Stadsberichten.
geloopen polder, opnieuw onderzocht is en het bleek dat
ook die dijk toezicht blijft eischen.
Zooals reeds is medegedeeld waB de ramp eensdeels
een gevolg van het niet op de voorgeschreven hoogte
houden van den djjk om »de Bljjkmeer'1, anderdeels is
zij ontstaan door den hoogen stand van het boezemwater
in het Hoogheemraadschap «Waterland."
Door het gemis aan de werking van het krachtigste
stoomgemaal aan de Poelkolk, nabij Zuiderwoude, is het
boezemwater zeer gerezen. In 1898 waren de ketels door
den ingenieur van het Btoomwezen slechts voorwaardelijk
voor een jaar goedgekeurd en was dus afkeuring in 1899
te voorzien. Daarom stelde toen de dijkgraaf, de heer
J. Prins Jr., voorterstond nieuwe ketels te maken,
waartoe de gelden van het z g. ketelfonds toereikende
waren. Dit voorstel werd verworpen de ingelanden van
den Blijkmeerpolder zijn nu daarvan de eerste slachtoffers.
Ulkels.
Het «Landbouw Weekblad" vestigt in het volgende
de aandacht op het nnt van eikels als voedsel voor varkens.
«Wordt er over 't algemeen over schaarschte van boom
vruchten geklaagd opmerkelijk is het hoeveel eikels er
dezen herf't zijn. Eikels worden nu wel niet tot het
gewone ooft gerekend maar zijn toch even goed de
vruchten van boomen evenals appels en peren. Overal,
aldus meldt men uit Beilen aan de »A. Ct.", waar men
eikenboomen zietligt de grond als bezaaid met deze
vruchten, die door kinderen hier en daar worden opge
lezen om er een dubbeltje voor den spaarpot uit te halen.
Als veevoeder hebben eikels reeds ptn oudsher eenige
waarde voor varkens en aan geiten worden ze wel toe
gediend. Ofschoon ons de analyse van eikenmeel niet
bekend is gelooven wij toch, dat het in de varkens-
mesterij een uitmuntende zaak is om aan deze dieren
eikels mede te voederen. Wij denken hierbij aan de
Westphaalsche hammen, in welke landstreek de varkens,
die gemest wordeD, dikwijls los in de bosschen loopen en
zich gedeeltelijk voeden met eikelsbeuken, enz. De
kwaliteit van deze hammen heeft een bijzonder goeden
naam. En als men nu weet, dat voor eikels slechts betaald
wordt 3 a 5 cent per 5 liter, dan zal toch niemand dit
voeder duur kunnen noemen. Het ware zeker wel wen-
schelijk om eens proeven met dit voeder te nemen en den
uitslag daarvan bekend te maken. De gevolgen daarvan
konden er wel eens toe leiden, dat er meer moeite voor
gedaan werd om de eikels, de vrucht van de beste onzer
houtgewassen te vergaren en nuttiger te besteden, dan
thans veel geschiedt, door ze aan den weg te laten liggen.
Herfstdraden,
Langzamerhand nadert het najaar, en vertoont zich
een verschijnsel, dat niemand, zelfs den minst ontwik
kelden mensch, ontgaat, en tevens den natuuronderzoekers
genoegzame stof geeft tot nadenken. In de maand Sep
tember en een gedeelte van October zijn struiken en
heggen, ja schier alle gewassen, met een groot aantal
draden bedekt. Men noemt ze najaars- of herfstdraden.
Velen meenen, dat die draden door den wind van de
planten losgerukt en door de lucht gedreven worden, om
zich elders weder vast te zetten.. Deze voorstelling is
echter onjuist. De toedracht der zaak is deze.
