Nederland.
Veiling van vaste goederen,
Natal zoo goed als geen steenkool meer is en dat de
spoorweg bij Colenso beschadigd is. Dit zal voor het
Engelsche schepenverkeer een groote hinderpaal zijn en
wordt er gezorgd, dat er voor dit doel geen kolen meer
uit de Republiek uitgevoerd zullen worden.
Telegram. 22 October 1899.
Natalgrens. Gevecht Elandslaagte d.d. 21 Oct.,
4.20 voorm. tot 4.20 nam.
Uit de verschillende private mededeelingen van man
schappen die ontkomen zijn moeten wij opmaken dat
generaal Koek met een macht van omtrent 1000 burgers,
bestaande uit het Johannesburg-commando een gedeelte
van het Duitsche corps, een gedeelte van het Hollandsche
corps, een sectie artillerie en 2 stukken geschut zich in
de richting van Ladysmith bewogen had. De vijand is
hem uit Ladysmith tegemoet gekomen en voerde elk half
uur met gepantserde treinen nieuwe troepen aan, totdat
er ongeveer 6000 bij elkaar moeten geweest zijn met 18
kanonnen. De Engelsche artillerie opende ten 8 ure
voorm. vuur van af een heuvel n. o. van Ladysmith.
Onze artillerie was niet bij machte om den aanvoer van
treinen uit Ladysmith te beletten. In den namiddag
werd het gevecht het hevigst. Vijandelijke cavalerie
chargeerde de burgers terwijl op linkerflank een regen
kartetsen en ontplofbare bommen nederdaalde. Omstreeks
5 uur in den namiddag kwam het Duitsche corps onder
kolonel Schiel op het terrein. Schiel sneuvelde onmid
dellijk, Ten 6 uur chargeerde de cavalerie nog van een
andere zijde en overmeesterde door haar geweldige meer
derheid de burgers. De verliezen aan beide zijden moeten
aanzienlijk zijn. Wat onze zijde betreftkunnen geen
juiste getallen en namen worden opgenomen zoolang
geen alleszins betrouwbare informaties zijn ingekomen.
Onze twee kanonnen zjjn in handen van den vijand ge
vallen. De geheele macht is uiteen gedreven en het is
nog niet bekend of zij die den slag doorleefd hebben
gevangen genomen of gevlucht zijn. Commandant Viljoen
schat ons verlies op 50 burgers en dat van de Engelschen
op 600 omtrent. Omtrent onze stelling bij Dundee is
de regeering nog rapport wachtende. De laatste tijding
isdat generaal Erasmus en overste Trichard nog in
positie in de bergen waren.
Westergrens. Van waarn. commandant Rusten -
burglager Derdepoort is bericht gekomendat Rintsoe
door de Engelschen opgedrongen is geworden een voor
raad ammunitie aan te nemen en zijn volk daarmede te
wapenen datals een gewapende macht door zijn land
trekt of zijn grenzen wil overschrijden hij die zal
moeten keerenzullende hij anders als vjjand der En
gelschen worden beschouwd.
»Aan de waarheid dezer informatie", zegt de com
mandant, is geen twijfel."
Telegram. 22 October.
3.30 voorm. Generaal Koek en commandant Viljoen
en Lombard slaags geweest bij Elandslaagte.
Generaal Koek en commandant Viljoen wordeo gezegd
krijgsgevangenen te zijnbenevens een paar honderd
hunner manschappen.
Aan onze zijde ongeveer 100 dooden en gewonden.
Kolonel Schiel en veldcornetten Pienaar Potgieter en
Joubert (voorletters onbekend) worden gezegd te zijn
gesneuveld. Commandant Jan Lombard op 't laatste
oogenblik ontkomen en hopen spoedig meer betrouwbare
berichten te kunnen geven.
Latere berichten zeggen, dat slechts 25 man dood en
40 gewond zijn. De officieren bovengenoemd zijn niet
dood, doch gewond en gevangen.
