Kruger in den Haag.
KLATERGOUD,
No. 148.
Honderd en tweede jaargang.
1900.
VRIJDAG
14 DECEMBER.
FEUILLETON.
ALkMAABSC
Deze Courant wordt Dlnsda g-, Donderd »g-
eu Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 8 maanden voor Alkmaar t O,SO franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f ©,OÖ. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prijs der gewone advertentien
Per regel f 0,iö. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
en ZOON.
Telefoonnummer
In ons nammer van 2 December konden wijniet
zonder eeuige bezorgdheidslecht3 vragen doen naar
aanleiding van het onverwachte bericht dat President
Kruger in stryd met zijn aanvankelijk plan, van Parijs
onmiddellijk naar Berlijn zou vertrekken. Wat gaf daar
toe aanleiding? vroegen wij. Gelooft de President, dat
de Duitsche Keizer een poging tot bemiddeling zou wil
len doen waardoor wellicht deze ellendige oorlog zou
knnnen eindigen Heeft hij reden om een dergelijken
stap van den Keizer te kunnen verwachten, nn de Franscho
regeering hem zon verklaard hebben, dat zij een poging
van dien aard niet zon knnnen doen maar bereid zon
zijn haar te stenuen indien een andere mogendheid
voorging Op de vraag, wat hier ondersteld, gehoopt
of verwacht zon mogen worden wisten wij geen ant
woord te geven. Op een goede ontvangst van het Dnitsche
volk meenden wij te knnnen rekenen maar verder ging
ons vertrouwen niet en het liet ons geheel in den steek
bij de vraag »hoe zal de ontvangst zijn bij den Duitschen
Keizer
Nn weten wij, dat de Keizer den President niet beeft
willen ontvangen en hem den raad heeft gegeven van
zijn reis naar Berlijn af te zien. Is er wel veel reden
om over dezen minder beleefden vorm te treuren als
toch op eenige goede gezindheid om aan het verzoek van
den President te voldoen niet gerekend kon worden
Het was immers wel reeds gebleken dat de Dnitsche
Keizer boven alles prijs stelt op goede verstandhouding
met Engeland, in verband met zijn geliefkoosde koloniale
politiek en zijn plannen voor een sterke Dnitsche oorlogs
vloot. Een staat die zich wil doen golden in andere
werelddeelen daar vaste punten in bezit wii nemen
geheele landen wil openen voor den aanleg van groote
werken en de levering van de voortbrengselen zijner
nijverheidkoloniën wil stichten kan zoolang althans
zijn eigen vloot nog niet is van ontzag inboezemende
sterkteniet anders wenschen dan op goeden voet te
verkeeren mot de grootste koloniale mogendheiddie
verreweg de machtigste vloot bezit. Door de ontvangst
van Rhodes en het telegram met gelukwenschen aan lord
Roberts was het bekende telegram aan Kruger uitge-
wischt, en daarmee de gunstige gezindheid voor de Boeren,
waarvan het de uiting was. Daarenboven zon een be
moeiing mot de zaken van Zuid-Afrika tegen den nit-
drukkelijken wil van Engeland gelijk staan met het doen
ontbranden van een nog veel verschrikkelijser oorlog
indien niet volkomen vaststond, dat alle mogendheden
DOOR
JE. WËKSIER.
Vertaling van HERMIN A.
dien stap zonden steunnn en wij weten helaas hoeveel
daaraan ontbreekt. Nu had zeker de Keizer den President
der republiek knnnen ontvangenmaar het slot van alle
beleefdheden zou toch voor den laatsten niet anderszijn
geweest dan teleurstelling. Op een hulde aan Kruger
door de bevolking van zijn eigen hoofdstadzooals te
Parijs kon de Keizer evenmin gesteld zjjn als op een
persoonlijke ontmoeting met dien eigenaardigen Boeren-
Presidentdie een zoo ronde taal spreektrecht op den
man af, zoo geheel anders dan de gewone diplomaten.
