Gemeente- Gasfabriek.
Honderd en tweede jaargang, Vrijdag 30 Maart 1900.
Zitting van den Gemeenteraad
FEUILLETON.
Woensdag 28 Maart 1900
jj
Uit het Noorseh.
Jonns Li©.
NO. 38. Tweede blad.
M kNUIISCIIi: COURANT
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR herinneren bij deze de ingezetenengas-
verbrulkers binnen deze gemeente aan art. 6 der
Verordening opgenomen in het Gemeenteblad van Alk
maar No. 102 van 1883, luidende
„Tan Iedere verplaatsing of vermeer
dering van lichten wordt aan den Directeur
der Wasfabriek schriftelijk kennis gegeven,
welke veranderingen alleen daarna onder
zijn toezicht mogen plaats hebben."
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
27 Maart 1900. 0. D. DONATH, Secretaris.
TAS ALHHAAR.
's namiddags 1 uur.
Voorzitter: de heer G. Ripping, burgemeester.
Tegenwoordig 16 leden. Afwezig de heer G. de Groot.
Secretar's: de heer C. D. Donath.
De Voorzitter opent de vergadering. Het doet
hem genoegen, dat de heer Stoel wederom aanwezig is
bij wenscht hem van harte geluk met zyn herstel en
hoopt, dat de ziekte voor bem geene verdere gevolgen
zal hebben.
De heer Stoel betuigt den Voorzitter zynen dank.
Daarna worden de notulen der vorige vergadering
gelezen en goedgekeurd.
1. Aan de vergadering wordt medegedeeld
a. dat is ingekomen een schrijven d.d. 13 Maart 1.1.
van den Directeur der Woningmaatschappij Alkmaar",
houdende bericht, dat hij zich bij 's raads besluit van
28 Februari 1.1. No. 4 neerlegt en do daarin ver
vatte bepalingen aanvaardt.
Aangenomen voor kennisgeving.
b. idem een schrijven d.d. 21 Maart 1.1. No. 37 van de
Gedep. Statenten geleide van het goedgekeurde
raadsbesluit van 28 Februari 1.1. No. 3 tot overneming
van een straat met de daarin aan te leggen rioleering
op het bouwterrein van O. Bol en W. Schermer.
Alsvoren.
c. idem een adres d.d. 21 Maart 1.1. van mej. E. J. M.
Steenmeijerhoudende verzoek om eervol ontslag als
onderwijzeres 1ste klasse aan de Meisjesschoolmet
ingang van 22 Mei a. s. of zooveel eerder als in de
vacature zal zijn voorzien.
't Gevraagde ontslag wordt eervol verleend.
d. idem een adres d.d. Maart 11. van J. Burger hou
dende bezwaren tegen het onttrekken aan den pnblieken
dienst van gemeentegrond in de nabijheid van het
Rijks opvoedingsgesticht.
Zal worden behandeld bij pnnt 5 der agenda.
e. idem, het proces-verbaal van kasverificatie op 24 Maart
1.1. Aan kas was 6416,49.
Aangenomen voor kennisgeving.
f. idemeen adres d.d. 26 Maart 1.1. van het bestuur
van den Ned. R. Katb. Volksbond, afdeeling Alkmaar,
in zake het vaststellen van minimum-loon en maximum-
arbeidstijd.
Zal worden behandeld bij punt 7 der agenda.
g. idem, een adres d.d. 27 Maart 1.1. van P. Berkhout,
aannemer te Medemblik, houdende verzoek om kwijt-
VAN
r.
33)
In de volgende dagen maakte Morten haar bekend
met het doel van zijn komst en tenslotte ook met zijn
plan om een handelszaak op te richten in Finkrogen.
Hij vertelde haar, dat zijn toekomst afhing van het
succes, dat bij daarmee zou hebben en hij verzocht haar
om haar hulp zooveel haar dit mogelijk zou zijn.
Bij dit laatste gezegde kreeg Lyma's gelaat eene be
kommerde uitdrukking, alsof zij hare meening daarover
niet goed durfde uitspreken. Zij herinnerde zich nog le-
vendig al de onaangenaamheden, die er met Stuwitz ge
weest waren om diezelfde aangelegenheid en hoe stijf
Mathis Nntto toen geweest was.
Ook was haar man toen evenmin vóór de zaak ge
weest, »doch, met bem zullen we t nu wel klaarspelen"
voegde zij er schelmsch lachende aan toe.
