Inschrijving Nationale Militie,
voor de mannelijke geborenen van
1882 op Dinsdag en Vrij
dag van iedere week van
12-2 ure tot 2d Januari a.s.
Ca-evoiKien V oor werpen.
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor alhier en de daartoe behoo-
rende hulpkantoren werd gedurende de maand December
1900 ingelegd f 27849,01®, terugbetaald f 49300,51. Het
laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het
nummer 11334. In 1900 werden ingelegd f 379420,24®,
terngbetaald f 327892,22 en werden 1172 nieuwe boek
jes uitgegeven.
Hoogleeraar Mr. D. Simons.
Drankmisbruik en misdaad.
Den 3 had in het lokaal Harmonie alhier de
vergadering plaats der afdeeling Alkmaar van den Volks
bond, Vereeniging tegen drankmisbruik.
De heer H. Ooopmans opende de vergadering met te
herinneren, dat vóór ongeveer 4 jaar de Volksbond optrad
met den als spr. genoodigden heer mr. H. Goeman Borgesins;
in 't eerst telde de afdeeling weinig leden, welk aantal
allengs vermeerderde en heden tot 130 is aangegroeid
een getal dat, in aanmerking genomen de 18000 inwoners
dezer stad, zeker nog veel te klein genoemd mag wor
den. Het doel en werken van den Bond is genoegzaam
bekend en haar streven om de drinkgewoonte bij ons
volk tegen te gaan gaf reeds resultaten, vooral op de
lotingsdagen. Verder herinnerde bij aan de gezellige
avonden, de oprichting van volkskoffiehuizen en het uit-
noodigen van verschillende sprekers, zooals b.v. op dezen
avond Hoogleeraar mr. D. Simons, aan wien hij daarop
het woord verleende.
De spreker begon met deze stelling to ontwikkelen
misdrijf is een maatschappelijk ziekteverschijnsel dat niet
alleen verklaard wordt door de slechtheid van het indi
vidu, maar waarbij men heeft na te gaan, de redenen
die er toe leidden. Spoedig komt men tot de overtuiging
dat aanhoudend straffen niet waarborgt tegen het voort
bestaan van het kwaad, en derhalve beeft men de oor
zaken op te sporen, en te trachten, die uit den weg te
nemen.
De bestudeering van dit vraagstuk door den spr. en
anderen bracht aan het lichtdat het aantal misdrijven
eer toe- dan afneemt ;en schonk allen de overtuiging, dat
onder al de oorzaken het misbruik van sterken drank
vooraan staat. Daar, bij het berekenen van de nadeelen,
niet alleen de persoon zelf, de misbruiker, getroffen wordt,
maar meestal voor vele anderen, dus voor de gemeen
schap daaruit slechte gevolgen voortvloeien, is het optre
den van den staat niet alleen gerechtigd maar noodzake
lijk. Om dus dit optreden te rechtvaardigen meende spr.
't uoodig, het verband aan te toonen tusscheu drankmis
bruik en misdaad, en verschil van gevoelen daaromtrent
was z. i. onmogelijk, daar overvloed van voorbeelden en
onwederlegbare cijfers het kunnen bewijzen. Nu volgden
uit spr.'s eigen onderzoek en dat van anderen eenige
voorbeelden die alle hetzelfde resultaat gaven n. 1.de
drankduivel heeft grooten invloed op het plegen van
misdrijven. Ben Fransch schrijver beweerde, dat van 10
misdrijven er stellig 8 voorkomen bij ben, die van ster
ken drank misbruik maken, ja nog meer en volgens hem
is een matige misdadiger een zeldzaamheid.
In Belgie waren onder 202 ter dood veroordeelden
128, dus 60 procent, die als gewoonte-dronkaards moch
ten worden beschouwd en ook bij ons is de toestand
niet minder ongunstigeen predikant te Seheveningen,
die vele gevangenen bezocht, vond zelfs onder 10 ver
oordeelden 9 drinkers. Terecht heeft dr. Fabius dus
gezegd: »Vorst Alcohol moet bestreden worden, als de
hoofdbewerker van het misdrijfals hij niet van zijn
troon gebonsd wordt, zal het aantal misdaden nog steeds
stijgen".
