Anisterdamsche Brieven.
kalm on rustig als gewoonlijk, bjjzonder veel belangstel
lenden waren niet aanwezig. Tegen de gewoonte waren
de buitenhekken aan den Boschkant en aan de zijde van
't Bezuidenhout gesloten. Als er een rijtuig kwam aan
rollen werd de poort geopend door een militairen sleu
telbewaarder, schildwachten presenteerden 't geweer, en
de gast mocht passeeren. Op 't voorplein stonden mili
taire wielrijders geschaard, klaar om brieven of telegram
men naar den Haag te brengen.
Wanneer men de breede treden van het bordes opstjjgt
komt men in de vestibule, voor deze gelegenheid ver
sierd met een prachtige marmeren fontein, in 1732 door
Xaverie vervaardigd. Portretten van sommige onzer stad
houders met hun gemalinnen versieren de wanden. Rechts
is de spreekkamer, waar ook al weer geschilderde por
tretten van vorstelijke personen prijken. Links van de
trap is een kamer tot secretarie ingerichtdaarnaast is
het kabinet voor den directeur van het protocol, vlak
bij deze bureaux is het telefoonkamertje. Men ziet, dat
er zooveel mogeljjk voor een goede inrichting is gezorgd.
Nadat de secrotarissen benoemd waren werd besloten
in 3 afdeelingen te vergaderen
le afdeeling Betreffende voortgaande vermindering der
bewapening.
2e afdeelingDuidelijker en vollediger regeling der
oorlogsgebruiken.
3e afdeeling Uitbreiding van het internationale arbi
tragestelsel.
De samenstelling van de verschillende afdeelingen werd
verdaagd tot de volgende zitting.
De drie afdeelingen zullen afzonderlijk vergaderen in
de groote witte eetzaal de Chineesche zaal en de Ja-
pansche zaaldie geheel voor dat doel zijn ingericht.
Algemeene vergaderingen zullen worden gehouden in de
Oranjezaal.
Bij de opening hadden enkele binnen- en buitenland-
sche journalisten plaats gekregen op de galerij in de
koepeldaaronder was als eenige dame Bertha von Sütt-
ner, zoo iemand dan had z ij zeker recht op die plaats.
Een der buitenlandsche verslaggevers die tevens voor
illustraties fotografeertwas in de zaal toegelaten om
opname te doen.
Bij het binnentreden van de vestibule werden de af
gevaardigden, namens H. M. de Koningin welkom ge-
heeten door den intendant der paleizen in gala-costuum.
Kwart over twee had de opening plaats.
De openingsrede is ook ten uwent reeds bekend en
behoeft dus geen herhaling.
Nog even wilde ik spreken over den plechtigen dienst
die ditmaal zeer indrukwekkend was gehouden in de
Russische kapel aan den Ouden Scheveningschen weg.
Gewoonlijk wordt de geboortedag van den Czaar hier
door een bjjzonderen dienst gevierd, maar ditmaal nu
die verjaardag samenviel met de opening der conferentie,
waren vestibule, receptiezaal en de kapel zelf rijk met
levende bloemen en groen versierd. Al de afgezanten van
den Czaar naar het Huis Ten Bosch waren aanwezig, in
ambtscostuum, ook die van Frankrijk, van Bulgarije en
vau nog meer staten woonden den dienst bij, evenals
onze minister van Buitenlandsche zaken en Jhr. van
Karnebeek, de Vice-President van de Conferentie.
Over 't algemeen rekent men op een langdurig verblijf
van de gedelegeerden alhier. In de meeste hotels zijn
kamers besproken voor 6 weken, maar de hotelhouders
rekenen op langer tjjd. De conferentie zelf zal verder
geheim bljjven. Door do Journalistenkring is een zaal in
't Zuid-Hollandsch koffiehuis op de Groenmarkt voor de
binnen- en buitenlandsche pers beschikbaar gesteld, waar
iederen dag na afloop van de conterentie ter inzage zal
zijn een uittreksel uit het dien dag verhandelde, voor
zooverre de Voorzitter het voor publiciteit geschikt acht.
Een zeer luisterrijk feest wordt op touw gezet door eene
Haagsche commissie. Pulchri Studio zal zijne medewer
king verleenen voor zijn terecht zoo genoemde tableaux.