De meeste gevangenen weer ontvluchtdoordat de
soldaten zich zoo bedronken haddendat zij in slaap
vielen.
De Engelschen verloren in dien slag ruim 600 man
waaronder hun generaal.
Wordt vervolgd.
Wed. Zuid-Afrlltaansclie Vereeniging.
Het totaal der bjj genoemde Vereeniging ge
storte of ingeschreven giften bedroeg tot 25 November
f648,519,195.
7e. Het Volk verklaart verder, dat het tot den tijd der
herstelde Republiek niet dan gedwongen zal verschijnen
in de hoven des Lands, en dat het alle geschillen
onder elkander door scheidsrechters zal laten uitmaken.
8e. Dat het Volk ook nog eene openbare waarschuwing
doet aan sommige directeuren van banken in het
land om zich niet langer met de politiek te bemoeien,
en zoodoende een werktuig te worden in de handen
der vijanden van de Republiek.
9e. Dat het Volk der Zuid-Afrikaansche Republiek van
de tusschen-regeering, van de hoogere en lagere amb
tenaren verwacht, dat er een einde zal komen aan
onnoodige kwellingen der burgerszooals in den
laatsten tijd maar al te veel hebben plaats gehad, en
die geen ander gevolg kunnen hebben dan uittarting
tot botsing.
En eindelijk
10e. Dat het Volk verklaart, dat het met Gods hulp ver
langt eene krachtige Regeering der Zuid-Afrikaansche
Republiek, eerbiediging van de wet, ontwikkeling en
vooruitgang van het land, en dat het belooft man
voor man daartoe te zullen medewerken en de opge
treden Regeering te zullen verdedigen tot aan den
dood toe.
Zoo waarlijk helpe ons God Almachtig
Aldus gedaan door ons, van het Volk gekozen Voor
mannen, in naam van het Volk der Zuid-Afrikaansche
Republiek te Wonderfontein op heden, den 15den dag
van December 1879."
Na afloop der vergadering te Wonderfontein zond het
Volkscomité een briel aan Sir Garnet Wolseley, waarin
het hem kennis gaf van het gebeurde, en copie van het
Volksbesluit. De brief was geteekend door Pretorius als
Voorzitter en Bok als secretaris.
Wolseley antwoordde, door Pretorius en Bok te laten
gevangen nemen. Dat veroorzaakte zulk eene opgewon
denheid, dat de Boeren Pretorius gewapenderhand uit de
gevangenis wilden halen. Bok was voorloopig op vrije
voeten gesteld tegen eene cautie van 3000.
Ve bevolking van Zuld-Afrlka.
Het »Handelsbl." schreef eenige dagen geleden
Het is onder de tegenwoordige omstandigheden van
gewicht om te weten, hoe de verhouding in de Kaap
kolonie en in Zuid-Afrika is van het aantal Boeren tot dat
der Engelschen. Wij ontleenen daartoe eenige cijfers aan
»Petermann's Mittheilungen", afl. 10 jaargang 1899.
Dit blad heeft de kerkregisters der drie Protestantsche
kerkgenootschappen geraadpleegd en heeft daaruit ervaren,
dat er in de Kaapkolonie wonen 350.000 Boeren en
140,000 Engelschen, benevens 10 20.000 andere blanken.
In geheel Engelsch Zaid-Afrika is een bevolking van
645,000 Boeren tegen 240.000 Engelschen en ongeveer
40.000 andere blanken. De beide Republieken, Transvaal
en de Oranje-Vrijstaat, tellen 280.000 Boeren tegen 60
duizend Engelschen en 50.000 andere blanken.
De bevolking van Zuid-Afrika telt dus 925.000 Bceren
tegen 300.000 Engelschen en 90.000 andere blanken.
Vele dier Engelschen en «andere blanken" zjjn reeds
van geslacht op geslacht aan de Kaap gevestigd en gevoe
len veel meer sympathie voor de Boerenbevolking dan
voor het «Moederland", welks harteloos beheer men reeds
moede is.
