Op de eerste verdieping vindt U de ateliers der aan staande costnumnaaisters. Zij knnnen daar van alles, dit vak betreffende, leeren van het vervaardigen van de eenvoudige kinderjurk af tot de meest samengestelde galajapon zooals de kleine modellen, allen zelfstandig werk der meest gevoi derde leerlingen, U doen zien. Daarnaast is de vakteekenzaal, waar de leerlingen, die gedurende de eerste l1/» jaar voorbereidend teekenonder- wijs hebben ontvangen, verder opgeleid worden voor het door haar gekozen vak. Hier worden ontwerpen gemaakt voor de versiering van japonnen, voor borduurwerken, kamerversiering, aardewerk, porselein en geschilderd gobelin. Op deze verdieping is nog een lokaal voor meer vol wassenen die eenen cursus van l1/* jaar volgen, of die slechts in enkele vakken onderwijs ontvangen. Op de tweede verdieping zijn de zalen, waar onderwijs wordt gegeven in handnaaien, mazen, stoppen,verstellen, knippen en machinena&ien. Hier wordt ook onderwijs gegeven in het borduren, zoowel met de hand als met de verschillende machines. Ik heb getracht U een beeld daarvan te geven door het tentoonstellen van 3 geborduurde schermen van on geveer gelijke groottehet eene, met de hand gebor duurd, is het werk van 3 weken, het tweede, met de Singermachine geborduurd, is het werk van 10 dagen, het derde, met de machine coudo-brodeur geborduurd, is het werk van 2 dagen. Een vierde scherm is geschilderde gobelin. Op deze verdieping is ook de zaal, waar het voorbe reidend teekenonderwijs wordt gegeven. Naast de speelplaats buiten bevindt zich de proeftuin, waar de leerlingen, wier vak het medebrengt, of die daartoe den lust gevoelen, zich kunneu bekwamen in het kweeken van groenten, vruchten en bloemen. Dat het onderwijs, aan onze school gegeven, op prijs wordt gesteldwordt bewezen door het feit, dat de school, die op 20 Februari 1896 begon met 37 leer lingen, thans 350 leerlingen telt. Daarvan zijn 150 leerlingen ingeschreven voor den volledigen cursus, 45 voor afzonderlijke cursussen, en 155 voor den avondcursus, die gevolgd wordt door meisjes en vrouwen uit den werkmansstand, die voor het grootste gedeelte reeds in betrekking zijn en dus ge durende den dag geen tijd beschikbaar hebben. Dat de school tot dezen bloei heeft kunneu komen, voor een groot gedeelte te danken aan de wijze, waarop onderwijzeressen en onderwijzers hunne taak hebben op gevat. Van harte zeg ik hun dank ervoor en hoop, dat zij zullen voortgaan met ons samen te werken tot steeds grooteren bloei der school En gij, leerlingen in Uwe hand ligt voor een goed deel de toekomst der schoolGij hebt zoo even gezongen «verdubbeld is onze ijver nu!" Sommigen Uwer hebben dit reeds getoond gedurende de laatste weken toont het nu allen, dat gij de opofferingen waard zijt, die zoo velen zich hebben getroost in het belang van Uwe op voeding. Met, een woord van dank ben ik begonnen, met een bede en met eene belofte wil ik eindigen. De toekomst der school, die het welzijn der familie en daardoor dat van den Staat ten doel heeft want het welzijn van den staat is op dat van de familiën gebouwd kan alleen dan verzekerd blijven wanneer de hulpvaar digheid die de hooge colleges zoowel als particulieren tot nu toe hebben getoond, ook verder haar ten deel valt. Onze taak zal het zijn te bewijzen dat de school uwe belangstelling waardig blijft Met nieuwen moed en vol vertrouwen zullen wij onzen arbeid voortzetten. Moge de nieuwe eeuw ook heil en zegen brengon voor onze schoolDit is mijn innige wensch. En hiermede verklaar ik de nieuwe Industrie- en Huis houdschool voor geopend 1 Hierna nam Z.Ex. de minister van Binnenl. Zaken het woord, en zeide ongeveer het volgende Dames en Heeren Gij zult het niet vreemd vinden, dat ik na de rede der Directrice ook behoefte gevoel een nkel woord te zeggen op dit gewichtig oogenblik, ge wichtig in de eerste plaats voor de school zelve, waarvoor nu reeds eenige jaren gewerkt en geploeterd is, gewich tig in de tweede plaats voor de gemeente Alkmaar die trotsch mag zijn op een inrichting, alom in den lande bekend, die niet alleen deze gemeente, maar den gehee- len omtrek tot eere strekt. Voor U bestuurders en be stuurderessen der school is het een groote voldoening thans uw troetelkind de kinderschoenen ontwassen te zien nu het voor het eerst gehuisvest is, zooals het haar past. Toen men met dat