In het najaar bij goed weder zijn sommige soorten van
spinnen in grooten getale ijverig bezig spinrag te produ-
ceeren en wel op de volgende wijze. Eerst zoeken zij de
boogste plaats van de voorwerpen (meest planten) waarop
zij zich bevindeD, te bereiken Is haar dit gelukt, dan
verheffen zij zich zoo hoog mogelijk op hare acht pooten,
met den kop in den wind, strekken het achterlij! schuins
opwaarts en werpen daaruit een draad, die in den wind
fladderende, steeds in lengte toeneemt. Heeft de draad
een zekere lengte verkregen, dan laten zij zich los van
het voorwerp, hechten zich aan den draad vast en worden
zoo door den wind voortgedreven, Dit alles geschiedt in
weinige seconden en met een verbazend aantal dier insecten
tegelijk, zoodat in betrekkelijk korten tijd niet alleen de
lucht, maar ook plant en struik met een aantal dier
draden is voorzien. Bij het in de lucht zweven, vereenigen
zich die draden en, zijn zij vastgehecht aan planten, dan
verlaten de spinnen haar weefsel, trachten opnieuw de
hoogste plaats te bereiken, om van daar hetzelfde werk
te beginnen. Op deze wijze doen zij soms verre tochten.
Volgens de berichten der zeevaarders toch gebeurt het,
dat spinnen zich op die wijze aan mast en touwwerk
vastzetten op een afstand van 10 mijlen van de kust.
Waarom zij nu echter in den herfst deze draden vormen
is niet bekend. Volgens sommigen zonden zij een reisje
van vermaak doen, omdat zij in dien tijd door overvloed
van voedsel weinig te doen hebben en die gunstige ge
legenheid aangrijpen, om een gedeelte van het jaar in
het voorrecht der vliegende insecten te deelen. Deze ver
klaring ochter is, wat ons geenszins verwondert, voor
velen niet bevredigend, waarom anderen liever het verge
leken zien bij het zwermen der bijen of het wegtrekken
der vogels, daar de spinnen, in het najaar in onbegrijpelijk
groot aantal voorkomende, andere plaatsen trachten te
bereiken, waar zij door het groot aantal harer soortge-
nooten niet gehinderd worden. (Veldpost)
't Zand. Den 9 werd alhier, bij gelegenheid der
kermis, eene harddraverij gehouden, waaraan door 10
paarden werd deelgenomen. De prijs werd gewonnen
door den heer J. de Wit Cz. te Zijpe, de le premie door
denzelfde, de 2e premie door den heer J. Zander te
Koegras. Kermis en harddraverij werden druk bezocht.
Stonipetorcn. Men heeft ons verzocht mede te
deelen dat op Zondag, den 15, op het gewone uur, 'b mor
gens, alhier de godsdienstoefening zal worden gehouden
onder leiding van een onzer vroegere predikanten, don
heer C. de Hol.
Hoogwoud. De landbouw-wintercursus van de
afdeeling Opmeer der Holl. Mij. van landbouw, die te
Hoogwoud gehouden wordt, eindigde in April van dit
jaar met 19 leerlingen. Den 7 ving men het tweede
halfjaar weder aan en bleek dat er van de 19 nog 16
waren overgebleven, die lust en tijd hadden het laatste
gedeelte mede te maken.
Harlngcarspel. In de raadsvergadering van den
9die door ongesteldheid van den burgemeester geleid
werd door den heer W. Govers, werd besloten, wederom
te beginnen met de uitbetaling van premiSn voor het
dooden van ratten. De pensionneering van den gemeente
veldwachter op 65-jarigen leeftijd, behandeld naar aanlei
ding eener ingekomen circulaire en eene daartoe benoemde
commissie, werd tot nader onderzoek aangehouden. De
begrooting werd definitief vastgesteld in ontvangsten uitgaaf
op f 17,147,38s, met een post voor onvoorziene uitgaven
van f 716,385.
Laatste Berichten.
Kngeland en Transvaal.
LONDEN, 9 Oct. In eeD redevoering te Sheffield zeide
de lord president van den Privy Council, de hertog van
Devonshire te vreezen, dat het eenige hoopvolle teeken
was dat de Boeren niet tot den aanval overgingen, geljjk
de toebereidselen deden vermoeden. Hoewel de Britsche
Regeering het niet geschikt acht haar krijgstoerustingen
te staken is tot dusver nog geen onherstelbare stap gedaan
en Transvaal heeft nog ruimschoots gelegenheid Enge-
land's eischen te overwegen. De Regeering acht het noo-
dig de bescherming van de burgers en de Britsche be
langen in Afrika te verzekeren, maar de zaken hebben
geen ernstiger aanzien gekregen. Spr. hoopte, dat de
bedenktijd zal leiden tot een vredelievende oplossing.