Alles wel beschouwd was Zilver-Sara, van wier wel
willendheid jegens Morten zij hem met verbazing had
hooren vertellen, degene, die hier misschien het best
kon helpen; het kwam er nu slechts op aan of men
haar in het vertrouwen kon nemen. Zij was de ziel ge
weest van den tegenstand, dien Stuwitz vroeger onder
vonden had.
Lyma gaf hem instantelijk den raad om zijne plannen
voorloopig te verzwijgen, totdat zij het terrein nader ver
kend zon hebben en tijd had verkregen om haar man
voor de zaak te winnen.
Intnsschen kocht hij kostbare huiden op van zilver'
beren, zilvervossen, hermelijnen enz. in niet onbeduidende
hoeveelheden, niet alleen bij Mathis Nutto en diens zonen
en l«ak Pelto, maar ook bij de andere Finnen en hij kon
scheiding der hem door burg. en weth. opgelegde boete
voor de te vorigen jare uitgevoerde bagger-, dempings-
en rioleoringswerkeu.
Gesteld in handen van burg. en weth. om bericht
en raad.
De heer Kraakman deed het voorstel, dat B. en W.
do Commissie van bijstand voor de publieke werken
zouden moeten hooreu.
De heeren Bosman en de Sonnaville en later ook de
heeren Janssen en van den Bosch verzetten zich daar
tegen, omdat de commissie niet dient tot bijstand en
voorlichting van den Raad, maar van B. en W., zoodae
dit college alleen te beoordeelen heeft, of die commissit
gehoord zal worden.
Stoomtram EgnondAlkmaar - Bergen.
2. Bg Raadsbesluit van 31 Januari j.l. werden aan
eene speciale commissie iu handen gesteld de stukken be
treffende den stoomtramweg EgmondAlkmaarBergen.
Sedert werden door die commissie herbaalde bespre
kingen gehouden met den Voorzitter van het comité
voor den aanleg dier tram over de vooraf door de
commissie daartoe vastgestelde onderwerpen welke be
sprekingen ten gevolge hadden, dat vanwege het comité
werd goedgevonden
1°. dat het in den aanhef van het door B. en W. voor
gestelde besluit genoemde plan zou gerekend worden
te zijn het bereids ingeleverde plan zoodat wijziging
daarvan aan de goedkeuring van den Raad moet
worden onderworpen
dat het renteloos voorschot niet zon overtreffen het
'/ia gedeelte van de kosten van aanleg en evenmin
het bedrag van f 20.000, vermits hetzelfde beginsel
toch ook tegenover de Provincie en het Rijk zou
aangenomen worden.
Dat comité was evenzeer volkomen bereidwillig om
over het verlangen der commissie in betrekking tot het
exploitatie-contract zich tot de H. IJ. S. My. te wendeD
en kreeg van deze het antwoorddat de Maatschappij
aanvaardtwat wel iu de bedoeling doch niet in de
woorden van het exploitatie-contract ligt
1°. dat uit den aard der zaak ook de kosten van onder
hond van den weg en de gebouwen onder het voor
exploitatie te genieten bedrag zyn begrepen
2°. dat het contract van exploitatie zal worden aangegaan
voor den daar van hot bestaan der Maatschappy.
Was de commissie daarmede volkomen bevredigd,
zy was dat niet in ander opzicht. Het invoeren van
schooltreineD verplicht de Maatschappij tot het ongeveer
gelijktydig doen aankomen van een trein zoowel van
Egmond als van Bergen alzoo tot dnbbel materieel en
personeel. Het invoeren van schooltreinen neemt de
Maatschappij volgens de daarover gevoerde correspon
dentie blijkbaar op zich en dat komt aan het geheele
verkeer, aan de aansluiting op alle gewone spoortreinen,
zoozeer ten goede dat naar het oordeel der commissie
eene zooveel mogelijk volmaakte exploitatie gerust mag
worden verwacht.
Tot dusverre voldaan zijndemeende de commissie
aan het comité te moeten herhalen de reeds mondeling
gedane vraag, of het comité ook andere belanghebbenden
dan die te Bergen tot het geven van renteloos voor
schot zou aanmoedigen.
Dit werd door het comité niet ingewilligdomdat
het daarvan toch geen gunstig resultaat verwachtte.
