Je Erfgenaam van Mei No. 23. Honderd en eerste jaargang. s WOENSDAG 22 FEBRUARI. Ainsterdamsche Brieyeii. FEUILLETON. (DER MAJORATSHERR). ALküUAKSCHE COIIRVVT. Deze Conrant wordt Olnsila g-, Donderdag- en laterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f O,SO franco door het geheele rijk ff 1,— 3 Nummers f ©,06. Afzonderlijke nummers 3 ets. Prijs der gewone advertenties» Per regel fO.15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER ZOON. Telefoonnummer 3. VIII. De pers bemoeit zich toch ook met alles deze verzuchting zal zeker dezer dagen wel geslaakt zijn door een aantal jongens en meisjes, die zoo heel geheimzinnig een aardig plannetje op touw gezet hadden en nu zoo leeljjk in hun voornemens zijn gedwarsboomd omdat een couranten-man daarvan kennis heeft gekregen en de zaak aan de groote klok heeft gehangen. Wat dit plan netje was In een schrijven dat de leerlingen van de H. B. S. voor Meisjes en van andere onderwjjs-inrich- tingen ontvingen, wordt 't uiteengezet. Er wordt daarin geklaagd over de stijve verhouding, die te Amsterdam tusselien jongens en meisjes heersebt en een middel aan de hand gegeven om een meer ongedwongen omgang te verkrijgen. Waarin die stijve verhouding bestaat In het bewuste schrijven wordt zij als volgt toegelicht .Herinner u maar eens hoe gaarne gij dien jongen op straat hadt aangesproken of met dat meisje een eindje hadt meegewandelddoch de vrees dat men het gek zou vinden weerhield u. Het fatsoen brengt nu een maal mede dat men dit niet kan doen. Wat is echter fatsoen Freule de Savornin Lohman zegt zeer terecht in haar brochure »De liefde in de vrouwen-quaestie" »Ook laat datzelfde fatsoen toe met jongelui te gaan tennissen en met hen een lauge wandeling naar huis te ondernemen, als de jonge dame maar zorgt den tennis-bat als bewijs van onschuld in de hand te hebben. Maar 't fatsoen laat niet toe met een bevriend jongmensch te wandelen zonder dien bat en niet van een tennis-clnb komende, al heeft men overigens de meest onverschillige gevoelens ten opzichte van elkaar.'' Tegen dit fatsoen nudat we gerust misplaatst kunnen noemenwillen wij ons wapenen. De beste manier om dit te doen is ons te vereenigen tot een bond die zich ten doel stelt den zoozeer gewenschten vrijen omgang to bevorderen. Dit doel tracht bij te bereiken door gezellige bijeen komsten afternoon tea'spicnicsschaatsen- en fiets- rjjdenwandelen enz. Alleen jongelui van denzelfden stand en hetzelfde principe worden tot den bond toe gelaten terwijl ook op hun gedrag zal gelet worden." Zooals gezegd door de publicatie in de bladen is dit schrijven ter algemeene kennis gekomen vooreerst van de oudersin de tweede plaats van directeuren en directrices van onderwijs-inrichtingen en eindelijk van het groote publiek. Bij de eene groep is daarover veront waardiging ontstaan bij de andere is men in een ho merisch gelach uitgebarsten en alleen bij enkelen heeft men aan de gezonde kern van het streven recht doen wedervaren, 't Moet erkend, bij eerste lezing klinkt de circulaire bespottelijkwat zij trouwens gemeen heeft met alles wat ongewoon is. Jongens en meisjesdie hun hoofd bij de studie dienen te houden en zich druk gaan maken over den vrijen omgang onwillekeurig vraagt men op wreveligen toon of de kwajongens niets beter te doen hebben. En dan dat citeeren van de brochure »De liefde in de vrouwen-quaestie", waarop men is losgestormd in de hoop van pikante zinswendingen en misschien wel van geheimzinnige onthullingen 't is ook maar zoo-zoodat jougeluidie zich zoo onschuldig voordoen, naar een dergel ijk boek met groote voorliefde grjjpen. Maar aan den anderen kaot staan feiten die zooveel sympathie geven voor het streven dat de bezwaren over de vroeg-rijpheid daarbij in hot niet vallen, 't Pleit voor jongens wanneer zij er prijs op