De tuberculose bjj meuscli eu dier. De Erfgenaam van Mei No. 59. Honderd en eerste jaargang 1899. VRIJDAG FEUILLETON. 19 MEI. ii. (DER MAJORATSHERR). ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt Blnsd» g-> Bonderd ag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprgs per 3 maanden voor Alkmaau f 0,80 franco door het geheele rijk f 1, 3 Nummers f ©,06. Afzonderlgke nummers 3 cta. Prijs der gewone advertentlcn s Per regel f 0,14. Groote letters'naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER ZOON. Telefoonnummer3. Van nog grooter practisch belang is het overbren gen van de besmetting door de melk die trouwens ook in de verspreiding van andere besmettelijke ziekten dikwijls een groote rol speelt. Dierproeven en bacteriologisch onderzoek hebben ontelbare malen bewezen, dat melk levende tuberkelbacillen kan bevatten maar hier kan men helaas ook bewijzen te over aanhalen van besmettingwaarbij iedere andere wijze moet worden uitgesloten. Een enkel voorbeeld uit velen te citeeren is wellicht nuttig. Zoo verhaalt Dr. Stang (Baden) een waarneming bij een jongentje van 5 jaardat altijd gezond was geweest en gezonde ouders had, en na enkele maanden ziekte aan darmtuberculose stierf. De koe, waarvan het kind steeds de melk dronk bleek bij slachting in vrij hevige mate te lijden aan tuberculose. Dr. Demme chef van het kinderziekenhuis te Bern citeert 4 gevallen van tuberculose bij kinderen waarbij elke andere oorzaak dan de melk beslist is uit te sluiten. Dr. Gosse, te Geneve, doet het tragisch verhaal van den dood van zijn zeventienjarige dochter. Het meisje was altijd gezond en levenslustig geweest en was lichamelijk goed ontwikkeld. Er bestond geen enkel verschijnsel waaruit men zou hebben kunnen afleiden dat de ziekte reeds vroeger aanwezig kon zijn geweest. Na 10 maanden sakkelens stierf ze. Haar vader had zelf den moed het lijk te openen en vond uitgebreide tuberculose van darmen en buikvlies als de oorzaak van den dood. Bjj het daarop volgend nauwkeurig onderzoek bleek het, dat van de vijf koeien, op het buitengoed van Dr. G. gestald en waarvan het meisje steeds gewend was de versche melk te drinken vier tuberculeus waren. In een pensionaat te Parijs stierven 5 van de 1'2 meisjes aan darmtuberculose. De koe van het instituutdie alleen de melkleverancierster was bleek aan uitgebreide uiertuberculose te hebben geleden. Hoeveel gevallen van voedingstuberculose bij kleine kinderen overigens niet geconstateerd worden, kanalleen met een vraagteeken worden beantwoord. De melk kan besmet geraken laDgs verschillende wegen 1°. ook weer door bezoedeling, ten gevolge van smet stof (afkomstig van mensch of dier), die aan de tepels kleeft of in het vaatwerk is geraakt 2°. doordat de in het bloed van ernstig zieke dieren circuleerende bacillen in de melk kunnen worden afgezet; 3°. doordat het uier zelf lijdende is aan de ziekte (meestal naast andere organen), waardoor de bacillen in zeer groote hoeveelheid in de melk kunnen geraken. In de melk, zooals ze aan huis wordt geleverd, wer den dikwijls levende bacillen aangetroffen, soms zelfs in 4 van de 28 melkproeven. Wel is in die mengmelk meestal het aantal bacillen niet grootdoordat b. v. slechts enkele dieren de bacille n leverdenen de overige melk dus ten dezen opzicht e feitelijk als verdunning diende. Het gevaar voor meerde re verspreiding der ziekte wordt daardoor echter des te grooter hoewel het voor ieder individu aanmerkelijk is verminderd Sommige gebruikers wenschenen er is zeer zeker iets voor te zeggen altijd de melk van een en dezelfde koe voor hun kinderen. Wanneer dan toevalliger wijze zoo 'n dier in vrij hoogen graad is aangetast, of vooral wanneer het leed aan uiertuberculose, kan dergelijke melk, zooals uit de geciteerde voorbeelden blijkt, feitelijk fataal worden. Ook in boter eu kaas, uit dergeljjke melk bereid, kan zich de smetBtof langen tijd conserveeren. Gelukkig is er een vrijwel afdoend middel dat door ieder kan worden toegepastwaarmee men het gevaar kan voorkomen. Dat is de melk te koken. Ook om andere redenen is het nuttig deze maatregel toe te passen. Het gevaar voor tuberculose is echter een der meest ernstige