Haagsche Brieven.
Buitenland.
Ijzer houdende dranken.
VII.
t Is Koninginnedag geweest. Wie nooit op zoo'n feest
dag de Residentie bezocht heeft, kan zich moeilijk een
juist begrip vormen van de vroolijke drukte in de straten,
s Morgens al bijtijds komen honderden vreemdelingen
de stad binnenstroomen. Ook hu weer werd er in de
stad aardig gevlagd en veel winkels hadden toepasselijk"
geëtaleerd, zoodat er al dadelijk veel te zien was. Verder
hadden alle ambtenaren vrijaf en alle scholen vacantie.
Hagenaars en buitenlui vormden een bont publiek
dat recht vermakelijk door elkaar wemelde. De feestelijk
heden begonnen met parade in de Maliebaan. Dat kolos
sale exercitieveld ligt aan drie zijden in 't BoBch, de
vierde zijde grenst aan de stad, maar is ook daar eerst
door een prachtige laan omzoomd. Een groot publiek
omwalde de geheele Maliebaan, geen plekje was onbezet.
Toch waren de manschappen, die onder de wapens waren
geroepen, niet zoo groot in getal als anders, de «veld"
en het roode paardenvolk waren naar de manoeuvres.
Er waren alleen grenadiers en jagers. Een aantal ver-
eenigiugen van oud-strijders en oud-militairen had weer
verlof bekomen, zich met hare banieren bij de stand
plaats van den generaal op te stellen. Ze waren 6 in
getal: »Het Eereteeken voor belangrijke krijgsverrich
tingen," »Het Vaderland getrouw," de »Oranjebond," de
Wilhelmiuabond'', de »Oranjevereeniging'', en de «Haag
sche afdeeling van den «Bond van oud-onderofficieren."
Generaal van Pommeren hield een toespraak tot de
oud-strijderswaarvan het publiek niets kon verstaan
natuurlijk.
Toen eindelijk werd ingerukt, gingen de toeschouwers
zeer voldaan huns weegs. Wat stelt men toch een
belang in zoo'n vertooning. 't Is verbazend hoe talrijk
en hoe belangstellend jaar op jaar 't publiek is, dat naar
die mooie uniformen gaat kijken, en toch is 't elke keer
hetzelfde. Dat daar nu nooit de aardigheid eens afgaat
Na de parade is de gewone route van de feestgangers
Öcheveningen en omstreken. Geen bank in de boschjes
is dien middag onbezet, en't strand wemelt van bezoekers.
Overal strijken etende en drinkende troepjes neernaar
de afmeting van de pakjes met eetwaren moeten de magen
heel wat verduwen kunnen Ook de «kleine kermis" in
't Voorhout is den heelen middag druk bezocht, meest
door lui met kinderen, s Avonds komen de groote men-
schen er spoken. Tot groote teleurstelling van die
avondgasten moest op hoog bevel de draaimolen tijdig
gesloten worden. Gelukkig echter voor de goede orde
't Groote aantrekkingspunt van den avond is echter
de illuminatie iu het Bosch. Hoe vaak ook gezien, die
aanblik blijft altijd verrassend mooi. De lanen, die naar
de vijvers leiden, zijn allen verlicht, iedere boom draagt
een kleine ster van lichtjes, wat, over de geheele lengte
gezien, een goed effect maakt. Dan volgt de Tent van
de V itte Sociëteit, die, rijk verlicht, prachtig afsteekt
tegen de donkergroene massa van omliggend geboomte
en aardig weerkaatst wordt in het aangrenzende kleine
vijvertje.
Maar verder leidt de weg, we zijn er nog niet. De
indruk van den eersten grooten vijver is verrassend. De
geheele oever is versierd met guirlandes van lichtjes, afge
wisseld door groote sterren. In de boomen hangen oranje
kleurige, bolronde lampions. Dit alles wordt verdubbeld
door den waterspiegelevenals de bootjes die heen en
weer voeren. Met hun schilderachtige verlichting maakten
ze een fantastisch effect op het water.