blijven stellen om te gaan met fatsoenlijke meisjes van hun standen daaruit spreekt een onbedorven karakter, waarop vele Hoogere Burgerscholieren en gymnasiasten niet meer kunnen bogen. Wil men weten, waar velen hunner nu hun vermaak zoeken, omdat fatsoenlijke jonge meisjes zich op een afstand moeten houden Men leze maar eens de jaarverslagen, waarin de Amsterdamsche middernacht-zen delingen van hunne ervaringen verslag doen en men zal met ontzetting daaruit zien, hoe een belangrijk contingent van de bezoekers der café's met vrouwelijke bediening wordt gevormd door schooljongens en hoe men hen ook kan aantreffen met geld, dat zij de Hemel moge weten hoe hebben gekregen, in bordeelen en rendezvous. Er zijn in Amsterdam verscheidene leerlingen van H. B. S. en gym nasia, die veel beter met allerlei beruchte inrichtingen in de stad vertrouwd zijn, dan bezadigde ingezetenen, die jaren lang in Amsterdam hebben gewoond. Dat is geen overdrijving: ieder, die lust gevoelt eens een wan deling te maken door de buurten, waar de onreinheid aan de deuren en de vensters is geposteerd, zal zich er over verbazen, dat daar zooveel jongens komen, die beter deden hun lessen voor deu volgenden dag te leeren. Voor de ouders is 't ondoenlijk daarop toezicht te houden een jongen, die geen schrede onbewaakt kan doen, is op school het mikpunt van al zijne mede-scholieren. De verleiding ligt in Amsterdam door de geheele stad zoo open en bloot en de prostituée's zijn niet kieskeurig met haar lonkjes. Een jongen van 17 jaar gevoelt zich nog bovendien gefêteerd, wanneer hjj door een priesteres van Venus wordt aangesproken kon hjj zjjn vrijen tijd wijden aan wandelingen, spelen, sport-liefhebberijen met makkert en meisjes van zijn leeftijd, hij zon van de straat worden gehouden en veel minder gevaar loopen bedorven te worden. Daarom zijn er zooveel ouders, die hun kinderen een fiets geven en aan voetbal of tennis laten meedoen dit houdt hen van veel kwaads terug Op den duur echter verveelt 't- om altijd met jongens om te gaan is 't nu niet beter, dat de beschaafde meisjes iets van haar onnatuurlijke stijfheid afleggen en zij allen met elkaar een bond vormen, waar allen waken voor jle handhaving van de wellevendheid en het decorum. De invloed van meisjes op jongens is zoo gunstig en wanneer zij maar geregeld met elkaar omgaau is er geen ruimte voor sensueele gedachten. Nog onlangs sprak ik een leeraar aan een H. B. S. met vijfjarigen cursus, die in de vijfde klasse ook aan eenige meisjes les geeft. Hij is van principe een anti-feminist en ziet, erg kortzichtig, in de emancipatie der vrouw een onnoodig zich dringen in ambten, die aan den man toekomen. Daarom ziet hij het ook met een eenigszins boos oog aan, dat de meisjes 6) Mevrouw Liesje schudde het hoofd. »Ik heb 't er heel niet op begrjpen gehad, dat ge hem een uitnoodi- ging gestuurd hebtdat zou je toch vroeger nooit in de gedachte gekomen zjjn. Toen heb je wel eens gtzegd »Dat zouden we nooit durven doen om een hoog edel geboren graaf bij ons arme landbouwers op visite te vra gen en nu doet ge op eens of hij uws gelijke is Wcedend ging de burgemeester de kamer op en neer: «Zwjjg Je begrijpt er heelemaal niets van Rijksgraaf vóór rijksgraaf natoont onze vriend Rudiger en zijne echtgenoote het dan nietdat ze wèl met ons kunnen omgaan? En dat zijn ook graven von Niedeck en millionaire op den koop toeDie weten echter van geen trots en van geen hoogmoed zooals die ver vloekte kerel in zjjn schapenvacht! Die gek! Die vrek, die kleerenjood die zich niet schaamt om als een bede laar als een voddenraper over straat te gaan!" En met deze woorden ging hjj driftig de kamer uit. En evenals in het jaar 48 een dof gemompel van op- roerigen haat door het gansche volk ging zoo liet ook thans de tong van den burgemeester als een