Buitenland.
Nederland.
Stadsberichten.
moet men wel eikennen, dat de tijd waarin wij leven
een geheel ander onderwijs in huishoudelijke zaken
voor de meisjes vordertdan het onderricht
indien het nog dien naam mocht dragen, dat
zij gewoonljjk ontvangen van hare moeders of mees
teressen en van deze of gene naaister, die uit den aard 1
der zaak geen onderwijs als het hier bedoelde aan de
meisjes kunnen geven, zoodat zij, in plaats van opgeleid
te worden tot kundige en in vele of in alle vrouwelijke
zaken bedreven vrouwen, meestal door meesteressen of
naaisters geëxploiteerd worden op dezelfde wijze als dit
het geval was en dikwijls nog is met de leerjongens door
de werkbazen. Nu is het wel mogelijk dat meisjes in
het huishouden en leerjongens in de werkplaatsen zich
nu en dan weten te bekwamen tot kundige huishoud
sters en bekwame ambachtslieden, maar dan zal het be
reiken van dat standpunt altijd afhankelijk zijn van deze
voorwaarden, dat zij in de gaven van snel op te merken
en van vlug te begrijpen boven alle anderen uitmunten I
en dat men niet let op den tijd, dien zij noodig hebben
om geheel op de hoogte te komen van hun vak. Zij zijn
inderdaad niet veel meer dan autodidacten, want van
een geregeld en systematisch onderwijsja van welk
onderwijs ook is in het huishouden, voor meisjes en in
de werkplaatsen, voor jongens, geen sprake.
Hoe geheel anders geschiedt de opleiding in de vak
scholen Daar wordt en dat is de hoofdzaak het j
onderwijs gegeven volgens een vooraf ter dege over
wogen en met nauwgezetheid vastgesteld leerplan
dat den leerling het aan hem te onderwijzen vak
doet aanvangen met het allereenvoudigste en gemakke
lijkste om dan verder geleidelijk en van lieverlede op
te klimmen tot het meest ingewikkelde en het moeie-
lijkste. Daarenboven wordt in de vakschool den leerling
geleerd om zich reden te geven van al hetgeen hij, in
het vak tot welks beoefening hij zich voorbereidt, ver
richt, door hem steeds het hoe? en het waarom? te
vrag6n en worden aan hem niet slechts die kundig
heden geleerd, die hem in staat stellen om die vragen
te beantwoorden, maar hij wordt ook voor zijn geheele
volgende leven er aan gewend om zich steeds in het door
hem beoefende vak, bij alle voorkomende gevallen, die
vragen te stellen en niet te rusten, vóórdat hij het ant
woord heeft gevonden. De vakschool is er dus op inge
richt om de leerlingen in de gelegenheid te stellen de
meest mogelijke bekwaamheid en kennis van het vak
te verwerven in den kortst mogelijken tijd, wat zij en
zij alleen kan doen door het brengen van methode in het
onderwijs, het daarbij volgen van een vaststaand leer
plan en het consequent doorvoeren van een bepaald
systeem. Zoodanig onderwijs alleeu kan in onzen tijd
met zijne hoogere behoeften en eischen, vruchtdragend
zijn en het zal dan ook, na de te verwachten organisatie
van het onderwijs, dat op alle vakscholen gegeven wordt,
weldra blijken, dat hij of zij die, om welke reden dan ook,
wil trachten om zich te bekwamen in het een of ander
vak, dat op een school onderwezen wordt, buiten de
school om, een stumper in dat vak zal blijven, tenzij
hij behoort tot die weinigen, die zelfs zonder eenig I
onderricht de noodige bekwaamheid weten te verkrij
gen, de geboren meesters in hun vak.
De voortdurende bloei der school is thans overgelaten
aan den ijver van het wakkere Bestuur der Vereeniging,
de toewijding der leeraressen en den steun van vele
ouders, die ongetwijfeld hunne dochters in de gelegenheid
zullen blijven stellen en baar zullen aanzetten om ge
bruik te maken van het in die school gegeven wordende
onderwijs. Mr. v- d. HOEVEN.