He Koninginnen te Postdam.
De correspondent van bet Handelsblad seint
Bij het concert in het «Neue Palais" waren ongeveer
300 personen aanwezig. Door het Domkoor en de Konink
lijke kapel werd een tamelijk omvangrijk programma
uitgevoerd. Tot besluit werden oud-Nederlandsche liederen
op prachtvolle wijze weergegeven.
Na afloop van het conoert was in de Schelpenzaal voor
de vorstelijke personages aan twaalf tafeltjes gedekt. Bjj
dit souper was ook graaf von Milnster aanwezig.
Gedurende de pauze werden vele personen aan de
Koninginnen voorgesteld. Het feest was tegen 12 uur
afgeloopen.
Badhuis Witte Kruis.
In de week van den 1 tot den 7 Oct. zijn in het bad
huis van het »W itte Kruis" genomen 34 kuipbaden,
54 regenbaden le klas en 78 regonbaden 2e klas, totaal
166 baden.
Aanbesteding lijnkoeken.
De vereeniging tot onderlingen aankoop van lijn
zaadkoeken alhier, heeft de levering voor dit seizoen op
gedragen aan de Emmericher Dampffabrik te Deventer
tegen f 10.45 per 104 stuks. Aan gehalte werden gewaar
borgd 33 pet. eiwit en 11 pet. vet.
Afwisselende waarde van vast goed.
Tot het aanzienlijk perceel op den hoek van de
Doelenstraat en de Nieuweslootwaarvan de openbare
verkoop is aangekondigdbehoorde 100 jaren geleden
ook eene stalling en nog een huis, het Nagtglas geheeten
naar den stichterden kapitein Evert Nagtglasmet
e«ne brug daarvoor over de grachtbenevens een groot
ledig erf, uitgang hebbende in de Lombardsteeg
alzoo het geheele terrein waarop later de Harmonie, het
post- en hypothekenkantoor en eenige huizen gebouwd zijn.
Vele lezers zullen zich de stalling en het Nagtglas nog
als «de boerderij van v. d. Meer" herinneren. Toen
Wigtbold Adriaan, graaf van Nassau, heer van Woudenberg,
rentmeester van het domein alhier als zoodanig wegens
een groot tekort in zijne kas in gijzeling en op zijn ver
zoek onder curateele gesteld wasverkochten zijne cura
toren al het bovengenoemde den 26 September 1789 voor
f 7150 aan mr. Johannes Wilhelmus van Hanswijk, een
der in het vorige jaar door den Stadhouder in de vroed
schap gebrachte vreemdelingen. In 1800 te 's Hertogen
boech wonende, verkocht deze alles den 21 September
voor f 4250 aan Hermanns Buurman alhier, namens wien
2 procureurs, als zijne procuratiehouders, het den 11 Juni
1805 voor f 775 overdroegen aan Jan Janse. Sedert zijn
verschillende deelen van het geheel uit de hand verkocht,
maar is het heerenhuis met een groot deel van den tuin
aan de dochter van den beer Janse gebleven.
De medegedeelde koopprijzen geven een denkbeeld van
de afneming der welvaart ten gevolge der omwenteling
van 1795 en der daaruit voortgevloeide verliezen.
Scheepsmeter.
Bij het te Amsterdam gehouden examen voor scheeps
meter (zeeschepen) is geslaagd de heer I>. Visser,
alhier.
Volksbond.
Den 16 en 17 October, de dagen der loting in deze
gemeente, zullen de lotellngen door de afdeeling in
het lokaal Harmonie aangenaam bezig worden gehouden
en zal hun brood, koffie en sigaren worden aangeboden.
Drie jaren geleden kwamen ook te dezer plaatse ge>
durende de lotingsdagen stuitende tooneelen van dronken
schap en wanorde voor.
De Volksbond is van meening, dat met deze verderfelijke
volksgewoonte moet worden gebroken, ter wille van de
jongelieden zeiven, als voor de rust in deze gemeente.
