Het oprichten van een abattoir.
Honderd en eerste jaargang,
1899.
VRIJDAG
11 AUGUSTUS
Straatbelasting.
Amsterdanischo Brieven (ver87lften)
NO. 95. Tweede blad.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-
en 'Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaab f O,WO franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer i 3.
Prijs der gewone advertentlen
Per regel fO,15. Groote letters naar plaatsrnimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat het primiti f kohier
der straatbelasting, dienst 1899, den 2 Augustus 1.1.
door de Ged. Staten goedgekeurd, heden aan den Gem.-
ontvanger ter invordering is uitgereikt.
Gedurende vijf maanden ligt een afschrift van dit
kohier ter secretarie voor een ieder ter inzage.
Bezwaren tegen den aanslag kunnen op ongezegeld
papier bij den Gemeenteraad worden ingediend binnen
drie maanden na den dag der uitreiking van de aan
slagbiljetten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, C. W. BRUINVIS, 1». Bnrgem.
7 Aug. 1899. 0. D. DONATH, Secretaris.
WATERLEIDIHH.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brergen naar aanleiding van art. 11 der concessie-voor
waarden ter algemeene kennis, dat de waterleiding,
wegens daaraan te verrichten werkzaamheden ter ver
hooging van den druk, van Donderdagavond lO uur
tot Vrijdagmorgen 6 uur zal zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, C. W. BRUINVIS lo. Burgemeester
8 Aug. 1899. 0. D. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis dat in het Gemeenteblad
van Alkmaar No. 100 is opgenomen bet besluit vnn den
Raad dier gemeente van 10 Mei 1899 No 2, waarbij is
vastgesteld eene
wijziging der verordening op het heffen
van straatbelastlng,
welke verordening, heden afgekondigd, gedurende drie
maanden voor een ieder ter lezing is nedergelegd en
tegen betaling van 10 cents in afdruk is verkrijgbaar
gesteld ter gemeente-spcretarie, van des voormiddags 9
tot des namiddags 2 ure.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar C. W, BRUINVIS, Voorzitter.
11 Aug. 1899. C. D. DONATH, Secretaris.
K-9S
Technisch rapport over het. bezoeken van de open
bare slachthuizen te Osnabrtick, Bielefeldi
Hörde, Remscheid, Crefeld, Vierssen
en Eschweiler in Duitschland zoomede te
Yperen,Ostende en Antwerpen in België
(S 1 o t.)
Stallen.
Sommige stallen waren voorzien van houten afschei
dingen waar dat in Duitschland het geval was, werden
ze verwijderd en door ijzer of beton vervangen.
De stallen moeten van steen, beton en ijzer vervaar
digd zijn.
De laatste constructies daarvan kenmerken zich door
practischen zin en eenvoud.
Woningen.
Bij de door ons bezochte slachthuizen woonden meestal
de directeur, de halmeester en de machinist.
My komt voor, dat het voldoende is, indien alleen de
halmeester op het terrein woont. Vrij woning, door de
gemeente verstrekt, is steeds duur veel voordeeliger is
het eene daaraan geëvenredigde salaris-vei hooging te
verstrekken. Boven een der stallen of boven het kantoor
kan de woning voor den halmeester worden gemaakt.
Diversen.
Eene omschrijving van verschillende onderdeelen, als:
kantoren, trichinen-kamer, slachtplaatsen voor paarden
en verdacht vee, paardenstallen, hondenhokken, knechts
kamer, enz. kan aohterwege blijven't zijn eenvoudige
vertrekken met eenige toestellen en meubelen.
oordat ik op grond van het waargenomene eene con
clusie ga trekken, zal ik een tabellarisch overzicht geven
over de inrichting van de bezochte slachthuizen en de
voornaamste bijzonderheden daarvan vermelden.
Woningen voor directeur en halmeester waar die
was, ook veelal voor den machinist kantoren enz.
waren steeds aanwezigik zal ze niet nader noemen of
omschrijven.
Osnabrück. Een vrij goed slachthuis. Wat oud van
inrichting. Wordt verbeterd.