Het glanspunt was echter de tweede vijver. Langs
den oever zag men, geheel in licht, een Indische tempel,
en enkele huisjes met palmen. Dat was waarlijk schit
terend. 't Weer werkte meezoodat men 't geheele
stuk duidelijk in 't water kon weerkaatst zien. De op
getogenheid van de toeschouwers uitte zich menigmaal
in een langgerekt: «hè dat een Haagsche-achterbuurter
zoo welsprekend kan aanhouden.
Wie genoeg gekeken had naar de illuminatie, kon zich
verder amuseeren met het publiek gade te slaan. «Zes
vroolijke naaisters vragen zes dito heeren (geen petjes-
komen. Davidson was de beste kerel, dien men zich
denken kan, doch dat was Pritchard feitelijk ook. Het
is verschrikkelijk men geraakt er geheel van in de
war."
«Ik kan mij uw angst begrijpen," antwoordde ik ik
wil echter alles nauwkeurig onderzoeken. Een van de
veronderstellingen is deze, dat Wynne langs deze rots
naar beneden is gekropen en Pritchard die wonde heeft
toegebracht. Ik voor mij acht zulks onmogelijk. Als ik
die rotsen nauwkeurig bekijk, zie ik, dat iemand langs
de zijde van de tunnel hoogstens acht a tien voet naar
boven kan klimmen, wanneer hij gebruik weet te maken
van alle vooruitstekende puntener is evenwel geen
sprake van dalen. Neen Wynne kon Pritchard alleen
naderen langs de lijn. Om evenwel de juiste oorzaak
te ontdekken," vervolgde ik, «moeten wij ook de vraag
stellen Waardoor is Davidson gestorven De oorzaak
van zijn dood is zeer waarschijnlijk ook de oorzaak van
den dood van Pritchard. Ik ga nu de tunnel in."
Inspecteur Henderson vergezelde mij. Het was er
vochtig en kil. De muren waren bedekt met onaange
naam riekende paddestoelen en in het metselwerk glin
sterde vuil water, dat in lange ljjnen naar beneden
druppelde. Vóór ons was niets dan dikke duisternis.
Toen wij weer verschenen, bracht de wisselwachter
het roode licht op zijn plaats vijf voet boven den grond,
juist boven den ingang der tunnel.
«Is er olie genoeg?" vroeg de inspecteur.
«Zeker, mijnheer, in overvloed antwoordde de man.
«Is er nog iets van uw orders, heeren
«Niets," antwoordde Henderson. «Ik wensch je goeden
avond."
«Goeden avond, samen sprak de man, maakte toen
dat hij zoo spoedig mogelijk het pad had bereikt en was
weldra verdwenen.
Henderson en ik keerden nu naar het seinhuisje terug.
Het was intusschen donker geworden.
«Hoeveel treinen passeeren er des nachts vroeg ik
den inspecteur.
«De trein van 10.20 van beneden die om 10.40 hier
is, en de trein van 11.45, die van boven komt en dan
de trein van 6.30 morgen ochtend. Wij zullen het niet
bijzonder druk hebben." Wordt vervolgd.
vrijers!) om 31 Aug. prettig uit te gaan." Men kwam
ze tegen de naaistertjes met de opgediepte «heeren" aan
den arm. Ook de 4 jolige strijksters, die een paar dagen
geleden 4 sergeants vroegen (geen kikkers) schenen ge
slaagd. Natuurlijk werd er ook gehost en het «Kielekiele
Adam!' werd wel eens met de handen geaccompagneerd,
maar over 't geheel leek 't mij ditmaal niet zoo onge
bonden toe als 't anders wel eens kon zijn. Mogelijk
hebben daar de limonadekooplui, die dit jaar zeer talrijk
waren, ook een goeden invloed op gehad. En bovendien
juist kwart over twaalf begon het te regenen, zóó
plotseling en zóó hard, dat daardoor het feest zijn staart
verloren schijnt te hebben.
rijdagavond werd hier de Transvaal-meeting gehouden
in t Gebouw voor Kunsten en Wetenschappende
grootste zaal uit den Haag. 't Stroomde er heen, en
om 8 uur was er geen plaatsje meer te veroveren. Velen
moesten blijven staan, en getroostten zich dat liever dan
naar huis te gaan. Met aandachtige belangstelling
werden de sprekers gevolgd, die met vuur t recht van
Transvaal op onze sympathie verdedigden. Telkens brak
een storm van toejuiching los. 't Transvaalsche volkslied
werd met geestdrift meegezongen, en zeer opgewonden
werd de volgende motie bij acclamatie aangenomen.
