Groote Paardenmarkt
KLATERGOUD,
te ALKMAAR,
No. 132.
Honderd en tweede jaargang
1900.
WOENSDAG
7 NOVEMBER.
op W oensdag 14 November 1900.
Stremming verkeer.
Haag-sche Brieven.
FEUILLETON.
Buitenland.
Inrichtingen, die gevaar, schade of hinder
knnnen veroorzaken.
ALMHAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Binsdag-, Honderd a g-
en Z at crdagavood uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80 franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,0Ö. Afzonder!jjko nummers 3 ets.
ïelefoonnuanmer r 3.
Prijs der gewone advertentlen
Per regel f U,I&. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
en ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennis
dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd
het aan hen ingediende verzoek, met de bijlagen, van
F. A. DE KOK om vergunning tot het oprichten van
eene sigarendrogerij, in het perceel aan het Luttik-
Ondorp, wijk 0, No. 77, en dat op Vrijdag, 16 November
1900, s middags te twaalf uren, ten stadhuize gelegenheid
wordt gegeven om tegen het oprichten van dia inrich
ting bezwaren in te dienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING Voorzitter.
3 Nov. 1900. C. D. DONATH, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR brengen ter algemeene kennisdat van
Woensdag S November a.s. af tot nadere aan
kondiging liet verkeer te water en te land
door en over de brug tusschen den Dijk en
de Peperstraat zal zijn fiKITBKJIB.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
5 Nov. 1900. 0. D. DONATH, Secretaris.
IX.
Wat is er niet lang gezegd en geschrevendat de
Schonwbnrg dringend verandering behoefde. Vooreerst is
de ruimte veel te beperkt. Wie hier voor 't eerst in den
Schouwburg komt krijgt niet den indrak, in 't ruim en
vorstelijk 's Gravenhage te zijn 'i lijkt mear op eene
bezitting van eeD rijk, klein provinciestadje, 't Zaaltje
is vroolijk en sierlijk van lijnen 't is er gezellig, bijna
intiem maar "'t is niet ruim en rijk zooals men dat in
eene stad als Den Haag zou verwachten. Bovendien be
antwoordt het in 't geheel niet meer aan de eischen van
den tijd.
Er zijn in t geheel nog geen 975 zitplaatsen. Komt
hier eens een vreemde ster schitteren dan wordt men
dikwijls een uur na den aanvang van 't plaatsbespreken al
naar huis gestuurd met de boodschap»De Schouwburg
is vol.'' Bij 't jubileum van Theo Bouwmeester, Me
vrouw Pauwels of eene andere goede bekende moet men,
jk weet niet hoe lang vóór de opening van 't bureau
in de rij gaan staan of onvermijdelijk volgt»Geen
plaats meerZelfs bij goede stukken van de gewone
troep, die altijd trekken Carmen, Faust (de opera wordt
E.
DOOR
W'EUIHR.
Vertaling van HERMIN A.
6)
De omtrek van Heilsberg bood geen schilderachtige
punten aan, alleen bossehen en weilanden en eenige lage
bergen in het blauwachtig verschiet aan den horizon, maar
het houtgewas was hier bijzonder schoon. De prachtige
oude eiken- en dennenbosschen, die, als aan den staat
behoorende, van landswege zorgvuldig beheerd en ontzien
werden, strekten zich uren ver nit, zoodat men in die
stille, eenzame streek gemakkelijk kon verdwalen.
Daar bniten koesterde zich alles in de heldere voor
jaarszon maar nier in het dichte dennenwoud was 't
lommerrijk koel en de ochtenddauw glinsterde nog op
den bemoaten grond, toen Edith Marlow een smal, half
begroeid voetpad betrad. Zij had haar morgenwandeling
niet zoover willen uitstrekken, maar 't was voor haar
zoo'n nieuwe, zoo'n prettige ondervinding, zoo geheel
alleen door dat eenzame bosch te dwalen. Zomers had
zij nooit iets anders dan groote en drukke badplaatsen
bezocht, waar men altijd door een massa menschen was
omringd, waar men rechts en links bekenden ontmoette
en zich eigenljjk nooit een minuut alleen gevoelde. Die
stilte en kalmte rondom had dus al het nieuwe en
koorlijke van het onbekende voor haar en dreef haar al
verder en verder.