Dat feest zal, ben ik wèl ingelicht, 12 Juni of daarom
trent vallen. A.s. Dinsdag komen de Koninginnen voor
twee dagen in de stad, om aan de vergaderden gelegen
heid te geven hunne opwachting te maken.
THEO VAN STRALEN.
Het kwam Pia voor als was Fransje niet zoo bijster
op een toestemmend antwoord gesteld.
Natuurlijk moet uw nichtje er ook bij zijn viel
Hellmuth haar haastig in de rede. »We moeten toch cri-
tiseerend publiek hebben en als wij soms over een mees-
terschot aan 't kibbelen of vechten geraken, dan hebben
wij toch een onpartijdige scheidsrechter noodig
»Dat kon in geval van nood, papa ook wel zijn 1"
Vertrouw je niet op mijn uitspraak, Fransje?!!
Het bakvischje wierp haar een kushand toe.
»Ik zon je onmiddellijk worgen, als je ooit dezen mijn
heer gelijk gaaftin plaats van mij
Dan laat ik dit eerepostje aan u over, oom
»Dank jeik zal 't met die kleine heks wel klaar
spelen
»Wee8 maar niet bang, juffrouw Lilian, ik ben overtuigd
dat juffrouw Fransje mij elk gewonnen schot van harte
gunt, ja uw oordeel zelfs ten mijnen gunste zou trachten
te wijzigen
Fransje trok een gezicht, terwijl Hellmuth, zich nogmaals
tot Pia wendende, schertsend voortging»Of wilt u
een concurrente worden en zelf den prijs by het schieten
winnen
Verschrikt ziet freule von Nordlidgen hem aan. »Neeu
antwoordde zij kortaf, »ik heb nog nooit oen geweer of
pistool in de hand gehad
Hij maakte een haastige beweging met het hoofd, als
wilde hij zeggen »Bravo dat verheugt mij
En Fransje knikt eveneens goedkeurend en zeide
•Waarom zou zjj ook Geweren zijn geen speelgoed voor
meisjes 1"
Algemeen gelach.
»En dat zegt u, kranige scherpschutter, die toch zelf
ook een meisje bent
De kleine lachte min of meer verlegen, even keek zij
haar vader aan, de graaf had echter niets gehoord, hjj
was stil blyven staan en wachtte het naderbij komende
rijtuig af.
Nonsens! by my is het heel wat anders!" zeide zjj
met een onverschillige beweging van het hoofd. »Kijk
XXI.
Als deze brief verschijnt hebben wij hier twee ma
nlf'estatlën tegen de vredesconferentie achter
den rug. De socialisten zijn erg geheten op de mannen
van hoogen rang en stand die te 's Gravenhage zjjn
samengekomen om te beraadslagen over een vraagstuk,
dat waarschijnlijk wel niet zelf tot een begin van op
lossing zal worden gebrachtmaar dat dan toch in elk
geval de oogen heeft geopend en als zoodanig niet zonder
nuttig effect zal blijven. Zjj kunnen zich blijkbaar geen
voorstelling maken van den vrede en dat is niet te ver
wonderen want in eigen kring woeden heftige ver
deeldheid en scherpe verbittering. Zelfs kunnen zij daar
aan niet voor enkele oogenblikken het zwijgen opleggen
om gemeenschappeljjk op te treden en te protesteeren
tegen wat hen allen zoo verschrikkelijk schjjnt te ergeren
de meeting van Dinsdagavond toch was er een, waar
de revolutionaire fractie der socialisten den hoofdtoon
voerde, terwijl die van Pinkstermaandag meer van de par
lementairen uitgaat.
Als propaganda-middel dit moet erkend is de
vredesbeweging zeker niet te vorsmaden. Wjj koele
Hollandershebben het geheele optreden van den
Czaar met nuchteren blik aanschouwd en de berichten
omtrent Finland en de steeds voortgaande bewapening
hebben ons voortdurend sceptischer gestemd. Nu de socia
listen daaraan uiting geven, spelen zjj de beau r 1 e,
want ook degenen die anders niet met hen meegaan
hebben het gevoeldat het bestaan van menscheu die
maar alles durven zeggen toch Dog zoo kwaad niet is
en zoo ontstaat waardeering waar die vroeger ver te
zoeken was. Bovendien willen daartoe gaarne meehelpen
redenaarsdie zich anders liever op den achtergrond
houdenin hnn diepe minachting over het vredes-ge-
huichel letten deze er niet op wieu zij de troeven in
handen spelen.