ENHKIiAAR. Vleiden de liberale bladen zich ui
den aanvang nog met de hoop, dat Sir William Har- j
court wellicht terug zou komen op zijn besluit om als
leider der liberale partij af te treden (zie ons vorig
nummer), het wordt thans niet meer betwijfeld, dat
het genomen besluit onherroepelijk is. De strijdvaardige,
ondanks zijne 71 jaren, nog zoo krasse woordvoerder der
liberalen, die na Roseberry's aftreden, de banierdrager
werd der Gladstonianen, is het voortdurend twisten over
kleine partijbelangen en persoonlijke quaesties moede, en
zegt, hoewel noode, zijne eervolle betrekking vaarwel,
ofschoon hij, als lid van het Lagerhuis, de belangen
zijner partij zal blijven dienen. Hij schrijft o. a.
«Ons succes was te danken aan de loyauteit en bet
vereenigd optreden der partij. Slechts als een krachtige
geest heerscht, kan een politieke partij iets tot stand
brengen. Doch een partij, die in groepen verdeeld is en
toegeeft aan persoonlijke geschilpunten, kan door niemand
tot voordeel van het land en tot eer der partij worden
aangevoerd.
«Het was steeds mijn pogen eenheid te verkrijgen van
optreden en de verschillen van meening uit te wisschen
bij mannen, wier plicht het was samen te werken. Nooit
heb ik mi) door persoonlijke overwegingen bij mijn op
treden laten leiden."
Voor de liberalen is Harcourts aftreden een zware
slag Jreeds worden enkele namen van vermoedelijke
opvolgers genoemd, doch men ontveinst zich niet, dat
geen der candidaten, de evenknie is van den aftredenden
leider.
FRANKRIJK. In de Petite République" schrijft
Jaurès, de welsprekende en geniale kampioen van het
socialismenaar aanleiding van de interpellatie van
Grousset, over de onbescheidenheden van de gonerale staf.
»De mededeeling van een voor Dreyfus noodlottigen
brief van keizer Wilhelm was een streek van den gene-
ralen staf. De Kamer kan vrij leven maken, de natio
nalisten mogen op onzinnige wijze misbaar maken, de
minister kan zich gemakkelijk verschuilen achter gehui
chelde voorzichtigheid, er blijft een hoogst ernstige vraag
bestaan, en die moet worden beantwoord
«Hebben de generaals het recht, in de pers, om zich
te redden, een veldtocht van leugen en bedrog te openen,
en daardoor Frankrijk's betrekkingen met het buitenland
in gevaar te brengen?"
«Natuurlijk weet ieder verstandig menschdat die
brief een dwaas verzinsel is, dat monarchen niet gewoon
zijn persoonlijk te correspondeeren over spionnen en ver
raders. Indien de generale staf die brieven ernstig heeft
opgevat, dan moet men met ontzetting vragen of het
bevel over het leger aan zulke menschen is toevertrouwd
In ieder geval is het ongehoord, dat Boisdeffre, Henry,
Du Paty en hunne vrienden zulke belachelijke en toch
gevaarlijke verzinsels in de pers konden doen opnemen,
zonder dat een minister van oorlog hen daarvoor ter
verantwoording riep."
De commissie uit den senaat die het amnestie-
ontwerp bestudeert, heeft in het door de Kamer aange
nomen voorstel eenige veranderingen gebracht.
In de eerste plaats wenscht de commissie de amnestie
voor de Algerijnsche anti-semieten niet afgekondigd te
zien, voordat te Algiers de normale rustige toestand
geheel zal zijn hersteld en in de tweede plaats wil de com
missie niet gedoogen dat van de amnestie voor persmis-
drijven zullen worden uitgezonderd de heeren Zola en
Gohier.
