De oorlog in Zuid-Afrika.
Nederland.
Ingezonden Stukken.
Stadsberichten.
sloten in een bergkloofer is bericht gekomen, dat er
1500 Engelschen zijn gevallen.
Maandagavond heb ik Marie weggebracht. Ze is met
eene afdeeling van het Roode Kruis mee, onder dr. Ling-
beek. Het doel is Yolksrnst of Dundee, tenminste naar
den Oostergrens. Er zal daar wat te doen vallen. Ze moest
er op rekenen 14 dagen minstens uit te blijven. De wagen
om de gewonden te vervoeren is prachtig ingericht.
Vol moed is M. baar zwaar werk te gemoet gegaan.
Generaal Koek is ook gewond en gevangen genomen.
Daar juist heb ik S. gesproken een onzer assisten
ten, die ook in den slag is geweest. Hij is voor eenige
dagen hier en gaat Zaterdag vol moed op Ladysmith af.
Als we dat hebben, is veel gewonnen. S. zegt, het was
een helsch gevecht, tegeD één van ons vielen tien Engel
schen. De terugtocht was verschrikkelijk, daarbij zijn
ook velen omgekomenen nog neergeschoten. Veel onzeker
heid heerscht nog want, de Hollanders zijn naar alle
kanten gevlucht. Groote samenwi rking heersebte tusschen
hen en de Boeren. Commandant Schiel der Duitschers en
Generaal Koek zijn te onvoorzichtig geweest. Over de
honderd zijn krijgsgevangen. Twee nachten en een dag
heeft S. geloopen voor hij een trein kon pakkenzonder
voedsel, altijd met geweer en bandelier. Hij was vreese-
lijk mager geworden en gevoelde zich ellendig. De Boeren
moeten 't volgens hem winnen, de Engelschen vallen in
elk gevecht bij honderden de Boeren hebben er de
schrik in
Dit gevecht bij Elandslaagte is het hevigste, wat ooit
in Zuid-Afrika is voorgevallen. Ladysmith zal ook nog
vrat kosten
Brieven van krijgsgevangenen.
Een van de krijgsgevangen Engelsche officieren te
Pretoria schrijft in een brief, waarvan de »Times'' iets
mededeelthet volgende
»Sedert ik u het laatst schreef zijn wij, de officieren,
overgebracht naar de modelschool. Het is hier geriefelijker,
daar het een goed ingericht gebouw is met een groote
zaal waar wij allen eten en klasse-lokalenin elk
waarvan acht onzer slapen. Wij worden zeer goed behandeld
en krijgen allerlei benoodigdheden. Het eten is overvloedig,
en wij mogen het aanvullen met dingen die wij koopen.
Verder hebben wij elk van de Transvaalsche fiegeering
ten geschenke ontvangen een stel burgerkleereneen
tandenborstel, een flanellen hemd, een paar sokken, een
paar muilen een bed deken peluw bretels en een
handdoek. Zoo hebben wjj hetnaar gij zietvrij com
fortable, en het eenige wat ons hindert is de beperking
van onze vrijheid."
Be gevangenen op de „Penelope".
»Ons Land'' schrijft
»Wij vernemen dat de Boerengevangenen aan boord
van de Penelope" in Simonsbaai steeds vele blijken van
sympathie ontvangen, en dat wel niet slechts in woorden,
maar ook in tastbaren vorm. Gedurig komen presenten
aan boord uit de omliggende districten in den vorm van
boerenbrood eieren vruchten tabak koffie, geconden
seerde melk enz. Het algemeene comité voor Boeren-
gewonden, weduwen en weezen, daartoe verlof gekregen
hebbende van een genoegzaam getal contribuanten, heeft,
zoover het in zijn vermogen ligthet hulpbetoon op
degelijken voet georganiseerd. Handelende in overleg met
mannen van kenDis onder de gevangenen zeiven en op
het rapport van comitéleden, die het schip bezochten om
der zaken toestand aldaar op te nemen zendt het nu
wekelijks aan boord 50 (Eng.) pond tabak56 pond
boter en 6 schapen. Samen met een Simonstadschen vriend
leverde het ook eiken dag 150 pond brood. Dit een en
ander om tekortkomingen in de scheepsrantsoenen aan
te vullen. Maar het blijkt, dat het comité, wat de leverantie
van brood betreftwat al te liberaal handelde en dat
men aan vijftig pond per dag genoeg beeft zonder er
de pas bijgekomen tachtig gevangenen by te rekeuen.
