Haagsche Brieven.
Nederland.
natuurlijk wordt gevonden als mr. Kerdijk optreedt in
»Ons Huis," prof. van Hamel in Volksontwikkeling"
en mr. J. N. van Hall, onze wethouder van onderwijs,
in Handwerkers Vriendenkring." Toch zou men niet
meer dan tien jaar behoeven terug te gaan om van dat
alles niets te vinden.
Destijds had men ook nog geen uitvoeringen als er
zondagavond een in het Paleis voor Volksvlijt is gegeven
door de Oratorluin-Vereenlglug. In al zijne schoon
heid werd daar «Die Jahreszeiten" ten gehoore gebracht,
met medewerking van mevrouw Nassau Noordewier
Reddingius, Jos. Tijssen en F. H. van Duinen solisten
alzoo van de bovenste plank van het koor der Orato-
rinm-vereeniging en het Utrechtsch Stedelijk Orkest. Een
programma derhalve om alle muziek-lekkerbekken te doen
watertanden toch kostte het meesmuilen daaraan niet
meer dan 25 ets. Zoo worden de schoone kunsten onder
het volk gebracht en uit dat oogpunt heeft de Amster
damsche werkman zeker veel voor boven zijn collega in
de provincie. Wanneer in een provincie stad Haydn's
meesterwerk een vertolking vindt als zondagavond
in het Paleisdan zijn de toegangsprijzen van
dien aard dat mannen en vrouwen it het volk
met muzikalen aanleg er zelfs niet aan denken
om daarheen te gaan te Amsterdam is 't juist
de wensch van de Oratorium-Vereenigingdat zij
die in de week met handenarbeid den kost moeten ver-
dieneh, komen en al worden dames en heoren met den
stelregel van te profiteeren, ook al is 't niet voor hen
bestemd, niet geweigerd, toch hebben zij in de aankon
digingen kunnen lezendat hunne tegenwoordigheid
geenszins begeerd wordt. De lage entrée is niet om
mensehen, die 't kunnen betalen, voor een koopje te doen
uitgaan en aldus andere uitvoerende kunstenaars te be-
nadeelen, maar uitsluitend om het schoone toegankelijk
te maken voor hen, die daarvan anders verstoken zouden
bljjven.
Van onze opera-directeuren is dit jaar al heel
weinig goeds te melden. Onlangs wekte de directie der
Nederlandsche Opera rechtmatige ergernis over de wjjze,
waarop zij zich van mevrouw Januschowski ontdeed en
nu komt er een bericht, waaruit blijkt, dat 't bij de
Italiaansche Opera al niet veel beter is gesteld. Daar
heerscht een boete systeemdat ongehoord is. Siga
Adami dreigt daarvan het slachtoffer te wordenzij
heeft een repetitie vefzuimd en nu vraagt haar directeur
daarvoor 5000 fres. schadevergoeding. Volgens de
letter van het contract zal hij wel gelijk hebben, maar
dergelijke onereuse bepalingen moesten niet mogen be
staan. Zooals de contracten bij de Opera's in ons land
zijn, beschikt de directie willekeurig over het wel en wee
der artistenzonder dat do sociale rechtvaardigheid,
waardoor onze tijd zich wil kenmerken, ook maar een
enkel woord meespreekt. Geen patroon zou zijn werkman
durven behandelen als een opera directeur ten onzent
zjjn artisten en Nederland maakt zich daardoor berucht
in het buitenland.
XIII.
krijgt
heeft
Wil ik met het gewichtigste beginnen dan
Scheveningen dat zoo dapper voor zijn haven
gestreden de eerste beurt. Wat heeft die havonge
schiedenis hier pennen in beweging gebracht
Schevoningen ging de laatste jaren hard achteruit. Op
de visschers drukten zware lasten. Nadat een paar jaren
geleden een geweldig hoogo vloed gepaard met storm
weer in één nacht een groot deel van 't strand had
weggeslagen konden de schuiten niet meer binnenloopen
r Ik kan het u niet zeggen."
De bankier wrong in wanhoop zijn handen. «Ik zal ze
nooit terug zien!" kreet hij. «En mijn zoon? Geeft gij
mij nog hoop
»Ik blijf bij mijne meening."