Intusschen heeft de commissie voor de openbare boeke
rijen uit den Parijscben Gemeenteraad getoond, de mee
ning der Kamer over Gohier's boek niet te deelen. Met
algemeene stemme stemmen op één na heeft zij besloten
200 exemplaren van dat werk «het leger tegen de natie"
aan te schafien.
De afgevaardigden van de groep der nationale ver
dediging to Parijs zijn den minister van oorlog gaan
vragen of de Regeering voornemens is kolonel Picqart in
vrijheid te stollen en of waar is dat de Regeering be
sloten zou hebben, Dreyfus te doen terugkomen.
De heer De Freycinet antwoordde op het eerste punt,
dat over de vrijlating van Picquart alleen de krijgsraad
beeft te beslissen en op de tweede vraag, dat daarom
trent de Regeering nog geen besluit heeft te nerr en en
dus ook niet heeft genomen.
De gouverneur-generaal van Madagascar heeft aan
zijn regeering bericht, dat de pest beperkt is tot Tama-
tave, De ziekte is aan het afnemen.
ITAIiIE. In de Kamer verklaarde de minister van
buitenlandsche zaken, Admiraal Canevaro, den 15 in alle
regeeringszaken de staatkunde van het vorige kabinet te
zullen volgen. Hij is daartoe gehouden, wat de bond
genootschappen betreft.
De betrekkingen tot de andere mogendheden waren
nimmer zoo vriendschappelijk als thans. Het handelsver
drag met Frankrijk zal zeker de laatste sporen van het
misverstand doen verdwijnen en een hartelijken toestand
I tusschen de beide landen doen ontstaan.
ZUID-AFRIKA. Een telegram uit Engelsche bron
meldt, dat volgens de bladen te Pretoria, vermoedelijk
de Engelsche, een machtige corporatie de Delagoa-baai
zal pachten na Maart. Zij heeft zich de controle over de
inkomende rechten, de spoorwegen en de havenwerken
verzekerd. De vlag zal onveranderd blijven, vreemde
troepen mogen niet landen. De Portugeezen zullen de
plaatselijke aangelegenheden blijven besturen.
llsterliazy te Amsterdam.
—Majoor Esterhazy hoeft uit den omtrek van Amster
dam en zelfs uit Almeloo tal van aanvragen om auto
grafen ontvangen. Bovendien zijn hem toegezonden vele
beleedigende brieven, ongeteekend, voor het meerendeel
gevuld met een vreemde combinatie van scheldwoorden.
Deze brieven gaven den heer Esterhazy aanleiding
een voor ons weinig vleiende vergelijking te maken met
de Engelschen. Tijdens zijn verblijf te Londen heeft hij
van dezen, die toch ook verklaarde tegenstanders van
hem en voorstanders van Dreyfus zijn, geen enkelen brief
onvangen, die eenige krenkende uitdrukking inhield.
(Handelsblad).
De schipper van de petroleummotorboot v. T.te
Anna Faulownais aan een gevaar ontsnapt dat
ernstige gevolgen had kunnen hebben.
Het oliekannetje waar hij mee bezig was de machine
te smeren sprong eensklaps uit elkaar door de gloeiende
olie vatten zijne hooidharen direct vlam. Gelukkig had
hij de tegenwoordigheid van geest onmiddellijk te water
te springen hij bekwam nu slechts eenige lichte brand
wonden.
Xuld-Scliarwwude. De heer G. W. Melchers
predikant alhier, heeftvolgens de «Telegraaf" ontslag
gevraagd uit deze betrekkingom zich geheel te kunnen
wijden aan de propaganda voor de beginselen der
«Sociaal-Democratische Arbeiderspartij".
Amsterdam. Den 16 vroeg werd de hulp van
de brandweer ingeroepen voor een brand in perceel 628
op de Prinsengracht bij de Vijzelgracht.
De brand had niet veel te beteekenen maar de gevolgen
waren evenwel ernstig genoeg.