Dien indruk kregen wjj ten minste in het Paleis voor
Volksvlijt, toen wjj daar broederlijk in één comité zagen
vereeuigd een Domela Nieuwenhuis en een Sebastien
Fanre met prof. van Rees uit HilversnmDs. Scber-
merhorn uit Nieuwe Niedorp en mevrouw van Essen
Berg uit Bussum bekende figuren uit de beweging
tegen het drankmisbruik, maar, voorzooverre wij weten,
niet met anarchistische neigingen behept. Zjj waren
daar trouwens niet op hun plaats. Er was iets onaange
naams indon Nieuwe Niedorper predikant eerst de
dienstweigering te hooren verheerljjken als het middel
om te ontkomen aan het militairisme en den oorlog,
hem te hooren roemen in het gedrag van den milicien
Wendt en hem daar bovenop te hooren zeggen, dat hjj
nooit iemand tot zulk een weigering zou aansporen. Als
deze regelen hem onder de oogen komen zal hjj wellicht
zijn toevlucht nemen tot een Ingezonden Stuk om met
veel mooie woorden die houding goed te praten, maar
daarmee kan hij niet wegnemen den penibelen indruk
dien zjjn opstoken en terugdeinzen voor de consequentie
daarvan op vele ontwikkelden in de zaal maakten. Neen,
dan liever opgetreden als Domela Nieuwenhuis, den onver
zoenlijke, die niet den moed mist om na een revolutio
naire leiding ook een revolutionaire conclusie te trekken.
Hjj gaf zich zooals hij is en zijn afdwalen op een zijweg
om Bebel en Van Kol een hak te zetten was een nieuw
bewjjs, dat hij aan zijn ware gevoelens niet het zwijgen
kan opleggen. Waar geprotesteerd werd tegen bet huichelen
op de vertooning in het Huis ten Bosch kan hem althans
niet ten laste gelegd worden, dat hij zelf niet recht door
zee ging.
Na afloop der meetingdie zeer goed bezocht was,
trokken enkele troepjes door de stad, waar zij de politie
in een bjjzondere vredesstemming aantroffen. Zij liet de
manifestanten ongehinderd voortmarcheeren en deze gin
gen ten slotte zeer ordelijk uiteen.
Van deze vredesstemming is bjj den heer Joh. Brug
man nog altijd niet veel te bespeuren. In onzen vorigen
brief wezen wjj erop, dat hjj Daniël de Lange tot een
muzikaal debat heeft uitgedaagd, waarop deze zich ech
ter niet verwaardigd hoeft te antwoorden. Iu de oogen
van het publiek volgens Brugman de rechter in
hoogste instantie heeft zijn zaak daardoor ontegen-
a—«mi immi ■mmi n lagm ■ngii"iM*wnniii:jiw■MME6*rBnnTTnni i mi i i nnw
eens naar mij en dan naar Lilian Zie ik er als een
teer juffertje uit Aan mjj is niets meer te bederven, ik
zie er toch niet precies naar uit, of ik, bjj levende
beelden, een engel zou kunnen voorstellen Maar Lilian,
wat is die goud-wit-roze-achtige Lilian in vergelijking
van mij, zwarte heks, een suikerpoppetjeOp mij zal
zich nooit een man verlieven
•Maar, juffrouw, hoe kunt u denken dat wjj mannen
zulk een slechten smaak zonden hebben
Het bakvischje wierp vol overmoed het hoofd achterover
en lachte, dat de witte tanden blonken»Als u nog
geen vrouw hadt, dan zoudt n zeker regelrecht op mjj
verliefd worden
Fransje
Hellmuth maakte een diepe buiging en legde de hand
op 'thart. »Zonder twijfel! Onmiddelljjk niet
tegenstaande alle mogeljjke mededingsters
O, jij heerlijke man bijna had zjj hem, in overmaat
van vreugde, omarmd, maar gelukkig verbrak tante Jo
hanna's komst deze kleine scène.
