Buitenland.
Nederland.
Stadsberichten.
I
maakt voor groote dramatische partyen terwijl haar
stem die is van eene jeugdige dramatische zangeres.
Verander daaraan na maar eens watIntnsschen komen
de qnaliteiten van haar zangtalent ongedeerd nit den
strijd en daarom is voor haar de toekomst minder duister.
Op liederen-avonden zullen velen gaarne naar haar komen
luisteren en bovendien hebben haar zanglessen reeds nu
een renommée.
Voor den ondernemingsgeest van den heer van der
Linden pleit 't zeker dat hij dit seizoen »De Meester-
zingers van Neurenberg" op het repertoire heeft weten
te brengen. Daarvoor is zeer veel studie noodig geweest
en de voorbereiding heeft dan ook lang geduurd. Te
meer valt de moed om zoo iets te durven ondernemen
te bewonderen omdat de heer van der Linden weet
dat hij de Wagner-vereerders daardoor bitter ontstemt.
Deze beschouwen 't als majesteitsschennis, dat het werk
van den meester niet geheel in zijn oorspronkelijken vorm
wordt gegeven en fanatiek als zij zijn laten zij niets
onbeproefd, om dat de Nederlaudsche Opera in te peperen.
Buiten hen zijn er echter nog genoeg muziekliefhebbers
om de zaal van den stads-schouwburg te vullen maar
dan moeten zij ook iets van prima qualiteit hooren.
"Weldra zal blijken of 't den heer van der Linden lukt
deze groep te bevredigen.
Ook op tooneelgebied gaan wij een belangwekkenden
winter tegemoet. »Het Nederlandsch Tooneel" heett weer
een paar oorspronkelijke stukken ter opvoering aange
nomen, maar vooral de Nederlandsche Tooneelvereeni-
ging stelt een groot aantal premières in uitzicht. Be
halve twee nieuwe stukken van Herm. Heijermans Jr.
zal zij het werk van kapitein Fabius, Reijding en nog
eenige anderen voor het voetlicht brengen. De jongeren,
die op het Leidscheplein den neus stooten, worden door
dit gezelschap veel vriendelijker bejegend en was de Ne
derlandsche Tooneelvereeniging er niet, dan zou menig
stuk, dat nu als een verrijking van onze tooneel-litera-
tunr is te beschouwen, in portefeuille zijn gebleven men
denke maar aan Ghetto" en »Het zevende gebod."
Dan komt Sorma in Februari terug. Haar te zien is
als een openbaring van hetgeen het tooneel kan zijn, een
niet vermoede mengeling van natuur en kunst, zooals
geen Hollandsche actrice vermag te geven. Verleden jaar
zagen wij Sarah Bernhardt nog in den Stadsschouwburg.;
bij haar was alles bestudeerd en berekend op effect
nu hebben wij Agnes Sorma gezien, de vleesch-geworden
phantasie van den dramaturg, en wij gunnen Sarah te
Parijs haar triumfen in »L'Aiglon", als zij maar niet de
kansen vermindert, dat AgneB hier terugkomt.
GHIWA. Behalve de Boksers, worden nu weder ge
noemd de Triads als eene nieuwe revolutionaire partij,
die het der Chineesche regeering en den mogendheden
lastig maakt. Te Hongkong heeft de politie drie leden der
Triads gearresteerd, andere arrestaties worden verwacht.
De Triads werven te Hongkong leden aan.
De operaties der verbonden troepen worden inmiddels
voortgezet. Volgens een telegram uit Tientsin, van den 9,
zullen vyf duizend Engelschen, Duitschers, Franschen en
Italianen, onder generaal Baillond, 11 October van Tient
sin naar Pao-Ting Poe vertrekken, om zich in de nabij
heid dier stad aan te slniten bij een colonne van dezelfde
sterkte, onder generaal Gaselee. De Amerikanen, Russen
en Japanners nemen hieraan geen deel.
De zendelingen achten zich blijkbaar in de binnenlanden
van dit reusachtige rijk niet meer veilig. Ook thans weder
komt een bericht dat zij naar de grenzen trekken en kalmer
oorden opzoeken. De overste van de missies, Scheut, deelt
de ontvangst mede van een nota, waarin de uitzetting
en opzending naar de Russische grens van 15 zendelingen
van Vicariaat, zuidoostelijk Mongolië, bericht worden.