Dit tabellarisch overzicht, 't welk uitsluitend be
trekking heeft op de uit en inwondige samenstelling en
op de gebezigde bouwstoffen dor bezochte slachthuizen is
niet in dit gedrukte rapport opgenomen omdat het eerst
waarde kan hebben als tot de oprichting van een slacht
huis is besloten. Alleen het oordeel over ieder abattoir
in zijn geheel is daaruit overgenomen.
XXXIII.
Als iets met toewijding geschiedt kunnen er zooveel
hinderpalen uit d>n weg geruimd worden. Dat is nog
dezer dagen weer gebleken met bet hospltnal-kcrk-
sclilp, een lievelingsdenkbeeld van onzen Engelschen
predikant Rev. Chambers, waarvoor hij heeft gestreden
en gejjverd en dat ten slotte is verwezenlijkt. Die Cham
bers is een in vele opzichten sympathieke figuur, wiens
populariteit onder de Engelschen in de hoofdstad wij ons
volkomen kunnen vorklaron. Heeft men hem eenmaal
gezien met zijn door vergrijsd haar omlijsten sprekenden
kop, zijn hoog toegeknoopte zwarte jas en zjjn ietwat
zeemansachtige gestalte, dan zal men hem altijd dadeljjk
weer herkennen. Als practisch Engelschman is hij van
meening, dat de taak vau den godsdienstleeraar niet
uitsluitend theoretisch mag opgevat worden, maar dat
men ook de handen moet uitsteken om voor het gewone
leven hulp te bieden. Hij wist, dat onze visscherlui op
zee vrijwel verstoken zijn gebleven van de mildere sociale
strooming, die in de laatste jaren door de gelederen
gaat als zij daar ronddobberen tot uitoefening van
het moeielijke bedrijf der haringvangst zijn zy vrijwel
aan hun lot overgelaten op het land worden meer en
meer maatregelen genomen om den maatschappelijk
zwakke bij te staan, maar op zee bekommeren zich
daarom slechts weinigen. Rev. Chambers heeft de onbil
lijkheid daarvan ingezien en zijn aandrang bij de ver
mogenden om hulp heeft heerljjke resultaten opgeleverd
Het schip dat troost moest brengen aan de veriatenen
op zeeis er gekomen en thans heeft 't reeds zy n eerste
reis volbracht. Zeven weken lang kruiste 't nabij de Shet
land's eilanden en in dien tijd heeft 't de humaniteit schoone
triomfen doen behalen. Aan ongeveer 50 zieke en gewonde
zeelieden werd hulp verleend en dan was aan boord ds.
Van der Valk die de mannen der bommen en loggers
om zich vergaderde om woorden van bemoediging en
leering op de onmetelijke zee te doen hooren. Indertjjd
heeft een verslaggever van De TelegraaJ eens zulk een
haring-campagne meegemaakt weken achteroen was
hij met de visschers samen en in benijdbaar fraai geschre
ven feuilletons heeft hij toen zijn ervaringen meegedeeld.
Het harde bestaan onzer stoere zeebonken is daardoor
ter kennis gekomen van de menschen, die aan den wal
in weelde de haring verorberen en er zijn er onder hen
Bielefeld. Een zeer goed slachthuis, aan de slagers in
eigendom behoorende. Wordt gaandeweg van de nieuwste
toestellen voorzien.
Hörde. Oude slechte inrichting. Men was bezig met
aanzienlijke uitbreiding. Oude ruimten werden veranderd
en naar de eischen des tijds ingericht. Slachthuis werd
in 1885 te klein aangelegd.
Remseheid. Een zeer goed slachthuis. Het was er,
ondanks de centrale ligging, zeer licht en frisch.
Crefeld. Een goed slachthuis. De inrichting van de
slachtnallen is vernieuwd door Kaiser C° te Cassel.
Vierssen. Een zeer goed slachthuis.
Eschweiler. Een uitmuntend ingericht slachthuis, dat
voor een groot deel als model voor Alkmaar zoude kunnen
dienen. Licht en lucht waren overvloedig aanwezig, de
indeeling is practisch.
