De Statenverkiezing.
Ir. H. Boetas ter SI,
No. 96. Kerste blad.
Honderd en eerste jaargang,
1899.
ZONDAG
13 AUGUSTUS.
Mr. H. Boclmans ter Spill
Buitenland.
Nederland.
UklIURSCIII! COURANT.
Deze Courant wordt Ulnsd» g-, Honderd a(j-
en «aterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f O,SO franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummers 3.
Prijs der gewone advertentie»
Per regel fO,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
en ZOON.
Niet zonder bevreemding lazen wij de »dringende"
aanbeveling door de Anti-revolutionaire Kiesvereeniging
Nederland en Oranje" van de candidatuur van Mr. van
Waterschoot van der Gracht voor de Staten. Eene
motiveering van die aanbeveling zochten wjj te vergeefs;
en toch had zij wel niet achterwege mogen blijven, waar
een Amsterdamsch notaris wordt verkozen boven een
alleszins bekwaam ingezetene. Waar moeten wij het
antwoord zoeken op dit raadsel
De Nieuwe Noord-Hollander van 6 Augustus j.l. wil
ons het gelag laten betalen voor Haarlemdat ten
vorigen jare den heer van Waterschoot van der Gracht
liet vallen en in zijne plaats Mr. De Kanter verkoos.
Waarom deed Haarlem zoo
Omdat ook daar men het overwicht van Amsterdam
in de Statenvergadering niet noodeloos en in strijd met
eigen belangen nog grooter wilde maken door op den
Haarlemschen zetel een representant van de Amster-
damsche belangen te behouden. Dat is duidelijk.
De anti-revolutionairen stemden toen en daar ter
plaatse tegen Mr. van Waterschoot van der Gracht.
Geldt nu de overwegende reden die Haarlem er toe
noopte om niet langer een Amsterdammer af te vaardigen,
niet voor Alkmaar Moeten wij thans omzien ter
vervulling van de plaatsopengevallen door het over
lijden van onzen burgemeester naar een Amsterdamsch
notaris, die hoe goed en bekwaam overigens, een vol
slagen vreemdeling is in dir district, wiens praktijk hem
nauw bindt aan de hoofdstad, die zelfs door het naburig
Haarlem geacht werd niet op een zoodanig vrij en
onafhankelijk standpunt te staan ten opzichte van de
stad zijner inwoningdat hij de belangen van Haarlem
ter harte zou kunnen nemen gelijk in billijkheid mocht
worden geëischt Zal diezelfde persoon dan wel goed
zijn voor Alkmaar en de bolangen van deze provinciestad
en het platteland onbelemmerd kunnen voorstaan en
verdedigen tegen den invloed van de hoofdstud des rijks
Op al deze vragen kan het antwoord niet twijfelachtig
zijn ïedei voelt hetieder weet het. De afgevaardigde
van stad en land zal zijn de andere candidaat
die ten volle en zonder eenig omzien naar andere ba-
langen, als vertegenwoordiger van ons allen in de Staten
vergadering kan en zal optreden.
Nog eens waarom dan een tegen-candidaat gezocht
die wellicht met eere voor Amsterdam in het Staten
college zou kunnen plaats nemen, maar wiens plaatsing
op den Alkmaarschen zetel eene vergissing zon zijn.
De Katholieke en Anti-revolutionaire Kiesvereenigiugen
wenschen toch immers evenmin als wij een zetel meer
voor Amsterdam een zetel minder voor Alkmaar inge
ruimd te zien
De Nieuwe Noord-Hollander zegtdat de keuze op
Mr. van Waterschoot van dor Gracht gevallen is, omdat
hij Katholiek is. Blijkbaar is het blad niet goed inge
licht. Dit kan geen reden zijn voor die keuze. Wanneer
het er alleen om te doen was een Katholiek af te vaar
digen men had een Katholiek uit ons distfict kannen
nemen; althans een Katholiek die mot ons district bekend
was in ieder geval een Katholiek die niet door zijne
positie en zijne betrekking gebonden was aan Amsterdam.