Onder hen bevinden zich drie HollandersLeesen uit
Bemelen Lemmens uit Beeck bij Maastricht en Meere-
donck van Bokstel. De congregatie verzoekt den minis
ter van Buitenlandsche Zaken, de Bank te Kiachta te
machtigen, de noodige fondsen voor te schieten.
DIJIT8CHI<AltlB. Den 11 had in tegenwoordigheid
van den keizer en de keizerin de plechtige eerste-steen-
legging plaats van het, op het plateau van het oude
Romeinsche kasteel >Saalburg" op te richten, Rijks
Limes-museum. Bp de eerste steenlegging deed de keizer
de drie hamerslagen vergezeld gaan van een rede, waarin
hij bij den eersten slag den steen aan de nagedachtenis
van keizer Friedrich wijdde. Den tweeden wijdde hij aan
de Duitsche jeugd, opdat die door het museum moge
leeren wat een woreldrijk beteekent. De derde was ge
wijd aan Duitschlands toekomst, opdat het eenmaal door
eendrachtig samenwerken van vorst en volk zoo groot
vast aaneengesloten en toonaangevend moge worden als
het Romeinsche rijk en het, zooals het eenmaal luidde:
»Civis Romanus Sum", voortaan moge heeten »Ik ben
Duitsch burger."
Het keizerlijk echtpaar zou dienzelfden dag naar de
Rijnprovincie en Hannover vertrekken, doch het heeft
de reis uitgesteld daar het wegens den toestand van Kei
zerin Friedrich wenschelijk voorkomt eenige dagen in
hare nabijheid door te brengen.
EHïöEIjAafD. De pest schijnt thans bedwongen.
De laatste zes personen, die in observatie waren, werden
den 11 ontslagen. De huizen, waarin de verdachten ge
ïsoleerd werden, zullen gesloten worden; twintig patiënten,
die zich nog in het hospitaal bevinden gaan goed vooruit.
Het is drie weken geleden sedert de laatste pestlijder
werd opgenomen.
De verkiezingen hebben tot heden tot uitslag, dat
gekozen werden 370 ministriëelen 143 liberalen en 79
nationalisten. De ministriëelen wonnen 29, de oppositie
eveneens 29 zetels.
ZUID-AFRIKA. Wel seint Reuter hoogst ernstig
nit Lijdenbnrg, dat de Boeren zich den 26 zullen onder
werpen, doch een dergelijk bericht is alleen kost voor een
goedgeloovig Engelschman. Hoe lang zal dit volk zich
nog bij den neus laten nemen
De oorlog is uit, zoo heeft Roberts beslist. Intnsschen
roeren de Boeren zich gedacht.
Van den 10 seint de opperbevelhebber, dat Generaal
Barton den vorigen dag, ten Noorden van Krugersdorp,
een gevecht met de Boeren had. Verscheidene Boeren
bleven op het slagveld, en drie werden gevangen genomen.
De verliezen aan Engelsche zijde waren een officier ge
sneuveld, drie officieren en elf manschappen gewond.
Verder meldt hijdat op denzelfden dag een trein
by Kaapmuiden omgeworpen werd, bij het passeeren van
de Kaaprivier. Drie man werden gedood een officier
en 15 man gewond, allen behoorende tot de 66th. batterij.
Veertig trekdieren werden gedood. Kapitein Paget van
de Rifle brigade" en 18 man, en 2 officieren van de
genie gingen later de lijn langsom zich op de hoogte
te stellen van de schade. De Boeren, die hen lagen af
te wachten, openden het vuur. Kapitein Stewart van de
Rifle Brigade," die den aanval hoorde rukte met 40
man op, om den vorigen troep te steunen. De verliezen
zijn zwaar. Kapitein Stewart en een man werden ge
dood kapitein Paget, een onderofficier en 5 manschappen
zwaar gewond. Een luitenant van do genie en tien
soldaten werden gevangen genomen.