Yperen. Ontzettend slecht en vuil, voldoet zelfs niet
aan de eenvoudigste te stellen eischen. Het ODen terrein
ligt vol bloed en ander afval. De slachthallen zien er
groezelig vuil uit. Dergelijke slachthuizen kuunen geen
aanwinst genoemd worden. Bij particuliere slachters zag
ik het nimmer zoo vuil. De naiviteit van den directeur
is bewonderenswaardig, hij noemt zijn slachthuis als een
van de meest bes'e in België.
Ostende. Even slecht, vuil en stinkend als in Yperen.
Er is niets aanwezig wat als voorbeeld kan dienen.
Antwerpen. Slecht in alles. Kan niet als voorbeeld
dienen.
Het Duitsche slachthuis geeft ons veel te zien en te
leeren, die van Vierssen en Eschweiler zijn navolgens
waardige modellen.
In de stallen bij de Duitsche slachthuizen ziet het er
beter uit, dan in de hallen der Belgische.
Een Belgisch slachthuis is geen aanwinst, het Duitsche
wel.
In België wordt goedkoop gebouwd, de slechte met-
selsteenen, aan 't verwerken waarvan daarenboven zeer
weinig zorg wordt besteed, kosten daar ter plaatse niet
veel moer dan de helft onzer waalsteenen. Wanneer
men nu nagaat dat ze bjjna 40 jaren geleden gebouwd
zijn, dan behoeft het verder geen betoog dat men den
prijs van zoo'n slachthuis niet als basis mag i emen voor
een vergelijking't zou nu zeker 50 °/0 meer kosten.
Indien men wel een goedkoop slachthuis wil, dan is
men in beginsel een voorstander daarvan en dan zal
men toch zeker het iets duurdere, doch goede, verkiezen
boven het slechte,
Wannepr ieder, die nog niet geheel doordrongen is
van hot nut dat een openbaar slachthuis medebrengt,
zich door studie en waarneming op de hoogte stelt, zooals
ik dat het geluk had te kunnen doen, dan staat het bij
mij vast dat ze voorstanders worden. Een ieder zal dan,
tenzij men bevooroordeeld is, de groote voordeelen moeten
geweest, die gehuiverd hebben toon zij vernamen, hoe
treurig 't met de medische behandeling was gesteld, hoe
de handen openspleten en het zoute water in het lillende
vleesch kon vretenhoe de scherpe vischschubben den
verharden zeerobben tranen van pijn uit de oogen kondon
persen en hoe een armzalige apotheek aan boord slechts
vorzachiing kon brongen. Het hospitaal-kerkschip De Hoop
is de eerste schrede op den weg om ook deze mannen
binnen het menschelijk mededoogen te trekken en al had
Rev. Chambers niets anders gedaan dan zich daarvoor in
te spannen dan zou men zijn leven welbesteed kunnen
noemen. Thans ligt het schip aan de De Ruyter-kade
aan boord bevinden zich nog twee zieken uit Egmond en
óén uit Middelharnis gerust mag men vragen, of hun
familie-betrekkingen zich nog in hun bezit zouden mogen
verheugen, wanneer daar in de ure van het gevaar zich
niet de donkerblauwe vlag met de zwarte letter H. K. S
had vertoond, die wapperde van de mast van een schip,
waarvan de bemannin geen ander doel heeft dan anderen
te helpen en te redden. O, Rev. Chambers mocht dezer
dagen met eenigen trots door de stad gaan om de be
gunstigers van zjjn plan en de pers uit te noodigen eens
een kijkje te komen nemen laat ons voor hem hopen,
dat al de belangstellenden, die hiervan gebruik hebben
gemaakt, zich geroepen hebben gevoeld om zijn financieele
zorgen voor de onderneming te verlichten.