Het comité heeft ook reeds rnim honderdzestig pak kleeren,
met inbegrip van schoenen of stevelshoeden of petten,
verschaft. Het zal zijn dagelijksch en wekelijksch hulp
betoon gedurig zorgvuldig regelen en wijzigen naar de
getallen van gedetineerden die bijkomen. Daar deze
maatregelen niet kunnen worden genomen zonder belang
rijke uitgaven voor rekening van een fonds, dat eigenlijk
niet voor gevangenen op tonw werd gezet, is het wenschelijk,
dat ons liefdadige landgenooten zelfs nog ruimer contri
buties zenden voor het fonds dan reeds werden ontvangen,
opdat ook de wednwen en weezen doeltreffend kunnen
worden geholpen."
Be sterkte Tan het Boerenleger.
iADe opmerkingen van de Standard" omtrent de
sterkte der vereenigde Boerenstrijdmachten hebben aan
leiding gegeven eens precies na te gaan hoevele mannen
de Zuid-Afrikaansche Republiek en Oranje-Vrijstaat in
tijd van oorlog in het veld knnnen brengen.
De nieuwe uitgaaf van de «Almanach de Gotha" (1900)
geeft daaromtrent de volgende cijfers
De Zuidafrikaansche Republiek heeft een artilleriekorps
ter sterkte van 29 officieren, 83 onderofficieren en 288
man, waarbij behoort een telegraafkorps van 1 officier,
en 15 man, te zamen 416 man. Volgens een telling in
1894 gedaan zijn bovendien 26,299 mannelijke inwoners
verplicht in oorlogstijd het land te verdedigen. Alles te
samen maakt dit dus een legermacht van 26,715 man.
Oranje-Vrijstaat beschikt over een artilleriekorps van
4 officieren, 19 onderofficieren en 140 man, waaronder
begrepen is de telegraaicompagnie, verder over 215 gen
darmen en 400 man reservetroepen voor de artillerie,
samen dus 778 man.
Bovendien bestaat de eerBte reserve voor oorlogstijd uit
22,500 man en de tweede ri serve uit 8000, zoodat deze
Republiek de beschikking heeft over 31,278 man en beide
Republieken te zamen 57,993 man in het veld knnnen
brengen.
Hierbij hebben zich nu nog gevoegd een groot aantal
burgers, die niet meer verplicht waren de wapens te
voeren, maar mee wilden strijden den strijd voor de
vrijheid, waarvoor zij reeds zoo dikwijls goed en bloed
hadden veil gehad. Eu dan zijn de verschillende korpsen
vermoedeli'k niet onaanzienlijk versterkt door de Boeren
in de bezette streken, die afvallig zijn geworden van de
Britsche heerschappij. De ramiög van een Transvaalsch
aanvoerder dat de Boereu in staat zijn ten minste 100,000
man tegenover de Engelscbe troepen te stellen, behoeft
dus volstrekt niet zoo heel erg overdreven te zijn.
P. J. Jnuhrrt'g verjaardag.
Een onzer lezers herinnert er aan, dat de grijze
generaal Joubert, den 20 Jan. a.s. zijn verjaardag viert.
Zeker zijn er landgenooten misschien vele die hem
dien dag hunne gelnkwenschen willen doen toekomen
Men behoort die brieven dadeljjk te verzenden. Op het
adres te vermelden »met de eerstvertrekkende Fransctae
of Duitsche mail." (Handelsblad.)
Laatste Berichten.
Nederlaag van generaal Kuiler.
LONDEN, 16 Dec. Een officieel telegram meldt, dat
sir Redvers Boller een ernstige nederlaag heeft geleden,
waarbij hij 10 kanonnen verloor.
