Amsterdamsche Brieven.
Buitenland.
einde zon ten slotte daarvan voor de Boeren te ver
wachten zijn, als zij van alle kanten door vjjanden om
ringd en geheel van de buitenwereld afgezonderd zullen
wezen, zonder eenig vooruitzicht op vreemde hulp?
XIII.
Wat ia hot beste middel om ietsdat men gaarne
publiek zou makenonder de oogen van duizenden
menschen te brengen
Voor Amsterdam ontegenzeglijk het zenden van een
adres aan den gemeenteraad.
Heelt men een verzoek te doen waarvan men de on
bescheidenheid zelf wel beseftof een beschuldiging te
uiten die geen blad zou willen opnemen of een planne
tje op te werpen dat door de redacties te phantastisch
wordt geoordeeld om daaraan plaatsing af te staan, dan
koopt men een stukje gezegeld papier, stort daarop zijn hart
uit en zendt dat naar den Raad waarna men de zeker
heid mag hebben dat alle voorname organen der hoofd
stad daarvan na eender eerstvolgende Raadsvergaderingen
zullen melding maken. Immersde hoofdinhoud van
het adres wordt weergegeven op de agenda en deze wordt
in het Raadsverslag opgenomen.
Meer en meer wordt 't gewoonte om van dit goedkoope
publiciteits-middel gebruik te maken.
Zoo was or laatst ingekomen een adres van het bestuur
der machinisten- en Stokergverecniging „Am
sterdam" onder de zinspreuk »Eén voor allen
allen voor één", waarin maar eventjes gevraagd werd
om f 1500 uit do gemeentekas ten einde eenige vaklieden
te zenden naar de Wereldtentoonstelling, die nu te Parijs
wordt gehouden. Toevallig spraken wij iemand die tot
het opstellen van dit verzoekschrift had meegewerkt.
»Of de Bestuursleden nu werkelijk gedacht hadden, dat
de Raad aan dat verzoek zou voldoen", was onze vraag.
En het antwoord «Natuurlijk niet. Maar er zijn altjjd
goeie menschen in de werelddie wat voor een ander
overhebben, 't Is meer gebeurd, dat iemand in den handel
een prachtigen dag achter den rug had en in een royale
bui den eersten den besten wensch inwilligdewaarvan
hjj kennis kreeg. In ieder gevalals de machinisten
niets van zich lieten hooren kregen zij ook zeker niets
en voor het wagen van een kansje kon men allicht een
zegeltje overhebben."
In hoeverre die vlieger is opgegaan zonden wij niet
weten te zeggen. Be Raad beschikte afwijzend op het
verzoek zonder daaraan een woord te verspillen maar
de publiciteit is verkregen, want besproken is de wensch
buiten kijf.
Moeten wij aannemen dat uit dezelfde beweegredenen
is ontstaan een adres van een aantal teleurgestelde in
schrijvers bij de verpachting van de standplaatsen
der stattonneerende rijtuigen 1 De kans is er
maar dat zou toch wel een zeer lichtzinnig bedrijf zijn.
In dat request worden namelijk ernstige beschuldigingen
uitgesproken tegen het voerwezen de agenten daarvan
zouden zich fooien in de handen laten stoppen en aan
de beambten en ambtenaren zouden door de bevoorrechte
pachters allerlei faveurtjes worden bewezen waarvoor
zij beloond zouden worden met een standplaats ook al
hadden anderen daarvoor veel hooger ingeschreven. Zelfs
de hoofdambtenaren van het voerwezende inspecteur
van politie van Oost zou voor die omkooperij niet on
gevoelig zijn geweest. Adressanten bewerendat de
gemeente op die manier een schade van f 14000 zon
lijdenreden waarom zij om een herverpachting ge
vraagd hebben.
