Haag-sche Brieven.
Nederland,
IV.
van de candidaten en van hen, die de vereisohte attesten
hebben geteekend omtrent de kunde en den duur der
werkzaamheid in het vak van den aanvrager. Aldus blijft
't geen geheim meer, wie te licht is bevonden en dat is
een uitstekende remedie om van lichtzinnige aanmeldin
gen te genezen.
Ver van al dat geharrewar zijn wij de eerste zomer-
sche dagen gaan genieten. In drommen begaven de
Amsterdammers zich Zondag naar buiten, maar er bleven
toch nog genoeg over om 't, in het Vondelpark, aan het
Tolhuis en het Kalfje benauwend vol te maken. Jammer
voor de betere klassen, dat 't nu eenmaal niet requ, is op
Zondag daarheen te gaan. Voor haar staat, altijd op het
programma de matinée in het Concertgebouw, waarbij
ditmaal nog kwam een uitvoering der Nederlandsche
Organisten-Vereeniging in de Ronde Lnthorsche Kerk.
Muziek is een genot, maar te luisteren naar het kwinke-
leeren der vogels in de pas ontbottende struiken en
hoornen is een genieting, waarbij alles, wat men tusschen
de vier wanden eener zaal te huoren krijgt, niet halen
kan. Gelukkig zij, wier levensomstandigheden van dien
aard zijn, dat zij 's winters van de Stads-amusementen
kunnen profiteeren en 's zomers naar buiten kunnen
trekken om lichaam en ziel door de natuur te verkwikken.
Op 't oogenblik, dat ik me tot schrijven zet, is 't juist
drie dagen dat de Zuid-Afrikaansche vredesdeputatie
hier aankwam, 't Was vol op 't perron van de staats
spoor. Op 't laatste oogenblik was er héél wat volk naar
toe gestroomd, vóór dien tijd scheen 't tijdstip van aan
komst weinig bekend te zijn geweest. Bij 't uitstappen
uit den trein wachtte den heer Fischer oen groote ver
rassiDgeen der eersten, die hem begroetten, was zijn
zoon, die in Engeland op studie ligt, nu voor deze ge
legenheid overgekomen. Verder was de geheele ontvangst
een »onder-onsje". Van hooggeplaatste staatsambtenaren,
waaronder er toch velen zijn, die met hart en ziel aan
de zijde der Boeren staan, was niemand aanwezig. Mis
schien streed dat tegen de tot nu toe gevolgde voorzich
tigheids-politiek, maar 't maakte een hinderlijken indruk.
Gelukkig werd die indruk een beetje verzacht door de
houding van 't volk, dat Goddank niet altijd en overal
de voorzichtigheid betracht. Een uitbundig gejuich
»Leve de Boeren vergezelde de heeren tot aan en In
de rijtuigen 't werd beantwoord door zwaaien met de
hoeden. Van de drie afgezanten trokken de heeren jWol-
marans en Weasels 't meest de aandacht door hun reus
achtige gestalten, echte typen.
Kenmerkend voor hun zeden de avond van hun dag
van aankomst zag hen reeds in de kerk. Dominee Vermeer
verkondigde van den kansel, dat de gemeente 't geluk
had, de drie vredesgezanten in haar midden te hebben. Hij
vlocht woorden van warme sympathie in zijn preek voor
Transvaal en de goede zaak, waarvoor het streed en eindigde
met een hartelijke bede voor hun wèl-slagen. Dat heeft
hun goed gedaan. Later hebben de »Boeren er herhaal-
del k hun dank voor betuigd.
Van maandagmorgen af was 't bekend dat er in 't
Hotel des In des een lijst zou liggen waarop ieder zich
kon laten inschrijven, die door 't gezantschap ontvangen
weuschte te worden. En toen Woensdagochtend pas 't
klokje van tienen koud was, begon het toe te stroomen
allen die hun opwachting kwamen maken werden in
één zaal ontvangen.
Onder al die zwartgerokte heeren maakte een land
bouwersgezin uit den omtrek een eigenaardige vertooning.
Ze hadden ook 'een zoon in Transvaal, en kwamen nu
dood leuk du Boeren eens bezoeken. Heel vriendelijk
werd de vader te woord gestaan.