PRETORIA, 12 Dec. In zijn ambtelijk rapport over
den slag bij Maggersfontein zegt generaal Crotijé
Gisteren had een onregelmatig gevecht plaats tot zes
unr 's avonds, toen het zwaargescbutvuur weder werd
begonnen. De Scandinaviörs bestormden een moeilijke
stellingdeze werd echter onhoudbaar en zjj leden zware
verliezen. Ik kon geen hulp zenden. De Britten hebben
een overweldigende strijdmacht, maar moeten minstens
tweeduizend man aan dooden en gewonden verloren heb
ben. Van overgeven geen sprake; onze burgers strijden
met zeldzame dapperheid en bandhaven hunne stellingen
onder het hevige vuur der Engelschen. Onze kanonnen
zijn van zeer weinig nut. Ons verlies is niet nauwkeurig
bekend ik schat het op honderd dooden en gewonden.
PRETORIA, 11 Dec. De bij Stirmberg gevangen ge
nomen Britsche troepen worden naar Pretoria gezonden.
De Engelschen l.eten 55 gewonden en 30 dooden op het
slagveld. De boeren hadden 5 dooden, 3 man zwaar en
13 licht gewond.
LONDEN, 15 Dec. Kolonel Kekewich, commandant
van Kimberley, rapporteert 10 dezer, dat volgens een
door naturellen gebracht bericht, Knruman is aangeval
len door rebellen die echter door de trouw gebleven
Becbuana's werden afgeslagen.
LONDEN, 15 Dec. Officieel. Een ernstige schermutse
ling heeft heeft tien mijlen ten Oosten van Oranje-rivier
den 13 December plaats gehad. Eeu patrouille bereden
infanterie verdreef de Boeren van Zoutpansdrift. De Engel-
sche verliezen bedragen een officier en 3 man gedood,
een officier en zeven man gewond.
J 8 B K H I C II T K N.
Sctiagcn. Wegens het bedanken der boeren Van
Gastel en do Joncheere als bestuursleden vergaderde den
15 ten tweede male deze week de ijsclub. Tot bestuurs
leden werden gekozen do boeren Cats en Langenegger
die beiden hunne benoeming aannamen. Besloten werd
eenige borden op de ijsbanen te plaatsen met de woorden
»Rechts uithalen", en den baanvegers bussen te geven
voor het innen van gitten ten behoeve der ijsclub van
niet-leden. De baan LaanLange slootTolker vaart
Tolke zal als verbindiugsweg met het zuiden geheel in
gereedheid worden gebracht. Naar den West-Frieschen
dijk en Haringhuizen Barsingerhorn zullen zoo spoedig
mogelijk banen geveegd worden. Er is hier in tegenstelling
met zuidelijker gelegen plaatsen heel wat sneeuw gevallen,
zoodat wegruiming daarvan voor berijdbare banen nood
zakelijk is. Over bet geheel is het ijs hier glad enkele
gedeelten zijn wat oneffen. Tijdens de vergadering werden
5 personen als nieuwe leden der ijsclub opgegeven. Het
Bondsbestuur zal een kaartje der gemeente (uitgave
Hugo Suringar) worden gezonden.
Barsingerhorn. Te K o 1 b o r n zal, ijs en weder
dienendeden 17 eene hardrijderij door mannen worden
gehouden, om prijzen in geld van f 20, f 8, f 6, f 4 en
1 2. Inleggeld f 0,50.
De toegangswegen zijn van af hier in elke richting
gebaand en thans ten volle vertrouwbaar. Een aantal
arbeiders zijn tegen 10 cents per unr door de ijsclub aan
het werk gesteld.
ücliagen. Den 15 had in het N. Holl. koffiehuis
alhier de eerste volksvoordracht plaats. De zaal was zeer
vol. De Harmoniekapel, de heer G. L. Kroonenbnrg, decla
mator en de Schager rederij kerskamer deden hnn best
om den minder-bedeelden eeu genoegelijken avond te
bezorgen wat volkomen lnkte. Het lied van den dag
»Het Transvaalsche Volkslied", door de Harmonie ge
speeld werd flink meegezongen.