Op grond van het bovenstaande meent de commissie,
vooral ook in het belang der omgeving van onze ge
meente, waarvan zy het lnsten trekkend doch ook lasten
lijdend centrnm is, uit volle overtuiging te moeten aan
bevelen, om vertrouwen te stellen in het tegenover Alk
maar ook bij den aanleg en de exploitatie van de lijn
merken, dat hij op weg was om ook bij hen vertrouwen
en genegenheid te winnen.
De afspraak was, dat een van Mathis Nntto's zonen
in de lente het pelswerk naar een der noorsche dHen
zon brengen, waar Morten het dan zoo afhalen.
Wat hy bij de anderen opkocht, was hij van plan zelf
mee te nemen.
Een groot bezwaar was het voor hem, dat het reeds zoo
ver in den tyd waswant het liep al tegen Kerstmis
en de winkel zon vermoedelijk nn wel ongeveer uitver
kocht zijn.
Hij stond nn voor de moeielijke keus om naar buis
terug te gaan onverrichter zake eu met half afgedanen
handel of om den winkel in den steek te laten.
En met een bezwaard hart koos hy het laatste.
Op gewone weekdagen vermaakten de mannen zich
met in hunne sleden de verschillende finnendorpen in den
omtrek te bezoeken, om, zooals het heette, te zoeken naar
weggeloopen rendieren. Doch dikwijls waren deze tochten
slechts voorwendsels om zieh te laten trakteeren op brande-
wyn en koffie en om een gezellig praatje te maken.
Op deze tochten gelukte het Morten om nn eens met
dezen, dan met dien in kennis te komen en zaken te
doen, doch ook hier rezen later moeielykheden en Zilver-
Sara deelde hem mede, dat dit kwam van eenige andere
opkoopers, die verbitterd waren over de hooge prijzen,
die hij besteedde.
Hij had Lyma beloofd om peet te zijn van haar zoon,
die den volgenden zondag gedoopt zon worden, Zy had het
kind genoemd naar hem en naar zijn moeder en door
samenstelling van Morten en Marina den naam Martin
gefabriceerd.
Na kerktyd was er dan tegelijkertijd een soort benrs.
Gedurende dén zaterdag begaf zich menig troepje Finnen
in hunne sleden over de met sneeuw bedekte wegen in
de dalen naar de kerk
Tijdens de vaart houdt de Fin de slede in balans met
zyn lichaam, terwyl hy af en toe stennt op het
bevroren sneeuwkleed met zyu handen, die gestoken zijn
in wanten van rendiervel.
Wordt het rendier, dat voor de slede gespannen is
HoornAlkmaar niet gefaalde woord der H. IJ. S. M.
en om aan te nemen het door B. en W. gedane voorstel,
evenwel onder de navolgende door de commissie voor
gestelde boven toegelichte wijzigingen
1". dat in den aanhef van dat voorstel worde gelezen in
de plaats van »het 'plan van" »het plan inge
leverd door''
2°. dat sub a van dat voorstel tusscbon dewoorden
groot" en Twintig "worde ingelascht V, 5 gedeelte
van" het kapitaal van aanleg mits niet overtreffende
het bedrag van", waarop dan volgt 20.000
3°. sub b de zich zelve verklarende in de plaats 'stelling
te doen van >aandeel" voor bedrag".
Voorts als tweede lid van de considerans te willen
stellen »gezien het verslag der commissie ad hoe en
de daarbij overgelegde stukken". Dit verslag en die
stnkken blijven dan verband honden met het genomen
besluit.
De heer Stoel wenscht zijne stem te motiveeren. Hii
meent, dat ieene, subsidie van f 20000 voor Alkmaar wel
wat hoog is. Doch met het oog er op, dat deze gemeente
ook de belangen der buitengemeenten heeft te beoefenen
1 hij vóór stemmen.
De heer Kraakman is van oordeel, dat Alkmaar,
gelegen in een centrnm, ter wille der omgeving wel iets
mag doen. Daarom kan hij niet steunen de gedachte van
sommigen, als zon, betgeen de provincie gedaan heeft,
een gunst voor Alkmaar zijn. Spr. beschouwt dat dit
veeleer het geval is voor de omliggende gemeenten.
Het voorstal van bnrg. en weth. aangevuld en ge
wijzigd overeenkomstig het advies der Commissie, wordt
daarna zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Terordening onderwijzers jaarwedden.
