ï)e oorlog in Zuid-Afrika.
Nederland.
eerst op 50000 inzenders gerekend dit worden er naar
het schijnt ongeveer 70000, behalve nog de inzenders op
de tijdelijke (bloemen-, vruchten-, vee-, enz.) tentoon
stellingen.
In het Glazen Paleis te Konden zijn dezer dagen
twee olifanten van Sanger's circus, dat daar voorstel
lingen had gegeven, ontsnapt aan hunne bewakers, die
bezig waren hun een douchebad te geven.
De eene, Charlie, trapte een oppasser dood en ging
daarna de naburige concertzaal binnen, waar hij stoelen
omverwierp en verbrijzelde, en groote ousteltenis verwekte
onder het gelukkig niet talrijke publiek. Uit de concert
zaal stapte Charlie het aangrenzende ververschingslokaal
binnen, waar hij groote verwoesting aanrichtte, evenals
in een beeldengalerij die hij bezocht.
Het woeste dier werd eindelijk, door middel van ver
giftigd brood, dat men hem liet eten, in een staat van
bedwelming gebracht en later doodgeschoten.
De andere gevluchte olifant, Archie, die den tuin inge
gaan was, waar hij heel wat boomen en struiken ont
wortelde en veel vertrapte, werd tegen den avond weer
gevangen en naar den stal teruggebracht.
Hongersnood
De hongersnood in Britsch-Indië heerscht in een
gebied van 50 000 vierk. Engelsche mijlen, dus viermaal
zoo uitgestrekt ais Groot-Brittanniëmet een bevolking
van 75 millioen menschen. Nog nooit is de ramp zoo
omvangrijk geweest als nu. Aan bijna 4 millioen per
sonen wordt door openbare werken gelegenheid verschaft
wat te verdienen. De oorzaak is weder te weinig regen,
daar slechts een zevende deel der 225 millioen morgen
grond kunstmatig wordt bevloeid of aan rivieren ligt.
mishandeling.
Te gelijker tijd dat hier te lande een paar sup
poosten van Neerbosch werden vervolgd wegens mis
handeling van een verpleegdestond te Angersin
Frankrijk, een »zoster" terecht wegens mishandeling van
jonge meisjes,, die in het gesticht van »Den Goeden
Herder" waren opgenomen. Zij erkende de kleintjes op
wie zij toezicht had te honden, gestompt en geschopt te
hebbenals zij niet ijverig genoeg waren. Een zestal
der mishandelde kinderen werden gehoord, die de feiten
bevestigden, ofschoon zij erkenden wel eens straf verdiend
te hebben. Een verklaarde, dat zij vooral geslagen werd
als de dagtaak niet was afgewerktdrie mansbemden
daags, waarvoor zij van 6'!2 uur 's morgens tot 8';2 uur
's avonds moest werken. De beklaagde werdomdat zij
overigens van onbesproken gedrag wasvoorwaardelijk
veroordeeld tot 6 dagen gevangenisstrafmaar moest
terstond 50 francs boete betalen. (Handelsblad).
De prefect van het Fransche departement Meurthe-
an-Moezel heeft allerwegen een door hem onderteekend
plakkaat doen verspreiden, tot waarschuwing tegen het
gebruik van sterken drank. Hij zegt, dat van de 36 mil
lioen Franschen 4 millioen er aan verslaafd zijn, van de
100 moorden 63 in dronkenschap gepleegd worden enz.
In zjjn departement is het verbruik van alcohol van
12000 hectolitor in 1880 tot 20000 in 1898 gestegen.
Als staaltje van het onovertroffen optimisme der
Engelscben moge het volgende dienen. »Pearsons Weekly
looft 250 uit voor dengeen, die den juisten dag raadt,
dat de Engelsche vlag te Pretoria zal worden gehescaen.
In den nieuwen dierentuin te New-lfork heeft
men een python van 8 meter, die bij zijn huidverwisseling
dreigde te bezwijken en in geen jaar gegeten hadvan
zijne oude huid met den sterken arm ontdaan en vervolgens
gewelddadig eenige in olie gedoopte konijntjes ingegeven.
