De oorlog in Zuid-Afrika.
Zuid-Afrika.
Laatste Berichten.
BEIRA, 5 Pebr. Het bericht dat Portugeesche artil
leristen zonden zijn vertrokken om de Boeren te beletten
het onzijdig gebied over te trekken wordt te Loremjo
Marqnez tegengesproken maar daar in dit district een
schending van gebied heeft plaats gehad zijn troepen
uitgezonden. Alle spoorwegbruggen worden door Portn
geesche troepen bewaakt. Groote vloedgolven en stormen
hebben schade aangericht in Beira en langs den spoorweg.
De gemeenschap met Rhodesia is gestoord.
Aan de Westgrens.
LONDEN, 14 Febr. Een telegram van de Rietrivier
meldt
Kolonel Hannay werd op marsch naar de Oranjerivier
naar Ramah den 11 Febrnari in een schermutseling ge
wikkeld met eene kleine afdeeling Boeren, die een heuvel
bezettewelke den rechtervleugel bedreigde. Met een
deel van zijn brigade hield kolonel Hannay den vijand
in bedwang terwijl hij met de hoofdtroep tot Ramah
voortrukte. Het doel van den marsch werd gelukkig
bereikt. De verliezen aan Engelsehe zijde bedroegen 4
gesneuvelden, 22 gewonden en 13 vermisten.
Den 12 Februari slaagde de cavaleriedivisieonder-
generaal Frencher in de Kilsdrift door de Rietrivier
te bezetten. Aan den Oostelijken oever van de rivier
hebben thans de zesde en zevende divisie een kamp be
trokken. De verliezen aan Engelsehe zijde zijn 1 officier
en 2 man gesneuveld en 1 gewond.
LONDEN, 14 Febr. Generaal Robert seint van de Kildrift
van heden, dat French den overtocht over de Modderrivier
bij Klipdrift forceerde en de heuvels aan den Noordelijken
oever bezette, waarbij drie laagers werden genomen. Mid
delerwijl bezette de 'Hooglandersbrigade twee driften en
nam zij twee laagers. Ten westen ontmoette generaal
French eenigen tegenstand. De verliezen zijn klein, doch
zijn operatie is schitterend afgeloopen, in aanmerking
genomen de buitensporige hitte en den verblindenden
stofstorm. De zesde divisie staat aan den noordelijken
oever van de Rietrivier bij Waterval-drift en rukt voor
waarts om de cavalerie te steunen. De zevende divisie
is hier en rukt hedenmiddag op.
Vier offieieren en 53 man zijn door de hitte bevangen.
In a fn I
LONDEN, 14 Febr. Een telegram van generaal Bulier
van 13 Febrnari maakt melding van een voorposten-
schermntseliug bij Springfield. Een escadron van het
eerste regiment Dragonders (keizer Wilhelm's regiment)
stiet bij Rustenburg op een afdeeling Boeren. De Boeren,
die den top van een henvel hadden bereikt, openden
vandaar hnn vnnr op het escadron, op een zeer rnw
terrein. Het escadron trok terug, doch toen verster
kingen waren gezonden, trokken de Boeren terng. Een
officier en vijf man werden gewond, een luitenant en zes
man zijn gevangen genomen.
Generaal Bnller vermeldt verder een verkenningstocht
van lord Dondonald met 700 bereden manschappen, een
batterij en een bataljon infanterie. Toen de Engelschon
terugtrokken na hun verkenning te hebben volbracht,
openden de Boeren een zwaar geweervuur, waardoor zes
man licht werden gewond. De Boeren verloren twee man.
In de Belgische Hamer.
BRUSSEL 14 Febr. Heden werd een zeer bewogen
zitting der Kamer gehouden, waar reeds sedert lang de
hernieuwing besproken wordt van het privilegie der
Nationale Bank. Tegen het eind der zitting van gisteren
waren Bcherpe woorden gewisseld tnsschen minister Lie-
bart en den hoogleeraar Denis socialist.