Fransje stormde op haar moeder los en stelde haren
nieuwen vriend" voor, met de grootste levendigheid al
het gebeurde verhalende. Pia stond zwjjgend ter zjjde.
Zjj had zich over Fransje geërgerd voor zulke dwaasheden
was zij toch reeds te oud.
Tante Johanna wendde zich vol medeljjden tot haar.
Arme Lilian, die gedwongen rit zal je zeker vreeseljjk
vermoeid hebben, wilt ge niet liever bij mij in het rjjtuig
komen en verder met mij rijden
Pia boog het hoofdje, en haalde diep en zwaar adem
maar na enkele oogenblikken keek zjj haar tante kalm
aan en zeide»Dark u duizendmaal, lieve tante, ik
loop heel graug, als u het goed vindt bljjf ik liever
wandelen
Wordt vervolgd.
Z0g'ijk gewonnen, want den moedigen, zelf bewusten strij
der schenkt men eer sympathie dan den uitgedaagde, die
in zjjn schulp wegkruipt. Nu is 't wel te begrijpen, dat na al
de grofheden waarvan de heer Brugman zich in de laatste
dagen gemeend heeft te mogen bedienen, een gentleman als
De Lange niet veel lust heeft in een muzikaal tournooi, dat
veel kans zou hebben in een kyfparty te ontaarden. Hjj
is echter met den aanval begonnen en als zoodanig had
hij den Open Brief niet onbeantwoord mogen laten
welke kracht men in zulk een repliek kan ontwikkelen
heeft Dr. Kuyper nog dezer dagen doen zien. De vrienden
van De Lange hebben dit ook zeer goed begrepen en zij
zjjn een verklaring gaan publiceerenwaarin zjj hem
volkomen gelijk geven dat hjj de uitdaging niet heeft
aangenomen. Daardoor heeft men nu zwart op wit gekregen,
wie er tot de kliek behoorenwaarvan wjj in onzen
vorigen brief melding maakten, 't Moet erkend worden,
dat de groote meerderheid deel uitmaakt van de élite
onzer muzikale krachten en de heer Brugman een pover
figuur maaktnu die allen hem indirect zijne afkeuring
over zijne houding hebben te kennen gegeven. Aan den
anderen kant begrjjpen wjj ons niethoe De Lange van
een dergeljjke hulp gediend kan wezen. Een van zjjn
voornaamste bezigheden is toch het schrijven van kri
tieken en in het volgend seizoen zal hjj het werk te
recenseeren hebben van allen die hem nu een bewijs van
goed gedrag hebben uitgereikt waar blijft dan zijne
onafhankeljjkheid en dwingt de beleefdheid niet om de
bewezen attentie te vergelden met een complimentook
al is er niets of weinig te loven
Natuurljjk trekt dit geschil in de hoofdstad zeer sterk
de aandacht en hoort men in muzikale kringen daarover
tot in het oneindige redekavelen. Telken» komt er nieuw
voedsel door het verschjjnen van een »Open Brief". De
jongste van den heer Brugman uitgegeven door den
nieuwen muziekhandelgeeft aan De Lange harde noten
te kraken maar overigens is de stijl en de indeeling van
de stof zoo verward dat men niet veel respect krijgt
voor de publicistische bekwaamheden van den schrjjver.