onderwijs begon, heeft men moeielijk kunnen droomen, dat binnen zoo korten tijd, daaruit iets groots zou voortkomen, dat dat zou worden inrichting met 350 leerlingen, dat die school over gebracht zou woiden in een gebouw waarop andere inrichtingen jaloersch knnnen zijn. Toen ik vóór twee jaren de school voor het eerst bezocht, heeft dat bezoek mijn belangstelling in ingenomenheid doen overgaan. Ik had er reeds veel goeds van vernomen maar nadat ik met eigen oogen had gezien, heb ik niet geaarzeld in den Haag deze inrichting een modelschool te noemen. Van zekere zijde heeft men mij dat euvel geduid alsof ik andere inrichtingen daardoor ten achter stelde, doch dat was verre van mijn bedoeling. Ik bedoelde daarmede alloen, dat het in dit opzicht een modelschool was, om dat men met beperkte middelen bijna het onmogelijke had bereikt. Dat zij niet volmaakt is, is natuurlijk, daarom blgve de leus: «hooger op, vooruitVolkomen tevredenheid doet inslapen, en dat is men in Alkmaar niet gewoon. Vóór alles was noodig een beter gebouw, Aan wie is dat gebouw te danken? Aan velen. De vorige spreekster heeft gezegd «als ik spreek van den Amsterdamsehen vriend, dan behoef ik zijn naam niet te noemen die is op aller lippen", dan weet man dat daarmede wordt be doeld de man die meer nog met verstand en hart is be deeld dan met aardsche goederendie zelf hier niet kon zijn, doch zich door zijn zoon heeft laten vertegenwoor digen. Welnu wanneer ik zeg, dat allen, die arbeid en moeite hebben over gehad voor deze zaak een steentje hebben bijgedragen tot dit gebouw, de een grooter, de ander kleiner, dan moet ik er op wijzen dat er onder die allen ééne is die afzonderlijk genoemd moet worden, en als .k van die ééne spreek is haar naam op aller lippen (applaus). Die ik bedoel is de vrouw, die het initia tief nam tot deze schooldjp voortdurend belangeloos directrice is geweest en onderwijs heeft gegeven, de vrouw, die dag en nacht heeft gewerkt, om haar ideaal verwe zenlijkt te zien. Ik weetmevrouw dat ik u er geen genoegen mee doe daarover verder uit te wijden het gevoel dat ge uw plicht hebt gedaan en de groote satisfactie daarvan is u genoeg. Ge verlangt geen onderscheiding maar toch zal het u zeker aangenaam zijn bij deze gelegenheid te vernemen dat ook in de hoogste regeeringskringen e verdiensten worden gewaardeerd. Als een nieuw blijk van Hare belangstelling heeft het H. M. de Koningin behaagd u te benoemen tot ridder in de orde van Oranje Nassau (applaus). Wij wenschen u geluk met deze ko ninklijke ond.Mtcheid.ng waardoor ge zult behooren tot de weinige vrouwelijke ridders in Nederland. Ik weet het dat dergelijke aanmoedigingen voor u niet noodig zijn doch het zij u een bewijs van hooge waardeering. U we grootste satisfactie vindt ge daarin dat de school toeneemt in bloeiwelnu dat zij zoo Na een langdurig applaus sprak thans de heer de Sonnavillein plaats van den door ongesteldheid niet aanwezigen burgemeester als volgt Dames en Heeren «Door den tijd wordt de spruit een boom." Deze spreuk komt ons onwillekeurig in gedachte, als wij letten op het klein begin dezer instelling en haren tegenwoordigen omvang, als wij vergelijken het gering aantal leerlingen waarmede zij aanving, met het groote waarvoor zij thans ruimte behoeit, vooral als wij verge lijken de aanvankelijk voldoende maar spoedig te beperkte gehuurde woning met het ruime, doelmatig ingerichte eigen gebouw, aan welks inwijding wij deelnemen. Onze spreuk intusschen legt den nadruk op den tijd - op een langen duur; en net ligt voor de hand, dat, is de nok van het boot-huisje rijden, men dit op, dat de melkmeid, oudste knecht op En zoo ernstig nam toen haar verleden jaar het kalf ontnomen was haar eer en die van den koestal zoodanig gecompromitteerd achtte dat alleen de tusschenkomst der huisvrouw haar kon bewegen om te blijven, en dan was ze nog al verschoond gebleven van den smaad om op het dak van haar eigen koestal te moeten zitten. Tegen dezen Kerstavond was de strijd bijzonder heetmaar Marina had een list uitgedachtdie de meiden bijna overmoedig maakte. Zij had het kalf in een kist gelegd en die verborgen in de kleine boot, die onder het dak van het boothuis hing. Hoe de jon gens nu ook zochten, het zon iwuii niet licht invallen om op hun eigen terrein te zoeken. Het ongeluk wilde, dat Jon 's middags vóór Kerst avond den