de zaak in den doofpot
te stoppen, heb ik nit Londen een heer medegebracht,
die een zeer naawkeurig onderzoek zal instellen."
.Dezen heer?" vroeg zij, naar mij ziende.
.Neen, een vriend van hem. Hij wenschte, dat wij
hem alleen zonden laten hij wandelt nn in do stallaan."
»De stallaan?" Zij trok haar donkere wenkbrauwen
op. .Wat hoopt hij daar te vinden? Ha, daar komt hij,
geloof ik, aan lk wil hopen mijnheer, dat het n
geinkken zal, de onschuld van dien goeden Arthur te be
wijzen."
»Ik deel uwe meeniug ten volleen ik vertronw
met n, dat wij het znllen kunnen bewijzen," antwoordde
Holmes, naar de mat teruggaande, om de sneenw van
zijn voeten te stampen. »Ik geloof de eer te hebben,
met Miss Mary Holder kennis te maken. Mag ik n
een paar vragen doen P"
.Welzeker, mijnheer, als het u helpen kan, om in
deze vreeselijke zaak eenig licht te ontsteken."
.Hebt gij van nacht niets gehoord
.Niets, vóór mijn oom lnid bogon te spreken. Ik
hoorde zijn stem en ging toen naar beneden."
.Ge sloot den vorigen avond deuren en vensters
niet waar Hadt ge al de ramen goed gesloten
»Ja."
.Waren zij van morgen nog alle gesloten
Ja."
den commissaris van politie in de Ferdinand Bolstraat,
den heer Van der Wieledie het onderzoek leidt
gelukkig beschikt deze over eindeloos geduld. Telkens
weer moet hij meedeelen, dat het gerucht nit de lucht
is gegrepen.
Wat echter in dezen nog wel het meest onaangenaam
is zijn de praatjes, die van de kletstafels der sociëteiten
grif hun weg vinden onder het publiek. Zoo ontziet men
zich niet eeu naam te noemen van een zoon nit een der
meest geachte Amsterdamsche familiën, hoewel daarvoor
niet de minste reden bestaat. Alleen waar is, dat zijn
geestestoestand in zeer geringe mate van dien van gewone
menschen aiwijkt en dat hij verleden jaar, toen links
en rechts arrestatiën zijn gedaan, ook verhoord is, waarbij
echter zijn absolute onschuld zonneklaar bleek. Toch
wordt nu weer zijn naam van den eenen mond naar den
andereu gefluisterd on toen hij Vrijdagavond, blijkbaar
met manifestatie-bedoelingen zich in het circus-Carré
bevondwas er onder de overige bezoekers een druk
gemompel, 't Is moeilijk om aan dergelijke praatjes voor
goed den kop in te drukken. Ik voor mij zon al niet
graag in dezen brief den naam willen noemen van het
jongemenschomdat deze zelfde naam gevoerd wordt
door een man, waarop heel Nederland trotsch is, en de
Amsterdamsche pers verkeert in een nog moeilijker
geval. Vermeldt zij het gerucht om dit tegen te kunnen
spreken dan wordt haar het mes op de keel gezet om
man en paard te noemen, en daartoe zon zij in geen
geval te bewegen zijn. Zoo woekert het onkruid voort en
't is niet eer nit te roeien voordat de werkeljjke dader
is gevouden. Hoe lang dat echter nog doren zal
Het uitloven eener premie van f 500 op het vinden
van den schuldige is slechts een zeer schamele poging om
particulieren er toe te brengen tot de opsporing mede
te werken. Men verzekert, dat nn al mannen 's avonds
in de eenzame bnnrten in vrouwenkleederen rondwande
len in de hoop, dat zij door den .steker" als prooi znl
len worden uitverkoren, maar hun aantal is zeer gering
slechts bij een zeer hooge premie zonden velen dit mid
del dat misschien nog het meest doeltreffend is, gaan
toepassen. En van deze nachtmerrie verlost te worden
is toch zeker wel eenige duizenden guldens waard.
De winkeliers alleen al zonden er zeker wel een aantal
grijze bankbiljetten voor over hebben, wanneer er een
eind kwam aan de schrikwekkende aanslagen. Zij hebben
daarvan groot nadeel de noodzakelijke inkoopen voor
»Ge hebt een meisje in dienst, dat verloofd is. Ik
meen, dat gij er uwen oom gisteravond opmerkzaam
op hebt gemaakt, dat zij naar buiten was gegaan, om
haren beminde te spreken."