Zulk een request kan uit den aard der zaak maar
niet in de doos worden gestopt. B. en W. zullen daar
over praeadvies hebben uit te brengen en terstond na
ontvangst zijn zij reeds begonnen met het instellen van
een onderzoek. Wij twijfelen er niet aan of de heer
Van Oost en zijn manschappen kunnen het resultaat
daarvan met een gerust geweten afwachten. *'t Is waar
dat plaatsen zijn gegund voor f 20, terwijl door anderen
f 100 was geboden, maar als nu de inschrijvingssom zoo
hoog is omdat op de qualiteit der voertuigen en hunne
bestuurders zooveel wordt uitgewonnen dan is 't toch
zeker beter dat de gemeentekas f 80 minder krijgt en
stadgenoot en vreemdeling vervoerd worden met een
vehikeldat aan de reputatie van Amsterdam geen
afbreuk doet. Waarlijk, in den tijd van de vuile aapje8
ik allengs door weemoed overstelpt werden Bonna
Cristina het zeker spoedig zou bespeuren vond ik geen
beter middel om er tegen te strijden dan het drinken
van meer cognac na de koffie dan behoorlijk was. Dit
bracht een opgewondenheid voort, weike op vroolijkheid
geleek zonder het te wezen. Ik praatte er op los en ik
zal zeker wel tal van dwaasheden en enkele onhebbelijk
heden voor den dag gebracht hebben, ofschoon ik 't me
niet best herinner. Donna Cristina glimlachte maar steeds
welwillend. Maar toen ik voor den vijfden of zesden
keer mijn hand aan de karaf sloeg om nóg een glaasje
in te schenken hield ze mijn arm tegen, en zeide
»Nu is n toch wel een beetje te openhartig, kapitein.
Ik geef u uw woord terug."
»Ik ben uw nederige dienaar, mevrouw, ook al moest
het mij 't leven kosten hervatte ik lachend. »Maar ik
zal heusch niet meer drinken. Ik ben vast besloten u
hierin te gehoorzamen evenals in alles wat u verder
wenscht te bevelen Maar er zyn toch zaken," ging
ik voortterwjjl ik haar brutaal in de oogen keek, »die
meer bedwelmen dan cognac en al de sterke dranken in
de wereld
Donna Cristina sloeg de oogen neer, en haar rimpelloos
voorhoofd betrok. Maar onmiddellijk weer opklarende,
zeide ze vroolijk
»Nu goed maak dan dat u op geen enkele manier
bedwelmd raakt. Ik heb een afschuw van dronken
menschen."
Ik wilde den raad niet volgen, en al moge het waar
zyn, dat ik weinig meer dronk, even zeker is 't, dat
ik naar hartelust mijn oogen de kost gaf. Ik ging door
met praten als een wonderdokter, en onder 't praten
door trachtte ik meer dan eens een slinksch complimentje
te pas te brengenmaar Donna Cristina sneed deze
vruchtjes mijner verliefde welsprekendheid af vóór ze
rijp waren.
is in dat opzicht genoeg leergeld betaald en moesten wij
daartoe terogkeerendan eerst zouden met recht aan
merkingen op het voerwezen zijn te maken. Wie wel
eens in bet buitenland heeft gereisdweetdat niets
geschikter is om den eersten indruk te bederven dan
vuile huurrijtuigen met brutale afzetterige koetsiers en
't moet erkend worden, dat Amsterdam zich den laatsten
tjjd in dit opzicht gunstig onderscheidde van veehandere
steden. Zoo iets moet aan do gemeentekas ook iets
waard zijn.
Een schadevan niet geringe bete&keniszal onge
twijfeld aan de rijtuigverhuurders berokkend worden door
de nieuwe tramlijnen in buurt en XXwelke
dezer dagen zijn geopend, 't Is niet slecht gezien dat
door den directeur van de gemeentelijke tram deze aan
leg met. bekwamen spoed is tot stand gebrachtwant
daardoor zijn veel verlangens naar de oude A. O. M in
de geboorte gesmoord. Over het geheel is trouwens bij
dit deel der gemeentelijke exploitatie een onmiskenbaar
streven aanwezig om met billijke wenschen van het
publiek rekening te houden. Alleen blijft nu nog over
een verlaging van het tarief voor korte afstanden die
op den duur ook niet zal kunnen uitblijven, 't Gaat
met zulke zaken als men maar geduld heeft, komt 't wel.