Deze afdeeling doet nogmaals een beleefd en dringend
beroep op den steun van allen, die deze werkzaamheid
op prijs stellen. De uitgaven zijn vrij belangrijk, terwijl
ditmaal, in tegenstelling van de twee vorige jaren, slechts
een klein bedrag op de circuleerende lijsten is ontvangen
Mogen alsnog velen zich opgewekt gevoelen, dit schoone
streven te ondersteunen, daar de afdeeling zeer ongaarne
hare taak zou moeten nederleggen, waardoor de wanorde
en de dronkenschap van woleer terugkeeren. Elk der
bestuursleden is gaarne bereid giften voor dit doel in
ontvangst te nemen. Hot zijn de hoeren H. Coopmans,
voorzitter; mr. A. M. de Lange, vice-voorzitter V. S
Ohmstede, penningmeesterR. J. de Ruiter, secretaris
en Th. J. Meeues.
Orgelconcert.
Tot do feestelijkheden ter viering van Alkmaar's
Ontzet op 8 October j.l. behoorde dit jaar cok een orgel
concert in de Groote Kerk. De heer Otto had een pro
gramma samengesteld uit werken van bekende meesters
op orgelgebied Volckmar, Lefebnre-Welz Rinck van
't Kruijs enz. en eenige andere stukken «Largo" van
HtLndel en fantaisie op oud-hollandsche volksliederen van
Valerius.
Ter afwisseling werden twee solo's voor violoncel ge
speeld «Adagio", van Bargiel en «Elegio", van Sobra-
vezande, die, dunkt ons, wei in den smaak van het pu
bliek vielen, voornamelijk laatstgenoemd nummer. Zeer
veel publiek woonde dit concert bij.
Politie.
De politie-agent Se kl. J. Leguit heeft eervol ont
slag uit zijne betrekking gevraagd met ingang van 14 Oc
tober a.s. De burgemeester gaf hem het eervol ontslag,
doch met ingang van heden (10 October.)
Nut van 't Algemeen.
Jaarverslag van het departement Alkmaar der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen over het jaar
1898-1899.
Het aantal leden bedroee
1893/94 2 eereledeu, 64 leden, 8 damesleden.
1894/95 2 62 7
1895/96 2 59 8
1896/97 2 59 7
1897/98 2 63 7
1898/99 2 109 10
Wegens vertrek naar elders hebben bedankt de heeren
C. J. Canters en E. van Driesten. Eveneens bedankten
de heeren dr. M. N. J. Moltzer en mr. W. F. A. Verhoef!.
Door den dood ontvielen de leden de heeren A. Ma-
claine Pont, K. Berkhout en W. van Haaften.
De verwachting, in het voorgaande verslag uitgespro
ken dat velen zich bij het departement zouden aansluiten
na de verlaging der contributie heeft zich verwezenlijkt.
Het bestuur constateert met genoegen dat het depar
tement in kracht toeneemt door de uitbreiding van het
ledental. Ook de vergaderingen werden beter bezocht
en er valt meer belangstelling in de zaken van het depar
tement waar te nemen.
Het bestuur is samengesteld uit de heeren; C. van Buijsen,
voorzitter; mr. A. P. H. de Lange, secretaris A. Siebert
Coster, penningmeester; J. de Wit Dz., A. H. Teljer, J. de
Lange Corn.John.Zn. en W. H. Moll.
In het afgeloopen dienstjaar werd door het bestuur
een nieuw reglement voorgesteld, hetwelk 19 April 1899
door de leden en 12 Mei daaraanvolgende door het hoofd
bestuur werd bekrachtigd.
De aanleiding tot de samenstelling van het nieuwe
reglement, lag in de wijzigingen die het vroegere regle
ment met den loop der jaren had ondergaan deze ge
deeltelijke wijzigingen maakten de toepassing van het
reglement moeielijk.
Tevens werden eenige nieuwe bepalingen ingevoerd,
waardoor de instellingen zelfstandiger kunnen werken,
terwijl zij wat hun financieel beheer betreft aan de
contröle van hel departementale bestuur onderworpen
blijven en alle inlichtingen moeten geven.
Door het bestuur werden de volgende sprekers uitge-
noodigd
Den 28 October 1898 de algemeene secretaris, de heer
J. Bruinwold Riedel, die, in een zeer boeiende voordracht,
den werkkring der Maatschappij uiteenzette.
Voor deze bijeenkomst werden kosteloos tal van invi
tatie-kaarten verstrekt.