Geiukkig kent ons district genoeg Katholieken in zijn
midden die waardig waren geweest om naar de Staten
te worden afgevaardigd.
En waarom zon »Nederland en Oranje" eene dringende
aanbeveling geven van Mr. van Waterschoot van der
Grachtwanneer het oog op dezen candidaat gevallen
was omdat hij Katholiek is Ons zusterblad vergist
zich; dat kan de reden niet zjjn. Welke dan? Is het
een geheime die men niet durft uitspreken
Wjj zouden het betreuren. De belangen van het
gemoenebe8t worden door zulke geheimen niet gediend.
De kiezers hebben recht op openhartige voorlichting.
Moeten zij dan niet weten waarom zij hunne keuze
doen is de tijd niet voorbijdat men hen wjl laten
stemmen als willenlooze werktuigen
De stembus zal het uitwijzen. Maar alvorens de kiezers
daar heengaan, is het hun plicht te overwegen, dat ieder
door het uitbrengeu van zijn stem eene daad pleegt, die
van gewicht is voor do streek waarin hij woont en
welker bloei en welvaart op stoffelijk en geestelijk gebied
hem dierbaar is en heilig behoort te wezen. Ieder
overwege en beslisse voor zich zelf, of ons aller belangen
gediend zijn door de keuze van een Statenlid dat wij
nooit zullen kunnen beschouwen als onzen vertegen
woordiger, in wien wjj niet anders dan den representant
van de groote koopstad en hare handelsbelangen zullen
kunnen begroeten. Wjj voor ons bevelen daarom allen
kiezers aan, den man te nemen uit ons midden dien
wij kennen en op wien wjj vertrouwen, in wiens handen
de vertegenwoordiging van stad en land ter Staten
vergadering veilig is den man die de verkondiger zal
zijn van onze inzichten omtrent de vereischten van het
Provinciaal bestuur,
HKI.tilK. Volgens de >Ied. Belg" zal het wets
ontwerp der Evenredige Vertegenwoordiging ongeveer
van dezen inhoud zjjn:
De kiezer kan zjjn stem geven aan een ljjst van can-
didaten, zooals die door de partij is voorgesteld, maar
hij kan ook enkele candidaten uit een lijst kiezen.
Behalve de candidaten kan een partjj aanvullings-
candidateD stellen. Treedt een Senator of afgevaardigde
af, of stertt hij, zoodat zijn plaats vacant wordt, dan
wordt de eerste aanvnllingscandidaat van zjjn ljjst in
zijn plaats gekozen geacht.
Indien een ljjst van candidaten minder namen bevat
dan het getal zetels bedraagt waarop de partij volgens
de gehouden stemming recht heeft, dan worden de aan-
vullings-candidaten achtereenvolgens gekozen verklaard.
Geheel in den geest van dit wetsontwerp is het plan
tot verdeeling van het land in kiesdistricten opgemaakt.
Wil de evenredige vertegenwoordiging effect hebben
dan moeten de kiesdistricten zoo groot mogeljjk zijn. De
Regeering stelt daarom voor alle districten, waarin tot
nog toe slechts een lid van den Senaat en twee leden
voor de Kamer gekozen worden, samen te voegen.
DUlTSCllliAX'D. Den II is door keizer Wilholm,
in tegenwoordigheid van prins Hohenlohe en de ministers
Von Miquel en Thielon, bet Dortmund-Eemskanaal geopend.
Het kanaal is volgens de Duitscbe bladen het grootste
nationale kanaal in Europa. Het is 270 KM. lang, aan
den waterspiegel 30 en op den bodem 18 meter breed.
De diepte is 2,5 meter. De sluizen zijn gemiddeld 8,6
meter breed, 67 meter lang eu 3 meter diep. Zoover
het kanaal de Eems volgt, van Meppen tot Embden, is
het varen met lange sleeptreinen geoorloofd, in verband
daarmede hebben op deze hoogte de sluizen een lengte
vau 165 meter.