Bij den aanvang van de zitting van heden had het ge
beurde van gisteren een vnistgevecht ten gevolge tnsschen
de socialisten en enkele afgevaardigden van de rechter
zijde, die rnwe scheldwoorden wisselden. De zitting werd
geschorst.
Aan een brief nit Johannesburg, d.d. 4 December 1.1.,
aan een onzer stadgenooten ons welwillend ter inzage
verstrektontleenen wjj het volgende
Reeds twee maanden zijn wij aan het oorlogvoeren en
de boel staat flink. De Engelsehe troepen die volgens
verklaring in de Engelsehe bladen, na het uitbreken van
den oorlog binnen 14 dagen do Engelsehe vlag te Pre
toria zouden hijschen zijn met hnn wandeling nog niet
erg ver gevorderd integendeel de Boerenlegers stappen
kalm maar zeker de Kaapkolonie in.
Stad op stadvesting op vesting vallen na eenige
onbeduidende schermutselingen in handen van onze troe
pen. Eerst New-Castle zonder slag of stoot, daarna <le
voor onze troepen roemrijke slag van Dundeewaarbij
slechts 700 Boeren gedurende 10 uren stand hielden tegen
rnim 6000 Britsche troepen (het pnikje van Engeland's
leger).
Hierop volgde de schandelijko vlucht der Engelschen
naar LadyBmithmet achterlating hunner dooden en
gewonden.
Thans is Ladysmith belegerd. De Boeren hebben reeds
een grondgebied als Transvaalsch eigendom geproclameerd,
zoo groot als Nederland en Belgie samen.
Wij exploitaeren de spoorwegen reeds in het vijandeljjk
land over eene lengte van 160 mijlen. Treurig is bet
de verlaten en geplunderde steden te bezoekengelijk
ik verleden week deed. De piano's staan op straatde
Boeren drinken water nit zilveren bekers, de rniten der
hnizen zijn ingeworpen, denren en kasten opengebroken,
de vroegere bewoners gernïneerd. Kranig is de honding
geweest der Boeren, die den oorlog op vreemden bodem
hebben overgebracht.
Van 28 November tot 1 December heb ik de belegering
van Ladysmith medegemaakt. Ik heb 's nachts patrouille
moeten loopen naar de Engelsehe posten en ben met den
zoon van den overleden generaal van Ham gedurende
den nacht tnsschen de bergen nabij Ladysmith verdwaald
geraakt. Eerst tegen den morgen vonden wij ons lager
terng. Wij hebben een gedeelte van den nacht doorge
bracht in een verlaten Kafferkraal en waren alles behalve
op ons gemak wijl het geraas en gesnuit van onze
paarden ons elk oogenblik konden verraden.
Den volgenden morgen bewonderde ik het bombar
dement van Ladysmithwat maken de bommen van de
Crensotkanonnen een geraas wanneer ze door de lncht
snorren. Hieronder vindt u een schetsje van onze
positie nabij Ladysmitb. Het kan echter nog lang duren
eer Ladysmith in onze handen iswijl die stad zeer
versterkt is.
Larlv-
smlfli.
PI. m. 4000 M.
PI. m. 6000 id.
a. Kanonpositie der Boeren.
b. Boerenlagers.
e. Kanonstelling der Engelschen.
Alle Boerenlaagers liggen achter bergen, welke Lady
smith omringen. Van de laagers naar de kanonpositie
der Boeren ligt een groote vallei van ongeveer 3/4 nurs
loopens. Van de kanonpositie naar de voorpostenpositie
der Engelschen is het ook nog een nnr loopens. De
laagers der Boeren liggen nog zoover van Ladysmith a
dat het kanonvuur der Engelschen ze niet kan bereiken.