Dat hebben ook onze ziekenverpleegsters en
verplegers ondervondenvoor wie nu eindelijk een
vereeniging is opgericht tot behartiging van hunne be
langen. Deze was meer dan noodig. Men kan wel
zeggen dat men dezen werkkring alleen moet kiezen
wanneer men daartoe roeping gevoeltomdat de om
standigheden soms diensten vergen waarvoor menschen
van veel minder ontwikkeling en opvoeding zouden
bodanken, maar aan dat beschikken over anderer krachten
dient toch ook een grens gesteld te worden. De doctoren
hebben dat in de eerste plaats gevoeld en van hen is
dan ook het initiatief uitgegaan om de helpsters en
helpers der zieken meer te brengen binnen de lijn van
het humanitaire streven dat onze dagen kenmerkt. Na
eenige weken van voorbereiding, waarin van verschillende
kanten veel sympathie werd ondervonden, kon men in de
afgeloopen week voor belangstellenden en belanghebbenden
een vergadering uitschrijvendie druk werd bezocht.
Daar werd tot het stichten eener organisatie besloten.
Velerlei staat op het programma dezer zoo nuttige ver
eeniging. Laat ons aan de hand van den voorzitter, Dr.
Aletrino, alleen maar noemen verbetering van de positie
der verpleegsters, die door ziekte tijdelijk ongeschikt zijn
haar werk te doen verbetering van den toestand der
verpleegstersdie door ouderdom of ziekte ongeschikt
zijn om verder in haar onderhoud te voorzien oprichting
van centrale bureaux in de groote steden van ons land
tot welke aanvragen voor verpleegsters en verplegors
kunnen gericht worden oprichting van zoogenaamde zuster
huizen waarin de zusters beteren aangenamer huisvesting
kunnen vinden dan nu het geval is immersthans
zijn ze dikwijls verplicht op kamers in particuliere
woningen een onderkomen te zoeken. Voorts is het bekend,
dat in sommige ziekenhuizen verbeteringen tot stand
moeten gebracht worden die zoowol in het belang van
de verpleegden als in dat der verplegenden zijn direc
teuren en directrices zijn daartoe dikwijls onmachtig
omdat hun de steun ontbreokt van een lichaam, dat hen
in hun streven naar verbetering zou kunnen helpen.
Wat deze beweging in onze oogen vooral zoo loffelijk
doet zijn isdat men zorgvuldig vermeden heeft om
allerlei kleinigheden te reglomenteeren. De verpleegsters
en verplegers hebben zeker recht op een menschwaardige
en vriendelijke behandelingmaar het vak brengt met
zich mee, dat de rechten en plichten niet zoo minutieus ge
regeld kunnen worden als bij arbeiders in loontrekkenden
dienst. Men heeft plaats gelaten voor de zelfopofferende lief
de, die aan het ziekbed een der grootste factoren moet blijven
en zonder welke geen verpleegster haar taak met opgewekt
heid zal kunnen blijven vervullen, ook al werd al haar doen
en laten bij reglement nog zoo precies voorgeschreven. Alleen
dient gezorgd te worden, dat zij van haar edel karakter
niet het slachtoffer wordt door meer van haar broos
lichaam te vergen dan waartoe dit in staat is. En heeft
zy' het ongeluk zelf ziek te worden, dan moet de vrouw,
die zich aan anderen wijdde, erop kunnen rekenen dat
men haar niet in den steek laat. Dat in dit opzicht wel
eens tekortkomingen zijn gepleegd kan, helaas, niet worden
ontkend.
In de vergadering der Liberale Unie heeft het fe
minisme weder een nieuwe zegepraal behaald. Er zijn
Ik was van mijn stoel opgestaan, en zij van den hare.
We stonden aan 't balkonraam, en keken naar het vertier
en de drukte op de kade. Ik rookte met haar toestem
ming een Havana-sigaar. Daar haar mooi kopje mij veel
meer belang inboezemde dan de drukte op de kade,
bespeurde ik, dat er een schildpadden kammetje uit haar
kapsel losliet.
«Als ik dat kammetje was, zou ik erg in mijn schik
zijn op mijn plaats. Ik zou nooit probeeren te ontsnappen."
En brutaalweg, zonder me eigenlijk rekenschap te geven
van hetgeen ik deed, bracht ik mijn liand naar haar
hoofd en zette het kammetje weer op zjjn plaats.