aanwijzingen om dit, waar het kan, nooit te verzuimen Pasteuriseer en van de melk (herhaald verhitten tot 70° A 80°) kan eveneens voldoende geacht worden. Voor do praktijk is dat in zooverre van belang als er melk inrichtingen zijn die de naceelen van het koken door pasteuriseeren voorkomen, en toch de voordeelen hiermee verkregen, door het dooden van bacteriën, bereiken. Ook bij dit voedingsmiddel laat evenwel do toebereiding dikwijls heel wat te wenschen over Bovendien is het bij de kindervoedingwat toch al zoo'n teere kwestie is in het oog van vele deskundigen niet nuttig de melk te koken terwijl de verteringsorga nen der kinderen juist de meest vatbare zijn, voor allerlei ziekten ook voor tuberculosis. Het behoeft derhalve geen verder betoog, dat het vóór alles nuttig zou zijn als men alleen de melk betrok van tuberculose-vrije koeien. Dan kan men verondersteld dat de reinheid bij de behandeling zoo weinig mogelijk te wenschen overlaat, en het gezin en personeel van den veehouder gezond is verwachten, dat dit gevaar, ook zonder koken, niet beBtaat. We zien dat de bygiène die de gevaren bloot legde ook niet wachtte met haar weermiddelen aan te wijzen. Het radicale middelom deze belangrijke besmettings- wijze, door de eerste levensmiddelen te keeren ligt op speciaal veeartsenijkundig terrein. Dat zou moeten bestaan in uitroeiing of waarschijnlijk beter gezegd zooveel mogelijk beperken der ziekte bij het rundvee. Ook oeconomisch, het behoeft niet gezegd te worden zou daardoor een belangrijk kapitaal kunnen worden uitge wonnen. Des te meer is dat esn eisch des tijds, omdat de ziekte zich bij het rundvee uitbreidt. De vleeschkeuring die vooral in het buitenland met nauwkeurigheid wordt toegepastbewijst data priori trouwens kon men het verwachten. Reeds door de besmet telijkheid is het waarschijnlijk, tenzij de omstandigheden ongunstig zijn. Integendeel echter zijn de omstandigheden juist veel gunstiger geworden voor de uitbreiding. Het veeslag werd met zorg veredeld en verfijnd, maar daar door tevens minder resistent gemaakt tegen alle invloe den van buitenook tegen de invasie van bacteriën. Bovendien zijn de communicatiemiddelen in die mate verbeterd, dat een zelfde ziek dier nu dikwijls op vijf marktplaatsen haar smetstof kan deponeeren, voordat ze weer ergens wordt gestald of geweid. Gelukkig zijn we tot dusver in ons land niet in de meest ongunstige conditie gebleken, terwijl ook Noord- Holland waarschijnlijk niet het meest aangetast zal blgken. Maar wat niet is, kan worden. 't Is derhalve aangewezen, om de groote hygiënische en oeconomische belangen die op het spel staan van overheidswege, maatregelen te nemendeze ziekte zoo spoedig mogelijk met kracht te bestrijden. Tot voor een paar jaren behoorde deze wensch tot de vrome. Nu we evenwel in de tuberculinisatie een middel heb ben, om ook de minst aangetaste dieren met groote zekerheid aan te wijzen, behoort, zooal uitroeiing, dan toch beteugeling dezer ziekte geenszins tot do onmoge lijkheden. Laten we hopen, dat de commissie, die dit vraagstuk, voor eventueele wetgeving in dezen, bestudeert, in verband met een te verwachten wet op rijkskeur van alle vleesch doeltreffende maatregelen zal weten voor te stellen, om de nadeelen en gevaren, die we door deze veeziekte onder- caantot een minimum te reduceeren. S J. WESTER. 35) ZESTIENDE HOOFDSTUK. Klanken klinken, vogels zingen, overal is vroolijkheid En de Hemel wordt steeds blauwer, vreugde is er wijd en zijd. De jager nam nogmaals zijn hoed af en wendde zich met een smeekenden blik tot Pia en deze voldeed met een vriendelijken glimlach aan zjjn onuitgesproken ver zoek. Ditmaal noemde zij zijnen naam geheel naar be- hooren, ja het was zelfs met eenigen nadruk, dat zij zeide Mijnheer de bosch-beambto Karl Hellmuth Oom Willibald groette hom vriendelijk van af zijn muildier. »'t Is me zeer aangenaam, mijn waarde! Ik heb de eer mij zeiven ook voor te stellen. Mr. Reginald Luxor 1 zwaarbeproefde vader van deze schoone wegloopster. «Pleegvader meent u, oompje! Officieel moogt u mg waarlijk niet met valsche vederen tooien De graaf lachte min of meer gedwongen, hij herstelde zich echter