Buitenland.
breedte van 4 metervan de door de gemeente
in dien grindweg te maken zeven gegoten ijzeren
kolken, die met 15 centimeter dubbel verglaasde
bnizen op een door de gemeente te maken riool,
wijd 20 centimeters, waarin de noodige putten
met ijzeren deksels, zullen worden aangesloten. Dit
riool moet het water door 22 centimeter dubbel
verglaasde buizen afvoeren op het riool 't welk
de aanvrager op eigen terrein zal doen leggen,
zonder dat de gemeente immer kan worden verplicht
om bij te dragen in de kosten van onderhoud van
laatstbedoeld riool.
De heer Boelmans ter Spill verklaart, dat hij
tot zjjn spijt niet met dit voorstel kan medegaan. Hij
moet zijn medeleden ernstig waarschuwen, daarin niet
te bewilligen. Oppervlakkig ziet het voorstel er vrij on
schuldig uit, maar inderdaad zal dit de eerste stap zijn,
die waarschijnlijk leiden zal tot een geheele ontsiering
van den Hout. Wat adressant vraagt, zal na hem ook
gevraagd worden door Groet en Mooij. Wordt het hier
toegestaan, dan kan het daar niet geweigerd worden en
het gevolg zou zijn, dat men langs de Zuider'noutlaan
een straat zou krijgen tot het Kerkhof, waardoor het
karakter van den Hout zou veranderen en... verslechten.
Spr. wil nog een stap verder gaan. Wordt dit verzoek
toegestaan, dan zal ook Admiraal waarschijnlijk vragen
en waar zou het heen moeten, als ook aan dien een recht
van uitgang werd verleend Indertijd heeft de stad veel
geld uitgegeven voor den aankoop van Middenhout om
de plantsoenen te versieren en zal men nu medewerken,
tot eene ontsiering daarvan Had de verzoeker gevraagd
een straat te mogen aanleggen op eigen terrein, die de
gemeente dan later zou kunuen overnemen, dan zou Bpr.
gezegd hebben, daar valt over te spreken. Maar de be
doeling is, dat de weg zal komen op gemeentegrond. Nu
zal de adressant wel zoo goed zijn te betalen, maar de
grond van de gemeente zal eerst geschikt zijn, als al
het hakhout is verdwenen en dat zou spr. zeer betreuren.
Spr. ge ooft, dat er door weigering van dit verzoek geen
inbreuk gemaakt wordt op het recht van adressant, om
zijn tuin tot bouwterrein in te richten. Het belang van
enkelen staat tegenover het algemeen belang en dit laatste
geldt zeker hier het zwaarst. Spr. geeft in overweging
het verzoek onvoorwaardelijk at te wijzen.
De heer Bosman meende, dat de geprojecteerde weg
op eigen terrein lag, doch hij heeft bemerkt, dat dit niet
het geval is. Spreker vindt er nu ook wel wat voor te
zeggen om het verzoek niet toe te staan. Het strookje
grond is al niet erg breed. Gaat er nog een strookje af,
dan zal er heel weinig overschieten. Spreker voelt er
wel iets voor om den grindweg te brengen op terrein
van den aanvrager. Het plan zou dan veel aannemelij
ker zijn. Spreker zou wel willen vragen, of de verzoeker
daartegen bezwaar heeft.
De heer Kraakman vindt het wel wenschelijk deze
zaak aan te houden om inmiddels een antwoord op die
vraag uit te lokken.
De heer ter Spill kan dat denkbeeld niet onder
steunen. De Raad behoeft niets uit te lokken. De adres
sant kan zich te allen tijde opuieuw tot deze vergade
ring wenden. Hij handhaaft zijn voorstel om het verzoek
onvoorwaardelijk af te wijzen.
De Voorzitter is het in zoo verre met vorigen
spreker eens, dat de Raad aan adressant geen voorstellen
moet doen.
De heer Goede zegt, dat het plan van adressant was,
om al het struikgewas te doen wegnemen. B. en W.
hebben gemeend dat niet te moeten toestaan als een
ramp voor den Hout. Maar mag de Raad het bouwen
ter plaatse onmogelijk maken Die vraag werd ontken
nend beantwoord. Daarom wilden B. en W. het hout
laten zooals het nu is. Hij voor zich gelooft echter
dat mettertijd de korto strook bij den bouw van wonin
ningen toch zou verdwijnen. Nu geeft de heer ter Spill
een ander denkbeeld aan, namelijk om de straat te maken
op eigen terrein. Dat komt spreker meer wenschelijk voor.
