De oorlog in Zuid-Afrika.
IJIBERICHTGN.
Barsl ngc rhorn. Aan de hardrijder^ teKnlborn
p den 81, werd door 14 mannen deelgenomen. Frijn
winners waren A. C. Roggeveen, Scbagen J. Bethlehem,
Medemblik en Wijdenes, Opperdoes.
Uasentplolflng
Te Wnschede had den 27 's avonds eene gasont
ploffing plaats, waarvan de knal in bijna de geheele ge
meente werd gehoord.
Er moet zich in den grond in de Schoolstraat, Willem
straat, en een gedeelte der Alsteedsche straat, ten gevolge
van een lek, gas verzameld hebben, dat ontplofte.
In verscheiden hnizen is geen rnit heel gebleven, ge
lukkig dat de deksels der rioolleiding los lagen welke
werden opgewipt, zoodat de vlam een uitweg vond.
Hoe het gas vunr vatteis onbekend. Brand werd
gelukkig niet veroorzaakt.
Schieten,
Bij de uitgevers Vermande Zonen te Hoorn, is
een overdruk verschenen van artikelen uit »de Scherp
schutter", onder den titel: »Een en ander nopens de op
en inrichting ven pchietvereenigingen en schietbanen."
Het is van de hand van den heer W. van Waning, presi
dent der Koninklijke Nederlandsche Scherpschutters. De
schrijver doet zeker een nuttig werk met meer algemeen
op deze wijze de aandacht op dit onderwerp te vestigen.
Goederen voor Zuld-Afrlka.
De directie der Castle Mail Packets Company heeft
medegedeeld dat, volgens bericht door haar uit Kaapstad
ontvangen, goederen bestemd voor Transvaal of Oranje-
Vrijstaat, blootstaan aan verbeurdverklaring en de schepen,
die ze vervoeren aan inbeslagneming.
Zjj heeft daarom alle afladers en anderen gewaarschuwd
tegen verschoping met hare lijn van goederen voor plaatsen
in bovengenoemde republieken bestemd, en zegt, dat iedere
aflader, die anders handelt, zich blootstelt aan de gevolgen
dezer behandeling.
In geval goederen bestemd voor Delagoabaai op order
van bet gouvernement in eenige haven van de Kaapkolonie
of van Natal moeten worden ontscheept, zal de landing
dier goederen door de directie beschouwd worden als een
volledig ontslag van alle verplichtingen, die volgens het
cognossement op bet stoomschip rusten. (N.R.Ct.)
Een adres.
Door de «Nederlandsche Vrouwenbond ter Inter
nationale Ontwapening'' is een adres opgesteld, dat aan
H. M. Koningin Victoria zal gezonden worden.
Daarin wordt o.a. aan H. M. Koningin Victoria verzocht:
»In den naam van den echtgenoot, dien Uwe Majesteit
meer beminde dan zichzelven, in den naam van den vader
van de kinderen Uwer Koninklijke Majesteit, heb erbarmen
met al de levens die opgeofferd worden, met de van hun
steun beroofde weduwen en kinderen.
Strek de hand des vredes uitLaat Engeland zedelijk
groot zijn en bemiddeling aanbieden, dan zal het winnen
een schooner Kroon dan een lauwerkroon gewonnen op
het slagveld, en alle natiën zullen het land gelukkig
prijzen, geregeerd door zulk een nobele Souvereine."
Dit adres zal worden gezonden aan alle Vrouwenver-
eenigingen in Nederland en op zoo uitgebreide schaal als
mogelijk is in het buitenland.
Stoomvaartlijn naar Zuid-Afrika.
Zooals bekend is, heeft onlangs de heer Van Reesema,
te Rotterdam, bestuurslid der «Nederl. Zuid-Afrikaansche
Vereeniging, het denkbeeld aangegeven om door vereende
krachten in Nederland te trachten eene zelfstandige
stoomvaartlijn naar Zuid-Afrika te vestigen vrij van
Engelschen invloed en kapitaal. Wanneer eene zoodanige
Nederlandsche stoomvaartlijn tot stand komt, zouden de
Zuid-Afrikaansche Republieken ongetwijfeld bereid zijn
om deze op alle mogelijke wijzen te steunen en krachtig
in de hand te werken.