»Zeg mij dan om Gods wil welke geheimzinnige ge
beurtenis er dezen nacht in mijn huis heeft plaats gehad
»Als ge mij morgen vroeg tusschen negen en tien in
Bakerstreet wilt bezoeken hoop ik u zooveel mogelijk
de zaak op te helderen. Ik onderstel dat ge mij carU
blanche geeft om te doen wat ik in uw belang noodig
acht, op voorwaarde, dat ik u de ju woelen terug bezorg."
«Mijn geheele vermogen zou ik er voor over hebben."
Het was mij nu duidelijk, dat mijn vriend reeds bezig
was, zijn oordeel te vormen, ofschoon het mij nog geheel
duister was lot welke gevolgtrekkingen hij wel mocht
komen. Op onze terugreis trachtte ik verscheiden keeren
zijne meening te vernemen, maar hij bracht het gesprek
telkens op een ander onderwerp, tot ik ten slotte de
hoop, iets te weten to komen liet varen.
Het was nog niet ten volle drie uur toen wij in onze
woning terugkwamen. Sherlock Holmes begaf zich ter
stond naar zijn kamer en kwam een oogenblik daarna
weer benedengekleed als een landlooper. Met zijn
omgevouwen kraagzijn glimmende, kale jas, zijn roode
das en zijn versleten laarzen was hij het echte type
van een vagebond.
»Ik denkdat het zoo wel goed zal wezenzeide
hij in den spiegel ziende die boven don schoorsteen
mantel hing. «Ik had wel gaarne, dat je mij kon ver
gezellen Watson maar ik vreesdat het niet zal
gaan. Mogelijk dat ik het geheim reeds op het spoor
doch hoe het zijik zal spoedig
zich heeft toegedragen. Binnen
terug te wezen." Hij sneed zich
legde het tusschen twee sneden
brood en nadat hij dit alles in zijn zak had geborgen
aanvaardde hij zijn onderzoekingstocht.
Ik was juist met theedrinken klaar toen hij terug
kwam schijnbaar in goede luim een ouden schoen
met elastiek aan weerskantenin de hand zwaaiende.
Hij wierp den schoen in een hock en schonk zich een
kop thee in.
»Ik kwam nu maar eens even kijken," zeide hij:
»ik ga onmiddellijk weer been."
«Waar naar toe?"
«O naar het andere gedeelte van het West-end. Het
kan wel wat lang duren eer ik terug beu. Wacht niet
op mij voor 't geval ik laat tlinis mocht komen."
«Zijt, gij iets gevorderd
Wordt vervolgd.
ben mogelijk ook niet
weten hoe de zaak
een paar uur denk ik
een schijfje rookvleesch
Met het bouwen van de strandmuur was de mogelijkheid
op verbetering geheel afgesneden. Alleen hoopte men
uog redding voor het visschersdorp als men eene flinke
haven kon krijgen voor do vloot. Maar dat ging met
heel wat bozwaron gepaard Bewonderenswaardig is de
volharding, waarmee de verschillende vereonigingen steeds
zijn voortgegaan om te pleiten voor hun recht. En 't
aantal tegenstanders was zoo grootOp't dorp zelf waren
lui die er geen nut in zagen en beweerdon dat 't
maar voor korten tijd zou helpen. Van buiten af werd
tegengewerkt uit eigenbelang. De schuiten, die niet
te Scheveningen konden ankeren, liepen binnen in Vlaar
dingen Maassluis soms ook Rotterdam. Die plaatsen
profiteerden er van winkeliers kuipers enz. voeren er
wel bij. Voor de visschers zelf bracht het meer mooite,
meer kosten mee voor heen- en weer-re zen, verblijf enz
die aan de gezinnen onttrokken werden. Die toestand
kon zoo niet blijven duren.
Kwam er geen haven, dan zouden de visschers, reeders
kuipers enz. zich elders vestigen. Vlaardingen hoopte er
al op, en werkte tegen, waar het maar kon. Dat is
nog als eens gebleken, toen invloedrijke ingezetenen in
't begin van de maand hun zaak bepleitten bij de leden
van Provinciale Staten. 16 Augustus zou de beslissing
vallen. Als Gedeputeerden gewonnen waren, was tevens
een subsidie van drie ton verzekerd. Wie op dien dag
in 't dorp kwam merkte direct, dat er iets bijzonder
moest ziju. Overal zag men dat er groote spanning
heerschte. En hoe later 't op den middag werd, boe
drukker en onrustiger 't op straat werd. Eindelijk tegen
vier uur kwam de tijding.