spoedig. «Ondeugd die je bent, ik had juist eens met mijn groote dochter willen pronken 1 Nu, «oom is ook een mooie waardigheid, niet waar, mgn beste heer U wilt zeker wel dadelijk met mij ruilen, niet waar Maar nu smeek ik je kinderen, help me toch eens van dezen edelen viervoeter af. Ik heb geen gevoel meer in mijn beenen, zóó heeft die ellendeling me door elkaar geschuld. Hè hè, Goddankdaar heb ik weer vasten grond onder de voeten en Rudesheim gelukkig reeds in t. gezicht, alles liever dan weer dat dier te bestijgen. Vooruit, meisjes, zullen we onze beenen eens aan 't werk zetten, en gij, mijn waarde heer, neem nogmaals mijn hartelijken dank aan, dat gij onze Lilian zoo vriendelijk in uw hoede hebt genomen Dat was me daar een echt romantische geschiedenis met dien Hans, en een deserteeren uit liefde mag niet bestraft worden. De arme Lilian was er echter slecht aan toe, ze kwam zeker allerongelukkigst bij uaan.hèP" «Nou, dat kan je nog wel aan haar kapsel zien 1" viel Fransje haar vader in de rede. «Overigens moet u mijn vriend Hellmuth nog heel anders bedanken want als hij onze amazone niet juist bij tijds in zijn reddend uitgestrekte armen had opgevangen, dan had Lilian op een zeer onaangename wijze met de straat- steenen kennis gemaakt.'' «Wel sapperlootriep de pseudo Mr. Luxor ver schrikt uit, terwijl hg, nog min of meer stijf in de beenen, naast Hellmuth voortstrompelde. Fransje hing reeds weder aan Pia's arm en slenterde bedaard achter de heeren aan. Zij trok haar nichtje dichter tot zich en keek haar, met haar groote levende oogen nieuwsgierig aan. «Hoeveel biggen heeft hij wel?'' vroeg zij. «Biggen Wie 1 «Wel, die daar voor ons, je redder in dien jachtkiel «Biggen.... wat meen je toch daarmede?" vroeg Pia. «Nou, ik meen natuurlijk geen jonge varkentjes, maar kinderen Kinderen, zooals gewoonlijk alle huisvaders er in kleiner of grooter getale op na houden Freule von Nordlingen wist niet wat zij er van denken moestzij keek van verbazing op de spreekster neder «Hij getrouwd «Wel natuurlijk heeft hij dat soms voor je geheim gehouden vroeg Fransje met fonkelende oogen. «Neen zeker niet integendeel stotterde Pia voorzichtig«Maar hoe weet jij dat V" «Hoe ik dat weet? Ja, dat weet ik uit goede bron zie je, zoo'n ezeldrijver heeft veel menschenken- nis, zoo'n man ziet iederen dag zoo veel gezichten, die hij dan natuurlijk grondig bestudeert!" «O zoo! Dus heelt de ezeljongen 't je verklapt?" zeide Pia en hot was haar als ademde zij ruimer, als gevoelde zij zich verlicht, zij lachte zacht. «Waarop bouwde hij die wetenschap «Op algemeene kenteekenenHg heeft dien bosch- mgnheer goed aangekeken en zag aan zijn ernstig ge zicht en zijn bedaard gedrag dadelyk dat hij een huis vader was, zie je. Het was ook immers al te gek geweest, als je met een jongen man zoo moederzalig alleen «en solo" op do Chaussee gekuierd hadt Daar had je weer die ijverzuchtige klank in haar stem Juist wilde Pia lachend antwoorden, toen een zacht geplas in het wa'er Franjes aandacht eensklaps geheel in beslag nam. Snel keerde zij zich om en zag hoe de ezeldrijver steentjes verzameld had die hij over het water vlak deed scheeren. Dat was juist iets voor Fransje De arm waarmede zij haar nichtje zoo stevig had vastgehouden zakte, en achteruit loopend sloeg zij het spel met de grootste belangstelling gade, totdat het haar eindelijk te machtig werd en Pia haastig loslatende, stond zij met een paar groote stappen naast den ezel drijver. «Daar deugt heelemaal niets van, je moet heel anders, veel platter gooien, anders springt hij van zijn levens dagen niet De jongen grinnikte van plezier. «Ja, dat is zoo gemakkelijk niet als 't wel schijnt zeide hij. «Bij drie keer gooien gelukt het meestal maar eens Fransje had de handen minachtend glimlachend op den rug gelegd. «Nou, nog eens, en dan kom ik aan de beurt." «Maar° kind zei Pia verschrikt, en papa Willibald keerde zich om, terwijl hij eensklaps het gesprek afbrak, en lachte vroolijk om dien grap. «Wel ja, daar moet die wildzang weer aan mee doen Natuurlijk Ilaha in Lugano was dit een algemeen bemind spelletje, en Fran-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1899 | | pagina 1