A an welk gehalte het betoog is bljjkt wel uit de volgende
zinsneden»Dat u geboren werd zonder aanleg voor
muziekwie dwaas zal dat kwaljjk nemen iemand als
u verdient eer medeljjden. Maar waarom wat dreef u
zich aan te melden als een vrjjwillig offer Heeft de
wierook dan zoo uw helder oordeel verbijsterddat ge
waarljjk meendetdat iemanddie wel wat van de
natuur heeft gekregen (wat een geluk maar geen
verdienste is) aan uwe composities niet zou hebben
gemerkt datom eens iets te noemen uw D-dur
symphonie niets meer of minder is dan het resultaat van
studie en geduld. Gaarno erkent men uwe voornaamheid
in het maatschappelijk leven ook ik meen tegen uwe
meerderheid in dit opzicht nimmer fouten te hebben
begaan Doch wat bekommert zich de blinde natuur om
geboorte Wat iuterresseert hot publiek er zich voor, dat
u in de hoogste kringen een welkome gast is Blijf op
uw kamer en gevoel u gelukkig met het piëdestal, waarop
u zich heeft doen plaatsen met een handigheid en een
practischen zindie bewondering afdwingen door ge
durende een bijna geheel menschenleven iets te schijnen,
wat u meer dan iemand anders moet gevoelen niet te
zjjn. Indion u in het publiek een houding aanneemt
van de meerdere of zelfs maar van de gelijke te zijn van
hem dien u gaarne zon willen vernietigen en deze
noodigt u uit het goed recht van uwe houding te be
wijzen en geeft u aan die uitnoodiging geen gevolg, dan
maakt u fiasco en tuimelt in den kuil die n wel zoo
beleefd was voor een ander te graven. Het publiek loopt
niet aan uw leiband als uw onderdanige vriendenhet
publiek verlangt bewijzen. Was ik misschien vroeger
een der enkelen die aan u twijfelen thans zjjn het
er velen."
Na die tirade zullen onze lezers zeker voorloopig ge
noeg hebben van den strijd en kunnen wij zonder ge
wetensbezwaar tot een ander onderwerp overgaan. De
keuze is vrjj grootwant ook in de afgeloopen week
werden weder verschillende belangrijke vergaderingen
gehoudenwaar vraagstukken ter sprake werden ge
bracht die voor de lezers van dit blad niet zonder belang
zijn te achten. Zoo o. a. de jaarljjksche bjjeenkomst van
het Mederlftndscli Genootschap tot zedelijke
verbetering van gevangenen, waar vooreerst bleek,
dat het ledental der afdeeling Alkmaar was vooruit
gegaan maar waar bovendien van gedachten werd ge
wisseld over de quaestio der Rijksopvoedingsge
stichten die na het optreden der hoeren Van Kol
en In der Maur zeker ook iu Alkmaar en omstreken
nog al eens behandeld zal zijn. Vermoedelijk zullen
velen daarbjj gekomen zijn tot hetzelfde resultaat als
de voorzitter van het Genootschapdat 't nameljjk
zoo moeilijk is eone bepaalde conclusie te trekken. Aan
de afdeelingen was gevraagd naar hare ervaringen over
de verpleegden doch slechts een zevental had aan dit
verzoek voldaan en deze antwoorden liepen nog weer
zeer uiteen. Alkmaar was zeer tevreden over de resultaten
van het gesticht aldaarwant 80 pet. der jongens die
het verlieten, waren goed terecht gekomen Deutinchem,
Amsterdam en Monttoort hadden ook weinig te klagen,
maar daarentegen had Rotterdam erg ongunstige indruk
ken ontvangendeze afdeeling had de ervaring opge
daan, dat de jongens lui en onverschillig waren eu niet
bjj hun vak bleven met name aan de Kruisberg"
meende zij dat nog veel haperde. Een der leden wilde
een commissie van onderzoek benoemen, maar dat denk
beeld viel niet in al te beste aarde. Wat wel jammer
mag genoemd worden want de ai gumenten die er
tegen ingebracht werden, hadden niet veel te beteekenen.
In zooverre kan men echter vrede hebben met de ver
werping van het denkbeeld, omdat de Minister van Justitie
verbeteringen heeft beloofd eu een enqoète dus eigenljjk
zou opleveren de resultaten van een régime, dat binnen
kort niet meer wordt toegepast. Men zal nu aan de
directeuren der gestichten een schrjjven zenden om aan
de besturen der afdeelingen zooveel mogelijk inlichtingen
te verschaffen en de afdeelingen zullen nogmaals worden
uitgenoodigd hare ervaringen op schrift te brengen.
Een opvoedingsgesticht te Amsterdam want zoo
mogen wjj toch zeker wel het Hurgcr-Weesliuls
noemen wordt door een ernstig gevaar bedreigd.
B. en W. hebben namelijk aan den Raad voorgesteld
om deze instelling te brengen onder beheer van het
Burgerlijk Armbestuur en haar niet alleen gelijk t t
dusverrete laten zorgen voor de behoeftige weezen