De brand was ontstaan in de slaapkamer van den
heer A. G. G.gepensionneerd lnit.-kolonel van het
O. I. leger.
Vermoedelijk had hij in bed liggen rooken en was hij
in slaap gevallen voor de pijp uitgedoofd was. De bran
dende tabak schijnt het beddegoed in brand te hebben
gestoken en door den rook is hoogstwaarschijnlijk de
slapende gestikt.
De brandweer vond het lijk voor het ledikant liggen.
Haarlem. Zeven bloemistknechts alhier, hebben
zich gewend tot den Minister van Waterstaat enz.
met verzoek hier ter stede óók eene Kamer van Arbeid
voor de bloemist- en tuinlieden te willen instellen wijl
meer dan 2000 personen hier bij die vakken werkzaam zijn.
Warmeuliulzen. De heeren gebrs. Wilson van
Hoorn, zullen den 29 alhier in de vereeniging «Nut en
Genoegen" optreden. Aan niet-leden zal tegen entrée
gelegenheid gegeven worden de voordrachten te hooren.
Bij den biljartwedstrijd met 6 ballen in «de Mooriaan"
werden de prijzen gewonnen als volgtle, regulateur,
door K. 'Pronk 2e, barometer, door K. Quant, 3e, als
voren, door O. Schenk, Alkmaar 4e, horloge, door U.
Otto 5e, als voren, door C. Nannes. De 4 overige prijzen
bestonden in kistjes sigaren.
Het bestuur van de vereeniging „Het Friesch
Rundvee-Stamboek" heeft een belangrijken maat
regel ingevoerd. Van beslagen vee, van leden der
vereeniging, die op gortigheid worden onderzocht, zullen
de vrij van deze ziekte gebleken underen in het rechter
oor van het merk en een nummer der vereeniging voor
zien en hunne namen ter openbare kennis gebracht
worden.
Onderscheiding.
Door de jury van de te Weenen gehouden jubilé-
tentooustelling voor landbouw en boschwezen is eene
onderscheiding van den eersten rang toegekend aan de
Vereeniging «Het Friesche Rundvee-Stamboek voor de
wijze van inrichting harer stamboeken.
Hoog water.
Het eiland Marken is in den avond van den 14
ondergeloopen.
IFognum. Herkozen tot hoofdingeland van de
banne Wognum de heer D. Pels en tot lid van het dage-
lijksch bestuur de heer J. Best.
Hengstveulendepot.
Door de commissie van het Hengstveulendepot te
Rergen op Zoom, is ten gerieve van belanghebbenden
een handboekje verkrijgbaar gesteld, voor de in de eerste
dagen van Januari te verkoopen 16 driejarige hengsten.
Het bevat de voorwaarden van verkoop, benevens de sig
nalementen der te verkoopen hengsten; terwijl het tevens
is ingericht om de noodige aanteekenin gen te kunnen maken
Het is k 25 ct. te bekomen bij de Bergen op Zoom-
sche Boek-, Courant- en Handelsdrukkerij.
Scha gen. Den 16 werd de eerste volksvoordracht
vanwege het nutsdepartement gegeven. Een uitvoerig
programma gaf den velen aanwezigen een aangenamen
avond. De harmoniekapel gaf eenige nummers, de heer
F. M. Werner bespeelde de violoncel, de heer G. L. Kroo-
nenburg droeg eenige geestige literaire stukjes voor en de
Schager rederijkerskamer speelde een vroolijk tooneelstukje
«De twee vrienden".
Texel. Voor rekening van den heer P. Pool, te
K o 1 h o r n, werd aanbesteed het bouwen van een woonhuis
te Oudeschild, op Texel. Het minste werd ingeschreven
door den heer L. Klein, aannemer, te Helder, voor f 3547.