Even vóór elven werd een prachtige krans binnen
gebracht, versierd met linten in de kleuren van Vrijstaat,
Transvaal en Nederland't eerste huldeblijk door een
Nederlander aangeboden.
Mevrouw Fischer ontving enkele dames.
Woensdag bood Dr. H. Muller, gezant van de Vrijstaat
hier te landeaan de deputatie een diner aan, waar
ook mede aanzaten de Voorzitter van de Eerste Ka
mer vijf ministersDr. Leyds en ook de heer Ch.
Boissevaindie (in prachtig Engelsch) den open brief
heeft geschrevenwaarvan duizenden exemplaren in
Engeland zjjn verspreiden die dus wel zjju steentje
heeft bijgedragenom de opinie van 't vólk daar te
wjjzigeu. De tafel was zéér rijk en fijn versierd geheel
met witte en oranje bloemende kleuren van de
Vrijstaat. Tot laat in den nacht hebben de heeren 't
uitgehouden wel een bewijs dat er geen gebrek aan
discours bestoud.
Donderdagmiddag zijn de gezanten ontvangen door
Koningin Wilhelminawaarbij ook Dr. Leyds tegen
woordig was. 't Gehoor duurde maar een kwartier
daarop volgdo audiëntie bij de Koningin-moederdie
zich vriendelijk met hen onderhield.
Uit alle streken van 't land komen uitnoodigingen
om een of andere vergadering voor Transvaal en O. V.
bij te wonen voor alles wordt echter bedankt zoolang
de diplomatieke zending niet volbracht is. Men wilde in
den Haag een algemeene betoogiug houden voor 't Hotel
des Indesde couranten weigerden echter hunne mede
werking 't bekend maken van 't juiste tijdstip,
omdat een telegiam uit Zwitserland had veizocht, dat
men zich van betoogingen zou onthouden.
Al zou ik het jammer vinden als de betooging niet
plaats had, omdat ze zeker duizenden op de been zou
brengen de houding van 't volk is zóó welsprekend,
dat de afgezanten zich in de gevoelens van 't Neder
landsche volk niet licht vergissen zullen.
En nu komt Zondag de Amerikaansche knaap bier in
de stad, die een groet van 30.000 schooljongens eventjes
uit Philadelphia aan Paul Kruger gaat brengen. Dr.
Muller zou hem aan de noodige papieren helpen voor
zijn reis raar Zuid-Afrika.
Waarschijnlijk zullen de afgezanten tot Woensdag in
den Haag blijven.
Zoo belangrijk lijkt ons de Transvaalkwestie en alles
wat daarmee in verband staal, dat andere Haagsche aan
gelegenheden er haast bjj zouden inschieten, en toch is
er genoeg, dat de vermelding overwaard is.
Een kijkje op Scheveningen loont zeker de lange wan
deling er heeu, zou men mogen zeggen, als de lange wan
deling op zich zelf al niet zoo 'u genot was. Wie belang
stelt in een grootsch werk, kan zich nu voor 't Kurhaus
gaau vergasten. Ze zijn er bezig aan de zoo lang besproken
wandelpier. Rechts van 't Kurhaus ligt een kolossale
borstwering van zuilenbazalt opgestapeld, die steenbonken
worden in zee neergelaten, om langB het wandelhoofd de
golfslag te breken. De groote ijzerconstructie, die van 't
terras van 't badhuis naar en over de strandmuur loopt
tot 't begin van 't wandelhoofd, is gereed. Onder het
terras komen winkeltjes, die bijna blaar zijn.
Zoo royaal mogelijk is 't werk, zonder inschrijving,
opgedragen aan do Pletterij te Den Haag, en 't is te
bezien, dat ze eer zal hebben van haar werk. Ofschoon
't weer erg tégen was, is 't werk goed en snel gevorderd,
't Wandelhoofd loopt al 150 Meter in zee, de overige
200 Metor moeten voor Augustus klaar zijn.
Verder is er een begin gemaakt met de voorbereidende
werkzaamheden voor de visschershaven te Scheveningen.
De aanbesteding daarvan wordt spoedig verwacht.
Zoo zullen dan langzamerhand de twee heterogene be-
standdeelen van Scheveningen, te weten de visschersbe-
volking en de winkeliersstand beide voldaan raken.