De opgewondenheid van 't volk te beschrijven is
onmogelijk. Overal werd de vlag uitgestoken, 't Was
bijna aandoenlijk om de eenvoudige dankbaarheid en de
groote blijdschap van dio luitjes te zien. Ze waren zoo
echt van een drukkende last ontheven. Dien avond was
er een groot feest op de sociëteit «Neptunus", illuminatie
en vuurwerk. Den geheelen avoud liepen troepen zingende
kinderen door de Keizerstraatlang nadat op gowone
dagou daar het bedklokje geslagen heeft. Alles vierde feest.
Voor al de betoonde energie zou ik Scheveningen
gaarne toewensehen dat de haven, als ze eenmaal tot
stand gekomen isaan alle verwachtingen zal beant
woorden. Een ding is zeker: Zonder haven ging Scheve
ningen nu al reddeloos naar den keldor. Er heerscht op
't oogenblik groote armoede, daar kunnen de winkeliers
van meespreken maar allen hebben nu hoop, dat de
toekomst verbetering zal brengen.
De vervoermiddelen in den Haag vermeerderen en ver
beteren. Eerst had men de paardentram alleen, om door
de stad te komen, maar die was erg duur. Van 't Hol-
landsche station tot begin Scheveningschen weg 15 cent
van 't begin Schev. weg tot aan 't Kurhaus ook 15 ets
Er wordt berekend per sectie een stuiver. En dat nadat
men in Amsterdam en Rotterdam al lang overstapjes
kan krijgen. Er was al vaak tegen geprutteld, maar och,
de goé gemeente is hier nog al meegaand, men bromde,
maar bleef trammen. Er was eens voorgeslagen, dat
b.v. in eon maand tijd niemand zou trammen, dan zou
de maatschappij zeker do tarieven moeten, verlagen, maar
er kwam niets van.
Nu beeft de paardentram een gevaarlijk concurrent
gekregen. Tegen de verwachting in, die men er in 't
begin van koesterde, heeft de omnibusdienst zeer opge
nomen. Na de eerste proefnemingen, die niet altijd even
gelukkig waren, heeft de maatschappij al spoedig het
aantal wagens vergroot, de nieuwere, die er bij kwamen,
waren iets ruimer, met leer, in plaats fluweel bekleed,
er was staanplaats voor 4 iu plaats voor 2 personen,
kortom, op alle kleinigheden was gelet. Daarna werden
de lijnen uitgebreid, overstapjes ingesteld, zoodat men nu
voor een dubbeltje van 't Hollandsche station tot Scheve
ningen rijdt, voor dezelfde afstand betaalt men met de
paardentram 25 cent. De laatste verbetering is het be
schikbaar stellen van een wachtkamer in 't hartje van
de stad voor de lui, die overstappen moeten.
Wat ik hier vertel, geldt de Haagsche omnibusmaat-
schappij. Er is ook nog een Nederlandsche omnibus
maatschappij, maar die heeft slechts één lijneen flinke
afstand van ruim een half uur rijden, tarief 10 cent bij
abonnement cent per rit.
«Conducteur, hoe komt het toch, dat hier bij abonne
ment een rit 9 cent, en bij de Ned. O. M. een rit 7j
cent kost
►Ja, Mijnheer, de heeren dachten, dat, 9 cent al goed
koop genoeg was. Ziet U, 't is nog lang niet zeker, dat
do andore het houden kan, en wij komen er hoe langer
hoe meer boven op. We rijden met gehuurde paardeu
mijnheer, dan heb je wel geen eigen spul, maar je bent
ook van alle risico en verder gezanik af. Anders, 't is
geen kleinigheid honderd daaldertjers per dag Enfin,
we krijgen goeie beesten daar is niets anders van te
zeggen, maar ze worden ook goed vorzorgd. Laatst is
er een gevallen in do Veencstraat niemand kon er
wat aan doen, hij gleed uit op het. asphalt, maar na
dien tijd zijn er heel strenge bevelen gegevon, langzaam
rijden, en niet meer stoppen."