Het bestuur is erkentelijk voor de voortreffelijke wijze,
waarop de heer Bruinwold Riedel zijn taak vervulde.
30 November 1898 vervulde de heer W. C. Goteling
Vinnis eeD spreekbeurt. Het onderwerp Cyrano de Ber
gerac werd door hem op zoo voortreffelijke en boeiende
wijze besproken, dat deze voordracht bij alle aanwezigen
een blij venden indruk teweegbracht.
23 December 1898 sprak mejuffrouw M. Meiboom over
de vrouwebeweging in Nederland.
25 Januari 1899 trad de heer W. F. P. Enklaar op
met een beschrijving van de werken en het leven van
Allard Pierson.
Aan den heer J. T. J. Nieuwenhuijsen rrikte de voor
zitter in de fabriek van de heeren J. J. de Lange Zn.
een zilveren medalje uit wegens 40-jarigen trouwen
dienst bij die firma, terwijl in de bijeenkomst der volks
voordrachten 15 Maart 1899, gelijke medalje door den
voorzitter werd ter hand gesteld aan den heer A. J. van
den Berg wegens 55-jarigen trouwen dienst bij mevr.
de weduwe T. H. de Lange-Schiere.
Wat betreft de instellingen van het Departement wordt
het volgende bericht
A. Spaarbank.
Het bestuur bestaat uit de heeren P. Rentmeester
voorzitter; A. Siebert Coster, penningmeester; P. Kool,
secretaris E. M. van SoestA. H. TeljerJ. van der
Veen en R. J. de Ruiter. De heer Teljer werd herkozen
in de vergadering van 29 September 1899. De spaarbank
houdt zitting iederen Zondagmiddag, van 12 '/a tot 1uur
en Donderdagavondvan 6 tot 7 uur. De rekening werd
nagezien en goedgekeurd op advies van de heeren J. W.
Keiser mr. H. Boelmans ter Spill en J. de Wit Dz.
Het gezamenlijk bedrag der inlagen was over 1897
J 77040.74'/, over 1898 J 67967,dat der terugbe
talingen over 1897 f 75933.41'',, over 1898y 68834,
Het kapitaal verschuldigd aan de inleggers bedroeg op
31 December 1897 f 293460.74'/, op 31 December 1898
f 300878.43'/, zoodat het reservefonds beloopt in 1897
57522.27'/, in 1898 J 62569,—.
B. Hulpbank.
Het bestuur bestaat uit de heerenP. Kool, voorzitter;
J. W. Keiser, secretaris; mr. A. Prins, penningmeester;
A. H. Teljer W. H. Moll, A. Goede Dz. en J. C. Ohm
stede.
In de plaats van den heer Teljerdie niet herkiesbaar
was werd gekozen de heer P. J. C. van Toornen burg.
Het kapitaal bedroeg op 1 April 1896 f 6275,71 op
1 April 1897 6013,07 op 1 April 1898 j 5991 12
en op 1 April 1899 f 5961,73'/,.
Aan verschillende personen werd uitgeleend in het
dienstjaar 1897/98 8260, in 98/99 8715.
Op advies van den heer J. de Lange C.Jz., door het
bestuur aangewezen om de rekening der Hulpbank na
te zien, werd deze door de vergadering goedgekeurd.
C. Volksbibliotheek.
Het bestuur bestaat uit de heeren H. Siebert Coster,
voorzitter; G. C. Weisenboru, secretaris; mr. A. Prins,
penningmeester C. van Bujjsen, bibliothecaris mr. K.
A Cohen Stuart, H. Coopmans, H. W. Holsmuller, en
dr. D. M. Kooij.
De commissie voor de Volksbibliotheek kan op het
afgeloopen dienstjaar met voldoening terugzien dank zij
de commissie met diens ijverigen secretaris.
In 1897/98 werden atgegeven 222 leeskaarteu 3360
boekdeelen en in 1898/99 op 235 3928 boekdoelen.
De bibliotheek bestaat thans uit een boekerij van 732
verschillende titels en bevat 1400 boekdeelen.
Door het hoofdbestuur werd een subsidie van f 75
verleend. Het departement verstrekte f 155.
In de plaats van den heer J. A. v. d. Feen werd ge
kozen de heer dr. D. M. Kooij.