En nn is Kruger weer in de schaduw van dezelfde
vlag die hem een veiligen ou rnstigen tocht over den
oceaan wist te bezorgen en te midden van een volk
datal is het dan ook eenigszins op een andere manier,
zijn eigen taal spreekt, in de residentie van de Koningin
die hem de Gelderland zond, en hem verwelkomde bij
zijn aankomst in Enropa. Hier zal hij zich thnis ge
voelen hier zal ieder hem ontvangenook de hoogst
geplaatste hier zal hij de noodige rnst knnnen vinden
na al de vermoeienissen en aangrijpende aandoeningen
der laatste dagen en onze vreugde van hem te zien en
te hooren van hem hulde te knnnen bewijzen en onze
innige deelneming te kannen betuigen in de rechtvaardige
zaak van zijn volk wordt alleen vergald door het be
sef van niet meer te knnnen doen.
Het is bij de opening der buitengewone zitting van
het Parlement voor de behandeling der nienwe aanvragen
van geld tot bestrijding der oorlogskosten opnieuw gebleken
dat er van Engeland geen wijziging van zijn plannen
ten aanzien der Z. A. republieken is te wachten. De
noodzakelijkheid der inlijving erkent ook de zoogenaamde
oppositie in het Parlement. Wij vernemen niets dan
onbeduidend verschil van gevoelen over den tjjd dien
het ingelijfde land als Kroonkolonie onder rechtstreekscb
Britsch bestaar zon moeten doorbrengen, alvorens tot
eenig zelfbestuur te worden toegelaten, en eenige weerzin
wekkende woorden over den oorlog dien Engeland opge
drongen is, over Engelands edelmoedigheid en de
zegeningen der Engelsche vlag, die gewis binnen korteren
of langeren tijd ook door deze Boeren zullen worden
erkend
Wat thans in de Engelsche Kaap-kolonie zelve voor
valt, met name op het groote Bondscongres te Worcester,
toont echter duidelijk genoeg, dat ook trouwe onderdanen
van H. M. van die zegeningen tegenwoordig allerminst
overtuigd zijn. Een zes- tot zeven duizend Afrikaanders
zijn daar bijeen, bij gebrek van beter logies deels onder
den blooten hemel overnachtende 't is zomer en warm
in Zuid-Afrika vertegenwoordigers van ongeveer
120.000 landgenooten, die zoowel in het Engelsch als in
het Nederlandsch Engeland de schuld geven van den
oorlog, in scherpe bewoordingen het bestuur van sir
Alfred Milner en nog scherper de Engelsche wijze van
oorlogvoeren veroordeelen, en eenstemmig verklareD, dat
herstel van de onafhankelijkheid der Boeren-repnblieken
noodzakelijk is. Acht duizend man troepen met eenige
kanonnen werden niet overbodig geacht om aan deze
ongeloovigen aan de zegeningen der Engelsche vlag
althans eenig ontzag voor Engelands macht in te boeze
men. Aan een opstand werd daar natuurlijker wijze
niet gedacht en het vrije woord kon door geen bajo
netten of kanonnen in toom worden gebonden.
Zoo hebben dns de Boeren geen andere keus dan zich
onvoorwaardelijk te onderwerpen of den oorlog voort te
zetten. Dat zij het laatste kiezen en met koene volhar
ding niet zonder goeden uitslag de Engelschen blijven
bestoken, daarvan getuigen de laatste oorlogsberichten.
Wat zij van de handelingen der Engelschen hooren, kan
niet anders dan hnn verbittering doen toenemen, en wat
thans door de Afrikaanders in de Engelsche Kaapkolonie
wordt gezegd, zal hnn moed schragen. De afgezanten die
het Bondscongres te Worcester naar Engeland zal zenden,
zullen bij Salisbury en Chamberlain wel geen gehoor
vindenmaar het bealnit van dit- congres, om door eigen
mannon nog eens te Londen door de rijksregeering een
juiste schildering te doen geven van den toestand en van
de stemming der aan Engeland tronw gebleven bevolking
in de Kaapkolonie moet voor de Boeren een nienwe
prikkel zijn om den strijd tot het uiterst vol te houden.