Over 't geheel is het personeel zeer beleefd, ook voor
die lui, die geregeld met coupons betalen, en van wie
dus geen fooi te verwachten is. Het geheel toont aan
dat de onderneming door een uitstekende hand geleid wordt.
Eens kwam ik met het eerste busje uit Scheveningen,
en daar stond waarlijk de directeur al ouder de kap
van 't station de aankomst af te wachton. Met iemand,
die zóó actiefis, aan 't hoofd, moet dat zaakje wel mar-
cheeren
't Binnenhof eischt groote reperatie. Zooveel mogelijk
wil men bij het aanbrengen van herstollingen de oude
bouworde trachten terug te vinden. Die verbouwing
moet voor een deel plaats hebben onder de rechtzaal.
Twee en drie December komt daar de zaak-Vemer aan
de orde waarbij op een buitengewoon grooten toevloed
van belangstellenden wordt gerekend. Van de journalisten
kunnen alleen de vaste klanten gereserveerde plaatsen
bekomen, de overige moeten toonen dat het hun «beroep"
isdoor hun bewijs van lidmaatschap van de Neder
landsche Journalistenkring over te leggen. Alles gaat dus
heel secuur.
Iu de stad is weinig nieuws te beleven. Van af gisteren
zijn de beide schilderijen «Vlootrevue'' van Mesdag en
Pulchri tentoongesteld.
Het comité van de Tentoonstelling voor Vrouwenarbeid,
tot, hiortoe zoo consekwont in 't doorvoeren van wat
vooraf bepaald was verloochent die stelregel wel een
beetje wat betreft de verloting. Op de tentoonstelling
werd ons verzekerd «1 November heeft ze plaats, myn
heer." In do eerste helft van de maand hingen in alle
trams en omnibussen cartons met de tijdingdat de
prijzen te bezichtigen en de loten te verkrijgen zouden
blijven tot !9 November nu is 't al de 27 en nog geen
nader bericht. Dat is wel jammer't begin was zoo
schitterend
Over 't vochtige triestige weer te schrijven met de
onaangename gevolgen er van zal wel onnoodig zijn
dat is toch overal hotzelfde. Uit angst even saai te wor
den als het weer, zot ik er maar een dikke stroep onder.
Aedcrlandscli Paardenstamboek.
In de algemeene vergadering der Vereeniging «Het
Nederlandsch Paardenstamboek", te houden op maandag
18 December 1898, des namiddags te één uur, in «Tivoli,"
Coolsingel, te Rotterdam, zullen aan de orde komen
Verslag van den toestand der Vereeniging; mededee-
ling van ingekomen stukken en zoo noodig daarop
besluiten rekening en verantwoording over 1897voor
stel van het hoofdbestuur:
De internationale tentoonstelling van 1897 te 's-Gra-
venhage heeft het bewijs geleverd, dat onze paardenfok
kerij belangrijk vooauitgaat en Nederland zich niet be
hoeft terug te trekken waar het strijdperk der onder
linge vergeljjking geopend wordt. In 1900 zal eene der
grootste internationale tentoonstellingen, welke tot nu toe
plaats vonden, te Parijs gehouden worden.
Eene commissie adhoc is reeds bezig geweest om samen
werking tusschen Stamboeken en Vereenigingen te ver
krijgen.
