Het oprichten m eeo abattoir.
No. 94.
Honderd en eerste
jaargang.
1899.
WOENSDAG
9 AUGUSTUS
Straatbelasting.
Amsterdamsche Brieven.
Al.klIAAIISCllE (OIRAM.
Deze Courant wordt Dinsdag., Donderdag,
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,MO franco door het
geheele rijk f 1,—.
3 Nummers f O.OO. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer i 3.
Prijs der gewone advertentlen j
Rer regel fO,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat het primitnf kohier
v der 8traatbelasting, dienst I899a den 2 Augustus 1.1.
I' door de Ged. Staten goedgekeurd, heden aan den Gem.
ontvanger ter invordering is uitgereikt.
Gedurende vijf maanden ligt een afschrift van dit
kohier ter secretarie voor een ieder ter inzage.
Bezwaren tegen den aanslag kunnen op ongezegeld
papier bij den Gemeenteraad worden ingediend binnen
drie maanden na den dag der uitreiking van de aan
slagbiljetten
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, C. W. BRUINVIS, 1°. Bargem.
7 Aug. 1899. C. D. DONATH, Secretaris.
XXXIII.
Het ruchtbaar worden van de klachten der post
beambten, waarover wij onlangs schreven, heeft reeds
iets uitgewerkt. Dezer dagen spraken wij ten minste een
hunner, wiens humeur al veel verbeterd was wel is
waar bleef er nog te veel e wenschen over, maar er
heerschte toch niet meer znlk een onaangename gespannen
toestand op het kantoor.
Nu is echter het zustervak, de telegraplile, door
tusschenkomst van de stem van het publiek de aandacht
komen vragen van den directeur-generaal en daar is het
klaaggezang tweestemmig geweest: de beambten, die niet
al te best openlijk voor hun grieven durven uitkomen,
vormen do bas-partij en de ambtenaren zijn de tenoren.
Een dag of wat geleden wandelden wij een paar grachten
mee met een besteller en toen kwamen wij tot de over
tuiging, dat de postbeambten 't zeker niet minder hebben
dan zij. De discipline is op bet telegraafkantoor echter
strenger en de inferieuren passen wel op, dat zij hun
grieven vóór zich houden omdat ontslag onverbiddelijk
zou volgen. Trouwens, de ambtenaren zijn ook niet gegaan
over het ijs van één nacht eer zij uiting hebben gegeven
aan hunne ontevredenheid onder mekaar hebben zij den
heelen zomer al geklaagd, maar zij meenden, dat er een
eind was te zien aan hunne bezwaren en eerst toen die
illusie hun plotseling werd ontnomen konden zij niet
langer zwijgen.
Dat einde was de afloop der Vredes-conferentie. In
verband met het vele telegrafeeren, waartoe zij aanleiding
gal, had de directeur-generaal extra diensten ingesteld,
die des te bezwarender waren, omdat zij vielen in den
avond en het begin van den nacht. Had daartegenover
eenige financieele schadeloosstelling gestaan, dan zou men
zich met het »geld verzoet den arbeid" getroost hebben,
maar wel werd het werk grooter doch het salaris bleef
onveranderd. In alle stilte, zonder dat het publiek hiervan
iets gewaar werd, dienden de heeren hun beklag in bij
den directeur van het telegraafkantoor, den heer Leur,
en bij den directeur-generaal, erop wijzende, dat op hygië
nische gronden de ambtenaren in drukke centra van
10)
Technisch rapport over bet bezoeken van de open
bare slachthuizen te Osnabrück, Bielefeld
Hörde, Remscheid, Crefeld, Vierssen
en Eschweiler in Duitschlandzoomede te
Yperen,Ostende en Antwerpen in België
Toen de door den Raad benoemde commissie mij uit-
noodigde, om haar bij het bezoeken van eenige in Dnitsch-
land en België goiegen slachthuizen te willen vergezellen
en ter zijde te staan, zorgde ik, door het bestudeeren van
eenige werken over openbare slachthuizen, doch vooral dat
van Oscar Schwarz »Bau-Einricbtnug und Betrieb öffent-
licher Schlacht- und Viehöfe" ten minste theoretisch op
de hoogte te zijn van al datgene wat de praktijk ons zoude
te zien geven.