De kanonnen waarbij ik een »e" heb geplaatstbe-
hooren aan de Engelschen en trachten het vnnr van
onze kanonnen tot zwijgen te brengen. Een ond-militair
als n iskan thans zich een denkbeeld vormen van
den toestand rond Ladysmithen hoe moeilijk het is
voor de Engelschen om er nit te breken. Tevens zal
het ook uw verwondering opwekkenhoe die altijd
overwinnende Engelschen zulke sterke posities in den
steek hebben kunnen laten. Doch de vrees, een nederlaag
te znllen lijden van die zoo door hen verachte en domme
Boeren brengt zelfs het hoofd van den meest ervaren
generaal van streek. De schrik zit er in bij de Engelschen,
en de kalme zekere overtuiging der Boerendat ze
slechts met Engelschen vechten en dns overwinnen moeten,
bezorgt ze ook de overwinning.
Wat zegt u wel van Modderspruitwat van Cronjé
bij Modderrivier Dat zijn troepjes Boeren van 2 tot 4
duizend man die met 2 of 3 kanonnen eon leger van
tot 14 duizend man aanpakkendie tot twintig
kanonnen met zich voeren en reken dan de verliezen.
Aan da Engelsehe zijde sneuvelden 10 man tegen 1 man
aan de zijde der Boeren. Dit zijn feitencijfers
Ik zie in gedachten reeds de militaire autoriteiten van
verbazing de handen in elkaar slaan over den waar-
schijnlijken uitslag van dezen strijd.
Het Boerenlegervoor !/s bestaande uit klerken
Hollanders Dnitschers andere nationaliteiten en perso
nen die nimmer in het vuur zijn geweest, blijven met
onbegrijpelijke doodsverachting staan in een regen van
bommen en kogels, terwijl aan vluchten niet gedacht wordt.
Een 20000 mannen, waarvan hoogstens 00 gedeelte
weet wat discipline isgehoorzaamt als een machine.
Vanwaar nu dat gehoorzamen vanwaar die ordedie
tucht, ja, het woord moet er uit, die ongeëvenaarde
dicipline onder al die mannen, die nooit met krijgstucht
hebben kennis gemaakt?
Bovenstaande vraag werd geuit door dominé Bosman,
tijdens een godsdienstoefening in het Lijdenburg-laager.
Het antwoord luidde: Evenals in een kerk een honderdtal
menschen opstaatzitten gaatde handen vouwtniet
op bevel, doch op verzoek van één man den geestelijke
gelijk in een kerk er niemand aan denkt niet te gehoor
zamen doch een iegelijk zich voorneemt de godsdienst
oefening zoo geregeld en ordelijk mogelijk te doen plaats
vinden zoo is het ook dat in den slag tegenover den
vijand, elk Burger doet hetgeen zijn commandant wenscht,
want in de kerk on in den slag is God ons nabij. Ook
mij heeft die tucht en orde in de laagers zeer getroffen,
geen gejoel van dronken menschen geen mopperen als
iets bevolen wordt. Ieder doet zijn plichtomdat het
hem gezegd wordten omdat »de commandant het zoo
gezè!" Terwijl ik iu het laagor was, werden allo
mannen om half vier des morgens opgeroepen »op zaal";
op zaal kérelsklonk de stem van den veldcornet in
onze tent. Ik sprong dadelijk op van mijn harde leger
stede (ik lag op den blooten grond en als hoofdkussen
mijn regenjas) en hielp de paarden opzadelendaarna
voer dragen voor de paarden en ten 5 ure ging de
boodschap rondgroote inspectie van gewerenIk
herhaal om precies 5 uur kwam de order en ten 5.15
stonden 300 man met hun geweer in carré. En ik
verzeker uhet was een flink vierkant dat door de
mauuen gevormd werden hoe geschiedde dat Och
heel eenvoudig. Toen de order kwam »kèrels inspectie
van vuurwapens", snelde een ieder naar zjjn tent, greep
geweer en kogelbandelier en haastte zich naar een open
plek by ons kamp waar generaal David Schoeman (een
reus van een vent) als een kip de kuikens stond op te
wachten. Natuurlijk verdrong zich een ieder om den
generaaldoch doodkalm haalde deze zijn pijp nit den
mond, en zich tot ons wendend, riep hij uit: »Is jelui
mal vandag wat staan jelui als sprinkhanen om
een natte mealiesstronk ga op een rij staan met die
roer aan je voet en zoo dat alle menschen mjj kan zien 1"
Vier veldeornetten stormden toen op ons af en hier
trekkende en daar lachend duwende stonden wij binnen
10 minuten in een onberispelijk vierkant. De generaal
met zijn vier veldeornetten (officieren) in ons midden.