Hoe lang zal dit mogelijk zijn Zal het den Engelschen
dan nooit gelukken, de Wet en Botha te omsingelen en
den pas af te snijden, zoodat deze dapperen het lot van
Cronjé zullen moeten deeien En zullen er dan nog altijd
bekwame leiders en moedige volgelingen overbly ven? Dat
zijn benauwende vragen, die men niet altijd kan terug
dringen. Maar boe dikwijls loopen de zaaen anders dan
wij gehoopt of gevreesd hadden en, al mochten ten slotte
verpletterende overmacht en ruw geweld allen tegenstand
onderdrukken, wat Engeland zaait in Zuid-Afrika zal het
eenmaal oogsten, al znllen de oogen van velen der thans
leveuden het niet aanschouwen. Niet altijd zal Engeland
Zuid-Afrika door een paar honderdduizend man of ook
maar door eenige tienduizenden bezet knnnen honden, en
als het dan eenmaal genoodzaakt zal zijn elders al zijn
krachten in te spannen, zullen dan de Boeren reeds vergeten
zijn wat thans gebeurt Tot nog toe bleken zij een sterk
geheugen te hebben. Vermoedelijk is Engeland juist thans
bezig te verbeuren, wat het met geduld en zacht beleid
door den natuurlijken loop van zaken eenmaal wellicht
voor goed had verkregen.
MBiMieioaaaÊAdÉtóMkus
21)
Dit klonk als een verwijt, maar niet teer en liefderijk
als van iemand, die haar aandeel eischt in de zorgen en
bezwaren van haar aanstaanden man. Haar koele, ernstige
woorden bleven dan ook niet zonder uitwerking.
»Ik weet wel, dat ge meer kunt zijn," hernam hij
met gedwongen kalmte. »Maar 't is eigenlijk niets nieuws
wat ge zult hooren. 't Is de onde geschiedenis van nijd
en jaloezie, van haat tegen den »parvenn", die hen allen
de loef heeft afgestoken. Ik heb mij nooit veel daarover
bekommerd, maar nn steekt de wind van alle kanten op,
nn wordt er overal tegen mij gekuipt en samengespannen.
Natuurlijk in het geheim Met open vizier dnrft nie
mand tegen mij optreden, en ik zon 't ook niemand
raden maar dat mollenwerk is gevaarlijker dan een open
bare strijd. Er moest het een of ander gebeuren om dat
lage gespuis respect in te boezemen. Het adelsdiploma
geldt in onze kringen nog altijd als de hoogste onder
scheiding, men geeft 't niet aan dezen of genen geluk
kigen speculant, die vandaag de held van den dag is en
morgen weer van het tooneel verdwijnt en dit ver
zekert mij dan voortaan ook den gewenschten stenn van
de hoogere kringen. Felix Ronald kon men laten vallen,
als de wind eens nit een andere richting waait den
baron van Ronald nietDezen heelt men in zijn eigen
kring opgenomen en men moet de eer van die kens dns
wel mee ophouden."
Edith lnisterde met toenemende verbazing. Zij ook
had alleen den luister gezien van die schitterende loop
baan, en nn onthulde zich voor haar een donkere diepte,
waarin zich allerlei vijandige machten bewogen.
»Ik heb niet geweten, dat gij op znlk een wankelen
bodem staat," zeide zij zacht.
»Ba Een schip op de onstuimige zee wankelt altijd.