Daardoor was een sneller waarnemen, zoomede het
veilen eeuer beter en gewettigder kritiek, mogelijk.
Bouw en inrichting van het openbaar slachthuis waren
de voorname onderdeelen waarop ik het meest te letten
had; bjj de administratieve regeling behoefde ik niet
te verwijlendan alleen daar waar verband tusschen
administratie en techniek noodig was.
Bouwwijze.
Twee bouwsystemen treden bij den aanleg kenmerkend
op den voorgrond
o. het Fransche. Hierbij staan de verschillende gebouwen
ieder op zich zalf, waardoor eene ruime toetreding van
lucht en licht wordt verkregen. Hoe goed ook dit
systeem is kostbaar in aanlegbeheer en onderhoud'.
b. het Duitsche. Daarbij staan de gebouwen naast elkaar,
soms onder één kap; zijn de verschillende ruimten door
gangen gescheiden, dan zijn die gangen steeds overdekt,
zoodat ze van alles één geheel maken.
A oor kleinere plaatsen is het tweede stolsel aanbeve
lenswaardig.
verkeer, evenals in het buitenland, geen langeren diensttijd
behoorden te hebben dan 7 uur per dag. Een vrij koel
antwoord werd hierop ontvangen, maar toch werden de
diensten verminderd. Successievelijk kwam er evenwel
weer uitbreidinghoezeer mol kende besloot men toch
maar zich daarbij neer te leggea, omdat de Vredes-confe
rentie wel niet eeuwig zou duren Men kan zich de blijd
schap der telegrafisten voorstelRi, toen uit den Haag do
datum der sluiting werd afgekondigd; op dien dag, Zaterdag
der vorige week, gaven de groote telegrammen omtrent
de sluitings-speeches nog extra-drukte, maar nu zou alles
geleden zijnZoo meende men, maar men bleek zich
deerlyk vergist te hebben, want er verscheen een dienst
order van den directeur, dat met ingang van 31 Juli de
diensttijden weder met één uur zouden worden verlengd.
De ambtenaren hadden moeite daarover hun verbolgen
heid te onderdrukken en zij haoden wel in een sarcastisch
lachen willen uitbarsten toen aan het slot der order
een beroep werd gedaan op hun aller krachtige mede
werking en verzekerd werd dat zoo spoedig de omstan
digheden het toelieten er verbetering zou komen. Voor
enkele oogenblikken zwegen zij maar toen het plan
geopperd werd een vergadering te beleggen aan hun
teleurstelling publiciteit te geven en zich tot den
directeur-generaal te wenden, vond dat van alle kauten
instemming. Wat er in die vergadering precies is ver
handeld en welke harde noten daar zijn gekraakt is niet
wereldkundig gemaakt maar wel is aan de bladen een
verslagje aangeboden in zoodanigen vorm gesteld dat
het publiek wel iets voor de grieven moest voelen. Zoo
weten wij dan ook dat een telegram is gezonden aan
den directeur-generaalwaarin de wensch werd uitge
sproken dat de jongste dienstregeling op het telegraaf
kantoor te Amsterdam zou worden ingetrokken en de
normale diensttijden in de groote centra van ons land
niet meer zouden bodragen dan zeven uur per dag.
Voorts werd in dit telegram gezegd, dat bjj een inge
spannen arbeid zooals die vooral in dit gedeelte des
jaars zoowel bij dag als bij nacht, van de ambtenaren
der telegrafie wordt gevergdelke dienstverlenging
onvermijdelijk in de hoogste m te nadeelig moet werken
op den gezondheidstoestand der ambtenaren terwjjl het
bovendien zeker in twijfel mag getrokken worden of
de belangen van den dienst en van het publiek veilig
zijn in handen van ambtenaren, die door overmatigen
arbeid afgemat zijn.
Nu de ambtenaren dit zelf zoo onomwonden uitspreken
behoeven wij zeker niet te schromen om te verklaren
dat de telegrafie in de hoofdstad niet is ingericht als 't
behoort in zulk een centrum van verkeer. Men moet
maar eens de journalisten die aan de groote bladen
verbonden zijn en misschien wel van alle Amsterdammers
de meeste en althans de langste telegrammen in handen
krijgen daarover hooren Vooreerst gebeurt 't herhaal
delijk dat de depêches enorm vertraagd worden ten
gevolge van inaccuratesse bij de bestelling. Maar wat
vooral een gioote grief mag genoemd worden is, dat bij
lange telegrammen de aankomst zoo ongeregeld plaats
heeft, dat 't is om een redacteur tot wanhoop te brengen.