Een «algemeene opstand in de Kaapkolonie" zou dus
zeker het begin zjjn van den ondergang der Engelsche
heerschappij in Zuid-Alrika.
Prov. Staten Noordholland.
Zitting van Dinsdag 28 November 1899.
Stoomtramweg Egmond aan Zee
AlkmaarBergen.
Voortgezet werd de discussie over de voordracht
tot het verleenen van geldelijken steun, ten behoeve van
den aanleg van een stoomtramweg Egmond-aan-Zee—
AlkmaarBergen. De voordracht strekt om aan de heeren
Bosman c.s. te Alkmaar te verleenen t 40.000 als rente
loos voorschot en deel te nemen in het maatschappelijk
kapitaal der onderneming (groot f120.000) voor een bedrag
van f 60.000, mits de belanghebbende gemeenten en
waterschappen evenzeer een renteloos voorschot van
f 40.000 verleenen en de onmiddelijk belanghebbenden
ook voor t 60.000 aandeelen nemen. Gedeputeerde Staten
stellen, met het oog op de financieels gevolgen voor de
provincie van het voortdurend verleenen van geldelijken
steun aan tramwegen, voor om in het vervolg als leid
draad aan te nemen, dat die steun ten hoogste even groot
zal zijn als de rechtstreeks belanghebbenden bijdragen, en
dezen leiddraad bij het thans aanhangige verzoek reeds
te gebruiken.
Door den heer Sanders is eene nota ingediend, strek
kende om aan te toonen, dat de grondslagen, waarop
Ged. Staten voortaan het verleenen van financieelen steun
willen doen plaats hebben, onjuist is.
De commissie stelt voor om, ten einde de provincie
meer macht tegenover de andere aandeelhouders te geven,
de deelneming in het maatschappelijk kapitaal te doen
plaats hebben, wanneer dat kapitaal wordt gesplitst in
aandeelen van f 10.000 met onderaandeelen van f 1000.
Daarbij geeft de commissie in overweging het beginsel
voortaan iets ruimer te stellen en als bijdrage niet altijd
een even groot bedrag te stellen als de rechtstreeks be
langhebbenden verleenen, maar subsidie te verleenen als
die belanghebbenden ernstig hunne krachten wijden aan
de zaak. Daarbij zalwat de toepassing van dit beginsel
betreftelke zaak op zich zelf worden beschouwd.
Na langdurige bespreking is het amendement der com
missie aangenomen met 30 tegen 27 stemmen. Het ge
amendeerde voorstel van Gedeputeerde Staten is daarop
aangenomen met 35 tegen 22 stemmen.
Nog zijn aangenomen de voordrachten van Gedepu
teerde Staten tot wijziging van waterschapsreglementen.
De najaarszitting der Staten is daarop gesloten.
Bloembollencultuur.
De 96ste algemeene vergadering der algemeene
Vereeniging voor bloembollencultuur zal plaats hebben
op 18 December a.s. in de bovenzaal der SociëteitVer
eeniging" te Haarlem, waarop o.a. voorstellen behandeld
Het kostte Kruger zijn uiterste moeite om dit tegen
te houden, en te bewerken, dat ook Pretorius tegen borg
stelling vrij werd gelaten.
Intusschen was in Engeland de politieke toestand ver
anderd. Het torry ministerie Beaconsfield was met groote
meerderheid bij de verkiezingen verslagen. Gladstone was
aan het bewind gekomen en had zich tjjdens de verkie
zingscampagne zeer ten voordeele van de Transvaal uit
gelaten.
Sir Bartle Frère kreeg zijn ontslag.
De mannen van het Comité besloten dus bij Gladstone
aantekloppen. Kruger en Joubert schreven een brief aan
den Engelschen Premier, waarin zij verzochten de annex
atie te herroepen en het tractaat van Zandrivier van 1852
te doen herleven.