Drie man voerden het gevaarljjk werk uit. Toen de slang
begreep welke hulp men haar bewijzen wildeliet zij
het drietal stil begaan.
De oorlog en het papier.
Het Londensche vakblad »Paper and Pulp" consta
teert groot gebrek aan papier tengevolge van de enorme
navraag daarnaar van de dagbladen wegens den oorlog.
De meeste der groote Londensche bladen verbruiken 20
schap, dat Stuwitz er zich tegen verzet had, dat Morten
in huis zon worden opgenomen en dat hij diens ouders
vervolgd had.
Doch hoe zjj ook gehumeurd was en dat was altijd
min of meer slecht voor Morten had zij steeds een
vriendelijk gezicht en wat hem later te pas kwam
ter rechter tijd een verstandig verdedigend woord.
Ook ging hij eens een bezoek brengen aan boord van
het jachtmet wiens stuurman hij den vorigen dag
kennis had gemaakt en bij wien hij een tijdlang in de
kajuit zatin een interressant gesprek gewikkeld over
de merkwaardigheden van een reis naar Bergen.
De zware tabak waarop hij daar onthaald werd en
die hij in het begin manmoedig zat op te rooken was
echter oorzaak, dat hij eenigszins bleek afscheid nam en
naar land terugging vóórdat het belangrijke onderwerp
geheel was afgehandeld.
Tegen den namiddag kwam de kerkboot terug en
zooals gewoonlijk wanneer het daar predikbeurt was en
mooi weer waren de geheele domineesfamilie, alsmede
nog andere gasten meegekomen.
's Middags aan tafel nam de kleine kamer-raad Storm
in zijn uniformjaseene in het oogvallende plaats in.
Mevrouw Heggelund gebruikte hem als decoratie voor
haar tafel. Naast hem zat zijne vriendin Edeldie er
steeds voor zorgde dat hij kreeg, wat hij noodig had.
Tot niet geringe verwondering van Morten speelde
Stuwitz eene geheel ondergeschikte rol. Aan tafel had
hjj een der benedenste plaatsen ingenomen sprak den
geheelen tijd zoo goed als niets en ging opstaan, maakte
een buiging en verdweenvóórdat de anderen klaar
waren.
En zoo zag Morten hem zich gedragen gedurende het
geheele eerste jaar, dat hij daar in huis was. Daarna
zette Stuwitz een eigen huishouden op.
Dien dag was het aan tafel net alsof er iets broeide.
Mijnheer Andreas, die altijd tegen de regelen zondigde,
moest zich ongetwijfeld op de thuisreis in meer dan een op
zicht slecht gedragen hebben. De bleeke, jonge dame, de
dochter van den landrechter had in het begin rozen op
tot 100 pCt meer papier dan vóór twee maanden. De
groote papierfirma Edward Lloyd ltd. verklaart zich niet
in staat nieuwe leveranties te aanvaarden. Haar fabrieken
werken dag en nacht en zij heeft speciale stoombooten
gehuurd om het noodige ruw materiaal aan te voeren.
De firma heeft verder de voorraden van kleine fabrikanten
opgekocht, en meent nu nog gedurende een paar maanden
aan de navraag te kunnen voldoen. Mocht de oorlog
echter langer duren dan zal zij haar kleinere klanten
moeten laten glippen. Dergelijke berichten komen ook
uit de Engelsche provincie.
Kaatste Berichten.
Algemeene berichten.
PRETORIA, 20 Febr. Via Loren90 Marquez. Een groot
aantal Burgers zijn opgeroepen voor den dienst aan de
grenzen. Bovendien zijn vrijwilligers opgeroepen voor den
werkelijken dienst.
PARIJS, '21 Febr. Uit de »Temps": De New-Yorksche
correspondent van de »St. James' Gazette" seint dat het
Britsche stoomschip „Estournel" met drie duizend ton graan
voor Zuid-Afrika aan boord in de Delaware-rivier is ge
zonken. De Engelschen schrijven dit ongeluk toe aan opzet
van een agent der Boeren.