De kosten vau aanleg, onderhoud en beheer zijn minder
dan die van het Franscbe systeem.
Het beheer is door de meer gecentraliseerde ligging
gemakkelijker te voeren.
Echter moet van den aanvang af ruimer worden ge
bouwd dan strikt noodig is en moet de aanleg zoodanig
zijn dat gemakkelijk kan worden uitgebreid.
Dit is te meer noodig omdat men in Alkmaar steeds
een open oog moet hebben voor den exporthandel in
gesluent veedie handel zal zeker toenemen wanneer
ook dat vee gekeurd wordt, waardoor den eerlijken
han el eene zeer groote stabiliteit wordt verschaft.
Datnaar welk systeem ook wordt gebouwd, de lig
ging van het slachthuis een goede moet zijn spreekt wel
van zelfvooralsnog meen ik dat het goed is nog geen
plaats aan te bevelen. Eerst wanneer besloten is een open
baar slachthuis te bouwen is daartoe de tijd gekomen.
Aan verschillende onafwjjsbare eischen op het gebied
der algemeene gezondheidsleer moeten offers gebracht
worden; juist het streven om den algemeenen gezondheids
toestand te verbeteren heelt er overal in Europa aan
leiding toe gegeven een bedrijf te concentreeren, of pogin
gen daartoe aan te wenden dat zoo enorm veel schuld
draagt aan vervuiling van lucht, water en bodem en
dat, door de ruwe wijze waarop het uitgeoefend wordt,
veel hinder in de omgeving veroorzaakt en tot noodeloozé
dierenkwelling aanleiding geeft.
»Het gemeenschappelijk belang moet staan boven het
particuliere dit is het groote standpunt dat ingenomon
behoort te worden bij de beoordeeling over het nuttige
en uoodige van het stichten van openbare slachthuizeu.
Vooral in Duitschland en België begreep men dat, eu
talrijke openbare slachthuizen bestaan er daar in groote
en kleine gemeenten.
Wat in die landen »waar", mogelijk", uitvoerbaar"
eu »beslaanbaar" is is het ook bij ons.
Ervaringen waarop men zich beroepen kan zijn er
overvloedigwant niemand zal durven beweren dat
zaken als hier bedoeldin het eene land nuttig en in
het andere verkeerd zouden werken.
den
zijn
ziet
een
niet
W ij spraken zooeven over de telegrammen op den slui
tingsdag der Vredesconferentie. Een collega, die deze
ontving, verklaarde ons, dat hij even over drieën 's mid
dags het eerste telegram kreeg maar hij had daaraan
eigenlijk uiets daar de aanhef ontbrak. Van dat oogen-
blik kwam or een stortvloed van dopêches maar toen
eindelijk het begin arriveerde was 't al zoowat kwart
over drieën d. i. de tijd waarop de vormen voor de
post-édities dienen gesloten te worden. Gelukkig was 't
op dien Zaterdag Beuravacantiedag zoodat het geheele
zetterspersoneel beschikbaar bleef daardoor kou nog
voel goedgemaakt worden maar op gewone dagen zon
al die telegrammen in het water geworpen geld
geweest. Als de Stateu-Generaal zitting hebben
men hetzelfde. Stukken middenin komen soms
kwartiernadat de vervolgen zijn ontvangen en
zeldzaam is t dat b. v. het slot der Kamer
zitting om 5 uur binnen is en 10 a 20 minuten later
aankomtwat aan dit slot vooralgaat. Op die manier
moet men al heel goed zitten in de quaestiesdie in de
Kamers in behandeling komen om groote flaters te ver
mijden. Kon men nu nog maar aan op de nummering
der telegrammen, maar ook daarmee wordt allerzonderlingst
omgesprongen. Het ergste is, wanneer over een en het
zelfde onderwerp door den gewonen en een specialen
correspondent wordt geseind dan ontstaat een kluwen,
dat alleen met zeer groote scherpzinnigheid is te ontwarren.