De ontgoocheling zou ook nu niet uitblijven.
Gladstone antwoordde in een kort schrijven, gedateerd
8 Juni 1880, dat hij op de gebeurtenissen van vroeger
niet terug kon komen, maar dat hij zon trachten de
Transvaal lid te makeu van de Zuid-Afrikaansche Con
federatie.
Daarmede vervloog de laatste hoop op minneljjke re
geling der moeielijkheden.
Paardckraal.
Wolseley had de Transvaal verlaten. Een groot deel
der troepen was uit het land gezonden.
De Engelsche autoriteiten werden door de stilte be
drogen. Alle gevaar was naar hunne meening geweken.
Zij waren overtuigd dat de Boeren hunne agitatie had
den opgegeven en zich in hun lot hadden geschikt. Daar
om besloot de Regeering wat sterker op te treden ter
zake van de invordering der belasting. De meeste boe
ren hadden die niet of zeer slecht betaald aan het nieuwe
bestuur, en die het gedaan hadden, hadden alleen betaald
onder protest.
In het district Potchefstroom deed de Landdrost eene
aanschrijving dat de belasting moest worden aangezui-
zullen worden het weekblad voor Bloembollencultuur
betreffende. Voorts verkiezing van leden van het hoofd
bestuur en een ontwsrp-regl. van orde voor de algem.
vregadering. Voorloopige besprekingen zullen plaats heb
ben over de herziening der statuten bij dit punt trekt
de aandacht een schrjjven van den heer J. H. Krelage,
waarin deze mededeeltdat hij zich bij zijne aftreding
op 1 Januari 1901 niet meer als voorzitter beschikbaar
zal stellen.
Spoorwegramp te Vllsslngen.
Naar de »M. Ct." verneemt, moet door de recht
bank te Middelburg in raadkamer beslist zijn, dat er
geen termen bestaan om eene vervolging in te stellen tegen
den machinist die den sneltrein bestuurde waarmee op
den avond van 1 Juni het ernstige ongeluk aan het station
te Vlissingen plaats had.
Brand.
Te Velp, bij Arnhem, was de heer S., uit Rotter
dam in het gebouw «Irene" bezig om alles gereed te
maken voor eene aldaar te geven voorstelling met de
kinematograaf, toen opeens een brandende kaars in een
mand met licht ontvlambare stoffen viel, tengevolge waar
van er eene ontploffing en een begin van brand ontstond.
Al de platen, waaronder zeer kostbare, alsmede de kine
matograaf, zijn verbrand.
Het gebouw heeft geen schade gekregen.
Verdronken.
Dicht bij Urk is den 26 de Urker visscher Dub
bele Kramer, varende op »U. K. 74", overboord geval
len en verdronken, ondanks de vele pogingen, welke tot
redding aangewend zijn.
De ^ongelukkige laat eene weduwe met één, eerlang
twee kinderen, achter.
Te Slikkerveer (Ridderkerk) is den 25, bij het
te water laten van een stoomboot, de 33-jarige C. Slag
boom, uit Sliedrecht, dekknecht op de «Trio'', overboord
gevallen en spoorloos in de diepte verdwenen.
Boor de machine gegrepen.
Te Koog aan de Zaan is den 27 in de stijfselfabriek
«Chios", van de firma J. Dnyvis, de heer N. Stam, che
micus aan de genoemde fabriek, in aanraking gekomen
met een draaiende spil, met het droevig gevolg, dat zijn
linkerbeen verpletterd werd.
devaariyk gezelschap.
Een gegageerd O.-I. militair, zekere H., die Maan
dag te Amsterdam uit de tropen terugkeerde, waar hjj
twaalf jaren doorbracht, had daar, door buitengewoon
zuinig te zijn en voor verschillende personen paarden te
dresseeren, in dien tijd een som van f 12.000 bespaard,
welke hij in bankbiljetten van f 60, f 40 en f 25, tot
een pakje had gemaakt en met zjjn papieren in den bin
nenzak van zijn jas gestoken.