In den Vrijstaat.
PRETORIA, 20 Febr. Via Loren 90 Marquez. President
Steyn meldt dat hij Maandag en Dinsdag in den omtrek
van Koedoesrand tegen de Engelschen heeft gestreden,
die trachtten het laager van generaal Cronjé te omsingelen.
De Engelschen werden teruggeslagen.
Generaal De Wet meldt dat in gevechten tusschen Paar-
deberg en Koedoesrand de Boeren vele kopjes op de Engel
schen veroverden. De verliezen der Engelschen zijn vele
gesneuvelden en gekwetsten, benevens 40 krijgsgevangenen.
De Boeren verloren twee gesneuvelden en vier gewonden.
LONDEN, 21 Febr. Een telegram van lord Roberts
uit Paardeberg van gisteren meldtdat de generaals
Knox en Macdonald in de gevechten tusschen Vrijdag
en Zondag zijn gekwetst.
Het departement van oorlog heeft geen bijzonderheden
ontvangen.
Later. Volgens de nog onvolledige lijst van ver
liezen van Paardeberg zijn 9 officieren gesneuveld, 39
gekwetst en wordt een officier vermist.
PARIJS, 21 Febr. Uit Londen aan de »Temps''
Men verneemt uit goede bron, dat generaal Buller aan
het departement van oorlog meldde, dat de troepen der
verbondenen uit Natal in grooten getale naar den Vrij
staat trekken.
In militaire kringen beschouwt men het dubbele doel
van lord Roberts, de vernietiging van Cronjé's strijd
macht en den tocht naar Bloemfontein, als mislukt.
In Natal.
HOOFDLAAGER VOOR LADYSMITH, 19 Februari.
Over Loren 90 Marquez
Er wordt hevig gestreden. In de gevechten om
Boschkop bij Oolenso vielen aan onze zijde slechts enkele
gewonden de verliezen der Engelschen zijn aanzienlijk.
Men gelooft dat het garnizoen gebrek heeft aan schiet
voorraad.
LONDEN, 21 Febr. Een telegram van generaal Buller
van heden uit het kamp bij Chievely meldt
De vijfde divisie trok heden over een pontonbrug de'
Toegela over en dreef den vijand terug. Het scherp-
geschut bracht de kanonnen der Boeren tot zwijgen.
LONDEN21 Febr. Het departement van oorlog
verklaart het ontzet van Ladysmith niet te kunnen
bevestigen. Het departement slaat aan dat bericht geen
geloof.
WINDSOR21 Febr. In een bijeenkomst van den
gemeenteraad deelde de voorzitter mede, dat het bericht
van het ontzet van Ladysmith op het kasteel Windsor
(waar de Koningin verblijf houdt) ontvangen is.
Heneraal Ferrelra. f
PRETORIA, 20 Febr. Via Lorenzo Marquez 21 Febr.
Commandant Ferreira van het Oranje-Vrijstaatsehe leger
is gisteren gedoodmen gelooft tengevolge van een on
geluk.
Hen terugkeerend ridder.
Het stoomschip »Prins Hendrik" van de Maatschappij
Nederland", dat vermoedelijk den 24 te Amsterdam zal
aankomen, brengt 0. m. een repatrieerend detachement
van 40 Indische militairen mede, en onder dezen de be
kende sergeant der infanterie N. J. Zijlstra, Ridder der
Militaire Willemsorde 4e klasse. Hij verwierf dat eere-
teeken door bij eene verkenning ten oosten van Gentoet
(Lehoeng) Atjeh, op 2 Januari 1897, deel uitmakende
van een 8 man sterke patrouille, zich te onderscheiden
door de kranige wijze, waarop hij aan het hoofd met zijn
offieier aan herhaalde stormaanvallen deelnam, en bij den
daarop gevolgden terugtocht voor een overmachtigen
vijand, blijk te geven van veel kalmte en groote vastbe
radenheid.