3. Komt opnieuw in behandeling het"in de vorige
zitting aa gehouden voorstel van B. en W. op een adres
van den heer F. J.pBrnggeman onderwiizer le klasse
aan de Burgerschool waarbij in overweging wordt ge
geven om niet over te gaan tofeene wijziging der veror
dening tot vaststelling der jaarwedden van de onderwijzers.
De Voorzitte rS'zegt'dat B. en W. blijven bij
hnn voorgesteldeljconclnsie;,$rdoch mocht |de Raad van
ander inzicht zijn dan zal de billijkheid eischen dat
ook aan den heer Plaatdie aan een parallel-klasse
onderwijs geefteene verhooging" van (salaris wordt
toegekend.
De heer Blum'zal nn^welwmet^hetfvoorstel van B.
on W. mee kunnen gaan omdat de heer Brnggeman
is benoemd tot eersten~onderwijzer te 's Gravenhage.
De heer Bosman vraagt ,"oifdie* benoeming wordt
aangenomen.
De Voorzitte'r antwoordt' bevestigend.
De heer Kraakman zegtkan de heer Brnggeman
niet voor Alkmaar behondenTworden'? Vroeger is aan de
door hem bekleede betrekking een salaris verbonden ge
weest van f 1200. Als hij nn elders geen hooger jaar
wedde zal genieten, dan zon spr. hem gaarne willen be
waren, door hem ook hiei dat traktement te geven.
De V oorzitter antwoordt.,'dat de®heer Brnggeman
waardeerende woorden ontegenzeggelyk op hoogen prijs
zal stellen. Te 's-Gravenhage zal zijn salaris echter tot
f 1400 of f 1700 kunnen gaan, naar gelang der school,
waaraan hij zal verbonden worden. Om nn den heer
Brnggeman te koopen voor f 700 schijnt hem een zeer
gevaarlijk beginsel. Er zyn meer onderwijzers die goed zijn.
De heer Kraakman meent, dat het hier een uniek
onderwijzer geldt, die opleidVvoor de'Hoogere burger
school. Hij gelooft, dat dit niet zoozeer het geval is met
den heer Plaat, die wel aanbeen parallel-klasse onder
richt geelt, maar waarvan de leerlingen niet zoozeer tot
de Hoogere Burgerschool voorbereid worden. Overigens
vermoeid en ongeduldig dan wendt het zichzooals
bekend issomtijds tegen zijn meester, die dan bliksem
snel de slede omkeert, terwyl het razende rendier den
bodem daarvan bewerkt met hoorns en voorpooten.
Zoodra die aanval van woede voorby is, werpt de Fin
weer vroolijk de slede om en zet zijn tocht voort, totdat
hy den tijd gekomen acht het beest af te lossen door het
reserve-rendier dat hij steeds aan een touw achter de
slede meevoert.
Van de zijdalen kwamen naderhand andere troepjes
die zich kerkwaarts begaven en d:e zich achter elkaar
formeerden.
Zooals zij daar met hunne roode mntsen over het witte
landschap gleden leek het wel een lang snoer van bonte
kleuren, nn eens verdwijnende tnsschen de berken dan
weer te voorschijn komende aan de steile oevers der
rivieren.
Beneden op de rivier, de eigenlijke heerweg der Finnen,
waar de watervallen dien niet afbreekt werd de stoet
steeds grooter.
Toen men laat op den namiddag halt hield op een
eilandje in een der met sneeuw bedekte meren was
daar reeds het grootste gedeelte verzameld van hen, die
ter kerke zonden gaan.
Na een weinig ruzie, doordat een paar Ini bij het op
rijden in eikaars tnig verward geraakt waren kwam er
orde op de rustplaats.
De sneenwschoenen (ski), die op de slede lagen waar
de proviand geborgen was, werden als staken in de sneenw
gestoken. De trek-rendieren werden daaraan vastgebonden
en voor hen werd wat wit mos gestrooid terwyl zij in
de sneenw stonden te knabbelen om nog meer te zoeken.
Uit de sleden haalden de vronwen nn de verschillende
eetwaren die men meegenomen had terwyl de bran-
dewijnflesch te voorschijn kwam nit de borstzak der man
nen,waar die bewaard werd met betoog op de hevige koude.
Het was een plechtig gezicht die gansche schare op
dien konden helderen namiddag op dat woeste sneenw-
eiland volgens finsch gebruik de mntsen van hot hoofd
te zien nemen en neer te zien knielen om te bidden vóór
den maaltijd. (Wordt vervolgd.)