alarmklok zich hooren op burgers, op!!" En alles stroomde naar de hoeken der straten en schold en raasde en vloekte, steeds dreigender en onheilspellender. Baas handschoenmaker echter schndde weemoedig het hoofd, terwjjl hjj schouderophalend zeide«Kalm, kinde ren, houd je kalm Wat geeft 't of we ons zoo driftig maken Een rijks- en erfgraaf is nog geen koning die men door een revolutie onttronen kan. Die Niedecker zit daar veilig in een oDinneembare vesting, en eer vriend Hein hem er uit uitgooit, helpt al ons stormloo- pen toch niets »Zoo en moet men zich dan van zoo'n gek maar alles laten welgevallen Heeft de gravin het niet zelf gezegd dat een krankzinnige in een gekkenhuis thuis hoort?' «Ja, dat kan de gravin gemakkelijk zeggenwant 'tis haar eigen familie, maar ons gaat 'tniet aan!" »Daar zou nog wel wat tegen te zeggen zjjn lieten zioh meerdere stemmen hooren »Jongens dat zou koren op onze molen zjjn als dat dien hoogmoedigen schurk eens overkwam «Vraagt het eens aan den advocaat of we hem die kool niet op de een of andere manier kunnen stoven." «Laat graaf Rudiger er echter vooral niets van merken geen enkel voornaam personage heeft graag een neef in het gekkenhuis «Och kom hjj en de gravin zjjn de eersten geweest die hem krankzinnig genoemd hebben «Ik zeg je, praat er eerst met den advocaat over «Van avond polsen wjj den graaf, .de wijn maakt de tong los «Goed, van avond f' Met onweer bezwaugerd waren de hoofden, toen allen huis waarts gingen. De smaad, hun door giaaf Willibald aan gedaan, knaagde aan hun eergevoel, en de een zette deu ander hoe langer hoe meer op, of werd woedend wanneer hier en daar een enkele stem zich deed hooren die vroeg: of 't dan eigenlijk wel zoo heel onbegrjjpeljjk was, dat een menschenschuwe zonderling zich niet gaarne in gezelschap begaf De zon neigde zich ten ondergang, in koortsachtige opwinding zetten de oudere en jongere dames zich ein delijk voor hare spiegels, ten einde de boeien der papil jotten te doen springen Als 't nu maar ophield met regenenDe moeders konden stevige leeren laarzen aantrekken maar de dan sende dochtersOch kom men had zich in dergeljjk omstandigheden reeds zoo dikwjjls weten te behelpen dat men dit heden ook best kon doen. Bij gebrek aan een buurrjjtuig deden de reusachtige groote klompen uit stekende diensten, die daarom in Angerwies in hoog aan zien stonden en de achting genoten die het doelmatige overal ten deel valt. zich zoo ontwikkelen maar dat alles neemt niet weg, dat hjj mjj onomwonden verklaarde 't een voorrecht te achten om in een klasse van oudere mannelijke leerlingen ook meisjes te hebben. In den omgang heeft hij nooit iets gedwongens kunnen bemerken alleen treft 't hem telkens weer, hoe de enkele aanwezigheid van vronweljjke leerlingen vooldoende is om den manneljjken hun ruwheid te doen afleggen en een beschaving bjj te brengen die anders eerst op rijperen leeftijd wordt geapprecieerd. Een jongen, die vloekt of gemeene woorden gebruikt in tegenwoordigheid van een meisje, wordt aanstonds door de klasgenooten als een minder-waardige beschouwd en dat is voor hem een harde les om in het vervolg wat meer aan de geciviliseerde vormen te hechten. Waarom kunnen thans die voordeelen ook nog niet buiten de school worden uitgebreid Als schaatsenrjjden en tennissen en dansen geoorloofd is aan jongens en meisjes waarom zouden zij dan ook niet bij elkaar mogen zjjn bij gezellige samenkomsten picnics fiets- en wandeltochten Juist de onreine gedachten worden geboren door het isoleeren der beide groepen en daaruit vloeit heel veel onzedeljjks voort. Ik zou 't eens langs een anderen weg willen probeeren en zoodra mjjn dochter oud genoeg is om lid van den Bond te worden geef ik haar, in haar braafheid genoeg vertrouwen hebbende, gaarne daartoe ver lof. Meisjes, die dezen Bond willen