Plotseling eindigde de weg bjj een lagen, hall iu puin
gevallen muur, waarachter zich een soort van groene
wildernis scheen uit te breiden. De jonge dame bleef
verwonderd staan, zij zag hnis noch kluis voor zich en
toch was de plek omheind en zelfs met een ijzeren hek
ook in den Schouwburg gegeven) heeft men werk een
goede plaats te bemachtigen. En dat moest toch zeker
niet zoo zijn.
Nu is 't de kwestie zal dit gebouw veranderd wor
den of moet er een ander komen Behalve de^yeinige
ruimte mankeert er nog heel veel aan er ™n geen
nooddeuren zoodat er bij paniek ot bij brand, waardoor
altijd paniek ontstaatonvermijdelijk groote ongelukken
moeten gebeuren. Nu konden in ééne afdeeling van den
Raad alle leden zich vereenigeu met het plan 't gebouw
zelf in stand te honden, indien er
le Geene personen in 't gebouw wonen
2e Een brandscherm en een brandmuur worden aan
gebracht en de ventilatie verbeterd
3e Warm-waterverwarming worde ingevoerd
4e De couloirs en corridors ruimer worden gemaakt,
5e Voetbankjes worden verwijderdomdat ze bij 't
uitgaan aanleiding tot struikelen geven
6e Voor betere nooduitgangen wordt gezorgd.
Andere afdeelingen waren tegen verandering en be
weerden dat 't toch maar .lapwerk" bleef. Zij waren
voor een' flinken nieuwen Schouwburg met 1300 a 1500
zitplaatsen de leden die hiervoor waren vormden de
meerderheid.
Natuurlijk kwam de subsidiekwestie ook ter sprake
omdat 't contract spoedig is afgeloopen. Er bleken zeer
velen tegen hernieuwde subsidie.
.Sluit de exploitatie-rekening van den Schouwburg
met. een deficit", werd er gezegd, .welnu, laat men
dan de entrée's verhoogen.''
Aan het tegenwoordige gebouw wilde men eene andere
bestemming geven de Raadzaal is te klein de Trouw
zaal eveneens en een receptiezaal ontbreekt op 't Stad
huis geheel. Daarvoor wilde men dezen Schouwhurg ge
bruiken. Tot zoover onze Scbouwburg-planDen.
Verleden week is onze burgemeester baron van Ha-
rinxma thoe Sloten met een maand verlof naar Parijs
vertrokken. Zijne positie was den laatsten tijd wel
moeilijk geworden sedert er rechtsingang tegen hem is
verleend wegens het in 't publiek beleedigen van een
ambtenaar in functie, 't Is nog een staartje van de
Kroningsfeesten. Of hij ontslag zal nemen aan 't eind
van 't verlof
Eindelijk is het algemeen verslag van het verhandelde
in de afdeelingen van den Raad over de gemeentebegroo-
ting voor 1901 verschenen.
De noodige maatregelen zijn zoo uitgebreid mogelijk
genomen voor 't gevaldat pest hier uitbreekt. De
barak ten Z. O. van den Westduinweg te Scheveningen,
oorspronkelijk bestemd voor typhuslijders wordt nu in
orde gebracht, om mogelijke pestlijders te verplegen, wat
dr. Mol, hulpgeneesheer van 't Ziekenhuis, op zich heeft
genomen. Er wordt een laboratorium ingericht en de
barakken der verplegers worden telephonisch met de
pestbarakken verbonden. Een wachtlokaal voor de ge-
neesheeren wordt in 't midden der stad ingericht. Als die
vreeseljjke gast dus van plan is hier haar intrede te
doen, zal ze tenminste naar den eisch ontvangen worden.