Alle geweren (ook de mijne) weiden schoon bevonden
met uitzondering van één geweer, toebehoorende aan een
vuilen Hollander. Deze persoon moest toen bij den generaal
staan en nadat hij een gruwelijken uitbrander had ont
vangen en onbarmhartig door ons uitgelachen werd
werd hem de volgende straf opgelegd«Schoonmaken
jon roer in de tent van den veldcornet en vandaag die
heele dag hout hak voor alle tenten." De arme vent
kon des avonds niet meer loopen van vermoeienis. Schiet
een van de mannen zonder toestemming zijn geweer af,
dan wordt hem 5 boete opgelegd of 14 dagen paar
den wacht of wel 1 dag zadeldragen. Het zadeldragen
is gruwelijk. Men krijgt dan een zadel met toom en
bengels op den nek vastgebonden en te midden van het
gelach der mannen moet men alle vuile tentkarweitjes
opknappen.
Uit de Nederlandsche couranten lees ik het geharrewar
tnsschen de militaire autoriteiten omtrent de vechtwijze
van de Boerenf en wil alleen dit als mijn opinie zeggon,
dat de heer de Beer Poortugael geheel de plank mis
slaathoe grooter het leger isdat tegen de Boeren
oprukt en in den slag komt, hoe grooter de overwinning
van de Boeren is. Het Boerenleger, dat tegelijkertijd in
den slag is en aanvalt of verdedigtis nimmer grooter
dan dat te Golenso en dat was 3000 manofschoon het
Boerenleger daar 10000 mannen bedroeg. De andere
7000 man zitten stil honden posities buiten het vuur
bezet of zitten op veraf gelegen bergtoppen te kijken of
ze de vijand niet omsingelen kan.
Ziezoohoewel ik nog uren kan zitten praten over
hetgeen ik bij de belegering van Ladysmith gezien en
gehoord hebwil ik thans omtrent den oorlog eindigen.
Generaal Buller, de 3e avanceerende troep en de hoofd
troep van het Engelsehe leger is met een verlies van
ruim 3000 dooden en gewonden teruggeslagenons in
handen latend 10 goede kanonnen (Armstrong) met 8
ammunitiewagens benevens het bijbeboorend artillerie-
personeel 3 kolonels eenige kapiteinsluitenants en
minderende Engelsehe vechtlinie was lang 3/4 uur
loopens. O, wat zijn die Engelsehe berichten toch mooi
opgesteld, altijd een goed excuus en meesterlijke achter-
waartsche bewegingen. Maar God helpe de arme Engelsehe
soldaten die in zulke groote getallen sneuvelden dat
de Boeren de lijben in hoopen van 20 moesten begraven.
Doch nu basta.
Uilen moedig stuk.
Tijdens den strijd om Vaalkransheuvel onderscheidde
commandant Ben Viljoen zich door een buitengewoon
moedig stuk.
Een maxim van de Boeren scheen verloren, toen Vil
joen opdaagde met een nieuw span paarden, waarmee
hij den snelvuurder weghaalde ten spijt van den regen
van Engelsehe granaten, waarmee hij overstelpt werd.
Brieven uit atuid-Afrika.
Uit eon schrijven van den Kaapschen correspondent
van het »N. v. d. D":
Wat Magersfontoin zoo belangrijk maakt is, dat de
Boeren er de Engelschen hebben bestreden onder gelijke
omstandigheden. Zjj vochten niet op kopjes of achter
klippen, maar in 't open veld lieten de Engelschen tot
op 200 yards en minder naderen en schoten ze dan neer.