Het N. v. tl. B. meldt het volgende
Een ingezetene van Groningen, schoenmaker van beroep,
ueett ons land de schande aaugedaan zich aan te melden
om dienst te nemen in he' Eugelscbe leger, teneinde
tegen de Boereu te vechten. De man kreeg echter, namens
het Engelsche Ministerie van Oorlog, bericht, dat alleen
Britten totnogtoe in dienst genomen werden.
Bloed vergiftiging.
Te Dordrecht heeft zich een geval van bloedver
giftiging voorgedaan. Een juffrouw had een wondje aan
den hals en knoopte nochtans een gekleurde zijden das
om den bals. Gevolg was, dat zij na eenige dagen aan
bloedvergiftiging overleed.
Aanvulllngs ambulance.
Het personeel, door het hooidcomité van bet Roode
Kruis tot versterking >-m aan valling der reeds gezonden
ambulances naar Zuid Afrika te zenden, bestaat uit de
artseu G. van Houtum, assistent-geneesheer aan het zieken
huis te Rotterdam D. H. v. de Gootassisteut aan
de chirurgische kliniek van het academisch ziekenhuis te
Groningeu L. J. Janssen, officier van gezondheid le klasse
der marine, en de Ziekenverplegers J. van Marle, Amers
foort A. van der Linde, Vlissingen O. van de Woestijne,
Roermond L. P. de Brain, Amsterdam.
Te Botterdam werd een 23-jarige dienstbode
dood aan boord van een schip gevonden, naar vermoed
wordt tengevolge van verstikking door kolendamp.
ütompetoren. De heer A. Couwenhoven alhier,
kwam voor op het drietalvoorgedragen aan den raad
der gemeente Oud car spel, ter benoeming vaneenen
secretaris dier gemeente.
K'jpe. Benoemd tot notaris in het arrondissement
Alkmaar ter standplaats Zijpe de beer G. Vrybnrg, can-
didaat aldaar.
Sanatoria voor longlijders.
Terwyl het Sanatorium voor de onderwijzers te
Lunteren in aanbouw is en de Vereeniging van Volks
sanatoria voor longlijders in Nederland besloten heeft
haar gebouw te Hellendoorn te stichten, zal aan het
velnwscbe dorp Patten de eer te benrt vallen van de eerste
inrichting van dezen aard in ons land gevestigd te zien.
Onder leiding van de artsen Haentjes en Hnykman, zal
aldaar in bet begin van 1900 een Herstellingsoord
voor longlijders geopend worden voor gegoede pat.ën-
ten, welke om de een of andere reden niet willen of
kunnen vertrekken naar een bnitenlandsch Sanatorium.
Het voornemen bestaat om de Brehmer-Dettweiler'sche
rust- en openlnchtknur toe te passen.
Tot directrice van dit Herstellingsoord is benoemd
mej. R. van de Sande Bakhuijzen te Leiden.
liefdadigheid.
De winter heeft zijn intrede gedaan od doet zich
krachtig gevoelen. Zij die hem weerstand knnnen bieden
door warme kletding goede voeding mogen van geluk
spreken doch wee dengenen, die er zoo niet aan toe zijn.
Voor hen is de winter eene ware marteling, schamel
gekleed slecht gevoed kunnen zij de konde daar bniten
moeielijk weerstaan en ook tehuis ontbreekt dikwerf de
noodige brandstof om het woonvertrek te verwarmen.
Voor instellingen van liefdadigheid een moeieljjke tijd
om een ieder te helpen. De wil is wel goedmaar de
kas laat het niet altijd toe, om allen, die daar aanklop
pen te steunen.
Zij die lid zijn van zulk eene instellingweten dan
ook bij ervaringhoe moeielijk bet isom bij strengen
winter de minvermogenden, de armen, allen te helpen.
Ondergeteekende dio lid is van een kerkelijk armbe
stuur, werd dezer dagen verrast met eene gift van iemand,
die onbekend wenscht te blijven om met de aanstaande
Kerstdagen eene extra bedeeling uittekeeren. Hartelijk
dank aan den gever, die daardoor iets bijbrengt om onze
bedeelden op die feestdagen met iets extra's te kunnen
verrassen.