De Keizer is dezer dagen aan een ongeluk ont
snapt, toen hij met een sloep van de »Hohenzollern" een
bezoek bracht aan den kruiser »Hansa" in de haven van
Kiel. Bij het landen stuitte de sloep met zooveel geweld
tegen de kade van het arsenaal, dat de keizer en de offi
cieren die hem vergezelden door den schok werden om
geworpen. De voorsteven van de sloep is vernield.
KSKjcKIjAIXM. De bladen, die de Transvaal wél
gezind zjjn, spreken de hoop en de verwachting uit, dat
Kruger zal bewilligen in het door Engeland gewenschte
onderzoek. Zjj wijzen er op, dat Kruger door die com
missie vlakweg af te wjjzen, het spel van zjjn vijanden
zou spelen en hopen dan ook, dat in het antwoord een
wjjziging van het voorstel tot ouderzoek zal worden aan
de hand gedaan, waardoor het argument van de inmen
ging in de binnenlandsche zaken van Transvaal zou
worden te niet gedaan.
De Daily Telegr.'' verneemt, dat alle maatregelen
genomen zijn om den staat vau beleg" in Trausvaal at
te kondigen. De forten om Pretoria worden versterkt,
eu in grooten getale worden transportpaarden aangekocht.
De »Times" wijst er verder op, dat, een nieuw artikel
in de Grondwet is opgenomen, waarin bepaald wordt,
dat alle inwoners van het land, zonder ouderscheid, in
gevaar vau oorlog, zullen worden opgeroepen om de Re
publiek te verdedigen.
Het parlement is gesloten.
K KA BIK KI .IK. Men kan begrijpen iu welken
toestand van razende nieuwsgierigheid het Fransche volk,
revisionist en anti-revisionist, verkeert door de zittingen
met gesloten deuren te Reunes 1 Sedert menscheuheu-
genis men vergeet iu Frankrjjk snel 1 is er een
Dreytus-zaak die eiken morgen middag eu avond voor
min of meer interessant nieuws, voor pikante onthul
lingen en heftige scheidpartjjtjes zorgt en plotseiiug
juist op het allerinteressantste Oogenblik, is 't uit Wel
hebben, in den aanvang, eenige bladen getracht hunnen
lezers belang in te boezemen voor onthullingen" van
hetgeen er op de zitting zou zjjn voorgevallen maar
de stad is te klein de toevloed van autoriteiten eu
scherpziende dagbladcorrespondenten die elkaar voort
durend op de vingers kijken, te groot, dan dat men
met eenigen schijn van geloofwaardigheid, kan beweren,
in 't geheim iets uitgevorsoht te hebben in een stil en
afgelegen hoekje. Hoe Dreyfus er uitziet hoe by van
de gevangenis naar de zittingzaal loopt, of hij opgewekt
is of nietwat mr. Demange van den loop van zaken
denktziedaar het eenige waarover de telegrammen
inlichting gevenen waarin zjj elkaar dan nog ieder
oogenblik tegenspreken. Deze geduldsproef is echter nu
ten einde de openbare zittingen vangen weder aan.
Het bezoek van minister Delcassé aan Petersburg
is afgeloopen. De minister is nog door de keizerin-
weduwe ontvaugen en heeft daarop de terugreis naar
Parijs aanvaard.' Graaf Moeravjefeen aantal ambte
naren van het Russische departement van buitenlandsche
zaken de Fransche gezant graaf De Montebelto en het
gezantschapspersoneel deden hem uitgeleide.
THANiViIAL. De »Johannesburg Leader" verklaart
dat het antwoord van Transvaal op het Engelsche voor
stel om een gezamenlijke commissie te benoemen tot
ouderzoek van het kiesrecht wacht tot de regeering ge
reed is met het uitwerken van oen ontwerpdat den
Uitlauders een oogeublikkeljjke en voldoende vertegen
woordiging zou schenken.