.Ja, en zij was ook het meisje, dat zich in het salon
bevond, toen oom ons over het kroontje sprak."
.Maakt ge hiernit de gevolgtrekking dat zij de
kamer heeft verlaten om haren vrijer te vertellen
wat zij gehoord had en met hem den diefstal te be
ramen
.Maar waartoe moeten al deze veronderstellingen
dienen vroeg de bankier, ongeduldig. »Ik vertelde
n immer9dat ik Arthur met het kroontje in zijn
handen zag."
.Een beetje gednldMr. Holder daarover straks.
En nu over dit meisjeMiss Holder. Zaagt ge haar
niet door de keukendeur weer binnenkomen
»Ja toen ik ging zien, of de denr voor den nacht
gesloten was sloop zij naar binnen ook zag ik den
man in de duisternis."
.Kent ge hem
.Wel zeker het is onze groentenboer. Hij heet Fran
cis Proper."
.Hij stond zekor links van de denr?" vroeg Holmos.
»Ja, zoo was het."
.En is het niet een man met een houten been?"
De sprekendezwarte oogon van de jonge dame
glinsterden plotseling van verrassing. .Wel, ge schijnt
een toovenaar riep zij uit. .Hoe weet ge dat Zij
glimlachtewat evenwel niet door een glimlach op
het magerescherpgeteekend gelaat van Holmes werd
beantwoord.
»Ik wilde nn wel eens gaarne boven gaan rond
zien," zeide hij. .Ook zon het waarschijnlijk goed wezen,
als ik bniten nog eens een kijkje ging nemenof
wachtik zal liever eerst door de benedenvensters
zien, voor ik naar boven ga."
Hij liep ving van het eene venster naar het andere.
Voor het groote venster, dat op de stallaan uitzag,
bleef hij staan. Ten slotte opende hij dit en bekeek
de vensterbank nauwkenrig door zijn sterk vorgroo-
tende lens. »Nn znllen wij maar eens naar bovengaan,"
zeide hij ten slotte.
Het kleedvertrek van den bankier was een goed
gemeubileerde kleine kamer, met een grijs vloerkleed,
een groot Echrijfbureau en een groeten spiegel. Holmes
ging het eerst naar het bureau od bezag het slot
aandachtig.
.Met welken sleutel werd dit bureau geopend?"
vroeg bij.
.Met den sleutel dien mijn zoon zelf aanwees
n.l. dien van de kamerantwoordde Mr. Holder.
.Hebt gij hem bij u
St. Nicolaas worden wel gedaan, maar van bet eigenlijke
flaneeren langs de fraaie etalages, dat het meeste geld nit de
beurzen klopt is bij vele dames geen sprake meer nn de
avond voor het uitgaan is vervallen. Men zal wellicht zeg
gen dat een Amsterdamsch winkelier, die zooveel hnnr en
belasting moet opbrengen, altijd klaagt, en tot zekere hoogte
is dit ook inderdaad waar. Maar toch weet ik uit on
wraakbare bron dat er dit jaar al bijzondere reden is
om ontevreden te zijn over de ontvangsten er wordt
wel verkocht, maar 't meest in de bazars en de winkels
met dure artikelen znllen heelwat moeten zuchten voordat
de balans sluit. De een schrijft dit toe aan de nawer
king van de Kroningsfeesten toen heel veel menschen
hnn spaarpot geleegd hebben de ander schuift 't op de
hooge belastingen die bezuiniging gebieden op alles wat
het uitvloeisel is van weelde de derde beweert dat de
menschen van geld hoe langer hoe meer Amsterdam
schuwen en verlaten en allen zijn 't hierover eens
dat het aantal factoren die op het bezoeken der maga
zijnen een ongnnstigen invloed hebbenwerkelijk nog
niet met een belangrijken behoefde vermeerderd te worden.
Na al die Jobstijdingen volge thans het verblijdend
berichtdat het Bestnnr van „Liefdadigheid naar
Vermogen" besloten heeft aan te blijven. De vorige
week hebben wij gezien dat daarvoor ernstig gevaar
dreigde maar gelukkig hebben ten slotte de belangen
der behoeftige gezinnen het zwaarst gewogen. Aan de
Kamer is het bewnste adres verzonden aangevuld met
het verzoek om art. 20 der Armenwet te doen vervallen.