Het blad »Mercure" bevat voorts een telegram uit
Bethulie, meldende dat de Boeren een voorpost en twaalf
man der militie gevangen namen, waarvan er vier ge
wond werden. De Boeren hadden vier gewonden. Over
een lengte van zeshonderd meter werd de spoorweg door
de Boeren opgebroken.
Reuter meldt bovendien, dat Boeren het kamp van gene
raal Bulier beschoten. De engelsche verliezen waren
gering. Een troepenmacht, bestaande uit twee honderd
cavaleristen, verlieten het kamp, om de kanonnen der
Boeren te veroveren. Zij reden vier uur lang, tot zij aan
den heuvel kwamen, waar de Boeren post hadden gevat.
Zij ontdekten evenwel, dat de vijand en de kanonnen
verdwenen waren.
Al deze berichten doen zien, dat de Engelschman zich
altijd nog weinig behagelijk moet gevoelen in het door
hem geannexeerde gebied.
Generaal Bnlier volgt zijne voorgangers en keert naar
Engeland terug.
Suiker-conferentie.
Den 11 werden te Parijs in het ministerie van
Buitenlandsche Zaken de eerste bijeenkomsten gehouden
van de internationale conferentie, ter bespreking van de
rechten op de suiker. De besprekingen worden geheim
gehouden, alsmede het aantal vertegenwoordigd wordende
volken.
Vakonderwijs In Saksen.
In geen land van Europa is het vakonderwijs zóó
ontwikkeld als in het koninkrijk Saksen. In het eind van
1899 waren daar te lande op nog geen 4 millioen in
woners 129 ambachtsscholen met 13,000 leerlingen, 36
scholen voor voortgezet ambachtsonderwijs met 9000
leerlingen, 30 teekenscbolen voor arbeiders met 1600, 14
ambachtsscholen voor meisjes en vrouwen met 1800, 48
handelsscholen met 5400 leerlingen. Bovendien bestonden
er 1893 openbare scholen voor voortgezet onderwijs met
82,600 leerlingen, waarvan 2425 meisjes. Ook het gewoon
lager onderwijs is goed verzorgd. De 2300 scholen heb
ben 688,000 leerlingen en bijna 13,000 onderwijzers. Van
1889 tot 1899 steeg het getal leerlingen met 16 pCt.,
dat der onderwijzers met 26 pCt., dat der uitgaven, ook
voor voortgezet onderwijs, van 18 tot 34 millioen mark.
De uitgaven voor het onderwijzend personeel stegen met
55 pCt.de jaarwedden behalve in de grootste steden
van 1400 tot 2600 mark.
Brieven van Bismarck.
Prins Herbert von Bismark heeft besloten, de brie
ven door zijn vader, den oud-Rijkskanselier, aan zijn
moeder geschreven in de jaren van 1847 tot 1892, te
publiceeren. In het laatst van December zou de uitgaaf
het licht zien.
Be „Gelderland."
Reuter seint nit Lorenzo Marquez van den 12, dat
Hr. Ms. »Gelderland" aldaar is aangekomen.
"Veredeling van het ambacht.
DeVereeniging ter veredeling van het Ambacht,
van plan om in den a. s. winter (vermoedelijk Februari)
opnieuw gelegenheid te geven tot verkrijging van een
diploma als meester of als gezel in het timmeren, meubel'
maken, smeden en hnisschilderen, na afgelegde proeven
van bekwaamheid, heeft daaraau een begin van uit
voering gegeven te Haarlem m"et de samenstelling van
een gewesteljjke commissie aldaar, bestaande uit de navol
gende heerenH. Figée, directeur der Haarlemeche
machinefabriek, voorheen Gebrs. Figée, voorzitter T. M.
baron van Lynden, lid van het hoofdbestuur der Ned.
Maatschappij tot bevordering van nijverheid, onder-voor-
zitterG. L. van Lenneplid van den gemeeenteraad,
secretaris der vereeniging »de Ambachtsschool", penning
meester J. A. G. van der Steur, bouwkundig ingenieur
en E. von Saher, directeur van het Museum od de school
voor kunstnijverheid, secretaris.