gebruiken voor iets verkeerds, zouden buiten de club in een groote stad als Amsterdam toch genoeg gelegenheid hebben om aan haar booze plannen gevolg te geven. Wat de jongeluidie op het cogenblik zoo druk besproken worden verzuimd hebben is, dat zij daarin niemand gekend hebben, die cachet aan hun bedoelingen had kunnen verleenen. Er zjjn in Amsterdam genoeg vooruitstrevende onderwijzers en andere mannen van autoriteitdie wel iets moeten gevoelen voor den ge wenschten vrijoren omgang en zeker wel bereid zouden geweest zjjn zich met de leiding en het toezicht te belas ten. Had men hunne namen kunnen noemen, dan zou de zaak daardoor aanstonds een veel serienser karakter hebben gekregen. Nu weet de uit den aard der zaak achterdochtige vader of moeder niet, ook al wordt veel voor het beginsel gevoeldof men hier wel met een eerlijke toepassing heelt te doen en dit maakt 't verklaarbaar dat de eerste afternoon tea, die Zater dag j.l. werd gehouden, slechts door een tiental meisjes en even zooveel jongens werd bezocht. Ook de directrice der H. B. S. voor meisjes had haar discipelen gewaar schuwd om daarheen te gaan, wat begrjjpeljjk is, nu hare inrichting speciaal in de couranten was genoemd en zjj de verdenking van zich moest werpen, dat zij met de bedoelingen der jongelui sympathiseerde of deze zelfs in de hand had gewerkt. Alle begin is echter moeilijk en zjj, die het initiatief hebben genomen, kon den niet vermoeden, dat de groote pers daarvan kennis zou krjjgen en er zelfs entre-filets aan zonde wjjden. Op den duur zullen zjj wel inzien, waarin zjj hun eerste optreden hebben gefaalddoen zjj met die ervaring winste en laten zjj het beginsel ongeschonden, dan geloof Een half uur vóór den bepaalden tijd, hoorde men dan ook een eindeloos: «klipp-klapp-klipp-klapp" over de on gelijke straatsteenenat en toe door een zacht gilletje afgebroken wanneer een dezer houten beschermengelen in modder of plas bleef steken. Groote parapluies en fladderende omslagdoeken verbor gen, voor de nieuwsgierige toeschouwers al de pracht die eerst aan de deur van het Hotel onthuld zou worden. Hier en daar zag men een zwaaiend lantaarntjedat vóór een der notabelen werd uitgedragen en al naar dat er één of twee lichtjes in brandden wist men tot welke categorie de naderende behoorde. De feestzaal vulde zich meer en meer. De heeren, in zeldzaam lange rokken, met wit garen handschoenon. De advocaat, de apotheker, de dokter en nog enkele «overdreven" fatterige jongelui hadden glacé handschoenen aangetrokken allen sterk ruikende naar pomade en muskus. De schutters met de gedenkpenningen, of wel met de een of andere medaille in het knoopsgat, de niet-sehutters met een klein bouquetje op de borstdatmet het oog op deze bloemenlooze maand Maartuit schitterende stroobloemen bestond. De dames hadden zich allen de ongeloofeljjkste moeite gegeven om elkaar den loef af te steken. De mama's hadden zich harer waardigheid bewust in stemmige kleuren gekleed zwartdonker blauw koffie bruin, lila en grjjs, nuancen die echter allen aller liefst door het driehoekig opgevouwen kanten ficbutje van crêpe de Chine verlevendigd werden, zonder welk fichutje er eenvoudig geen Angerwiesensche balmoedor denkbaar was. De oudere dames hadden reusachtige kanten mutsen op 't hoofd, een met bloemen omkranste, me veeren getooide met kant bezette en met linten te zamen ge houden soort van luifelhoed, die, door hun echt schoon- moederlijken aanblik, alle vrijers het hartin de schoenen deed zinken zoo krijgshaftig droegen de dames dit zoo s atig versierde hoofd op hare schouders. De middelsoortde nog niet vergrijsde dames glim lachten bloemzoet onder de in breede vlechten geslingerde haren die als een wonder van vlechtkunstkunstig om

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1899 | | pagina 1