De heer Van R. heeft echter, alvorens verdere stappen
te kunnen doen, allereerst noodig te weten hoeveel kapitaal
hier te lande voor die lijn kan worden bijeengebracht.
Tot dusver werden hem ruim f 72,000 aan stortingen
en inschrijvingen overhandigd.
Er is echter meer noodig, en wel in het geheel f 500,000.
Waneeer dat bedrag uiterlijk op 18 Februari 1900 niet
bgeen is wenscht de heer Van Reesema niet verder te
beproeven of het Nederlandsche volk bereid is om de
uiting van warme belangstelling voor de Boeren om te
zetten in eene daad. De inschrijvers zijn dan ontslagen,
en wie gestort heeftontvangt dat bedrag terug met de
Tente, welke het in deposito belegd kapitaal heeft opgeleverd.
Blijkt het na onderzoek door eene commissie van des
kundigen, dat de uitvoering van het plan met het kapitaal
van 5 ton niet raadzaam is, dan zal de heer Van Reesema
evenzeer van verdere pogingen afzien.
De voorloopige maatregelen dienen dus alleen om den
heer Van R. vooraf den noodigen waarborg te geven
dat het benoodigde kapitaal voor zijn plan beschikbaar
zal zijn. Het minimum-bedrag van inschrijving is f 100.
Te Kampen heeft zich eene commissie gevormd uit de
leden van het Departement der »Ned. Maatschappij ter
bev. v. Nijverheid" om voor het bijeenbrengen van dat
bedrag werkzaam te zijn. (N. v. d. D.)
Zuivelbereiding.
Naar aanleiding van het bericht, dat er in Friesland
eene neiging schijnt te bestaan om terug te keoren tot
het aloude stelsel: »Zuivelbereiding in eigen bedrijf"
heeft de heer M. Boknia de Boer, privaat-zuivelconsulent
te Groningen aan deze zaak in de »Leeuw. Ct." eenige
hoogst belangrijke beschouwingen gewjjd waarin hij de
wijze waarop de Coöperatieve Zuivelfabrieken in Friesland
worden gedreven, aan een vrij scherpe critiek onderwerpt.
In weerwil van de statuten worden de veehouders-melk-
leveranciers meer beschouwd als «bijloopers". De leiders
feitelijk niets anders dan bezoldigde personen en als zoo
danig onderworpen aan eene instructie, waarbij hun werk
kring nader wordt geregeld. Velen van hen beheerschen
echter den geheelen toestand van de fabrieken, wat. betreft
niet alleen het technisch, maar zelfs ook het financieel
gedeelte. Voorts zijn do geldschieters in de onderneming
meestal personen die zonder dit werk geheel buiten
het zuivel-bedrijf staan. Goed beschouwd zijn zij, in ver
eeniging met, het bestuur en beheer, de feitelijke drijvers
van de zaak. Als gevolg van dit een en ander is de
toestand van de veebouders-melkleveranciers langzamerhand
al moer en meer gedrukt geworden en is het daarom
niet te verwonderen, dat velen banner ernstige pogingen
doen om zich te onttrekken aan een zaak, die wel coöpe
ratief heet te zijn maar feitelijk het nooit is geweest.
Het leeuwenaandeel in de onderneming valt echter
den geldschieters en leiders ten deel. Wijziging van de
statuten dor reeds bestaande coöperatieve zuivelvereenigin-
gen acht de schrijver daarom volstrekt noodig.
(Handelsblad)
Benoemingen.
De beer D. F. Pontte Edam is herbenoemd tot
voorzitter der vereeniging »Noorder IJ-en Zeedijk".
Tot lid van bet bestuur van den polder «De Nes",
in de Purmeris benoemd de heer P. Groenhart te
Ilpendam.
Tot bestuurslid der banne Monnikendam is gekozen
de heer D. Ubbels-.
Veehandel In Friesland.
De aanvoer was op de jongste markten zeer gering,
vooral van rundvee en varkens, tengevolge van de ge-
Btremde scheepvaart en de gladde wegen.
De handel in kalve- en melkekoeien is traag, doch de
prijzen toonen zich vrij vast. In vette koeien, met goede
vraag, handel druk, mede een gevolg van den geringen
aan voer.