Ze werd op eens rood als vuur sloeg de oogen neer
stond een oogenblik in weifeling en ten slotte, mij fier
in de oogen kijkende zeide zij met veranderde stem
«Mijnheer ik weet niet wat voor aanleiding ik u wel
kan gegeven hebben om u zekere vrijheden met my te
veroorloven De dienstdie u ons bewezen heeft
geeft u recht op onze dankbaarheid maar niet om mij
zonder eerbied te bejegenen."
Als by tooverslag verdween op eens de halve roes
waarin ik was. Ik stond verbijsterd en beschaamd zooals
ik nog nooit in mijn leven geweest was of ooit donk te
zullen wezen en ik kon te nauwernood eenige woorden
van verontschuldiging stamelen. Ik geloof, dat zij ze niet
eens hoorde. Ze keerde mij met minachting den rug toe,
en ging in haar alkoof.
Na een oogenblik kwam een gedachte in mijn geest op,
die inderdaad wel zekeren schijn van waarheid had, name
lijk, dat ik daar te veel was. En zonder mij op te houden,
om die met voldoende aandacht in het licht eener ver
standige en ernstige kritiek verder na te gaan bracht
ik haar onmiddellijk in piaktijk zette mijn hoed op en
verwjjderde mij met stille trom.
Wordt vervolgd.
tijden geweest, dat de Unie-vergaderingen voor de ver
slaggevers gelijk stonden met dagen van groote afmat
ting, zoodat zij na afloop daarvan dien dag niet meer
tot verderen arbeid in staat waren. Men wist, dat het
geheele, zich voor de politiek interesseerende land met
ingehouden adem hunne verslagen zou lezen, omdat de
besluiten der Unie een stempel drukten op de nabijlig-
gende staatkundige toekomsten de redacties waren
daarom gewoon voor deze verslagen alle rubrieken te
laten wijken. Met welk een spanning werd dan de uit
slag der stemming aan het slot der vergadering verbeid 1
Lang moest daarop gewacht worden wjj herinneren
ons wel Unie-bijeen komsten waarin eerst om half zeven
de beslissing viel.
In de vergadering van Zaterdag j.l. was van dat alles
weinig meer terug te vinden. Geen redevoeringen die
in de eerste maanden aan onze politici stof tot beschouwin
gen zullen geven Geen welsprekende betoogen alsof
er ernstige gevaren dreigden
Na de openingsrede van den voorzitter werd huishou
delijk vergaderd en toen de pers om één uur weer mocht
verschijnen werd eerst een motie aangenomen waarin
de vergadering, diep betreurende de beslissing der Eerste
Kamer in zake de Ongevallenwetde wenschelijkheid
uitsprak dat spoedig een wettelijke regeling van de
verzekering van werklieden tegen de gevolgen van on
gelukken op de grondslagen van de verworpen wet zal
tot stand komen.
Toen kwam de kieswet-motiewaarin bet Bestuur
voorstelde 1 van het hervormingsprogramma als volgt
te doen luiden »De Liberale Unie handhavende haar
herhaaldelijk uitgesproken meening ten gunste eener rege
ling van de kiesbevoegdheidlos van eiken band met
belastingen is van oordeeldat ter verkrijging daarvan
wijziging der artikelen 80127 en 148 der Grondwet
noodzakelijk gebleken is en dat deze wyziging behoort
te geschieden in dien zin, dat invoering van het algemeen
kiesrecht voor mannen en toekenning van het kiesrecht
aan vrouwen mogelijk worden."
De discussie die hierover gevoerd werdhad weinig
om het lijf. Zij gold in hoofdzaak het onderscheiddat
in de motie tusschen mannen en vrouwen werd gemaakt.
In een bepaalden vorm bracht Prof. Molengraaf! namens
«Algemeen Belang" te Utrecht de afkeuring van dit
onderscheid door voor te stellen «toekenning van kies
recht aan vrouwen" weg te laten en de slotwoorden der
motie zoo te lezen dat wijziging der Grondwet nood
zakelijk is in dien zin, «dat invoering van het algemeen
kiesrecht voor mannen en vrouwen mogelijk worde." De
voorzitter had daartegen eenig bezwaar, omdat aldus de
oppositie tegen het algemeen stemrecht nog zou toenemen.