Sergeant Zijlstra, oud 28 jaren, is een Fries van ge
boorte, ging in Maart 1894 als soldaat naar Indië, was
in 1897 reeds infanterist le klasse, daarna in hetzelfde
jaar korporaal, en in 1898 sergeant.
Amsterdam. De Rechtbank alhier heeft den 20
uitspraak gedaan in de zaak tegen Bruin, den man, die
in het Suez-kanaal, aan bqord van de •Koningin-Re
gentes", een kistje met 4000 stal, en hem veroordeeld,
wegens diefstal en desertie, tot drie jaren gevangenisstraf.
Den 20 is door de tegenwoordigheid van twee per
sonen een groot onheil voorkomen. De trein van Hoorn
naar Medemblik was op het punt den kruisweg van
Blokker te passeeren, toen een rijtuig aankwam. De
koetsier, die niet bemerkte, dat de afslnitboomen waren
gesloten, reed door, met het gevolg, dat de boom brak
en bet rijtuig verbrijzeld op den spoorweg kwam te
staan. De wachteresgeholpen door iemand, die het
gevaar mede zag, haastte zich met de roode vlag den
trein te gemoet te snellen, met het gelukkig gevolg, dat
deze op een afstand van 25 meter tot staan gebracht
werd. De personen iu het rijtuig waren doodelijk ontsteld,
maar kwamen met den schrik vrij.
Texel. Werd onlangs van Vlieland medegedeeld,
dat er ernstig sprake was van de invoering van een
nieuwen stoombootdienst van Nieuwediep over Texel en
Vlieland naar Terschelling, tengevolge waarvan de sedert
lang bestaande postdienst over het Eilandsche gat en de
Vliehors zou komen te vervallen, thans kunnen wij uit
goede bron mededeelen, dat door de gebroeders J. en T.
Buijs, die reeds meer dan 40 jaar met het brievenvervoer
van Texel naar Vlieland waren belast, een nieuw con
tract met het rijk is aangegaan voor het jaar 1900,
zoodat er althans dit jaar geen kans bestaat, dat de
nieuwe dienst zal worden ingevoerd. Voor den handel
en voor het passagiersverkeer, zoowel als voor geregelde
bijeenkomsten der onderwijzers in het arrondissement
Texel (waartoe ook Vlieland en Terschelling behooren)
is dit zeer zeker te betreuren. Texel betrekt een deel,
Vlieland bjjna ai zijn benoodigdheden uit Harlingen. Dit
kon bij eventueele invoering van eene nieuwe stoomboot
onderneming eene aanmerkelijke verandering ondergaan,
waarbjj Nieuwediep niet weinig voordeel zou hebben,
ofschoon in den winter, vooral bij ijsgang, wanneer de
ijsscbotsen van de Friesche kust naar de Wadden ei
landen en omgekeerd drijven (door de werking van ebbe
en vloed) een geregeld verkeer vele belemmeringen zal
ondervinden.
Nederland's Nijverheid.
Een onzer groote industrieelen ^aatnaar De Tijd
meldteen fabriek oprichten op Duitsch grondgebied.
De firma Bensdorp Co. zal een cacao- en chocolade
fabriek laten bouwen te Kleet. Reeds is het gebouw aan
besteed voor 103,000.
De reden voor de stichting van deze derde fabriek
der zelfde firma thans over de grenzen, ligt, zegt het
blad, in de handelspolitiek van Duitschland. Dat land
heft inkomende rechten op de producten der buitenland-
sche industrieen om de Duitsche cliënteele gemakke
lijker te kunnen bedienen vestigen zich de Nederlanders
in Duitschland, in fabrieken van olie en lynkoeken be
hangselpapier boterturfstrooiselnu ook cacao en
chocoladeom slechts enkelen te noemen. Langs onze
grenzen wordt gaandeweg een lange rij van Nederland-
sche fabrieken gebouwd in Duitschland en in België.
de wangen die daar blijkbaar niet door de vreugde ge
plant waren en mevrouw zette den geheelen tijd een
buitengewoon ernstig kerkgezicht.