Veel kracht zal daarvan nu zeker niet uitgaan want
ook op het Haagsehe Binnenhof weet men natuurlijk,
op welke wijze het adres is tot stand gekomen. Had
L. n. V. met zoo goed als algemeene stemmen aange
drongen op Staats-armenzorgdan zou die wensch on
tegenzeggelijk indruk hebben gemaakt; nu staat te vreezeu,
dat de wijzigingen waarmee alle leden 't eens waren
niet tot haar recht znllen komen ten gevolge van het
bij overrompeling aangenomen amendement.
Voor het overige is het nieuws van deze week in de
vergaderzalen te zoeken. Bijna avond aan avond is
er gelegenheid geweest om wijsheid op te vangen van
beroemde lippen. De vereenigingen, die Amsterdam bezit
voor volksbeschaving, ondervinden daarbij de meest moge
lijke medewerking van de meest bekende voorgangers
op politiek wetenschappelijk en literair gebied en men
raakt daaraan langzamerhand zoo gewoon, dat 't heel
.Hij ligt daar op de uittrektafel."
Sherlock Holmes nam den sleutel op en opende
het bnrean.
.Het slot maakt volstrekt geen geluidzei hij.
.Geen wonder dat ge niet wakker werdttoen het
bureau werd geopend. In dit kistje is zeker de kroon.
We zullen ze eens bezichtigen." Hij nam den diadeem
nit dit kistjeen legde hem op de tafel. Het was een
knnststnk van juwelierswerk en de zes en dertig steenen,
die de kroon thans bevatte waren de fijnste, die ik ooit
had gezien. Aan eene zijde van het kleinood bevond zich
een getande rand waar blijkbaar een stnk met drie
edelsteenen was uitgebroken.
»Nu Mr. Holder," zei Holmes .hier is een hoek
die overeenkomt met dien welke zoo ongelukkig verloren
is geraakt. Mag ik u verzoeken, dien af te breken?''
De bankier deed van schrik een stap achteruit. »Ik
denk er niet aan zoo iets te doen."
.Dan zal ik het doen."
Holmes beproefde er al zijne krachten op, doch zonder
eenig resultaat. »Ik voel wel, dat het een weinig buigt,"
zeide hij .doch, ofschoon ik buitengewoon sterk in de
vingers ben, zon ik lang werk hebben, er een stak af te
breken. Een man van gewone kracht zon het niet kun
nen. Wat denkt ge nn dat or gebeuron zon als ik
dit stnk er afbrak, Mr. Holder?" Het zon een geluid
geveu alsof er een pistool werd afgeschoten. Kan zoo
iets nu op een paar ellen atstand van nw bed gebeurd
zijn zonder dat ge er iets van hoordet?"
»Ik weet niet wat ik er van denken moet. Het is mij
alles zoo duister."
.Nn misschien zal alles ons later wel duidelijk wor
den. Wat denkt gjj er van, Miss Holder
»Ik wil eerlijk bekennen, dat ik er even versteld van
sta als mijn oom."
.Had uw zoon geen schoenen of muilen aan toen gij
hem zaagt
.Hij had niets aan, behalve zijn broek en zijn hemd."
«Dank u. Wij zijn bijzonder gelukkig geweest bij dit
onderzoek en het zal geheel en al onze eigen schuld zijn,
als het ons niet gelnkt deze zaak op te helderen. Met
uw verlof, Mr. Holder, zal ik nu mijn nasporingen ver
der voortzetten."
Daarop ging hij alleen naar buiten opdatzooals
hij zei geen onnoodige voetsporen zijn taak zonden ver
zwaren. Hij bleef ongeveer eon uur weg en kwam toen
terug met dik sneeuw aan de schoenen; zijn gelaat stond
strak en ondoorgrondelijk als altijd.
»Ik denk dat ik nn alles gezien heb wat er te zien
is Mr. Holdor," zeide hij»en ik kan n nu het best
van dienst zijn, door voorloopig naar mijn woning terug
te keeren."
.Maar de edelgesteeuten, Mr. Holmes. Waar zijn die