De heer van den Bosch wenscht er op te wijzen
dat de heer ter Spill dat denkbeeld niet in overweging
heeft gegeven. Hij stelde voor het verzoek af te wijzen.
De heer Kraakman zegt nogmaals, of het niet wen-
scheljjk is deze zaak aan te houden. Het gevolg zal
kunnen zijn, dat het verzoek gewijzigd wordt. Ten deele
zou spreker het verzoek wel willen toestaan. Wordt hij
echter voor de vraag gesteld van geheel toe- of afwijzen,
dan wordt de zaak voor hem moeilijker. Door uitstel
zal de verzoeker de gelegenheid gehad hebben om een
nader voorstel te doen. Voor de twee huizen, nu reeds
ontworpen en die zullen gebouwd worden in aansluiting
met de bestaande, zou spreker nu wel een recht van uit
gang willen geven. Dat zou voor den Hout volstrekt
niet kwetsend zijn. Mogelijk zou het overweging ver
dienen het recht van uitgang te beperken tot de oostzijde.
Beter acht hij het dus de zaak uit te stellen, dan kan ieder
lid daarover nadenken, ook de adressant, die met's Raads
gevoelens rekening houdende, nieuwe voorstellen kan doen.
De heer Goede vindt dat niet wenschelijk. Hij zou
willen dat de Raau zich uitspreektof hy al dan niet
gemeentegrond voor het maken van een weg zal willen
bestemmen.
De heer Bosman zou wenschen, dat het straatje op
hec terrein van den adressant komt te liggen. Dan zou
hij het verzoek wel willen toestaan.
De heer Vonk meent, dat er geen reden is voor uit
stel. De discussiën betroffen in het laatst meer de belan
gen van den aanvrager dan het algemeen belang. Hij
meent, dat nu wel eene beslissing genomen kan worden.
Het voorstel van B. en W. wordt daarop in stemming
gebracht en verworpen met algemeene stemmen, met uit
zondering van den beer de Sonnaville.
De heer Goede was tijdens de stemming afwezig.
Verhooging gasprijs bouw van een oven voor
de gemeente-gasfabriek enz.
13. Het is van algemeene bekendheid, dat de kolen-
prijzen in de laatste maanden eene verhooging van pl.m.
50 pOt. hebben ondergaan, ten gevolge waarvan in tal
van gemeenten de gaaprijzen moesten worden verhoogd.
Zoo is de prijs van het lichtgas te Gouda, Apeldoorn,
Groningen, 's-Hertogenbosch, Hilversum en Zwolle ge
bracht van 6 op 7 ct. per M3.; te Assen, Delft en Meppol
van 7 op 8 te Bolsward van 7 op 9; te Utrecht van
5 op 7 te Eindhoven, Harlingen, Wageningen en Zaan
dam van 8 op 9 en te Wormerveer van 8 op 10 ets.
De kolenprijzen voor de gemeentelijke gasfabriek alhier
zijn gestegen van f 74 tot f 108.60 per 10 ton (120 H.L.)
of bijna 29 ets. per H.L.
Wanneer men in het oog houdt, dat de cokesprijzen
thans reeds met 5 ct. per H.L. zijn verhoogd en uit een
H.L. kolen ruim 20 M3. gas wordt gestookt, komt het
B. en W. noodzakelijk voor om met ingang van 1 April
a.s. den gasprjjs met 1 ct. per M'. te verhoogen, ten
einde daardoor evenwicht te brengen tusschen ontvangsten
en uitgaven.
Voorts zal het aanbeveling verdienen zoo spoedig
mogelijk over te gaan tot het sloopen van het perceel
hoek Koningsweg en Doelenkluft en tot het doen van
eenige herstellngen in het perceel Doelenkluft naast de
slachtplaats, teneinde ze eventueel in het belang van het
bedrijf der gasfabriek te kunnen bezigende kosten daar
van zijn geraamd op f 1350.