In den Haag is zoo jnist een evenredige schoolgeld
heffing aangenomen., Tot dusverre waren er behalve bnr
gerscholen (met uitgebreid leerplan) waar f 24 per jaar of
meerj (betaald wordt, tnsschenscholen, die 55 cent per
maand eischten en armenscholen, of zooals ze officieel heeten,
scholen voor onvermogenden, die aeheel gratis waren.
Met deze nieuwe schoolgeldregeling komen er wat meer
trapjes, en wordt het schoolgeld per week betaald. Naar
den staat van zijn financiën en 't aantal van zijn school
gaande kinderen, kan nu een Hagenaar zijn kleintjes op
school krijgen voor 20, 16. 12 10 en 6 cent por week
voor één kind, voor 17£, 14, 10, 9 en 5 cent per week
bij twee kindoren zijn er drie of meer kinderen, dan
heeft hij de keus tusschen 15, 12, 9, 8 en 4 cent per week.
't Werd tijd, dat hierin werd voorzien. Groot misbruik
werd gemaakt door ouders, die zéér goed f 0,55 school
geld konden betalen maar och, »ja kunt 't zoo gemak
kelijk voor niets krijgen". En al is iemand ook voor
stander van do stelling: »A!le onderwijs moet kosteloos zijn"
toch blijft het, op deze manier verkregen, een groote
onbillijkheid tegenover anderen, die wél betalen, omdat ze
te veel eergevoel hebben, maar 't misschien niet zoo
goed kunnen missen.
Met de vermelding, dat 't voorjaar nu eindelijk intocht
schijnt te houden, wat we konden opmaken uit twee lekkere
zomer8che, warme dagen, zal ik ditmaal mijn praatje
eindigen. THEO VAN STRALEN.
Kien lijvige catalogus.
De catalogus van de Parijsche tentoonstelling zal
bestaan uit 18 deelen, en de eigenaars der firma »Pears
zeep" hebben zieh verzekerd van een annonce op de
omslagen dier deelen voor de som van 2,500 p. st. (f 30.000).
Aanbestedingen.
Door het provinciaal bestuur van Noordholland is
den 19 bij enkele inschrijving aanbesteed
1° De voltooiing van de steenglooiing op het buiten
beloop der Heldersche Zeewering vóór Huisduinen be-
hoorende tot de Rijkszeewerken in Noord-Holland. Raming
f 105.000. Minste inschrijver A. de Man, te Watergraafs
meer, voor f 113.980.
2° Het verbeteren der steenglooiing op het buitenbeloop
der Heldersche Zeewering bewesten en het voorzien van
de teen der Zeewering beoosten het Noordduinshoofd,
beboorende tot de Rijkszeewerken in Noordholland. Raming
f 38.800. Minste inschrijver A. Bos, te Helder, voor f 39.770.
3° Het verbeteren der Zeeweringen langs het Noorder-
straud van het eiland Vlieland, beboorende tot do Zeewerken
in Noord-Holland. Raming f 28.500. Minste inschrijver
A. O. Zwart, te Terschelling, voor 30.880.
40 Het verbeteren van een gedeelte omringdijk op het
eiland Market), behoorende tot de Zeewerken in Noord-
Holland. Raming f 5000. Minste inschrijver H. M. van
Meekeren, te Hindeloope voor f 4845.
5° Het onderhoud van den Zeedijk tusschen Naarden
en Muiderberg van de strandpalen te Muiderberg en van
den Zeedijk en de gronden beoosten Naarden, van 1 Mei
1900 tot 1 Mei 1901. MiDste inschrijver G. W. de Gooijer,
te Naarden, voor f 577.
Hoor een val gedood.
Op den avond van den 19 een paar minuten
voor tienen werden de wandelaars in Kal verstraat en
op het Rokin opgeschrikt door een geweldigen slag. Het
bleek dat uit de derde verdieping van het perceel Kalver-
straat hoek Gapersteeg, waarin de winkel der firma Miele
Oo. is gevestigd, aan de steegzijde een dame was ge
vallen, die terecht kwam op een daglicht) eflector, welke
geheel verbrijzeld werd, en daarna op straat. Het bleek
te zijn de echtgenoote van den bediende der firma, die in
het perceel woont. De dood trad onmiddelijk in.
l»e bevolking van Hoorn.