Daarbij komt dan nog ten overvloede dat gewoonlijk
verscheidene woorden geheel foutief worden overgeseind.
In Engeland komen de laatste depêches voor de bladen
altijd rechtstreeks ter zetterij, waar ze door den meester
knecht in ontvangst worden genomen een telegram is
dair deugdelijke kopy. Zoo iets zou in Amsterdam niet
kunnenwant dikwijls is de geoefende redacteurshand
noodig om bet abecadabra te ontcijferen.
Als de schuld daarvan werkelijk ligt aan het over
werken der ambtenaren tengevolge waarvan er veel
zieken komenwier plaats door mopperende collega's
wordt ingenomen die zich dan op hun beurt weer
overvAorken ja, dan is 't niet kwaad, dat den directeur-
generaal eens de oogen geopend zijn voor de te zware
diensten, want dat is zeker, den bekwamen directeur
van ons telegraafkantoor, den heer Leur, zyn de gebreken
niet te wyten. Men maakt er hem wel eens oen grief
van, dat hij streng optreedt en het boetestelsel al te grif
toepastmaar wanneer men over zulk een groot corps
te regeeren heeftkomt men er niet met enkel zacht
moedigheid. Bovendien had hij reorganiseerend op te
treden en moest hij tornen aan allerlei gebruiken
die onder zijn voorgange- waren ingesloken. Wie den
heer Leur kent weetdat niets hem te zwaar valt om
den dienst' zoo goed mogelyk in te richten. Komen er
klachten tot hem, dan rust hij niet voordat hij do oorzaak
heeft gevonden en maatregelen heeft genomen om herhaling
te voorkomen en worden hem wenschen geopenbaard
dan houdt hij daarmee rekening zooveel als maar moge
lijk is. Als alles alleen van hem afhing, dan zou het
Amsterdamsche telegraafkantoor een model-kantoor zijn,
maar natuurlijk kan hij alleen, al is zijn wil nog zoo goed,
Het praktische nut en de gevolg n daarvan bljjven
overal dezelfde.
De slachthuizen die we bezochten kunnen niet alle
als model voor Alkmaar dienen men vindt er echter
t>ij alle de handhaving van het groote en onafwijsbare
beginsel in terugde bevordering der openbare be
langen. Men kan aan de uitvoering van dat beginsel
wel een rem zetten tegenhouden is onmogelijk de
geschiedenis is daar om dat te bewijzen. We zagen slacht
huizen naar beiderlei systeem gebouwd we zagen inrich
tingen met en zonder koelhuis; we zagen er van uitmun
tende uitvoering en zindelijkheid, doch we zagen er ook,
in België, d:e zich kenmerkten door eene niot te omschrijven
vuilheid.
Groote ruimten, veel lieht en lucht, goede afwatering,
ruime watertoevoer dichte vloeren en wanden, dat zijn
voorname eischen waaraan ruimschoots voldaan moet
worden.
Inrichting.
De inrichting der verschillende ruimten met toestellen
men zou dat het werktuigkundig deel kunnen noemen
staat in Daitsc-hland en vooral in de slachthuizen
van den laatsten tijd vzeer hoog"; in België liet die
daarentegen alles te wenschen over en stond die beneden
»peil armzalig was de toestand der werktuigen en wal
gelijk vuil het geheele samenstel.
De goede inrichting van het gebouw, doch ook in het
bijzonder van de toestellen maakt het mogelyk snel in
alles te handelen gemakkelijk te keuren, onuoodig mar
telen te voorkomen alle vuil van de slachtplaatsen (50)
te concentreeren en al dj nadeelen van een groot getal
kleine slachterijen tot eene minimum terug te brengen.
Wil men van gebouw en inrichting tot in üe kleinste
bijzonderheden goed op de hoogte zijn, om bij eeue uit
voering niets te vergeten, dan moet men meerdere slacht
huizen gebouwd hebben of moet men laugen tijd in goed
ingerichte slachthuizen werkzaam zijn geweest.
Toestellen om te slachten met lieren takels bang-
jukken, karren, bakken, ko pen, kranen, bascules, slacht
banken, inrichting voor de darmwasscherijeD, broeibakkeu,