Vette kalveren goed gevraagd, prijzen vast en goede
omzet.
Stieren voor de slachtbank, met nog behoorlijken aan
voer, niet druk gevraagd, maar daardoor ver van goed
koop in verhouding met het vette vee.
Vette varkens, bjj zeer geringen aanvoer, heel goed
gevraagd vette biggen eveneens.
Magere varkens in één doen, d. w. z. behoorlijk goed
gevraagd jonge biggen met gewilden handel.
In vette schapen en lammeren fleuriger, doch zonder
veel invloed op den prijs. Melkschapen stadig.
De aanvoer was: 50 stieren, 0ossen, 80 vette koeien,
300 melke- en kalvekoeien 130 pinken 140 vette kal
veren, 170 nuchtere kalveren, graskalveren, 2000
schapen en lammeren 30 vette varkens200 vette
biggen, 300 magere varkens en 200 kleine biggen.
De prjjzen zijn le soort vette koeien 27—30 ct., 2e
soort 2527 ct., 3e soortct., stieren 20-25 ct,
vette kalveren 30—37 ct., vette schapen 2225 ct., vette
varkens 15s 17 ct. Londensche biggen 145155ct. per
kilogram.
Melke- en kalve aoeien f 100 f 195, pinken f 40
f 65, nuchtere kalveren f 7f 11, melkeschapen f 10—
f 18, lammeren ff magere varkens f 28f 40,
kleine biggen f 1f 1.05 per week. (N. v. d. D
Harlngcarspel. Te Dirkshorn worden po
gingen aangewend tot oprichting van een fanfarekorps,
waarvoor 16 personen zich bereids hebben aangemeld.
Oterleek. Tot burgemeester dezer gemeente is
benoemd de heer S. Brak.
Bergen. Bergen's Fanfarecorps gaf den 26, onder
leiding van den heer F. Reidel, een goed geslaagde uit
voering in het locaal-Hilbrand. De wijze van uitvoering
van een tiental nummers, die het programma bevatte,
getuigde van goede leiding en studie.
Hengsten-vereeniging.
De Hengsten-Vereeniging «Hollands Noorderkwar
tier" zal eene algemeene vergadering houden op woens
dag, 10 Januari 1900, des voormiddags te 11'/i uur, in
een lokaal van den heer R. Kaan Cz. (Café Ceres") te
Schagen, ter behandeling van de volgende punten ver
slag omtrent den staat der vereeniging rekening en ver
antwoording van den penningmeesterbenoeming van
twee bestuursleden, wegens periodieke aftreding van de
heeren G. A. Geerligs en G. C. Hulstbenoeming van
eene commissie van drie leden voor het nazien der re
kening (voordracht van het bestuurde heeren D. Gignis,
Jb. Houtkoopor en D. Govers)bespreking omtrent de
verzekering van de hengsten teaen ziekte en sterfte be
spreking omtrent eene te verleenen subsidie, voor de in
1900 te Parijs te houden tentoonstelling, naar aanleiding
van een daartoe ingekomen verzoek.
Vóór den aanvang der vergadering zullen de 3 heng
sten te Schagen worden voorgebracht, wanneer het weder
zulks toelaat.
Stompetorcn. Bij de op den 28 gehouden ver
pachting vun gras- en rietgewas van dijken en wegen in
de Schermeer heeft het grasgewas kannen gelden f 9086
en het riet f 667.50. Het vorige jaar bedroegen deze
cijfers f 8550 en f 770.25.
Volgens te Amsterdam ontvangen bericht zou het
stoomschip «Wladimir Sawin van Amsterdam te Fowey
aangekomen, aldaar door het Engelsch gouvernement zijn
aangehondon wegens het aan boord hebben van ammunitie
enz. die verdacht wordt voor Transvaal te zijn bestemd.
Treurige toestanden.
Te Leggeloo (gem. Dwingeloo) woontnaar de
Leeuw. Cour" weet mede te doelen sedert eenige
weken een gezin in een geitenhok of iets wat daarop
lijkt. Door de streLge koude der laatste dagen zijn in
één week twee kinderen uit dat gezin geptorven en de
daarop volgende week nog één. Toen dit bekend werd
heeft men in de ergste nooden vau dat arme gezin voorzien.