Candidaten voor bovengenoemde proefaflegging en ver
dere belangstellenden in deze zaak kunnen zich om nadere
inlichtingen wenden tot den heer E. von Saher, te Haarlem,
alsmede tot de heeren jhr. B. W.T. van Riemsdijk, direc
teur van het Rijksmuseum te Amsterdam, vertegenwoor
digende in het hoofdbestuur der Vereeniging de provincie
Noord-Holland, en H. L. Boersma, directeur der Ambachts
school te 's-Gravenhage, algemeen secretaris der ver
eeniging.
Mochten zich candidaten aanmelden voor andere
ambachten dan de bovengenoemde, dan zal dit in over
weging genomen worden.
Nadat zich een genoegzaam aantal candidaten voor
een of meer dier ambachten heeft aangemeld, wordt over
gegaan tot de benoeming der desbetreffende commissiën
van deskundigen voor het afnemen der proeven van
bekwaamheid en zal ook daarvan openbare mededeeling
worden gedaan.
Oudorp. De heer J. N. Kroone, Rijp, is benoemd
j.ot onderwijzer aan de openbare lagere school alhier.
Schoorl. Den 12 werd een vergadering gehouden
van de vereenigiug »Hnlp in nood", aie slectot bezocht
was, 36 van de 92 leden en 3 van de 90 donateurs waren
met het bestuur aanwezig. Uit het verslag van den pen
ningmeester bleek, dat op 30 Sept 1900 de stand van de
kas was als volgt ontvangsten i 658,43nitgaven
276,535, batig saldo alzoo f 381,895. Tot leden van het be-
stonr werden herkozen de heeren C. Kager, C. Dnin en
S. den Das en gekozen de heer K. Peijs in de plaats van
den heer J. DaDe (overleden).
Verduistering van effecten.
By de voortgezette behandeling, door de rechtbank
te Amsterdam, van de zaak van K., beklaagd van dief
stal van effecten, ten nadeele van de »Bnitenlandsche
Bankvereeniging", is door het O. M. geëischt drie jaren
gevangenisstraf, onder aftrek van ééne maand, daar de
beklaagde eene maand vroeger gedagvaard had kannen
zijn. Door den verdediger mr. A. Dorbeck, van Alkmaar,
werd na een uitgebreid pleidooi, dat meer dan twee uren
in beslag nam, geconcludeerd tot onvoorwaardelijke vrij
spraak. Een verzoek om invrijheidstelling werd afgewezen.
De uitspraak zal plaats hebben 25 October.
Valsche bankbiljetten.
Te Goes is een valsch bankbiljet van f 25 in beslag
genomen. Het biljet had geen watermerk, terwijl bet
woord »gevangenis8traf"' lontiel gesneld was.
Wlerlngerwaard. Den li herdacht de burge
meester, de heer C. D. Rezelman, alhier den dag, waarop
hij vóór 25 jaar als zoodanig in deze gemeente werd
benoemd. De geheele gemeente vierde opgewekt feest,
door prachtig weer begunstigd. Een eerewacht van on
geveer 60 ruiters baalde den jubilaris des morgens van
zijne woning, waarna een rid door de gemeente werd
maakt en hem in de zaal van den beer Boon onder
scheidene geschenken werüen aangeboden, o.a. pendule
met coupes en stoelen van de gemeentenaren, een fraaie
stok van de schoolkinderen, enz. enz. Een viertal eere-
poorten waren opgericht, terwijl huis aan huis de vader-
landsche driekleur wapperde.
lioon en werktijd In gemeentebestekken.
De Haarlemsche gemeenteraad heeft den 10
opnieuw beraadslaagd over het vaststellen van bepalingen
omtrent loon en werktijd in gemeentebestekken. Na uit
voerige besprekingen is besloten het minimumloon voor
een volslagen ambachtsman te bepalen op 23 cent per
uurvoor een opperman op 18 cent en voor een werk
man beneden 18 jaar op 13 cent.
Met twee stemmen tegen werd daarbij de arbeidsdag
gesteld op 11 uur, met 25 pCt. verhooging voor elk nur
langer.
Het voorstel weid echter in zijn geheel aangenomen
met één stem tegen.