«De vergadering van Nederlandsche mannen en vrouwen,
bijeengekomen te 's-Gravenhage op 1 Sept. 1899, brengt
haar warme hulde aan 't Transvaalsche volk voor alles,
wat het sinds meer dan een eeuw tot handhaving zijner
onafhankelijkheid heeft gedaan,
en uit de bede, dat het Engeland's Souvereine moge
gelukken, de rampen van een onrechtvaardigen oorlog
van Zuid-Afrika af te wenden."
erder werd er een telegram afgezonden naar den
Staatspresident van Transvaal en een aan den Staats
president van Oranje-Vrijstaat, die beide een sympathie
betuiging van de «Groote Vergadering te Den Haag"
inhielden. Toen de meeting was afgeloopen, was't enthou
siasme onder het publiek zoo groot, dat die zich herhaal
delijk uitte in een luid «hoera!"
Of Transvaal veel zal hébben aan de mooie woorden,
hier gesproken Enfin, de w i 1 is goed, dat is getoond
ten minste.
Nog rest ons even te spreken over de groote verliezen,
die Polchri heeft geleden en daarmee de geheele schil
derkunst. Eerst is deze maand Jaap Maris overleden,
een van de drie geniale gebroeders, wier naam tot ver
buiten Europa bekend en beroemd was, en nu is het
doodsbericht van David Bles ontvangen. Iedereen kent
haast zijn schilderjj «de ledige stoel", hetzij uit foto of
gravure. Zijn laatste groote schilderij is een portret van
de jonge Koningin geweest. Bij die gelegenheid hebben
beide Koninginnen zijn atelier bezocht.
Op 78 jarigen leeftijd is hij ontslapen.
THEO VAN STRALEN.
DUITSCHIjAAI». Keizer Wilhelm is te Straats
burg aangekomen om de groote herfstmanoeuvres bij
te wonen. Na eeue inspectie van het 15e legerkorps nam
Z. M. deel aan een feestmaaltijd bij welke gelegenheid
hjj een toost op het Rijksland hield. Dankbaar herdaoht
hij de steeds hartelijker wordende ontvangst en vestigde
de aandacht op den grooten vooruitgang en den bloei
van het Rijksland dat heeft ingezien welke voordeelen
de samenvoeging met het Duitsche Rijk heeft opgeleverd.
Hij zeide het gevoel der oudere generatiesvoor wie het
moeielijk is zich in de nieuwe toestanden te voegen te
eeren en dankte de jonge generatie voor de hartelijke
ontvangst.
Voornamelijk verzocht hij de heeren der Kerk om de
achting voor de Kroon en het vertrouwen in de Regee
ring te belpen bevestigen. «Wij zullen doen", zeide de
Keizer, «wat wij kunnen om den vrede te handhaven.
En dat gij er voordeel van zult hebben daarvoor zal ik
zorgen."
KBi€irKI«Aail>. De telegrammen uit Natal, in ons
vorig nummer vermeld, blijken zeer eenzijdig en onvolle
dig gesteld te zijn en daardoor den indruk gewekt te
hebben, dat de toestand critieker is dan inderdaad het
geval is. De mededeeling, dat de Transvaalsche Regeering
teruggekomen zoude zijn op haar reeds gedane voorstellen
omtrent de verleening van het kiesrecht na 5 jaar is
slechts in zooverre juist, dat Kruger zich bereid ver
klaard heeft tot het houden der door Chamberlain ge-
wenschte conferentie ter bespreking der uitlandersgrie-
ven Daardoor vervallen gelijk van zelf spreektde
bereids gedanedoor Engeland nog niet aangenomen
voorstellen. Intusschen ook na deze toelichting ziet de
toekomst er duister genoeg uit. De Johannesburgers
verontrust door de tijdelijke aanwezigheid van een
Jingo-journalist, outvluchteu in groote getale het Trans
vaalsche gebied, terwijl zoowel de Regeering van Trans
vaal als van Oranje-Vrijstaat troepen mobiliseert en
ammunitie uitdeelt. De toestand is ongetwijfeld zeer ge
spannen, één enkele vonk kan de brand in't kruit steken.