Dat deert den kapitein niet, maar hij beveiligt 't tegen
den storm. Ik wist wat ik deed, toen ik niet den eenvondigen
adeldom, maar net baronschap eischte. Schoon onwillig
toegestaan, 't is nochtans een feit, en dit brengt betrek
kingen en verbintenissen mede, die mijn tegenstanders tot
zwijgen zullen brengen. Nu durven ze mij niet meer aan
Hij zeide dit op trotschen en zegevierenden toon
maar zijn jonge verloofde zweeg, 't Was gedaan met haar
blijdschap en tevredenheid, sedert zij wist hoe die vonder
scheiding was verkregen en tot welk doei zij dienstbaar
zon gemaakt worden. En het was zoo'n wonderlijk gesprek
in het eerste nur van hnn engagement, 't Handelde enkel
over haat en vijandschap, over strijd, dien men doorstaan,
over stormen, waartegen men zich beveiligen moestOp
eens dacht Edith aan ne dreigende, vlammen schietende
oogen, die zij straks had gezien, en onwillekeurig kwam
de vraag haar over de lippen
vFelix, wat is er gaande tnsschen jon en dien Raimar
Een plotselinge trilling vertoonde zich op Ronald's
aangezicht bij deze geheel onverwachte vraag, maar reeds
de volgende seconde drukte 't koele minachting nit.
Raimar herhaalde hij, alsof hij zich eerst moest
bezinnen. »0, meent ge dien notaris te Heilsberg? En
wilt ge weten wat er tnsschen ons gaande is Wel, dat
weet i k niet, ik bemoei mij niet met zulke ondergeschikte
persoonlijkheden. Maar gij schijnt hem bijna op éene lijn
met mij te stollen dat's al heel vleiend 1"
»Maar gij kendet hem toch," hield Edith vol, zonder
zich door zijn afkeurenden toon van haar stak te laten
brengen. »Hij nam zoo'n vijandige houding aan, toen gij
elkander ontmoettet."
vNatnurlijk keu ik hem." Ronald haalde achteloos
de schouders »Mrjn loopbaan als koopman ben ik op
het bankierskantoor van zijn vader begonnen. Wist ge
dat niet 't Doet er ook niet toe. Hij heeft indertijd
fortnin en positie verloren en 't later ook niet ver in de
wereld gebracht, anders zou hij nn niet te Heilsberg
zitten. Ik ben tot eer ea rijkdom gekomen reden
genoeg voor dat soort van menschen om wrok en haat
te koesteren tegen een vroegeren ondergeschikte, die nu
zoo hoog boven hen staat. Ik vind dat niet meer dan
natuurlijk maar neem verder niet de minste notitie
van zulke nietigheden."
»Ziet ge zoo laag op dien Raimar neer vroeg Edith
langzaam. »Zondt gij je niet in hem kannen vergissen
Bevreesd is hij ten minste niet, hij had bijna iets uit
dagends in zijn voorkomen, en gij gij liet dat maar
stilzwijgend toe."
Een snelle, fonkelende blik trof de spreekster, en nu
barstte Roland in lachen nit. 't Was een schelle, zenuw
achtige lach.
»Ge hebt een akelig scherpe gaaf van opmerken
Hebt gij dat alles ontdekt in die enkele minuten, dat de
notaris Raimar ons hier met zijn gezelschap vereerde
»Ik werd toen alleen bevestigd in wat ik al wist
dat hij een vijand van je is. Dat heb ik nit zijn eigen
mond gehoord."
Deze onvoorzichtige woorden hadden een ongedachte
uitwerking. Ronald sprong op, alsof hij een slag in het
aangezicht had ontvangen. Eensklaps greep hij Edith bij
de hand en drukte deze zoo hard, dat hij haar pijn deed.
»Heeft hij je dat durven zeggen barstte hij nit.
»En hebt gij dat aangehoord? Wat heeft hij je eigenlijk
gezegd? Antwoord, Edith! Wat heeft hij' zich laten
ontvallen
Mot een krachtig gebaar trok Edith hare hand terng
en deed een stap achteruit.
»Maar, Felix, ge zijt buiten jezelf!" riep zij, veeleer
verontwaardigd dan verschrikt over dien driftigen uitval.
Hij kwam tot bezinning. »Ge hebt gelijk, ik ben
veel te prikkelbaar. Dat komt omdat ik mij overwerkt