Ten slotte wordt het, in verband met het toenemende
gasverbruik, door den directeur der gasfabriek zéér nood
zakelijk geachtover te gaan tot den bouw van een
nieuwen oven, waarvan de kosten door hem zijn geraamd
op een bedrag van f 4200, indien het werk in eigen be
heer wordt uitgevoerd.
B. en W. stellen voor te besluiten
a. den gasprijs met ingang van 1 April a.s. met 1 ct.
per M3. te verhoogen
b. hen te machtigen tot
lo. het sloopen van het perceel hoek Koningsweg en
en Doelenkluft en het doen verrichten van de noodige
herstellingen aan het daarnaast gelegen perceel, waarvan
de kosten zijn geraamd op f 1350
2o. het doen bouwen van een oven op het terrein der
gasfabriek, waarvan de kosten f 4200 zullen bedragen.
De heer Vonk zegt, dat men uit de mededeeling van
de stijging der kolenprijzen zou denken, dat die stijging
eerst van korten tijd dagteekent. Dat is zoo niet. Voorts
gelooft hij, dat het verschil van f74 tot f 108.60 zoo
groot niet is, maar van f 86 tot f 108,60 en dan komt
hij tot eene verhooging van het lichtgas van ruim een
halven cent per M3. Door verlaging van den prijs is
indertijd het gasverbruik zeer toegenomen. Om nu de
noodzakelijkheid eener verhooging van den gasprijs goed
te kunnen beoordeelen, zal spr. eerst gaarne de rekening
der fabriek kennen over 1899. Tot zoolang zou hij dus
deze zaak willen aanhouden. Daartegen kan geen over-
wecend bezwaar bestaan omdat de rekening in April
moet worden ingezonden. Dat korte uitstel kan ook in
ander opzicht Diet storend zijn, nu de contracten met de
fabriek over levering van steenkool nog loopende zijn.
De heer Bosman kan vorigen spr. geruststellen, dat
de door B. en W. aangegeven cijfers volmaakt juist zijn.
Wat nu de rekening betreft, hij begrijpt niet, waarom
de heer Vonk daarvan inzage verlangt. Dit kan spr.
wel zeggen, dat het saldo over 1899 belangrijk lager zal
zijn dan over 1898. Spr. meent, dat om die reden uitstel
onnopdig is.
De heer Vonk meende, dat de stijging geen 50 pet.
had bedragen. Nu dit echter bevestigd wordt, zal de
fabriek zeker het voordeel genoten hebben dat hare lage
contracten nog liepen, toen er reeds een aanzienlijke stij
ging was. Wat het batig saldo der rekening zal zijn,
daarnaar is spr. niet nieuwsgierig, maar wel is hij be
langstellend naar de exploitatie-rekening. Spr. is nog
niet overtuigddat de zaak nog niet een maand kan
worden uitgesteld Uir, de in het voorstel gegeven cijfers
kan spr. niet beoordeelen, of de prijsverhooging gerecht
vaardigd is.
De heer Bosman hoopt, dat de Raad in geen geval
het geheele voorstel zal aanhouden. Bij de slooping van
het perceel op den hoek van den Koningsweg heeft de
fabriek groot belang.
De heer Vonk antwoordt dat hij daartegen geen
bezwaar heeft.
De Voorzitter wijst er opdat behoudens eeD
15-tal gemeenten, overal in den lande de gasprijs is ge
stegen en in die 15 gemeenten was de prijs reeds hoog.
Uit dat feit mag men op zich zelf wel aannemen, dat
ook hier de noodzakelijkheid van verhooging bestaat.
Moet er voor de kolenleverantie nieuwe contracten afge
sloten worden dan komt men in nog slechter conditie
en zou men mogelijk in plaats van een cent met twee
centen moeten verhoogen.
De heer de Wit zegtdat als bij goed is ingelicht
a.s. jaar 14000 meer voor steenkool noodig zal zijn.
De koolteer is bovendien zeer in prijs gedaald. Wel is
het ammoniakwater eenigszins gestegen, doch er zal daar
door nog een tekort van f 1600 ontstaan. Hij kan
zich met het vooretel van B. en W. dan ook wel ver
eenigen.
De heer Vonk zegtdat de basis voor het behoud
van den tegenwoordigen gasprijs zal zijn de groote
toename in het gasverbruik. Een maand uitstel hij
herhaalt hetkan geen bezwaar zijn.