sleutel van het boothuis mistedien de melkmeid tegen Marina's raad in, bij zich gestoken had om nog meer zekerheid te hebben. Jon raadde spoedig, dat de sleutel, die altijd in het slot zat, er met voorbedachten rade was uitgenomen en in de schemering zag Marina hem met een breek ijzer de deur er uit lichten. Nu was goede raad dunr. Toen Jon goed en wel in de duisternis van het schuurtje verdwenen wassloop Marina, snel besloten na hem binnen, ten einde zoo mogelijk de kist te pakken te krijgen, vóórdat Jon, die er blijkbaar naar zocht die gevonden had. Jon tastte en zocht overal. Hg wae geheel met de localiteit bekend daar hij er dagelijks werkte. Plotseling meende hij iemand aan te raken, die op zij week en een oogenblik later viel er een stuk hout om. Iu den hoek tusschen de groote vijfmans boot en den muur voelde zijn uitgestrekte hand een warme wang en nu was Marina gevangen tegelijk met de kist waarmee zij gehoopt had naar buiten te kunnen sluipen. Eerst pakte hij de hand die de kist omklemd hield, stevig vast maar toen hij Marina herkend had, werd zijn greep zachter en zachter. lig voelde haren warmen adem op zijn gelaat en zgn hart begon hem al hooger en hooger in de keel te kloppen, zoodat hij geen woorden kon uitbrengen. Daarbij was 't zoo'n allerliefst handje dat hij er niet toe kon komen om 't los te laten en evenmin werden er pogingen in het werk gesteld om zich los te rukken. Eindelijk zeide hij zachtjes en met tusschenpoozen «Nn ik merk dat jij het bentMarinakan je met de kist doen wat je wiltik zal er geen woord over spreken." Met een fluisterend: «Dank je, Jon, ik wist weldat ik je kon vertrouwen wilde zij hem voorbij sluipen doch de ruimte tusschen de vijfmans boot en den muur was te beperkt. Toen omhelsde Jon haar en zeide «Ja, tot aan het graf, Marina!" Hunne wangen raakten elkaar even aan, waarna Ma rina zich losrukte en naar huis liep. Kerstavond werd zooals gewoonlijk begonnen met bij bellezing. De oude Biögelmann haalde zijn bril te voor schijn en las een stuk uit den bijbel voor en een Kerst psalm en steeds bleel deze avond in Jon s herinnering voortleven ais de plechtigste en teesteiijkste stonde van zijn leven. Op voorstel van den student, had er in de kamer een bijzondere Kerstuitdeeling plaats aan het dienstpersoneel Jon kreeg een porceleinen tabakspijp met een dames- portret er op en bovenden nog drie blanke zilveren daalders in een papiei gewikkeld en Marina kreeg een grooten omslagdoek. Toevallig traden ze tegelijkertijd naar voren om te bedanken en de groote Jou was daarbij buitengewoon verlegen en Marina onnatuurlijk rood. Een niet minder aangename herinnering had Jon later van de pretjes der ybgende dagen. Op de maat van speelman Erik's viool en Per l'lads klarinet danste men in de dienstboden-vertrekken zoo vroolijk de polka alsof huis en hof hun eigendom waren De meiden en kuechten voerden allerlei gezelschaps spelen uit en daarbij trof het nogal eens dikwijls, dat Jon en Marina een paar werden. Slechts één avond stond Jon's gezicht naar slecht weer een plant in kort tijdsverloop tot grooten wasdom geko men, tot hare ontwikkeling meer moet medegewerkt heb ben dan de tijd alleen met de gewone voorwaarden van plantaardig leven Dan zijn noodig geweest verstandige zorg en liefde des kweekers, nevens gunstige omstandig heden die den groei bevorderd hebben. Dit nu is hier het geval geweest. De dames, die deze onderneming beraamd en tot dusver geleid hebben en ik meen niemand barer te kort te doen als ik bare presidente Mevrouw van Reenen inzon derheid noem hebben als uitstekende kweeksters, een ijverbelangstelling en volharding betoond, waardoor groote bezwaren overwonnen zijn en een schitterend resul taat verkregen is. De uitkomst heeft het verschil van meening, dat aan vankelijk over de juistheid barer inzichten mag hebben bestaan, ten haren gunste opgelost; de toevloed van leer lingen heeft bewezen dat zij voorzien hebben in eene behoefte des tijdsEere aan de dames voor haar beleid vol streven Maar als de gunstige omstandigheden aan de snel groeiende plant zijn ook aan deze school ten goede gekomen de medewerking van velen, de bijdragen van belangstellenden, de steun van regeeringscollegiën in land, gewest en gemeenten, en de milddadigheid niet te verge ten van een edel man, die zijn schatten niet terughoudt waar hij werkelijk iets