Een Duitseh geleerde trachtte den invloed van den
drank op het aantal misdrijven nog op eene andere wijze
te betoogen en vond, dat 59 percent op zondag en ook
een groot aantal op zaterdag en maandag waren bedreven
juist de dagen waarop nog al aan Vorst Alcohol wordt
geofferd. Deze uitspattingen veroorzaakten niet alleen
misdrijven tegen lijf en leven, zooals manslag en moord,
maar daaronder komen er ook voor tegen den eigendom,
oorzaken van armoede on vaak die tegen de zeden. Zijn
onderzoek in Oldenburg, Sleeswijk, Hessen en Branden
burg overtuigde hem, dat 70 percent ervan met mis
bruik van sterken drank in verband staan. Bij eene na
dere beschouwing over dit verband, wilde spr. met zijne
hoorders nagaan hoe het misbruik op vierderlei wijze
aanleiding kan geven tot het plegen van strafbare feiten
le onder oogenblikkelijken invloed 2e leidt het misbruik
tot armoede of ondergang der positie enz.; 3e heeft het
bedenkelijken invloed op den persoon, die zich er aan
schuldig maakt en 4e heeft het hoogst gevaarlijke gevol
gen voor de kinderen en verdere nakomelingschap.
Het eerste te bewijzen kost al weinig moeite en bij
elke rechtspraak zijn de voorbeelden om het grijpen
Spr. haalde uit eigen ervaring nog een paar voorbeelden
aan van een jongeling te Utrecht, 1 en van een anders
oppassenden Bngelschen matroos alsmede een bericht
uit een Fransche courant, waarbij een vader in dien
toestand zijn kind had doodgedrukt en dus onbewust
diens moordenaar werd.
Met dien onmiddelijken invloed houdt het verband niet
op, maar spoedig blijkt veelal het inkomen niet voldoende
en als armoede en gebrek komen, dan wordt vaak nog
bij den drank troost gezocht, de ellenue steeds grooter
en het einde is gewoonlijk een misdaad. Ook bij meer
gegoeden is dit vaak het geval, de behoeften blijven ge
lijk en misbruik van vertrouwen of verduistering een
niet zelden voorkomend vergrijp. Een treffend beeld tee^
kenden, naar spr. gevoelen, de platen op de tentoonstel
ling, dit jaar door den Volksbond gehouden en waarop
eene serie voorsteldehet huisgezin vol geluklater
ellendiger en ellendiger, tot op de laatste, de vader met
het pistool in de hand gereed staande een sluipmoorde
naar te worden.
De invloed, dien het misbruik heeft op den persoon zelf.
is vrij ernstig. Het sloopt zijn kracht, maakt hem buiten
staat zijn arbeid goed te verrichten, ontneemt hem zijn
zedelijk gevoel, het verslapt hem naar lichaam en geest
ontneemt hem al datgeen wat den mensch onderscheidt
en maakt hem ten slotte aan het dier gelijk. Ook hier
van zijn in de praktnk ervaringen genoeg opgedaan (spr,
noemde er enkele) en vele goede burgers zijn er door
verlaagd tot landloopers en vagebonden, die onze rijks
werkinrichtingen bevolken.
Treffend was eene schets van zulke verstompte wezens
door een Fransch geneesheer, welke spr. voorlas en zoo
vervolgde hij daarnamisschien is dit alles nog niet
het ergste, omdat het betreft hemzelf of zijne naaste om
geving maar erger is de invloed, dien het heeft op de
kinderen en het nageslacht van den dronkaard."
In dezen worden terecht de zonden der ouders tot in
verre nageslachten bezocht aan de kinderenwaaronder
men aantreft: nieuwe dronkaards, stompzinnigen, krank
zinnigen misdadigers enz.
Vader dronkaard, zoon dronkaard is bijna regel zonder
uitzondering en een geleerde zeide terecht: »ik was liever
de zoon van een krankzinnigedan van e6n dronkaard,"
want het gevaar is no«' veel grooter. Een Fransch ge
neesheer verzekerde: »zoek als ge onder de ouders uwer
patiënten geen krankzinnigheid of vallende ziekte vindt,
maar steeds naar alcohol voor oorzaak." De gevolgen
hiervan zijn gewoonlijk in het eerste geslacht weder
drankmisbruik en zedelijke verwording in het tweede
nog misbruik en hersenverslapping, in het derde hypo
chondrie zelfmoord enz., in het vierde stompheid en
idiotisme of kinderloosheid. In 215 families had hij de
gevolgen tot in vier geslachten nagegaan en steeds waren
de cijfers even droevig en welsprekend zoodat ook volgens
hem alcoholisme, krankzinnigheid en misdaad eene afzich
telijke drieëenheid vormen. Meer dan één onderzoeker
beweerde: »onder den stamboom van een dronkaard
vindc men tal van allerlei onzedelijken en misdadigers
en daarom kan men terecht als slotsom neerschrijven
»de alhocol ziedaar de vijand
Als men hem kon wegdenken, zou men ook vele gevan
genissen kunnen sluiten en zou het aantal misdrijven dalen.