De heer Boelmans ter Spill heeft wel eens
gehoorddat als de prijs voor het vee of het graan
verlaagt, de slager of de bakker niet dadelijk hunne prijzen
verminderenmaar gaan die prijzen de hoogte inzij
wel dadelijk duurder worden. Hij hooptdat de ge
meente dien weg niet zal inslaan. Een maand langer
uitstel acht ook hij niet overwegend. Gaarne zal ook
hij de rekening eerst zien. Er wordt dan nog niets beslist.
De Voorzitter zegt, dat reeds is medegedeeld, dat
het saldo over 1899 niet zoo erg zal meevallen. Uit
breiding van debiet veroorzaakt ook uitbreiding van kosten.
Spreker wenscht te wijzen op de Huishoudschool. Een
nieuwe leiding in den Nieuwlandersingel heeft de fabriek
ongeveer 2500 gekost.
De heer van den Bosch kan het voorstel-Vonk
wel steunen. Hjj hoopt niet, dat van de fabriek, waar
mede de gemeente thans eene financieele regeling heeft
opnieuw een winstgevend bedrijf zal worden gemaakt ten
koste der gasverbruikers ten bate van hen die geen
gas gebruiken.
De heer Bosman vergelijkt Alkmaar met Zaandam.
In de laatste stad kost het. gas nu reeds 9 cent perM3.
Als de fabriek geen goede rekening kan maken moet
de verhooging niet te lang uitgesteld woiden. Een prijs
van 7 cent per M3 is nog zeer laag. Uitstel kan hij
niet aanbevelen.
De heer Boelmans ter Spill zegtdat hier
een uniforme prijs voor alle gas bestaat. Dat is niet
zoo te Zaandam. Daar kost het gas voor drijfkracht
aangewend maar 5'/j cent en daarmede vleit men dus
wel rekeuing te houden.
De heer Kraakman is van gevoelen, dat het motief
voor prijsverhooging ligt in den bestaanden toestand
niet in het meerdere of mindere debiet. Die verhooging
zal geen maand maar noodwendig langer duren waar
schijnlijk voor onbepaalden tijd. Tot zijn leedwezen moet
hij met het voorstel van B. en W. meegaan.
De Voorzitter wijst er ten Blotte opdatal
werd de prijs van steenkool plotseling verlaagd de ge
meente daarvan geen profijt zal hebben daar hare
contracten voor kolenleverantie duren tot 1 April 1901.
Het amendement-Vonkom de verhooging van den
gasprijs aan te houden wordt verworpen met 11 tegen
5 stemmen, die der heeren Vonk, Stoel, Boelmans ter
Spill, van den Bosch en Janssen.
Het voorstel van B. en W. wordt daarop aangenomen
met 12 tegen 4 stemmen die der heeren Vonk Boel
mans ter Spill, van den Bosch en Janssen.
Na eenige discussie, loopende over het toevoegen van een
smalle strook van den Doelenkluft bij de fabrieksterreinen,
wordt voorts zonder stemming besloten tot het sloopen van
het perceel hoek Koningsweg en Doelenkluft, terwijl ten
slotte eveneens zonder stemming wordt goedgevonden om
tot den bouw van een nieuwen oven over te gaan.
Reclames Hoofd, omslag.
14. Gaat de vergadering op voorstel van den Voor
zitter over in eene zitting met gesloten deuren ter be
handeling van eenige reclames in den hoofd, omslag
dienst 1899.
Na heropening der deuren wordt de vergadering gesloten.
MKHKIiAWD. Den 29 Maart is te Nottingham
eene vergadering gehouden van de Liberal Federation.
Aangenomen werd een motie, waarin opnieuw werd uit
gesproken, dat de houding der regeering ten opzichte
van Zuid-Afrika zich gekenmerkt heeft door gebrek aan
tact, inzicht en rechtvaardigheid, hoewel de grieven der
nitlanders als reëel worden erkend. Voorts wordt daarin
de noodzakelijkheid betoogd om te verhinderen dat de
Boeren zich opnieuw kunnen wapenen tegelijkertijd
moet een bevredigende regeling getroffen woiden, waarbij
rekening wordt gehouden met de wenschen van alle deelen
der bevolking, eene goede behandeling der inboorlingen
wordt verzekerd en aan alle deelen van Zuid-Afrika de
ruimste autonomie wordt toegestaan, welke vereenigbaar
is met den vrede en voorspoed in de toekomst.