Uit het gesprek der overigen kon zij opmaken, dat
de opbouwende preek van den dominee hun allen goed
bevallen wag. Zij had tijdens die preek steeds zitten
denken aan een persoon op wie al de daarin voorko
mende zwakheden volkomen van toepassing waren. »God
geve, dat hij dit toch ter harte moge nemen zuchtte
zij met een gelaat alsof dit echter alles behalve waar
schijnlijk was.
Aan het benedeneind der tafel hoorde men een soort
bevestigend gebrom. Dat kwam van Stuwitzdie juist
van tafel op ging staan en vertrok. Wel is waar was hjj
niet in de kerk geweestdoch hij haatte het jonge
mensch, wien deze woorden golden, al te zeer, dan dat
hij de lust kon bedwingen, om het zijne er bij te doen.
•Ja, dat geve God, waarde tante," zeide Andreas, die
in huis mocht zeggen wat hij wilde, terwij hij alles be
halve vriendelijk naar de deur keek, waardoor Stuwitz
verdwenen was, »doch dat oude traandier is bepaald te
oud om nog verbeterd te worden en hij wil immers ook
nooit naar de kerk I" Hij deed, alsof hij in alle onschuld
meende, dat de woorden zijner tante op Stuwitz betrek
king hadden.
Doch later kreeg hij een ernstige terechtwijzing van
zijne tante en daarna een bankje van tien daalder van
zijn oom.
's Avonds sprak Edel ook een paar woorden met Mor
ten. Zij vroeg hem of 't hem goed beviel in den winkel
en waarom hij niet meegegaan was naar de kerk
Op de eerste vraag antwoordde Morten Ja" en op de
tweede dat niemand hem gevraagd had of hij mee
wilde gaan.
Eenigszins onzeker keek zij hem aan, alsof zij er over
peinsdewat hjj met dat laatste antwoord bedoelde en
vroeg toen plotseling, terwijl zij hem deelnemend naderde
•Je dacht toch niet je ouders in de kerk te treffen
Neen dan zou ik gevraagd hebben om mee te
mogen gaan."
Het jonge meisje verliet hem, zachtjes glimlachende en
ging met oom Tobias naar boven.
Boven op de kamer gekomen zeide zij, antwoord gevende
op hetgeen hare gedachten onderweg had beziggehouden:
Die jonge winkelbediende moet zeker erg met zich
zelf ingenomen zijn."
Morten van zijn kant, vond dat zij eene mooie uit
drukking in hare oogen had toen zij hem naar zijne
ouders vroeg, maar later had zij een gezicht gezet, alsof
zij zich beleedigd gevoelde, zij was zeker even hoog
moedig als haar moeder.
HOOFDSTUK X.
Vervolg.
Morten's buitengewone gaven en flink uiterlijk deden
hom langzamerhand vertrouwen inboezemen en bet
kon niet ontkend worden dat men na verloop van
een paar jaar zijn meening vroeg, ook in zaken, die
buiten zijn sfeer lagen, ofschoon dit van Stuwitz' zijde
steeds geschiedde op een ironischen toon hij had
de voornaamste zwakheid in den jongen man ontdekt en
wel diens vrij groote ijdelheid en vertrouwen op zijne
krachten.
In het algemeen heerschte er in huis eene wonderlijke
verstandhouding met Stuwitz. Het was alsof die zwaar
gebouwde man met het bijna brutale gezicht in de kamer,
onder de oogen van Heggelund en zijne vrouw, plotse
ling klein werd, terwijl hij even wonderljjk weer groeide
in macht, zoodra hij in het pakhuis kwam. Hij bevond
zich zichtbaar niet op zijn gemak, beklemd en nietig,
alsof hij voelde, dat hij bij de lamilie, mevrouw uitge
zonderd, niet tusschon bevriende mogendheden zat. Want
niet alleen aan juffrouw Dyring kon men dat merken,
maar evenzeer aan oom Tobias.