Moge zijn voorbeeld navolging vinden. Mogen do meer-
gegoeden in deze dagen nu de noodun en behoeften zoo
groot zijn een ieder naar zijne mate medewerken om
bet lot onzer armen te verzachten opdat het komende
Kerstfeest getuige dat de liefdadigheid te Alkmaar ook
dit jaar zich krachtig heeft genit.
Alkmaar, 16 Dec. 1899. O.
Wafelen.
Wafelen in de kermisweek zijn een gewild artikel,
doch ook in andere tijden des jaars laten zjj zich goed
smaken en zoo is 't begrijpelijk dat de beer J. F.
Wagendrever, in eene achterstaande advertentie, kennis
geeft, dat hij bereid is, in de behoefte daaraan dezen
wintertijd te voorzien.
Christelijke Belangen.
Van wege de Vereeniging tot bevordering
van christelijke belangen, zal, in het gebouw
»Waakt en Bidt" op maandag, den 18, 's avonds te 8
uur, eene lezing worden gehouden door den heer ds.
A. J. A. Vermeer, van 's Hage, met het onderwerp:
«Vertellingen nit de Dorpspastorie" (v. Koetsveld en Ma-
claren).
A. I. W. B.
Tot consul alhier voor den Algemeenen Neder-
landschen Wielrijdersbond is benoemd de heer B. Bos
man Cz.
Cadettenschool.
Door de onderofficieren der Cadettenschool is aan
hunnen aftredenden chef, den overste J. Doornbos, en
aan den, op zijn verzoek, eervol nit den militairen dienst
ontslagen officier van gezondheid der le kl. Dr. R.
Slaeswijk, hun pbotographisch portret aangeboden. Deze
portretten, afzonderlek vervaardigd, in het atelier van
den heer Chrispyn, hof-fotograaf, zijn op smuakvolle wijze
gegroepeerd op één veld overgebracht en iu sierlijke lijst
geplaatst. Het geheel, op artistieke wij ze afgewerkt, maakt
eeu zeer aangenamen indruk, en doet den vervaardiger
eer aaD.
Oplichting.
De 26jarige G. J. M., thnisbehoorende te Amster
dam, begaf zich in den avond van den 14 in een tapijt
magazijn alhier en door voor te wenden, dat bij sedert
eenige dagen bij uene familie alhier werkzaam was en
door den heer des huizes was gezonden, om tapijtstalen
op zicht te halen, werden hem door den bediende een
8tal stalen, een waarde van circa f 25,hebbende, mee
gegeven. Spoedig bleek echter, dat men met een oplich
ter te doen had en werd hij aan de stoomtram door den
agent vau politie P. Fellinga aangehouden, nog in het
bezit der stalen, welke hij voornemens was te Amster
dam van de hand te doen. De verdachte is ter beschik
king van den officier van justitie aihier naar het huis
van bewaring overgebracht.
ZIIlB-AFRIHi.
12e Lijst.
Ten behoeve van de 14daagsche uitzending van
voedingsmiddelen enz. voor bet Roode Kruis in Zu.d-
Afrika, werd door bet dames-comité nog in vriendelijken
dank ontvangen
Van de Alkmaarsche dienstboden f 38.80 waarvoor
werd aangekochtbussen vleescb gedroogde appelen
koffieboonen bussen groenten brnine boonen en rijst.
De barometerstand alhier was des morgeus
te 8 uur als volgt: den 15: 765.1 den 16: 768.4.
Volksvoordracht.
Den 15 werd ;n het lokaal Harmonie de tweede
der door het departement van »Tot Nnt van 't Alge
meen, georganiseerde volksvoordrachten gehouden. Als
spreker trad op de heer ds. A. AI. A. Reynders die in
eene boeiende rede eeu schoon beeld gal, wat men onder
«Vaderlandsliefde" veistaat.
Spreker schetste den strijd voor vrijheid en recht, die
ges:reden wordt in de beiae Republieken in Zuid Afrika
om daarna een blik te slaan op het roemrijk verlegden
en het heden van ons vaderland. Deze voordracht wlerd
luide toogejuicht en toen de heer van Arnhem daarna
met zijn welluidende stem net Trnnsvaalscbe Volkslfed
van mej. van Rees aanhief, steeg de geestdrift ten top.