Schermerhorn. De rederijkerskamer «Amicitia"
alhier die 1 September 1858 werd opgericht, zal haar
40-jarig bestaan op donderdag, 22 December a.s., her
denken door het houden van eene openbare vergadering.
De op te voeren tooneelstnkken zullen in costumes ten
tooneele worden gebracht.
Eene welkome beschikking.
Bij beschikking van den minister van oorlog zal
weder eenmaal per jaar, en wel in de maand Januari,
worden uitbetaald het tegoed op de reserve-rekening van
de vrijwillig-dienende militairen beneden den rang van
officier.
Laatste Berichten.
De Italianen In Hrythrea.
ROME, 16 Dec. Bij de behandeling van de begrooting
voor buitenlandsche zaken in de Kamer, werd met 172
tegen 43 stemmen een motie verworpen van den heer
Bovio, waarin werd aangedrongen op ontruiming van
Erythrea. De motie was door den heer Canevaro afgewezen.
Cadettenschool
De sergeant Ph. Hehrels werd den 13 gerechtigd
tot het dragen van het teeken van 30jarigen dienst.
Volksvoordracht.
Den 15 werd in het lokaal Harmonie de tweede
volksvoordracht van dit saisoen gehouden. De spreker
van dezen avond, de heer R. G. C. Schroder, deed zich
kennen als een warm en beslist voorstander der geheel
onthouding. Op voor ieder bevattelijke wijze werden de
rampzalige gevolgen van het drankmisbruik geschetst,
hoe niet slechts gezondheid en intellect van drinkers
zeiven worden ondermjjnd en verwoest, doch ook zijn
nakomelingen tot in het derde en vierde geslacht slacht
offers worden naar lichaam en geest van zijne noodlot
tige onmatigheid hoe zijn gezin en naaste omgeving
mede lijden en mede oudergaan en welke vérstrekkende
sociale gevolgen deze ingekankerde volkskwaal na zich
sleept. Als overtuigd geheelonthouder bestreed spreker
niet alleen het drank misbruik, doch evenzeer de
voorstanders van het drank gebruik (den Volksbond),
die met de beste bedoelingen ter wereld de drinkge
woonte doen voortleven en daardoor, naar spreker's mee
ning, het kwaad doen voortwoekeren, dat zij zich vleien
uit te roeien. De meermalen te berde gebrachte, doch
naar sprekers overtuiging, nooit te vaak en te krachtig
herhaalde argumenten tegen de leer van den Volksbond
werden uiteengezet en de zaak der geheelonthouding werd
ieder op het hart gebonden. De schets van den onsterfe-
lijken Dickens «de dood eens dronkaards", na de pauze
door spreker voorgedragen, was een gepaste illustratie
van het warme pleidooi in den vooravond gehouden.
Gelnkkig, dit zij met allen eerbied voor spreker's
uitstekende voordracht en den heiligen ernst zijner over
tuiging gezegd, had het bestuur er voor zorg gedra
gen, dat de toehoorders niet met onverdeeld droevige
overpeinzingen huiswaarts moesten keeren. De heeren
Koger en Koster, welbekend en niet minder geliefd bij
het trouwe publiek van Volksvoordrachten, hadden zich
thans weder, gelijk immer, op eerste aanvraag bereid ver
klaard, hunne krachten ten beste te geven en ons te
vergasten op het genot hunner uitstekende muzikale
voordracht. Vóór en na de pauze werden ten gehoore
gebracht (viool en piano) «Allegro" en «Andante" van
Mozart, «Allegro" en «Larghetto" van Ries en «Gavotte"
van Böhm. Op meesterlijke wijze kweten beide artisten
zich van hunne taak de ademlooze stilte gevolgd door
daverend en herhaald applaus bewees hun, dat het pu
bliek hun spel wist te genieten en te waardeeren. Met
een woord van dank aan den spreker en de beide musici,
sloot de president de vergadering.
Het was een zeer geslaagde avond, het publiek was
talrijk en hield zich over het algemeen zeer rustig.