Buitenland.
Nederiand
Stadsbericiiten.
ons eenigszins voor den gek bield toen hijons het
eerste nummer toereikende, zeide »Voila mon prince.
Begreep die courantenventer den titel der courant niet
of was die titel onjuist
Waarom »Journal du Peuple waar dit blad zich
niet schijnt te wenden tot het geheele volk Bjj de
lezing van den inhoud kwamen wij tot het besluit dat
hier peuple wordt gebezigd voor populo, dat wil zeggen
de mindere klassen in de maatschappij. Het programma
van dezen >quotidien" vinden wij ook op vele muren
aangeplakt en luidt als volgt
»Het volk had niet zijne courant. Deze zal de zijne
>zjjn, omdat zjj zijne ellende, zjjne verontwaardiging, zijn
>opstand, zijne behoeften en zijne eischen zal uitdrukken.
»De volkscourant zal van dag tot dag eenvoudig en
»zonder haar te dramatiseeren de sombere geschiedenis
'schrijven der ellendigen, der proletariërs, der onterfden.
'Niets en niemand hebbende te ontzien, zal de volks-
'courant altijd de waarheid zeggen, de geheele waurheid,
»zelfs wannejr deze voor haar nadeelig zal zijn.
»De volkscourant zal eene groote plaats geven aan de
'sociale beweging, zij zal zich met het leven der werk-
»plaatBon bezig houden zij zal het orgaan zjjn van den
werkenden stand.
»De volkscourant zal zich nauwgezet onthouden van dit
afschuwelijke en walgelijke ding, hetwelk altijd eu nood-
»zakeljjk tot liegen veroordeelt, hetwelk altijd on nooa
'zakelijk besmet en doodt: »de Politiek."
»De volkscourant zal zonder ophouden on op allerlei
»wijze de dwaasheden bestrijden vaD het Nationalisme
»het anti-Bemitische banditisme het clericale bedrog, de
'leugens der politici de exploitatie van het kapitaal
»de onderdrukking onder al hate vormen.
»De volkscourant zal het hart en het geweten der
«menigte betwisten aan de misdadigers die deze vergif-
'tigen. Zjj zal de straat dat vaderland van den revo
lutionaire en van den daklooze betwisten aan do
'benden der reactie.
'Mannen van goeden wil, waarheid en recht, helpt ons."
Uit dit programma hetwelk wjj in zijn geheel en let
terlijk vertaald wedergaven kan de lezer zich een denk
beeld geven van hetgeen deze courant zijn zal. Wij
willen den inhoud en de strekking van het blad niet
beoordeelen, ook wij gevoelen medeljjden met allen die
op dezo wereld behooren tot de minder bedeelden, maar
toch zouden wij gewenscht hebben, dat eene volkscourant
zich wenden kon tot het geheele volk en zich niet be
paalde uitsluitend tot de armen en tot de handwerks
lieden.
Intusschen erkennen wij gaarne dat de schrijvers in
dit eerste nummer buitengewoon goed de pen hanteeren.
Bradamante, eene vrouw, geeft een heftigen aanval tegen
het leger zooals het thaus in alle groote landen bestaat,
Sebastian Fame schrijft een artikel tegen Rochefort,
maar waarom Michel ZevacoVolk schrijft met een
hoofdletter, en het Leeuw noemt ook al met een groote
L? en verder de bekende heeren méline, dupuy, coppée,
lomaltre enz. allen met kleine letters, dit vinden wij in
eene ernstige courant vrij kinderachtig.
Bovendien willen wij gaarne erkennen, dat wij dat
vleien van wat men dan uitsluitend »het volk" wil noe
men, buitengewoon overdreven vinden, temeer daar wij
hier veel meer edelmoedigheid bij de zoo verguisde bur-
gerjj ontmoet hebben dan by de zoo op de handen ge-
dragene werklieden. Wjj zouden eene courant wenschen,
die strjjdt voor de ongelnkkigen in de maatschappij, doch
die daarbij tevens aan do minder ontwikkelden de harde
waarheden deed hooren, waaraan deze grootelijks behoefte
hebben. Doch het is niet ons doel in do kronieken onze
sociale begrippen verder uit te werken, slechts wilden
wij aanstippen dat wij gaarne zijn socialist, zelfs eenigs
zins anarchist, doch niet blindelings naijverig en strij
dend tegen allen die iets in de wereld bezitten en met
opzettelijk voorbijzien van de weldaden door zoovele
rijken rondom hen verspreid.