Verworpen zijn de amendementen, om het loon voor
Zondagsarbeid te verhoogen tot 50 pCt., en om een
ambachtsman van 23 jaar en hooger te beschouwen als
volslagen werkman.
De verzoeken om loonsverhooging van gemeentewerk
lieden zullen bij de begrooting worden behandeld.
Cadettenschool.
Een cadet van het oudste studiejaar der Cadetten
school zal voor den krijgsraad te Haarlem terecht staan
wegens het toebrengen van lichamelijk letsel aan een
cadet van het jongste jaar bij het ontgroenen.
Een paar andere cadets van het oudste jaar zijn met
provoost gestraft, insgeljjks in verband met mishandelirg
van jongeren. (N. Rott. Ct.)
Katholieke kring.
Van wege den Katholieken Kring zullen alhier
dezen winter wider conferentien worden ge
houden en wel door den heer pastoor H. Ermann. De
eerste daarvan beeft plaats op maandag, den 22.
Tooneelvoorstelllng.
Woensdag, den 31, zal de »Amsterdamsche Onder
wijzers Tooneelvereeniging'in het lokaal »H a r m o n i e",
alhier opvoeren »Het Poortje of de Duivel in Krui
melburg", blijspel in 5 bedrijven en een voorspel, door
Frederik van Eeden.
De toegangsprijs is bepaald op f 1,— bij inteekening,
op f 1,25 buiten inteekening.
Wy hebben voor ons liggen eenige pers-beoordeelingen
over dit gezelschap en de opvoering van genoemd stuk,
die doen zien, dat beide in den smaak vielen van het
publiek. Zoo zegt de »Amsterdamsche Courant" van 1
1 October 1.1.
»In de uitvoering, die wij Zaterdagavond bijwoonden,
vonden wij zeer veel goeds in de eerste plaats werden
met loffelijke ambitie de verschillende rollen door de
spelenden vervuld, terwijl wij verder een meer duidelijke
uitspraak waarnamen, dan anders bij tooneelspelers, die
geen professionals zijn, gewoonte is. Wanneer na eenige
meerdere uitvoeringen, waarbjj ook aan rolvastheid dient
gewonnen te worden de spelers wat meer in hun ioI
zullen zijn ingeleefd zal er zeker ook meer losheid in
het spel komen.
»Onder de heeren waren goede spelershij die de rol
van den schilder Danville speelde, bewoog zich gemak
kelijk op het tooneel iets meer Fransche beweeglijkheid
zon hem geen kwaad doen. Het burgermeesterlijk echt
paar was niet kwaad hij was een waardig burgervader.
»Een goed speler schuilt ook in den vervuiler van de
rol van Mozes Gondkater, hij wake alleen voor overdrij
ving, zoo ook de predikant Maalman. De figuur van
Annebet Klnyt was niet kwaad, maar had wel wat jon
ger gegrimeerd kunnen zijn. Deze rol werd goed gezegd.
»Het geestige stuk zelf is genoeg bekend, we behoe
ven dus daarover niet nit te wijden."
De opbrengst der voorstelling moet strekken ten voor-
deele van het Herstellingsoord voor onderwij
zers en onderwijzeressen te JLunteren, dat 1 Juli 1899
geopend werd en nog niet vrjj van schulden is. In Au
gustus van dit jaar vonden reeds een dertigtal patiënten
daar een vriendelijke opname men ziet dus hoezeer het
in eene behoefte voorziet.
Moge het Tooneelgezelschap hier een drnk bezoek vin
den en van hier nit eene flinke bydrage kunnen opzen
den aan den penningmeester van het Lunterensche Her
stellingsoord
Te water geraakt.
Den 12 's middags reed een nog schoolgaande j°n,"
gen, die den bestelwagen van de bottelarij »deHercules
niet kon honden, van de brug by de Ooaterburgerstraat
af in de Ondegracht. De knaap dompelde geheel onder
water, maar had de tegenwoordigheid van geest, zich op
de kar te werken en werd, zoo drijvende, door de inmid
dels toegeschoten hulp op den wal getrokken. Spoedig
werd nu ook de wagen eerst op een vlot en daarna op
de straat getild. Hiermede liep het ongeval, zoo wij hopen,
boven verwachting goed af.