Daarfoe is in het voorjaar te Amsterdam eene verga
dering bijeengekomen, waarop eene berekening van kos
ten van algemeenen aard is gemaakt tot eon bedrag van
ruim f 20,000, -
Aan het rijk is f 10,000,als steun aangevraagd en op
de begrooting gebracht. Het vertrouwen dat de volks
vertegenwoordiging deze subsidie verleeuen zal mag
voorzeker als vast worden aangenomen, omdat de weige
ring daarvan de uitvoering onmogelijk maken zon en
een belangrijken tak van ons volksbestaan ernstig bo-
nadeelen. Rijkssubsidie alleen is echter geenszins voldoende,
ook corporation en particulieren moeten steunen. Uit
gaande van de wenschelijkheid om in elk opzicht het
doel der Vereeniging te bevorderen, stelt het hoofdbestuur
voor op de begrooting voor 1899 een post van f 300
uit te trekken ter bevordering van de inzending van
paarden uit Nederland op de wereldtentoonstelling van
1900 te Parijs en vraagt het aan de Algemeene Verga
dering machtiging om over dat bedrag op zoodanige
wijze te beschikken, als later gewenscht en goed aan het
bestuur zal blijken. Het is niet wel mogelijk nu reeds
in beschouwing te treden over den inhoud van program
ma's, welke nog niet zijn opgemaakt. Het bestuur stelt
zich voor direct en indirect zjjn adviseerende stem bij de
samenstelling van het programma te doen hooren en
meent daarom, dat het vrijheid van handelen van uwe
Vergadering mag vragen.
Voorstel van de afdeeling Noordholland, om ter ver
gadering de vraag te bespreken tot welken leeftijd heng
sten op cornage moeten gekeurd worden. Veelal geschiedt
dit in het buiteniand slechts in de eerste dekkingsjareu,
terwijl de afd. Noordholland thans steeds cornage als
reden van afkeuring beschouwt onverschillig of de heugst
jong of op gevorderden leeftijd is; begrooting voor het
jaar 1899.
N.B. Op eene gedane aanvrage is van den directeur
van het Rijks-Hengstenveulen depót te Bergen op Zoom
het antwoord ontvangen, dat de rijks-hengsten op dinsdag
20 December, 's middags 12 uur, te Bergen op Zoom in
stap en draf ter bezichtiging voor de leden der Ver
eeniging zullen worden gesteld. Daarbij is de mededeeling
gevoegd dat de kwade droes niet onder de paarden te
Bergen op Zoom heerscht en de berichten daaromtrent
geheel onjuist zijn.
Leger des Hells.
Den 1 December zal door het Leger des Heils te
Amsterdam, door commandant en maréchale Booth Clib-
born, een openbare vergadering worden geleid, waar het
onderwerp van behandeling zal zjjn «Een campagne ten
bate van het Nederlandsche Volk". Deze bijeenkomst, die
zal worden bijgewoond door alle Heils-officieren van Neder
land, ruim 250 in aantal, belooft zeer belangwekkend te
zijn. Een bijzonder zangkoor van officieren zal dien avond
medewerken.
Aanvaring.
Het pas vau stapel geloopen Wieringer visschers-
vaartaig W. R. 90, schipper J. Hengel, werd aangevaren
door den Enkhuizer botter E. M. 145, en boliop daarbij
belangrijke averij, zoodat het naar de scheepstimmerwerf
moest worden gebracht.
Te Poortvliet heerschen de mazelen en hot rood
vonk. De ziekten zijn van een zeer ernstigen aard, zoodat
vele lijders bezwijkonin één gezin stierven zelfs drio
kinderen van 21/j, 10 en 16 jaar binnou twee dagen.
Do school is gesloten.
Bij Ode is een boerderij afgebrand, vermoedelijk
door het stoken van een fornuispot. Mede zijn verbrand
25 vim ongedorscht.e rogge, 5 vim boekweit, 8000 pond
hooi, 2000 pond stroo, 3 biggen en een gedeelte van den
inboedel. Alles was verzekerd.
De Rijp. Dezer dagen schoot een jongetje van den
smid P het zoontje van den bootknecht G., met een
rieten pijl in hot oog. Deerlijk gehavend en bloedeudo
word het kereltje thuis gebracht De geneesheer achtte
onmiddellijke opzending naar het Binnen-Gasthuis te Am
sterdam noodzakelijk. Meer dan waarschijnlijk zal het
oog verloren zijn.
Rotterdam. In den morgen van den 25 is de
basalt-kaaimuur aan de Wilhelminakade, ter lengte vau
50 Meter, grenzende aan het terrein der Rotterdamsche
Lloyd, plotseling ingestort en heeft een groote ruïne aan
gericht aan voornoemd terrein.
Gelukkig hoeft niemand daarbij eenig persoonlijk letsel
gekregen.
Do schade wordt geraamd op f 50,000.
Drukkerij v. Harms. Coster Zoon.