De geheele vergadering toonde eene vrij sterke stroo
ming tegen den oorlog. De rede van den voorzitter Waston
waarin deze er op wees dat het Engelsche volk niet zoo
laag gezonken was om twee kleine nationaliteiten van
hunne vrijheid te berooven, werd uitbundig toegejuicht.
Professor Massies hield een jingoïstische toespraak, doch
werd herhaaldelijk in de rede gevallen. De heeren Chan-
ning en Lloyd George, leden van het Parlement, werden
zeer toegejuicht, toen zij Massies redevoering aanvielen.
De Daily Mail ontving uit. Fauresmith het bericht
dat Jagersfontein en Fauresmith den 27 bezet zjjn door
generaal Clements, zonder tegenstand te ontmoeten en
onder groote blijdschap en geestdrift der bevolking.
De toestand in 't ontzette Kimberley is zeer treurig
men weet geen weg met alle behoeftigen. Lord Methuen
gaf bevel allen, zoowel Europeanen als inlanders, naar
Kaapstad te zenden en had voor hen reeds een vrije reis
per spoor verkregen, toen dit bevel moest worden her
roepen, daar de overheid te Kaapstad meldde, dat de stad
vol blanke en gekleurde noodlijdenden was, en voor meer
ongelukkigen geen plaats, zells geen tenten beschikbaar
waren, terwijl de uit Londen gezonden gelden tot onder
steuning bijna op waren.
De armen worden nu te Kimberley onderhouden met
een half pond vleesch en zestien ons brood per Europeaan
en tien en een half ons brood per inlander.
Uit Ssmoüstown woidt gemeld dat de ziekte aan
boord der transportschepen, waarop de Boermgevangenen
zich bevinden, toeneemt. Ongeveer honderd gevangenen
lijden aan typheuse koorts. Het uitbreken dezer ziekte
heeft groote ongerustheid gewekt onder de bevolking van
Simonstown.
Te Kaapstad heeft een hevige brand gewoed. Een aantal
huizen werd aangetast en de regeeriugsgebouwen konden
slechts met moeite gevrijwaard worden. Eeu aantal be
langrijke stukken, die men in veiligheid trachtte te
brengen, leden schade.
ZUID AFIilUA. De Afrikaanderbond hield den
26 te Paarl (Kaapkolonie) oen meeting tot ondersteuning
van de beweging die de verzoening in Zuid-Afrika beoogt.
Hargrove zeide, dat de Boeren nooit tevreden zullen
zijn met de Engelsche regeering, en voorspelde een nieuwen
oorlog eer wij zes jaar verder zijn, tenzij de volkomen
onafhankelijkheid hergeven wordt aan de Republieken
die geen grootmoedigheid maar recht wenschen.
Marais, lid van het Kaapsche Parlement, zeide dat de
oorlog de voortzetting is van den Jamesou-raid het is
de .constitntioneele manier" waarop Rhodes zeide, dat
hij zijn zin zon krijgen.
Met. overweldigende meerderheid werden moties aange
nomen, verklarende dat iedere regeling, waarin de onaf
hankelijkheid der Republieken niet geëerbiedigd wordt,
nadeel g zal blijken voor de hoogste belangen van het
Britsche Rijk.
De .Diggers News" meldt dat de regeering te
Pretoria den 21 Maart bericht ontving dat de generaais
Grobler cn Olivier die uit Norvalspont en Stormberg
in de nabijheid van Taba Nehu waren aangekomen
voldoende noordwaarts waren om de vrees voor de moge
lijkheid om afgesneden te worden te ontgaan.
De troepen die nu allen het zuidelijk deel van den
Vrijstaat verlaten hebben worden binnen enkele dagen
te Winbnrg verwacht.
Grobler en Olivier zullen zich met generaal De Wet
vereenigen. De republikeinen zijn dan in staat Roberts
een ontzettenden tegenstand te bieden.
Volgens eeu telegram te Pretoria uit Natal ontvangen,
duurt de verwoesting der kolenmijnen, die den Eugelschen
van nut zouden kunuen zijn, voort.
De drie schachten van de mijn bij Dundee zijn in de
lucht gesprongen de machines vernield en de voor
bereiding voor de verwoesting der overige kolenmijnen
geëindigd.