Werd het voorstel van Prof. Molengraaf! aangenomen
dan zou men meer kans loopen om niets te
verkrijgen.
De vergadering vond echter dat zij er dat maar op
wagen moest en met 59 tegen 3 slemmen werd de motie
van het Hoofdbestuur aangenomengeamendeerd door
«Algemeen Belang", 't Was nog geen 4 uur, toen de
voorzitter de slappe vergadering sloot.
CHINA. De opstand der Boxers breidt zich nog steeds
uit en de correspondenten der groote Europeesche bladen
zijn van meening, dat, wanneer de Regeering niet Bnel en
krachtig ingrijpt, de beweging, die zij thans niet bedui
dend achten zeer ernstige afmetingen zal aannemen.
Reeds is een aanval beproefd op een stoomboot op de
Yantse-Iviangde opstandelingen werden echter terug
geslagen. Het Frausche consulaat ontving bericht, dat
een dertigtal vreemdelingen, die in booten naar Tiensin
trachtten te ontvluchten, door 700 Boxers werden aange
vallen en dat vier hunner gedood en velen gewond
werden.
Het snelle verloop van don Japansch-Chineeschen oor
log van eenige jaren geleden, en de volslagen nederlaag,
destijds door de Chineezen geledon, beeft bij velen de
overtuiging gevestigd, dat de Chinees als soldaat niet veel
beteekent. Toch is dit onjuist mits goed gewapend en
goed aangevoerd is hij dapper en volhardend, de geschie
denis van den opstand dei Taï pings en do ervaring des
tijds door niemand minder dan Gordon opgedaanzijn
daar om dit te bewijzen. Dat de Chineezen bovendien
barbaarsch wreed zijn maakt de zaak niet boter.
ENGELAND. Op de jaarlijksehe vergadering van
de Onafhankelijke Arbeiderspartij, heeft de leider dier
partij, het parlementslid Keir Hardie, in krachtige taal
het imperialisme en den daardoor ontbranden Zuid-Afri-
kaanschen worstelstrijd veroordeeld. Langdurige en luide
toejuichingen bewezen den spreker, dat de vergadering
zijn gevoelen deelde en met eenparige stemmen werden
de besluiten der afdeelingen van Londenen Birmingham,
gekaut tegen de veroveringspolitiek der Regeering en
Jingo-partij, uaugenomen. De leider wekte zijn hoorders
op zich met alle kracht tegen de inlijving der beide
Republieken te verzetten.
Ongeveer half Juni zal te Londen een vrouwenbetoo-
ging op uitgebreide schaal tegen den oorlog plaats hebben.
FRAXUB1JK. Nadat, gelijk wij reeds meldden,
de Senaatszitting, waarin het amnestie-ontwei p behandeld
werd, den 1 geschorst was, wegens de uiterst rumoerige
tooneelen toen voorgevallen die zoo niet de oorzaak,
dan toch de aanleiding waren tot .Gallifot's aftreden,
werd de discussie den 2 hervat. Trarieux, de bekende
voorvechter van recht en gerechtigheid in de Dreyfus-
zaak, zette zijn rede voort en drong met kracht op de
verwerping van het voorstel aan. De minister-president,
Waldeck Roussoau verdedigde het, als het eenige middel
het verleden te doen vergeten en het land kalmte en
rust te hergeven, en bezwoer den Senaat der Regeering
door aanneming van het ontwerp een bewijs van ver
trouwen te geven. Gelijk te verwachten was, nam de
Senaat het ontwerp aan met ovorgrooto meerderheid, 238
tegen 34 stemmen. Mercier en zijn handlangers zullen
dus straffeloos uit den strijd komen, maar of de Dreyfus-
zaak met deze amnestie van de baan zal zijn is een
vraag, waarop het antwoord eerst na afloop dar Ten
toonstelling kan worden verwacht.
De minister van financiën heeft de begrooting voor
1901 ingediend tot een bedrag van 3550 millioen fraucs
inkomsten en J millioen minder aan uitgaven, 58 mil
lioen hooger dan voor 1900. En wel 20 millioen voor
o