't Is dan ook voor een groot dee' aan Cronje s generaal
schap te danken, dat de slag gewonnen is. Hjj voorkwam
iedere beweging der vyanden. Als een stelling verster
king noodig had, had hij de mannen daarvoor tot zijn
beschikking en zorgde, dat zijn bevelen werden uitge
voerd. Steeds was hij er op uit zijne manschappen zooveel
't slechts kon, te sparen, wat blijkt uit het geringe ver
lies der onzen. Een troep van tweehonderd Boeren moest
eenige mannen op een heuvel te hulp snellen. Om dien
te bereiken, moesten zij over ongeveer honderd yards
open grond, toch werd slechts één Boer gedood en één
licht gewond. Dit was een dappere oude burger, wiens
Mauser door een bomscherf nit de hand werd geslagen.
De geheele kolf was vernield en de grendel verbogen.
De slag velde den oude ter aarde, doch hij sprong snel
op, liep den heuvel op als een jonge man, leende een
ander geweer en schoot den vijand rondom bij hoopen neer.
De soldaten van het Engelsehe leger nadden 't
wordt meer en meer bevestigd geen lust te vechten.
«Waarvoor vechten wij", vragen zij zich af. «Niet voor
ons land, maar voor eenige kapitalisten." Men had hun
verteld, dat de Boeren barbaren waren, die hun gevan
genen doodschieten. Zij, die gevangen genomen zijn, heb
ben niets dan lof voor de behandeling welke zij genieten
van hunne vijanden.
In het laatste gevecht was het schieten zoo hevig, dat
eenige regimenten terng in plaats van voorwaarts trok
ken. Toen dat bespeurd werd, richten de Engelschen hun
maxims op hun eigen mannen, die toch bleven retireeren.
De groote meerderheid kreeg hoofdwonden en stierf bijna
onmiddellijk.
Een beteekenisvol feit is 't, dat de Britscbe soldaten
geen vertrouwen in hun superieuren schijnen te bobben.
Een sergeant van de Coldsfreams, die gewond in het
hospitaal ligt, vroeg verlof om naar «Home te sehrij ven
en aan zijn verwanten zijn redding te melden, 't Werd
hem toegestaan en een telegram verzonden. Iets later
vroeg hij«is mijn telegram verzonden «Neen", was
het antwoird, «wij hebben 't aan uw generaal geseind.'
«Dan is 't doelloos en gaat 't niet verder'' merkte hij
op en wierp zich ontevreden achterover op zijn bed.
VIsschen.
Omtrent een historischen snoek meldt «Piscicultura
In 1497 waren eenige visachers te Kaiserslautern een
stad in do Beiersche Rijnpfalz, in een grooteu vijver aan
het visschen. Eens nu, dat een hunner zijn net ophaalde,
vond hij dat byzonder zwaar belast, en woldra bemerkte
hij dat er zulk een groote snoek was, dat hij zonder
hulp dat dier niet zou kunnen vangen, ja, er bestond
gevaardat bet beest zijn net zou stuk maken. Men
schoot van alle kanten toe om den gelukkigen visscher
te helpen en aan de vereenigde pogingen gelukte het den
reuzenvisch op hot droge te krijgen. Na het dier gedood
te hebben begon men het eerst te meten en vond dat
het een lengte bad van 19 voet, en toen men het gewicht
bepaalde, bevond men dat het niet minder uan 350 pood
woog. Een knndig schilder schilderde het dier nit vóór
men het begon schoon te maken doch toen men hier
mede aanving, kwam er aan den kop, achter da kieuwen,
eeu gouden band te voorschijn, waarop gegraveerd stond
«Ik ben de eerste viscb, die in dezen vijver werd geplaatst
en wel door de hand van Keizar Frederik IIden 5en
October 1230."
De afbee ding van dezen visch wordt in bovengenoemde
plaats bewaard en het geraamte er van te München.