Flerhandcl op Kngeland.
Het Bestuur van de Nederlandsche Kamer van
Koophandel te Londen heeft een rondschrijven verspreid,
waarin de aandacht wordt gevestigd op het gewicht van
den handel in eieren in Engeland. De groote concurrentie
in Londen en de hooge prijs, dien de verbruikers betalen,
hebben producenten in den vreemde aangespoord om zich
bijzonder op hoenderfokkerij eQ den eierenhandel toe te
leggen. De Kamer heeft gegevens verzameld over dezen
handel met de bedoeling ook Nederlanders daartoe aan
te sporen in het bjjzonder om in dezen de coöperatie
toe te passen. Van het bedoelde zeer uitvoerige en belang-
rjjke rapport met tal van cjjfers en gegevens zijn exem
plaren ter verspreiding beschikbaar gesteld bij de firma
J. H. de Bussy Rokin No. 60Amsterdam. (N. v. d. D.)
Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben gevolg
gegeven aan de opdracht, hun in de buitengewone zitting
der Provinciale Staten gedaanen voor den heer H.
Hendriks, hoofdingenieur van den provincialen waterstaat,
een uitgestelde lijfrente gesloten na onderzoek van ver
schillende tarieven, bij de Utrechtsche Levensverzekering
maatschappij >öet Maliehuis", te Utrecht.
Botcrwct.
Het Nederlandsche Landbouw-Comité heeft aan de
Tweede Kamer toegezonden een adres waarin op eenige
wijzigingen in het aanhangige ontwerp-Boterwet aange
drongen wordt.
Verzocht wordt margarine als zoodanig niet alleen te
doen merken bij uitvoer, zooals de wet voorstelt, maar
ook bij den invoer, omdat b.v. bij terugzending uit En
geland, zooals meermalen plaats heeftde vraag kan
ontstaan, waar de uitvoer eindigt.
Niet alleen de buitenste verpakking moet gemerkt
zjjn zooals het ontwerp voldoende acht maar alle ver
pakking tijdens het vervoer, daar het anders mogelijk
zal zijn potjes ongemerkte magarine te vervoeren in een
ongemerkte kist zoodat dan bij het overgeven of de
levering de waar toch weer ongemerkt is.
Verder wordt rog in overweging gegeven der marga
rine bij detail-verkoop een voorgeschreven vorm te geven
en te bepalen wat openbare middelen van vervoer zijn
opdat niet de rondventers van margarine om eenige
voorrechten die de wet aangeeft te verwerven, b.v. een
gefingeerden bodedienst openen tusschen hun woonplaats
en de plaatsen, waar zij hun margarine verkoopen.
Eindelijk dringt het comité er op aan om bij reci
dive de overtreding niet facultatief te doen straffen met
hechtenis of geldboete maar uitsluitend hechtenis toe te
passen. (Handelsblad.)
1. aatste Berichten.
De toestand.
PARIJS, 29 Dec. Uit Londen aan de »Temps":
Het departement van oorlog heeft telegrammen ont
vangen over den toestand, dien het niet heeft gepubli
ceerd. Volgens deze telegrammen zou de toestand op het
oogenblik van afzenden aldus zijn
De openlijke opstand der Afrikaanders strekt zich reeds
tot ten minste 50 mijlen van Kaapstad uit. De generaals
Gatacre en French zijn nauw ingesloten door de Vrij»
staters, hun gemeenschapswegen zijn afgesneden door de
oproerige Hollanders.
Aan de Modderrivier zou een bloedig gevecht hebben
plaats gehad, tengevolge waarvan lord Methuen zich
achter de Modderrivier zou hebben moeten verschansen.
Generaal Boller moest terugtrekken naar Pietermaritz-
burgde toestand van Ladysmith zou wanhopig zijn.
Volgens een niet bevestigd gerucht zou lord Roberts
er ovt r denken de republieken binnen te trekken door
Zoeloeland en daartoe in de Santa Lucia-baai ontschepen.
Een telegram uit Chieveley aan de »St. James's Ga-
zette" meldt dat de Toegela snel aan het stjjgen is. De
temperatuur is 104 graden Fahrenheit te Ladysmith.