Volgens de jongste officieele opgave bedraagt het
aantal inwoners van Hoorn 10708 zielen waarvan 5401
mannen en 5307 vrouwen. Hieronder zijn ook begrepen
de in de Rijkswerkinrichting verblijfhoudenue personen,
nl. 443 mannen en 5 vrouwendie der militaire ge
bouwen 91 mannen en 21 vronwen en de schippersbe-
volking, 16 mannen en 21 vrouwen.
Visscliers vloot-revue.
De Burgemeester van Enkbaizen heeft de eigenaars
en schippers van visschers-vaartuigen aldaar uitgenoodigd
tot eene samenkomst, naar aanleiding van de circulaire
van de heeren Galkoen en Kolff, betreffende het houden
van eene visschersvloot-revue.
Slechts een 30-tal personen had aan de uitnoodiging
gevolg gegeven. Geen hunner wilde echter deelnemen
aan eene vloot-revue, welke niet uitgaat van de Neder
landsche Visscherij-vereeniging.
In eene op het eiland Wieringen gehouden vergadering
werd daarentegen de meeniug uitgesproken, dat de heeren
Calkoen en Kolff oudere rechten hadden, want dat hun
plan reeds in bewerking was, toen in de Visscherij-ver-
eeniging het denkbeeld voor het eorst ter sprake werd
gebracht.
Werf Conrad.
De brand op de werf Gonrad, te Haarlem, heeft
gelukkig niet het gevolg gehad, dat een deel der werk
lieden buiten verdienste geraakt is. De directeur hoopt
hun nog voldoende werk te kunnen verschaffen.
Als oorzaak van den brand wordt opgegeven, dat men
een stalen plaat, welke uitgegloeid moest worden, zonder
medeweten van de chefs, onder steenkolen gelegd had.
Dat was Zaterdagmiddag gedaan, dus twee volle etmalen
vóór het uitbreken van den brand op Paaschmaandag.
Hen boomenquaestie.
Te Muntendam heeft zich een niet onaardig incident
voorgedaan tusschen den burgen-eester en een der wet
houders. Tijdens de kroningsfeesten is op een ruim plein
een Wilbelmiuaboompje geplant. Daar dit boompje
aanvankelijk niet goed wilde opschieten besloten Burg.
en Wetb. een ander te koopen en te plaatsen naast
den eersten boom. Een prachtig ijzeren hek moest het
geheel versieren. De verwachting dat de eorst geplante
boom zou doodgaan, is niet verwezenlijkt; beide boompjes
floreerden goed. Een der boomen moest echter weg; maar
welke Besloten werd de meest fleurige te laten staan.
Nu is de vorige week op last van den burgemeester de
grootste linde verwijderd en elders geplaatst. Deze daad
verwekte zoozoer het misnoegen van een der wethouders,
dat hij besloot den anderen boom ook te laten weghalen,
zoodat op dit moment het prachtig® hek alleen staat
zonder Wilhelminaboom.
Naar we vernemen heeft de burgemeester schriftelijk
den wethouder gevraagd, om welke redenon hij den boom
h6eft verwijderd. Op dit schrijven is niet geantwoord. De
wethouder daarentegen is zelf nu naar Groningen gegaan,
om aan de hoogere macht het geval mede te deelen. Men
is nu algemeen benieuwd hoe deze zaak zal afloopen.
(N. R. C.)
Prijsvraag kaasfabrlek.
De Vereeniging tot Ontwikkeling van den Landbouw
in Hollands Noorderkwartier heeft de volgende prijs
vragen uitgeschreven: »De Vereeniging voornoemd, van
meening, dat de fabriekmatige kaasbereiding in Noord-
Holland, zoowel wat de regeling van het bedrijf als wat
inrichting der gebouwen betreft, niet voldoet aan de
eischen, die tegenwoordig gesteld mogen worden, verlangt
lo. Eene uitvoerige schets van de wijze, waarop eene
vereeniging, die zioh ten doel stelt de bereiding van
Edammer kaas, behoort te worden opgericht en georga
niseerd, en waarop het bedrijf behoort to werken en te
worden beheerd.