De 'affaire" is thans van zeer veel belang. De vraag
is of het nieuwe wetsontwerp door de regeering voorge
steld en hetwelk eene bepaalde veroordeeling is der
rechters van de crimineele Kamer van het Hof van Cas
satie, door de Kamers, door de volksvertegenwoordiging,
zal worden aangenomen of verworpen. Intusschen is de com
missie van onderzoek, door de Tweede Kamer uit haar mid
den benoemd, sterk tegen het nieuwe wetsontwerp. Deze com
missie bestaat uit elf leden, met algemeene stemmen heeft zij
besloten dat na een door haar grondig ingesteld onderzoek
der aanklacht van Quesnay de Beaurepaire tegen de leden
der strafkamer, deze rechters ten volle het in hen ge
stelde vertrouwen verdienen. Met andere woorden, de
klachten van Quesnay tegen die rechters worden een
voudig beschouwd als lasterlijke praatjes. En met 9 te
gen 2 stemmen verklaart de commissie zich tegen het
wetsontwerp van het ministerie Dupuy. Voorloopig is
dit eene overwinning der Dreyfusards, doch wat zullen
de tegenstanders doen, en zal de Kamer de meerderheid
geven aan het ministerie of zal dit laatste moeten vallen
Helaas, vooreerst zien wij nog niet het einde van al
die twisten, en bljjft Parijs nog kalm, uit Marseille en
uit Algiers komen minder goede berichten. Daar gal de
reis van Rochefort aanleiding tot onlusten, vechtpartijen
en revolverschoten nationalisten, antisemieten, Dreyfu
sards raakten slaags, eu de politie had het hard te ver
antwoorden. Hopen wij dat eindelijk een einde kome aan
die twisten. Frankrijk is zulk een mooi en gezegend land
en men zou er zoo gelukkig kunnen zijn als in oen pa
radijs, zoo ieder tot het algemeen geluk wilde medewer
ken. Daartoe echter is noodig veel verdraagzaamheid
gevoel voor recht en wet. Vooral dit laatste, maar het
is wel vreemd dat in een land waar ieder de mond vol
heeft van de souvereiniteit van het volk, er nog zoove
len zijn, die hun geweten stellen in plaats van de wet.
Die menschen zijn niet kwaad doch hebben blijkbaar van
het woord wet niet het minste begrip. J. M. T.
raatjes. Waarlijk verheffend steekt hierbij af de waardige
ronding van do belasterde rechters. Wij bepalen ons
tot de mededeeling van het antwoord van president
Loew op de vraag, waarom de heer Bard, een der
jongere leden der Strafkamer, als rapportour werd aan
gewezen. De heer Loew sehrjjft
>De door mij gedane keuze van den heer B rd als
rapporteur, valt onder mijn volstrekte recht en ik ben er
niemand rekenschap van verschuldigd. Ik wil intusschen
wel zeggen, dat, behalve zijnen jjver, zijn plichtsbesef,
zijn uitnemend goede trouweigenschappen trouwens
waarin al zijne ambtgenooten deelen, de heer Bard nog
de eigenschap had van niet gehuwd en bjjgevolg minder
in vrouw en kinderen toegankelijk te zijn voor de smaad
redenen en bedreigingen met den dood in zekere Pers.
Vooral om deze reden heb ik hem gekozen en
de uitkomst heeft bewezen dat ik gelijk had.'
Deze enkele woorden zeggen meer dan boekdeelen
Hoe diep moet een volk gezonken zijn, waar dergelijke
redenen vóórzitten (en terecht voorzitten bij de keuzo
van een rechter-rapporteurHerinneren deze woorden
niet aan Picquart's noodkreet, vóór hij naar de militaire
gevangenis vervoerd werd»als men in mijn cel de
strop van Lemercier-Picard of het scheermes van Henry
vindt, geloove men niet aan zelfmoord dan ben ik om
gebracht Frankrijk moge er voortaan op snoeven, dat
het de toon-aangeefster der beschaving is, het staat
in die overtuiging alléén
Hoe waardeloos de gepubliceerde stukken en hoe ver
nietigend het oordeel der daartoe benoemde commissie
over het ontwerp ook zjjn de vrees is zeker niet
ongegrond dat de Kamer de Regeering steunen en het
ontwerp aannemen zal.