Het berichtdat generaal Buller aangewezen is
voor het bevel over de Engelsche troepen in Zuid-Afrika,
wordt uit Londen tegengesproken, evenals het gerucht,
dat nieuwe regimenten naar de Kaap zouden worden
gezonden.
FRASiKRIJK. Nu de president van den krijgsraad
zelf het voorbeeld gegeven heeft een vreemdeling (Czer-
nuschiomtrent wiens verleden zeer ongunstige in
formatie- worden gepubliceerd en tegengesproken als
getuige te hooren, heeft de verdediging gemeend, dat
voetspoor te mogen volgen en heeft Labori conclusie geno
men om langs diplomatieken weg de beide buitenlandsche
militaire attaché's Panizzardi en Schwarzkoppen te doen
dagvaarden. De krijgsraad heeft overeenkomstig de con
clusie van den R-egeeringscommissaris en het advies van
den heer Paléologue, den representant van het Ministerie
van Buitenlandsche zaken, op Labori's verzoek afwjjzend
beschikt. Labori heeft daarop aan keizer Wilhelm en
koning Umberto persoonlijke telegrammen gericht, waarin
hij verzoekt, de heeren Schwarzkoppen en Panizzardi te
machtigen om te Rennes getuigenis te komen afleggen.
De correspondent van de »Figaro"te Rennes weet mee
te deelen, dat dadelijk na een eventueele veroordeeling
van Dreyfus door zijn verdedigers appèl zal worden aan-
geteekend. De beide advocaten moeten reeds zeven en
twintig gronden van appèl ontdekt hebben. De corres
pondent weet verder te vertellen, boe het zal toegaan
onder het voorlezen van de uitspraak. De beschuldigde
bevindt zich dan niet in de zaal, doch in het nevenver-
trek, waar hij dagelijks de opening der zitting afwacht.
a voorlezing van het vonnis wordt eerst de zaal ont
ruimd en daarna treedt Dreyfus eerst binnen om de
uitspraak te vernemen. Is het vrijspraak, dan wordt
kapitein Dreyfus evenals op andere dagen naar de gevan
genis geleid, waar zijn naam in het boek wordt doorge.
streept. De prefect zal hem dan verzoeken Rennes zoo
spoedig mogeljjk te verlaten.
Vele huiszoekingen hebben den 5 plaats gehad te
Marseille Toulouse, Avignon, Lyon en andere plaatsen,
bij personen die behoorden tot de royalistische en plebis-
citaire groepen de «Ligue des Patriotes" enz. Vele
papieren zijn in beslag genomen. Een aantal bevelen tot
inhechtenisneming zijn uitgevaardigd.
Aan den Senaatzittende als Hooggerechtshof
zullen drie misdrijven ter beoordeeling worden onder
worpen en welsamenzwering met het doel de regeering
omver te werpen of te veranderenaanslag tegen de
veiligheid van den staat (d. w. z. uitvoering van het
eerste misdrijf) en gewapend verzet in vereeniging met
poging tot moord. oor dit laatste misdrijf moeten Gnórin
en zijn troepje terechtstaan.
De procureur-generaal Bernard is aangewezen om
bijgestaan door zijn snbstituuts Eournier en Herbaux
het openbaar ministerie waar te nemen.
Scheurer Kestner is op den weg der beterschap.
Hij verlaat thans zijn kamer en maakt ook enkele korte
wandelingen. Tegen het midden van September zal de
senator naar Biarritz gaan tot verder herstel van gezondheid.
TRAWSï AAIi. De- Volksraad behandelde den 5 de
interpellatie van den heer Kotzé die door dezen vooraf
was ingetrokken, over de vraag, waarom zich Engelsche
troepen verzamelen aan de grenzen der Republiek.
De heer Knoester die de interpellatie overnam, hield
een in krasse termen vervatten redevoering over de thans
op te merken militaire troepenbeweging aan de grens
in verband met den inval van Jameson, en vroeg ophel
deringen daarover.