In het antwoord zullen onder meer de volgende punten
moeten worden behandeldstatuten, reglementen (o. a.
ook voor de behandeling der melk), contracten met en
instructiën voor het personeel, melkcontróle, wjjze van
uitbetaling, boekhouding.
De melk moet tweemaal per dag kunnen worden ge
leverd en gerekend moet worden op de mogelijkheid, om
ze eens zoowel als om ze tweemaal per dag te verwerken,
terwijl de hoeveelheid melk in het drukst van den tijd
op minstens 7000 K.G. per dag te stellen is.
(Voor de beantwoording dezer prijsvraag wordt eene
som van f 250,beschikbaar gesteld.)
2o. Een uitgewerkt plan met schetsteekeningen voor
eene kaasfabriek met volledigen inventaris, die minstens
7000 K.G. melk per dag kan verwerken
a. in de veronderstelling dat tweemaal per dag vol-
lemelkscbe kaas wordt gemaakt,
b. aannemende dat ééns per dag gekaasd wordt uit
gedeeltelijk volle- en gedeeltelijk geroomde melk, doch
met levering der melk tweemaal per dag.
Wanneer een der plannen volledig is uitgewerkt, kan
in het andere daarnaar worden verwezen.
De fabriek magmet inbegrip van den inventaris,
hoogstens f 17000,— kosten (zonder den grond), tenzij
eenige overschrijding van dat bedrag voldoende wordt
gemotiveerd.
Voor de beantwoording dezer prijsvraag wordt f 150,
beschikbaar gesteld.
Antwoorden moeten worden ingezonden bij den Se
cretaris der Vereeniging te Alkmaar, vóór 1 Januari 1901.
Zij moeten geschreven zijn in de Nederlandsche taal,
met eene andere hand dan die van den inzender, niet
onderteekend worden en voorzien zijn van een kenmerk,
dat zich ook bevindt op een begeleidend verzegeld cou
vert, bevattende den naam van den inzender.
Bekroonde antwoorden blijven het eigendom der Ver
eeniging.
Veeziekte.
Staat van de gemeenten in Nederland, waar ge
vallen van besmettelijke veeziekten, in vorige maand
staten vermeld, op 1 Maart 1900 nog niet waren ge
ëindigd.
Mond- en klauwzeer.
Noord-BrabantFijnaart c.a., Leende, Reusel.
Gelderland Aalten, Didam, Herwen en Aerdt, Laren,
Lichtenvoorde, Rhede, Zelhem.
Zuid-HollandBeijerland (Oud).
Noord-HollandBarsingerhorn, Egmond aan Zee.
OverijselTubbergen.
Schurft.
Zuid-Holland Geervliet.
Noord-Holland: Anna Paulowna, Haarlemmermeer,
Helder, Landmeer, Monnikendam, Muiden, Oudendijk,
Sloten, Winkel, Zijpe.
FrieslandAengwierdon, Menaldumadeel Ooststelling
werf, Opsterland.
OverijselBlankenham, Dalfsen, Ham (den), ïlarden-
berg (Ambt), Ommen (Ambt), Steen wijk, lubbergen,
Volienhoven (Ambt).
Rotkreup el.
Noord-Holland: Beemster, Helder, Midwoud, Texel,
Zijpe.
Friesland Ferwerderadeel.
Bloedvergiftiging.
Te Schiedam is eene moeder van eon talrijk gezin
aan bloedvergiftiging overleden. Eenige dageD geleden had
zij zich, bij het scharen van eetvorken, aan een der scherpe
tanden geprikt, waardoor zij een wondje aan een harer
banden kreeg. Aanvankelijk werd daarop geen acht ge
slagen, doch toen de vinger en de arm begonnen te
zwellen, werd geneeskundige hulp ingeroepen, die echter
niet meer heelt mogen baten.
krommenie. Er cireuleert in deze gemeente ter
teekeuing een adres aan H. M. de Koningin, waarin eer
biedig wordt verzocht, slechts concessie te verleenen tot
verpachting der brug over de Nauernasche Vaart onder
verlaagd tarief, in het bijzonder voor voetgangers en be
stuurders van handkarren.
Druk van Herms. Coster Zoon Alkmaar.