VER. STATEN. Een telegram van admiraal Dewey
uit Manilla van den 9 meldtTengevolge der pogingen
tot intimidatie van Amerikaansche werklieden gelastte
ik de gewapende opstandelingen San Roqne te verlaten.
Zij verlieten de plaats in den afgeloopen nacht, met uit
zondering van enkelen, die achterbleven en het dorp in
brand staken.
De Amerikanen hebben het dorp bezetalles is rustig.
FRANKRIJK. De enquête-Mazeau is gepubli
ceerd, zij telt 128 stukken. Het resultaat is één groote
nederlaag voor Beaurepaire, het ministerie, dat hem te
gemoet kwam en Mazeau, die der regeering ter wille was
Hiermede is alles gezegd! Al de beschuldigingen, en
verdachtmakingen tegen de strafkamer geuit, vormen
een slecht aaneengeschakeld geheel van nietswaardige me
dedeelingen eu allerzotste, op niets steunende koffiehuis
Kaatste Berichten.
Het revisie-ontwerp in de Fransche Kamer.
PARIJS 10 Febr. Na een levendige discussie zonder
eenig incident tusschen den rapporteur Renault-Molière,
de afgevaardigden Millerand en Camille Pelletan, die
tegen het regeeringsvoorstel spraken en den afgevaardigde
Rose de ministers Lebret en Dupuy die het ontwerp,
zonder nieuwe argumenten aan te voeren verdedigden,
werd het voorstel tot onttrekking vau revisie-zaken aan
de Strafkamer van het Hof van Cassatie aangeno
men met 332 tegen 216 stemmen. Het ministerie
behaalde dus een volslagen overwinuing.
(Wanneer dit ontwerp wet wordt, zal niet de Kamer
van Strafzaken, maar het geheele Hof van Cassatie in
vereenigde zitting van alle Kamers beslissen over het
verzoek om revisie van het vonnis van 1894.
Na deze beslissing kan het Hof niet, gelijk thans
nog mogelijk is, de onschuld van Dreyfus proclameeren,
maar moet het de zaak-Dreyfus verwijzen naar een krijgs
raad. Alfred Dreylus komt dan als beschuldigde, dus als
kapitein, terng en moet opnieuw terechtstaan voor mili
taire rechters.)
Andree's halion gevonden 1
PETERSBURG, 10 Febr. De ballon van Audrée met
de lijken der drie Noordpoolroizigers moet 7 Januari bij
Pit in het stroomgebied van den Jenissei door de Toen-
goesen zijn gevonden.
St. Fancras. De heer G. Kempers, hoofd der
openbare school, alhier, koint voor op de voordracht voor
hoofd van school no. 1 te Leerdam.
Hovcncarspcl. Donderdag, den 9, gaf het kin
derkoor, onder leiding van den heer P. Fransen, eene
goed geslaagde uitvoering van de operette 'Klaas en
Trien" en het 'Gouden Gansje."
Den 10 is het nieuwgebouwde Raadhuis in gebruik ge
nomen. Het oude is verkocht en zal worden ingericht
tot een r. k. naai- eu breischool.
Schernierliorn. De nederd. herv. gemeente al
hier, die tot nu toe altijd predikanten beriep van mo
derne lichting, heeft donderdag 1.1. met die gewoonte ge
broken. De kerkeraad verzocht den leden dier kerk, op
een stembiljet, dat aan huis word bezorgd, te verklaren,
welke richting zij voor een eventueel te beroepen pre
dikant de gewenschte achtten.
Aangezien het schijnt dat onder de predikanten van de
orthodoxe richting er nog al eens gevonden worden, die
zich niet door een min of meer laag t.ractement laten af
schrikken komt het menigeen voor, dat de wensch een
eigen dominé te hebben, tot deze verandering van rich
ting heeft geleid.
Brand te Leeuwarden.
Te Leeuwarden is Donderdagnacht de stroocarton-
fabriek met al de daarbij behoorende gebouwen afgebrand
De brand ontstond omstreeks 9 unr in het magazijn
waarin vele brandstoffen geborgen waren. Aangewakkerd
door den feilen wind, verspreidden de vlammen zich weldra
over het geheele uitgestrekte terrein. Aan blusschen
viel aiet to denken.