Te Amsterdam kwam hij in kennis met een hem onbe
kenden Duitscher en aangezien zij landslieden waren,
werd door H. alle vertering betaald, tot zelfs de reis
naar Arnhem, waar zij dinsdag aankwamen. Na gege
ten te hebben begaven de vrienden zich naar een café-
chantant en werd H. des nachts, omstreeks 2 uur, door
de politie beschonken op de Korenmarkt gevonden, zon
der overjas en dan ook zonder geld. De nieuwe vriend
heeft zich daarmede verwijderd, zoodat H. thans zonder
een cent aan het politiebureau zit. Daar is proces-ver
baal opgemaakt en na lang zoeken de naam van den
vermoedelijken dader opgespoord. Diens aanhouding is
telegraphisch verzocht. (Arnh. Ct.)
Rijp. Door het aanstaand vertrek van den heer
ds. P. H. Kaptein, te Oterleek, naar Renesse zullen in
den ring Rijp van de 9 predikantsplaatsen weldra 4
vacant zijn, n.l.: Schermerhorn, Grootschermer, Oost- en
West-Graftdijk en Oterleek.
Bestrijding van tering.
Oraft. De afdeeling Graft van de Noordhollandsche
vereeniging «het Witte Kruis" heeft aan alle ingezetenen
van deze gemeente gezonden een overdruk uit de «We
tenschappelijke bladen", bevattende eenvoudige raadge
vingen en wenken omtrent het voorkomen der tering.
Ook aanwijzingen omtrent het onschadelijk maken van de
besmetting door eenen teringljjder komen hierin voor.
op Woensdag 39 November 1899 bij opbod,
door den Notaris B. VAN DER VEEN te Schoorldam.
1. Hals en Erf, aan de Veerestraat te Alkmaar, sectie
A. no. 1585, groot 90 ellen.
Str. II. Hoekmeijer f 940,
2. Huls en Erf, aan de Ramen aldaar, sectie A. no.
2294, groot 18 ellen.
Str. A. Boersen f 325,
3. Huls en Erf aldaar, sectie A. no. 2295, groot 70 ellen.
Str. J. Muijs f 505,
4. Huls en Erf, aan de Oudegracht te Alkmaar, sectie
B. no. 2904, groot 1 roe 45 ellen.
Str. P. A. F. Schouten f 1030,
5. Huls aldaar, sectie B. no. 2358, groot 20 ellen.
Str. J. Muijs f 250,
6. Huis en Erf aldaar, sectie B. no. 2907, groot 90 ellen.
Str. J. Mujjs f 540,
Afslag 6 December 1899, des avonds 6 uur, in
*de Vergulde Valk", van den heer IJ. OLDENBURG te
ALKMAAR.
verd. Als antwoord daarop kwamen op den gestelden
dag 7 October 1880 130 boeren die den Land
drost een brief aanboden waarin zij zeiden dat zij al
leen wilden betalen onder protest en mits de Landdrost
zich schriftelijk verbond het geld onder zich te houden,
totdat het kon worden afgedragen aan het wettig gou
vernement, dat zij, de betoogers, konden erkennen.
Het spreekt van zelf, dat deze ambtenaar niet op
die voorwaarden de belasting kon aannemen. Hij rappor
teerde de zaak naar Pretoria, van waar het antwoord
kwam dat het recht zijn loop moest hebben. Een dwang
bevel of, zooals 't in de Transvaal heette: «een last
brief ter executie", werd uitgevaardigd de deurwaarder
nam den boel in beslag en adverteerde den verkoop tegen
11 November 1880.
Op die verkooping waren een massa boeren gekomen,
en toen de deurwaarder met de veiling wilde beginnen,
werd hij met geweld van de wagen gegooid die hij had
willen verkoopen.
Wordt vervolgd.