Voor de drukke Wagenstraten met onafgebroken rij-
gesloten. De toegang was echter gemakkelijk genoeg,
daar het verroeste hek slechts los in de hengsels hing
en bij de eerste aanraking week. Edith ging nog een
paar stappen verder en stond nu midden op een klein
kerkhof, dat eenzaam en geheel verwilderd in het diepst
van het tosch was gelegen.
't Scheen wel uit den ouden tijd afkomstig, toen hier
nog boeren en houthakkers woonden, wier hofsteden ver
van elkander verwijderd lagen en die daar gemeenschap
pelijk hun kerk en begraafplaats hadden. De levenden
waren reeds voor langen tijd uit het sombere wond naar
de dorpen getrokken, het kerkje was door onderdom ver
gaan en ingestort, maar de rustplaatsen der dooden, die
hier vergeten den laatsten slaap sliepen, had men onaan
geroerd gelaten. Dikke, donkere dennen breidden bun
takken hierover uit en daartnsschen was een geheel bosch
van vlier- en wilde seringestruiken opgewassen. Rietgras
en varens groeiden welig op den bodem en de ingezonken
terpen. De eenvoudige houten kruisen waren reeds lang
omgevallen en tot stof vergaan en de ijzeren gedenkborden
door roest verteerdalleen de grafzerken hadden den tijd
en de vergankelijkheid getrotseerd. Grauw en verweerd
verhieven zij zich boven het mos en al de ranken en
uitspruitsels, die zich daaromheen slingerden en hier en
daar kon men nog enkele woorden van de opschriften
ontcijferen.
Verderop, onder de dennen, kwam een oude, vervallen
muur te voorschijn, een overblijfsel van het oude kerkje
en Edith richtte haar schreden hierheen, maar werd nu
tot hare verwondering gewaar, (lat zij niet alleen was.
Vóór den muur stond de lange gestalte van een man,
die een ond gedenkteeken met zeer veel belangstelling
scheen te beschouwen, maar zich omkeerde, toen hij voet
stappen hoorde. Hij was blijkbaar evenzeer verrast, doch
toen hij een dame gewaar werd nam hij beleefd zijn
hoed at en trad op zijde om haar te laten passeeren.
Edith boog even en wilde voorbijgaan, maar geraakte in
een braambessenstrnik verward, die haar den weg ver
sperde en toen zij haar japon ongeduldig daaraan trachtte
te onttrekken, maakte zij 't nog erger en kon zich in
en voertuigenverbeer was asphaltin plaats van de
tegenwoordige keien aangevraagd. En daar was reden
voor. Wie 't twijfelachtige genoegen heeft daar te wonen,
kan pleizier hebben van net vreeseljjke leven op straat
onafgebroken door van 's morgens vroeg tot 's avonds
een uur of negen dan bedaart het wat. Maar alles
passeert er ook trams omnibussen met steeds in be
weging gehouden luidklinkende bellen automobielen
rijtuigenvrachtwagensen niet te vergeten de
petroleum- en verhuiswagens, 't is dè weg door de stad.
Hoe billijk 't verzoek ook was 't werd verworpen
asphalt en houtbestrating waren beide te dunr, scoriae-
bricks niet sterk genoeg.
Nóg iets belangrijks leerde ons dit verslagEr zijn
nog 366 kinderen die den leeftijd hebbenverstoken
van lager onderwijsomdat er geen plaats is op de
scholen en 675 kleintjes konden op de bestaande be
waarscholen geen plaats vinden. Er is nog geen jaar
voorbij gegaan of er waren restanten
Gelukkig ook krijgen we een betere straatverlichting
vóór 1 Jan. 1902 zullen 2200 -+- 500 '2700 straat
lantaarns van gasgloeilicht worden voorzien.
De groote schilderijendiefstal hier is genoegzaam bekend.
Wie zich echter niet goed kan voorstellen (zooals 't ook
mij eerst ging) hoe 't mogeljjk is dat uit een hnis
jarenlang telkens schilderijen van waarde kunnen ver
dwijnen zonder dat iemand het merktmoet in dat
hnis maar even een kijkje gaan nemen stapels doeken
staan met of zonder lijst tegen den muur of hangen aan
den wand. Door de groote massa vooral oude kunst
die daar is opgestapeldis 't ondoenlijk er 't oog op
te houden.