Plet magazijn de kantoren het machinegebouw de
pakhuizenalsmede een groote voorraad stroopapier
en steenkolen werden een prooi der vlammen.
Het Alg. Hbl. meldt nog
»Uren ver was de brand zichtbaar. De laatste trein
van Groningen kon slechts met moeite het nabijgelegen
station bereikon en moest daartoe met groote vaart langs
de vuurmassa en door den regen van vonken stoomen
»Er zijn geen persoonlijke ongelukken voorgevallen
Alles is op beurspolis verzekerd. Ongeveer 270 werk
lieden meerendeels gehuwdzijn zonder arbeid. De
ooizaak is nog onbekend."
Tot secretaris-penningmeester van de Wester
koog is benoemd de beer 1'. Beets te Oost huizen.
Een vernieuwd magazijn.
De hoofdroute, die de in wording zjjuuo zuidelijke
buitenwijk met het hart dezer gemeente verbindtZil
verstrand Ridderstraat en Payglop beiooft mettertijd
ongetwijfeld een der beste standen te worden voor onze
neringdoenden. Het behoeft dus niet te verwonderen
dat telkens weder een of ander magazijn langs dien weg
een verjongingskuur ondergaat. Zoo heeft nu de heer
H. van Gjjzen een modern winkelhuis doen verrijzen voor
zijn aan het Payglop gelegen magazijn voor dames- en
heerenconfectie, dat deze drukke straat weder niet weinig
verfraait en verlevendigten opnieuw getuigenis aflegt
van ook hier ter stede meer en meer ontwakenden onder
nemingsgeest.
Een jubileum.
Zondag den 19 zal het 40 jaren geleden zijn
dat de heer J. M. Otto werkzaam is bij het Stedelijk
Muziekkorps, alhier, waarvan b ij n a 25 jaren als direc
teur. In Juli a.s. zal deze kwarteeuw geheel vervuld
zijn. De jubilaris mag op dezen langjarigen tijdkring
zeker terugzien als op een van rusteloozen arbeid en
buitengewone werkkracht.
Weldadiglields-roncert.
Voor vrijdag, den 10, had men een muziekavond
ingericht, welks opbrengst moest strekken ten voordeele
van de R. C. oude mannen- en vrouwen-stichting alhier.
Zjjdie het initiatief hiervoor namen zullen met zeer
veel voldoening op hun streven kunnen terugzien. Uit
een muzikaal oogpunt beschouwdwas de avond zeer
gelukkig en de financiëele zijde gaf eveneens stof tot
groote tevredenheid: de zaal Harmonie" was zeer vol.
Bijzondoren luister verleende aan dit concert de mede
werking van mevr. Oldenboom-Ltitkemann van Amsterdam.
Onverschillig welk genre van liederen deze dame zingt,
óf het verheven „Panis Angelicus' van Cesar Franck en
het „Ave Maria" van Dubois; het eenvoudige „Wiegenlied"
van Brahms; het opgewekte „Als weer di lover sprnten
van v. Tetterode; óf het schalksche „Zich spiegelen van
Renardmen kan opnoemen wat men wilin al die
nummers toonde zij zich eene kunstenares van groot talent.
Mevr. Lan-Diikzen uit Pnrmerend zong met zeggings
kracht, gloed of teederheid, al naar het lied dit eischte
de concert-aria uit „Achillens" van Max Bruch, „Chanson"
van Arnold Spoel en „Wilhelmina van Nassaue", een
krachtig opwekkend lied van Loots. De heer v. Arnhem
slaagde zeer goed met de voordracht van „Slapedoe van
Fagelde twee andere liederen op oudhollandscben tekst
met muziek van Julins Röntgen waren evenzoo goed
doch mochten toch niet dien by val verwerven die aan
het eerstgenoemde te beurt viel.
Als violist trad op de heer Grolle van Amsterdam
met de Romance van Soendsen en „Air" van Bach. Zonder
op de uitvoering van de romance iets te willen aanmer
ken, boeide hij ons toch het meest in het stuk van Bach.