Tot gisteren waren de totale verliezen aan Britsche
officieren gesneuveld 82, gekwetst 258, vermist 98; aan
Britsche manschappen gesneuveld 886 gewond 3263
vermist 2223; totaal 6813. Daaronder zijn niet begrepen
de sterfgevallen wegens ziekte.
NEW-YORK 29 Dec. De gemeenteraad nam moties
aan, waarin zegen wordt afgesmeekt voor het succes der
Boeren en afkeuring wordt uitgesproken over den oorlog
op de Philippijnen.
LONDEN 29 Dec. Een officieel telegram uit Kaap
stad van 28 December meldtdat er geen verandering
is gekomen in den toestand van de generaals Gatacre en
French, met uitzondering van het feit, dat de spoorwegljjn
naar de Indwe-kolenmijnen thans in orde is.
Fli Klmberley.
KIMBERLEY, 22 Dec. Heden werd een verkenning
ten westen van de stad gedaan waarbij patrouilles der
Boeren, die zich langs een heuvelrug vertoonden, werden
verdreven. De artillerie wisselde eenige granaten toen
de vjjand versterkt werd keerden de Engelschen terug
en bereikten ongedeerd het kamp.
De operatie toonde, dat de Boeren 3 kanonnen hebben
en in staat zijn snel versterkingen te doen aanrukken.
Paarden In den oorlog.
Van alle zijden wordt de weldadigheid opgeroepen,
om het ontzettend leed door den Transvaalschen oorlog
over Engelschen en Boeren gebracht, te verzachten door
de gewonde, uitgeputte en zieke strijders van beide legers
in ontvangst te nemen te verzorgen en zoo mogelijk te
genezen. Voor de paarden echter, welke in de oorlogen
zulk een groote rol spelen wordt zoo goed als niets
gedaan en honderden zwaar en licht gewonden dieren
sterven op allerellendigste wijze den hongerdood in Zuid-
Afrika's door de zon verschroeide velden. Hoe ook de
dorst een zwaar gewond paard moet folteren, laat zich
gemakkelijk begrijpen.
Zou het niet mogelijk zijn vraagt de »Ned. Sport"
om naast de Roode-Kruis-afdeelingonbestemd om door
de daartoe behoorende artsen en verpleegsters menschen-
levens te reddeneen Roode-Kruis-afdeeling te maken
voor de paarden. (Zooals onlangs gemeld werd zijn ook
in Engeland door de Vereeniging tot Bescherming van
Dieren bij de Regeering inlichtingen ingewonnen, omtrent
de mogelijkheid, verbeterinr te brengen in het lot der
paarden.)
Een kundige paardenartsbijgestaan door een passend
personeel zou alsdan het slagveld kunnen afzoeken, met
de speciale opdracht om de zwaar verwonde dieren, paarden
en muilezels, door den dood uit hnn lijden te verlossen
en de dieren welke nog dienstbaar zouden kunnen zijn,
zoo noodig te opereeren door het uitsnijden van de kogels
en het toenaaien van de zware wonden door granaat
scherven geslagen.
Over het lot van de paarden na groote veldslagen is
niet al te veel geschreven gewordenalleen kent men
enkele beschrijvingen, welke het bewijs leveren hoe enkele
na dagenlang lijden van honger en dorst te gronde gingen.
In de meeste gevallen zal afmaken wel het grootste
bewijs vad meewarigheid zijn, wat de tnensch zyn trouwen
strndmakser kan geven. En zelfs na zijn dood kan het
strijdros alsdan nog goede diensten bewijzen door een
overvloedig en gezond voedsel aaD de troepen te verschaffen.
Ken koninklijk sportman.
De jeugdige koniDg van Spanje, Alphonso XIII, is
een bijzonder groot liefhebber van lichaamsbeweging en
sport. lederen dag rijdt hij minstens 5 4 6 verschillende
paarden en flinke afstanden per fiets zich niet bekom
merende om een duikeling. Verder gymnastiseert hij veel
en leeft bjjzonder regelmatig. Hij staat winter en zomer
om zeven uur op studeert van 8 tot 9 en heeft van 9
tot 10 uur les. Daarna volgen de verschillende lichaams
oefeningen.