En dat er met al de kostbaarheden vrij nonchalant
hnis werd gehouden, bleek uit het verhoor van een smid,
die er dikwijls werkte. Mooie oude porceleineu beeldjes
zwierven overal, tot zelfs op den vloer van de serre. Wie
zooveel kunstschatten heeft, moet ze ook maar zorgvul
diger bewaren, door slordigheid brengt men zijne onder
geschikten in verzoeking. Niet gaarne zou ik de dieven
willen vrijpleiten of verontschuldigen, maar waren die
kostbaarheden zorgvuldiger bewaakt, de diefstal zou nooit
die afmeting hebben gekregen.
15 November komeD de Koninginneu in de residentie
terug. Aan t paleis van Koningin Emma wordt met spoed
doorgewerkt. Hertog Hendrik zal tot zijn huwelijk op 't
Hnis Ten Bosch vertoeven. Er heeft zich een dames-comité
gevormd dat zich ten doel stelt aan alle vrouwen van
eiken rang en stand in de residentie, gelegenheid te geven
de Koningin een huldeblijk aan te bieden. Zou men 't bij
die gelegenheid in den Haag zoover krijgen, dat rang en
stand vergeten wordt, al is 't maar voor een oogenblik?
THEO VAN STRALEN.
CHINA. De berichten uit China zijn noch zeer dui
delijk, noch zeer eensluidend, maar in ieder geval blijkt
er uit, dat de Ghineesche Regeering onder allerlei schoone
beloften de bestraffing der hooggeplaatste schuldigen op
het geheel niet meer daarvan bevrijden. De vreemdeling
kwam haar te hulp, maar de eigenzinnige ranken, die
zich aan de strook van haar japon hadden vastgeklemd,
wilden die niet zoo gauw loslaten, 't Duurde wel een
paar minuten, ^er 't hem gelukte ze te verwijderen.
»Dank u zeide de jonge dame op haar koelen, neer
buigenden toon, maar daar zij 't nn toch noodzakelijk
achtte nog een enkel woord hierbij te voegen, liet zij er
op volgen
»Een wonderlijke plek, dit eenzame kerkhof, hier mid
den in het bosch
»En een mooie plek ookGeen wanklank van het
leven dringt hier door en de rust van de dooden wordt
hier niet ontwijd."
Edith zag verbaasd om. Op haar onbeteekenend ge
zegde had zij een dergelijk antwoord niet verwacht. Die
woorden troffen haar evenzeer als de toon van stem.
Eerst nu verwaardigde zij zich den vreemdeling wat nauw
keuriger op te nemen. Hij was iemand van middelbaren
leeftijd, lang en slank, met donkere oogen, die een ern
stige, zells droefgeestige uitdrukking hadden. Uit de ma
nier, waarop hij sprak, boog en haar dien kleinen dienst
bewees, bleek dat hij iu goede kringen verkeerde. Dat kon
toch geen inwoner van Heilsberg zijn I De jonge dame kon
een opwelling van nieuwsgierigheid niet onderdrukken.
»Ik ben toevallig al wandelende dezen kant uit ge
dwaald en gij misschien ook zeide zij, half vragen
derwijs.
»Neen, ik ben op weg naar Steinfeld, maar wildeden
rit over dien zonnigen, stoffigen straatweg wat bekorten
eu heb mijn rijtuig vooruitgestuurd. Dit pad door het
bosch is zoo mooi en dus ben ik hier ingeslagen," ant
woordde hij eenvoudig.
De nabijheid van Steinfeld was zeker de beste verkla
ring voor de komst van een vreemde in die streek. De
ijzersmelterijen waren door de geheele wereld bekend, zij
stonden in geregelde verbinding met Berlijn en de uit
gestrekte werken werden dikwijls door belangstellenden
bezichtigd. Dit was k nu waarschijnlijk het geval.
Wordt vervolod.