Dit air, alleen op de G snaar gespeeld, was voor hem eene
schoone gelegenheid zijnen warmen, breeden, bezielenden
toon te doen hooren. Tot de fraaiste oogenblikken be
hoorde ook de voordracht van het Panis Angelicus.
Mej. Weber begeleidde al deze nummers, benevens
eenige door ons niet genoemde, zeer goed.
Een waardig slot van dezen avond was de opvoering
van fragmenten uit het Weihnachtsoratorium van Mliller.
Op het tooneel prachtige groepen, voorstellende: de ge
boorte van Christus, de aanbidding der drie Koningen,
de vlocht naar Egypte en apotheose. Daartegenover op
de kleine gaanderij een gemengd koor, onder leiding van
den heer Schraderdat met orgelbegeleiding de daarbij
beboerende muziek hooren liet. De uitvoering gelukte
heel wel. Een zeer schoon gedeelte was de sopraansolo,
„Heilige Engel, Unter den Palmen" enz., in vereeniging
met het koor door mevr. Oldenboom voorgedragen.
Zooals men uit dit verslag kan opmakenwas het op
verschillend gebied een uitstekend geslaagde avond.
l»r. A. T. van Aken. f
Te 's-Gravenhage is na een korte ongesteldheid
overleden dr. A. T. van Aken sedert 1877 inspecteur
van het Midd. Onderwijs voor de provincie Noord- en
Zuid-HollandFrieslandGroningen en Drente. De
overledene was vroeger directeur der Rijks Hoogere Bur
gerschool alhier, later te 's-Gravenhage. De begrafenis
heeft Maandag te 11 uur plaats op Eikenduinen.
Nederlandsch Tooneel.
Zooals wij reeds berichtten, is de 3e abonnements
voorstelling der Kon. Vereeniging »Het Nederlandsch
Tooneel" bepaald op woensdag, den 15, in het lokaal
Harmonie. Wij kunnen thans mededeelen dat op
gevoerd zullen worden „Woorden blijven," een tooneel-
spel naar het franech van Paul Hervieu dat dinsdag
den 7, te 's Hage voor het eerst werd gegeven, alsmede
„Kleine Daisy," eveneens een tooneelspel, naar het engelsch
van Thomas Williams.
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
In de vergadering van den 10 waren alle leden
tegenwoordig. Na behandeling der notulen en uitgegane
stukken (welke laatste alleen bestaan uit een missive
aan den gemeenteraad waarbij mededeeling wordt ge
daan van het onderzoek en de goedkeuring der geloofs
brieven van de onlangs herkozen leden en tevens van de
herkiezing van voorzitter en vice-voorzitter) wordt aller
eerst de rekening over 1898 vastgesteld. Op verzoek
van den voorzitter wordt die rekening zooals de secre
taris die heeft opgemaaktnagezien met de bescheiden
vergeleken en in orde bevonden door de heeren S. de
Lange P.Bz. en Th. van Spall.
Vervolgens komen de ingekomen stukken ter tafel, als:
1. Een adres, door de Kamer te Breda ingediend aan
de Tweede Kamer der Staten-Generaalstrekkende tot
ondersteuning van een te voren aan hetzelide college
ingediend adres van de Kamer te Nijmegen om afschaf
fing te verkrijgen van invoerrechten voor goederen die
uit Nederland naar do koloniën worden gezonden en
omgekeerd. Daar de Nederlandsche fabrikant, die fabri
ceert uit grondstoffen, welke hij nit het buitenland moet
invoeren eerst voor die grondstoffen invoerrecht te be
talen heeft eu dan zijn fabiibaat weder belast wordt bij
den invoer in de koloniën heeft hij feitelijk twee malen
recht te betalen en staat aldus bij den bmtenlandschen
fabrikant achter. Daardoor wordt de concurrentie voor
bein hoogst moeielijk. In het adres wordt dan ook ge
wezen op het verontlastend verschijnsel dat de invoer
van Nederlandsche producten in de 07erzeesche bezittingen
van 46 pet. van den geheelen invoer (gemiddeld van
18351854) verminderd is tot 14 pet. in 1896. Met
algemeene stemmen wordt na discussie besloten aan dit
adres adhaesie te verleenen.
Een adres van de Kamer te Appingedam, strekkende
om bij gunning van werken, die worden aanbesteed voor
10
11