goeds en nuttigs kan bevorderen. Eere ook aan die allenen wederomik vertrouw niemand te kort te doen als ik de namen noem van den minister van Binnenlandsche Zaken Mr. Goeman Borge- sius en den Amsterdammer mijnheer Janssen. De gemeente Alkmaar heeft groote reden zich te ver heugen over hetgeen door U, dames, door U, helpers, door U, weldoeners, is verricht. Zij mag trotsch zgn op de inrichting die hare vele gelegenheden tot het ont vangen van onderwijs is komen vermeerderen zij in de eerste plaats zal er de vruchten voor de dochters harer inwoners voor plukken. Sprekende namens haar bestuur, wensch ik haar geluk met het verkregenede dames-stichtereBsen met het tot stan gebrachte, betuig ik warmen dank aan allen, die zoo krachtig tot dusver medegewerkt hebben. Moge aller belangstelling voor deze school levendig, moge haar steun verzekerd blijven Moge zij bloeien en hare roeping ver vullen ten nutte van velen, U, dames de voldoening blijven geven welke gij zoo ten volle verdiend hebt. Met een mand met bloemen trad nu naar voren de leerling Mina Schutdie de directrice op deze wijze toesprak Het zij mij toegestaan nan ens alle leerlingen der school een kort en eerbiedig woord tot u te spreken. Wij meisjes zijn jong en moeten veel nog leeren begrijpen maar dit zien we toch reeds duidelijk in dat kennis macht geeft. En waar zullen we die vinden Ons antwoord luidt: waar beter en schooner dan hier in deze schooliu dit heerlijk ruim gebouw Hoe dankbaar zijn we, nu deze lang verwachte groote dag is aangebrokeu En dien dank zijn we u verschuldigdedele hoeren dames en bestuurderessen. Maar toch het allermeest u, geliefde hooggeëerde directrice. Wij allen jnevrouw wilden hier zoo gaarne luide uitspreken dat we begrij pen en gevoelen hoe goed u voor ons is. Hoe door uw willen en werken voor ons deze school is ontstaan een zege voor Alkmaar en ver daar buiten. We weten dat uw goed hart ons geluk bedoelt en dat we al uw moeite en zorgen nog niet naar waarde kunnen schatten. Maar niet met woorden slechts willen wij u dankenmaar door ons gedragonzen ijver op school en later in de maatschappij beloven wij door daden te toonen dat we uw liefde waardig zgn geweest. Dat zij onze dank En nu nog deze wensch van ons allen blijf nog lang gespaard voor hen die u lief zijn wees oog zeer lang de geliefde hooggeachte directrice der Alkmaarsche Huis houd- en Industrieschool Hierop viel het koor weer in met het aardige wel gekozen liedje Meisjes handen uit de mouwen Frisch gewerkt en vrij gedacht. Die van klagen uitkomst wacht Is een stumper en verkouwen Wie iets doen wil raak en flink Moet door moeite en worsteling. Dat was omdat hij meendedat de student alleen om Marina zich in het dienstboden vertrek ophield. Geheel in tegenstelling met zijn gewoon goedig uiter lijk werd zgn blik al woester en woester en ongetwij feld zou hij zijn waanzinnig voornemen hebben uitgevoerd en gooien den student de deur uit, dat hem dan echter tevens zijn betrekking zou kosten wanneer Marina hem niet ten dans gevraagd had en hem kalmeerde, door hem toe te fluisteren dat zij moesten denken aan hetgeen voor hen beiden het beste was. Dien zelfden avond kreeg Jon in het voorhuis het ja woord, bezegeld door een innigen kus. Toen den volgenden avond het Kerstfeest door een dans besloten zou worden voerde Jon op algemeen verlangen den «langedans'' aan. In een lange rij sommigen van de voorsten verkleed, huppelde het geheele dienstpersoneel door de verschillende kamers heen met den speelman voorop. In de huiskamer defileerden zij voorbij Brögelmann zijne vrouw en zijne dochter, die met eenige gasten volgens het gebruik, de grappige begroetingen ontvingen. De langedans eindigde buiten, waar de achtersten, door den sterken zwaai, op den grond te liggen kwamen. Daar bij komt het veel aan op de kracht en de welwillend heid van den aanvoerder. Deze keer werd de student, die zich in een overmoedige bui bij het einde der rij had aangesloten in de sneeuw geslingerd. Het duurde intusschen niet lang of Jon vond zijn ge luk ietwat onzeker en zijn bestaan gelijk het leven in de hel. Niet alleen de koopmansbod iende Thor Stuwitz die reeds een man van in de dertig jaar wasmaar ook de student begonnen nu, ieder op zgn manier, hunne netten naar Marina uit te werpen. Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1900 | | pagina 2