Hij beschuldigde Engeland de conventie van 1884 ge
schonden te hebben door tusschenbeiden te komen in de
binnenlandsche aangelegenheden der Z. A. Republiek.
De heer Tosen ondersteunde de interpellatie van den
heer Knoester.
De heer Botha (progessist) wees er op, dat het zenden
van troepen uit Engeland naar de Transvaalsche grens
onvereenigbaar is met het voortduren van de vriend
schappelijke onderhandelingen.
Na eenige discussie werd met algemeene stemmen be
sloten de behandeling der interpellatie vast te stellen op
den 7.
Alsdan zal de Regeering antwoorden, tenzjj in verband
met den toestand de behandeling nog tot een lateren dag
wordt uitgesteld.
In den zomer bevroren.
Een slager in New-Jersey zal een gedachtenis aan
de warme dagen behouden die ze zeker voor den tijd
van het jaar uniek is nl. bevroren vingers en teenen.
De oorzaak hiervan is niet ver te zoeken, als men weet,
dat het grootste gedeelte van zijn slagerswinkel in beslag
genomen wordt door een groote ijskast. Nadat de bewuste
slager den geheelen middag niet gezien was, besloten de
buren hem te zoeken en spoedig vonden zij hem stijf-
bevroren in zijn ijskastwaar hij ongetwijfeld koelte
gezocht en gevonden had. In het gasthuis wendden
de dokters alle moeite aanom hem te doen ontdooien.
Dit gelukte bun, doch ai zijn vingers en teenen kunnen
zij niet redden daarvan moet bij er eenige missen.
(Handelsblad)
Een Fransch scheikundige hoeft ontdekt dat wanneer
kippen gevoed worden met graan hetwelk in een slappe
ijzeroplossing gedoopt iszij eieren leggen welke het
ijzer in een zeer gemakkelijk verteerbaren vorm bevatten.
Men beweert dat deze eieren van zeer veel belang zijn
voor personen die ijzerverbindingen moeten gebruiken,
doch de gewone preparaten niet kunnen verdragen.
Bjj het departement van koloniën is ontvangen een
telegram van den 3 van den Gouverneur-Generaal van
Nederlandsch Indië met betrekking tot de naar het in
Midden-Snmatra gelegen Lima Kotta gezonden expeditie,
luidende
«Zonder strijden onderwierpen zich de hoofden der
Lima Kotta en de radja van Kampar, na vergiffen-is ge
vraagd en alle voorwaarden aangenomen te hebben."
Een ander regeeringstelegram van den 4 dezer betreft
Atjeh
«Uit bivak Djamboe Ajer in de passiestreek is-generaal
van Hentsz met cavalerie via Edi en Langsar naar Koe-
wala Simpany (Timiang) getrokken. Overal rustig. Hoof
den maakten hunne opwachting."
Laatste Kerlchlen.
Engeland en <le Z.A. Republiek.
PRETORIA 6 Sept. Het antwoord van de regeering
der Z. A. Republiek op de jongste dépêche van Cham
berlain zegt dat de voorstellen betreffende de tien
vertegenwoordigers voor de mijndistricten en betreflende
het toekennen van het kiesrecht na vijfjarig verblijf
door haar worden ingetrokken wijl Engeland niet heeft
aangenomen de daaraan verbonden voorwaarden.
De Regeering der Republiek is bereid de kieswet in
te voeren. Zij verklaart verder, nooit de bedoeling ge
had te hebben Engeland te dwarsboomeu in de uitoefe
ning der rechten voortvloeiende uit de conventie van
Londen of andere gewone rechten. Wat echter de quaestie
betrefthoudt de Regeering der Republiek zich aan de
dépêche van 17 April 1898 betreffende de onderwer
ping er van aan een scheidsrechterlijke uitspraak.
Zij vraagt aan de Engelsche regeering nadere bijzon
derheden over de punten, die niet aan arbitrage kunnen
worden onderworpen zjj vreest, dat de uitsluiting van
die punten een hinderpaal is voor de finale oplossing
van de geschillen.
Ten slotte vraagt de Regeering der Republiek, of
Engeland blijft bij den wensch een gemeugde commissie
bijeen te roepen en verzoekt zij bijzonderheden bierovei;
te mogen vernemen.