Van hetgeen de afgeloopen week ons verder bracht is
niet heel veel te vertellen. De jaarvergadering der
Vereenlglng voor Pharmacle heeft aan de groot-
sche verwachtingen, die wij daarvan hadden, maar kwa-
ljjk beantwoord reeds op den eersten dag, nog binnen
het als vermoedelijk aangenomen sluitingsuur, was de
agenda afgedaan en op den tweeden dag hield de heer
Van Leddon Hulsebosch een voor een gewoon men-
schenverstand maar al te teohnische rede. Dan had
den wjj Woensdag de uitspraak in de zaak Haas-
Van Hall welke heel anders is geweest dan de
meesten hadden gegist. Beiden zijn veroordeeld tot
drie jaar terwijl alleen voor Haas do preventieve
hechtenis ad zes maanden wordt afgetrokken
er waren Woensdag velen, die 's morgens met groote
snoeverij hadden gewed en 's avonds leelijk op hun neus
keken. Haas had by het hooren van het vonnis iets
geresigneerds 't maakte zoo den indruk, dat hij zijn
straftijd wel wil ondergaan, als men hem dan maar met
rust laat en niet telkens weer naar de rechtzaal voert
C n TITIHPIIIMII lm' III I'1r^'Tfl IT'" '¥irT rrrrUHMIMETTT-iHlHM w—M—i
erkennen die eene dergelijke inrichting verschaft, ze zijn
duidelijk waarneembaar en komen zoowel bet algemeen
als aan de slagers ten goede.
De vraag is bij mij gerezen of de meesten der slagers,
die de zaak nu zoo heftig bestrijden, wel ooit een goed
ingericht slachthuis zagen
In het op 7 Juli 1.1. gehouden congres voor openbare
gezondheidsregeling werd de volgende motie: »De ver
gadering, van oordeel, dat de oprichting van slachthuizen
bij de wet worde verplichtend gesteld voor gemeenten
boven de 10000 zielen", met eenige wijzigingen, aange
houden tot eene volgende vergadering, om te onderzoeken
in hoeverre da stichting van slachthuizen de wet op
eene algemeene vleeschkeuring in gevaar kon brengen.
Wat ook de conclusie zijn moge, men komt tot een
algemeene vleeschkeur of tot slachthuizen uit het eerste
moeten zich de slachthuizen ontwikkelen, omdat alleen
daarin de keur afdoende kan plaats hebben. Na rijp be
raad en overleg is deze zaak door der zake kundige
mannen zoo ver gebracht; ik noem dat een kenmerkend
teeken des tijds.
Men mag strijden en worstelen tegen de oprichting van
openbare slachthuizen zooveel men maar wil, de ervaring
elders opgedaan leert ons, dat ze er toch komen. Da&r
werd dozelfde strijd gestreden en van bestrijders groeiden
voorstanders.
Mijne betrekking brengt mede, dat ik te letten heb op
alles wat de gezondheidsbelangen der in ezetenen kan
schaden. Ik durf gerust beweren, dat ik uit den aard
der zaak, zoo door studie als door waarneming, beter
op de hoogte der nu hangende zaak ben dan menigeen.
De strijd, tegen het slachthuis gevoerd, staat op onzui-
veren basis men bewijze dat 50 slachtplaatsen aan de
gezondheid geen schade doen I Dat is een onbegonnen
werk. En nu moet een uiterst geringe financiële druk,
die nergens aanleiding tot moeilijkheden gaf, de aanleiding
worden waardoor men een niet te betwisten algemeen
belang zal achter gaan stellen bij een particulier belang I
Waarom is Alkmaar de Cadettenschool rijk geworden?
Omdat door veel verbeteringen de algemeene gezond
heidstoestand bevredigend geworden is.
Veel valt er nog te verbeteren ondanks alles.
Stilstand is achteruitgang en vooral is dat het geval
op bovengenoemd terrein.
Worden de 50 slachtplaatsen vervangen door één open
baar slachthuis, dan worden de openbare gezondheids
toestanden zeer gebaat.
Daarvoor te strijden acht ik mijn plicht en ik geef n
uit volle overtuiging in overweging: »men bouwe zoo
spoedig mogelijk een openbaar slachthuis, beter met, doch
zoo noodig, zonder koelhuis."
De gemeente architect,
Alkmaar, 11 Juli 1899. G. LOOMAN.