Alle pogingen zullen in het werk worden gesteld om
inmenging iu de binnenlandsche zaken der Republiek te
voorkomen.
Vaderiyke zorg.
Kenschetsend voor de meer dan vaderlijke zorg van
Duitsche ambtenaren voor het publiek is het volgende
staaltje. In een station in Posen staat een sigaren-auto
maat waar men drie sigaren ontvangt tegen storting
van tien pfennig. Deze automaat is voorzien van een
strook met den stationsstempel, waarop gedrukt staat
Vanaf heden kunnen aan deze automaat sigaren wor
den gekocht." »Deze zjjn rookbaar".
De strook is geteekend >De stationschef."
Ken llreyfus-optocht.
Te Ledeberg, in België, zal men Zondag a.s. een
optocht houden, voorstellende Dreyfus' terugkeer in
Frankrijk en zjjn herstel van eer."
De vice-consul van Frankrjjk verzocht op het raadhuis
inlichtingen omtrent de beteekenis van dien optocht. Men
gaf hem de verzekering, dat er in de vertooning niets
krenkends was voor het Fransche volk, en zoo zal de
optocht zonder bezwaar doorgaan.
Kien outle bekende
De »Spaansche schatgraver" is thans weer eens als
kolonel opgedoken, die van uit Madrid zijne operatiën
beproeft.
Hem is thans op Cuba eeue plek bekend, waar »40,00ü
Pond Sterling aan Amerikaansche biljetten" verborgen
liggen. Een ingezetene van Texel ontving dezer dagen
van den kolonel een brief met de toezegging van 25 °/0
belooning, indien hjj hem wilde behulpzaam zjjn in het
verwerven van dat vermogen.
De voorzichtige Texelaar heeft echter besloten geen
geld daaraan te wagen.
Laatsle Berichten.
Het proces-Wreyfus.
ROME, 11 Aug. De »Tribuua" verzekert, dat Esterhazy
werkelijk de in het borderel genoemde stukken heeft
geleverd. Er bestaat een persoon die de documenten
gezien heeft en die weet dat zij van dezelfde hand zjjn
als het borderel en op hetzelfde mailpapier geschreven.
De »Tribuna" verlangt dat de stukkeu onder de oogen
van het Fransche volk zullen worden gebracht.
Kingeland en Transvaal.
LORENZO MARQUEZ, 11 Aug. De Britsche kruiser
Tartar" is hier aangekomen.
De stoomboot >Reicbstag" is aangekomen met 401
kisten patronen voor de Transvaalsche regeering. Deze
heeft den laatsten tijd ook groote voorraden meel en
andere goederen ingeslagen.
BOMBAY11 Aug. Er worden toebereidselen ge
troffen om 11,000 a 12,000 man troepen uit Indië naar
Zuid-Afnka te zenden, waarvoor een aanmerkelijk getal
transportschepen gereed liggen in de Indische wateren.
In geval van oorlog zou de inscheping geljjk^jjdig plaats
hebben te Bombay Kurachee en Calcutta.
Bergen. Op initiatief van de alhier bestaande
bloemkweekersvereenigiug werd deze week eene veiling
gehouden van droge bloembollen. De aangevoerde partjjen
waren belangrijker dan vorige jaren en over het alge
meen werden goede prijzen besteed.
Spanbroek. In den vroegen morgen van den 11
geraaktewaarschijuljjk tengevolge van booibroei, de
boerenplaats van den heer Jb. Jonker alhier in brand.
Het huis en de bjjbchoorende schuur brandden tot den
grond toe af, van den inboedel werd nagenoeg niets
gered, alleen het vee, eenige varkens en een stier kon
men bjjtjjds verwijderen. Een goede honderd wagens hooi
gingen mede verloren. Alles was verzekerd.
Spierdijk. Eveneens in den nacht van den 11
brandde de kolossale boerenhofstede van den heer S. Zuur
bier af, ook tengevolgo van hooibroei. Alleen een kast
met zilvergoed werd gered. Alles was verzekerd.