Het is dus een dure plicht, die rust op ieder, op de
gemeenschap en den Siaat, om te streven het misbruik
tegen te gaan en nategaan hoe dit kan worden bereikt.
Het lag niet in spr. bedoeling jnist aan te wijzen, hoe
en op welke wijze de Staat zou moeten en kunnen optreden.
Alleen wil hij even wijzen op bet nuttelooze van de
strafbepalingen, die boete, hechtenis of opzending eischen
voor hen, die zich in kennelijken staat vertoonen op den
openbaren weg, en waaraan nog jaar'ijks ongeveer 30000
personen zich schuldig maken en enkel het werk van den
kantonrechter vermeerderen. De Staat zal z. i. beter doen
maatregelen te nemen, die regelrecht tegen het misbruik
ingaan, door b.v. drankmisbruikers te verwjjzen naar
daarvoor afzonderlijke inlichtingen, waar alles gedaan
wordt om hen op het gevaar te wijzen en te genezen.
De bestrijding zoo besloot spi., kan echter niet alleen
komen van staatswege; hij kan slechts hulp verleenen
maar de bestrijding moet voortkomen uit de personen zelf,
Door bespreking en gezamenlijk streven naar vermindering,
het aanwijzen van de gevaren voor het individu en zijne
nakomelingschap, voortdurende en ernstige waarschuwing
en doeltreffende wapenen, zooals die van den Volksbond,
als ook door zijn in groote trekken gegeven betoog hoopt
spr. dat enkelen zullen worden opgewekt naar hunne
krachten den strijd mee te voeren om ons te verlossen
van vorst alcohol en hem te doen neerploffen in de diepte,
waarin hij behoort te zijn.
Na hartelijken dank aan den geleerden spreker voor
zgn gloedvol en met sterx sprekende beelden voorzien
betoog, beveelt de heer Coopmansnogmaals den Volksbond
bij allen aan en sluit daarop de vergadering.
In Hemoriam
Met een enkel woord maakten wij reeds melding,
in ons vorig nummer, van bet overlijden van den heer
P. J. ÏËollman. Gaarne geven wij nog een plaats
aan het onderstaande:
Nog maar weinige uren van het nieuwe jaar waren
.'erstreben, en de dageraad van den eersten dag nauw
aan de kimmen verrezen, toen in de stad Alkmaar zich
de mare verspreidde, dat een geacht en geleerd ingezeten
ter eeuwige ruste was ingegaan.
Het was de tijding dat de heer P. J. Hollman, docter
in genees-, heel- en verloskunde, hier ter stede sedert
1 April 1883 gevestigd na een kortstondige ziekte in
den vroegen morgen van 1 Januarizacht en kalm was
ontslapen.
Met een gevoel van meer dan gewone deelneming werd
dit doodbericht door velen vernomen.
Geen wonder dan ook de oude docter had in den tijd
van zijn verblijf in Alkmaar zoo velen aan zich verplicht,
door steeds bereidwillig voor geringe kosten en vaak
ook voor niets, zijne gewaardeerde raad en hulp te ver
leenen aan de vele patiënten die zich tot hem hadden
gewend, zoo in de stad als van elders.
Van algemeene bekendheid was ook zijne uitgebreide
kennis op het gebied der geneeskunde, wiskunde en ster-
rekunde, en niet minder zijn vlug en helder oordeel.
Van zijn ijver en groote werkkracht getuigt de samen
stelling van zoo menig geschiift op velerlei gebied, de
beantwoording van menige prijsvraag en het verwerven
van vier gouden medaljes.
Door dit alles en nog zoo veel meer heeft het ver
scheiden van dr. Hollman een gemis veroorzaaktdat
lang en diep zal worden gevoeld.
Dr. Pierre Isaac Hollman wrd den 27 September 1820
te Antwerpen geboren, volbracht zijne studiën te Leiden,
en promoveerde aldaar in de jaren 1845 en 1846 tot
docter in de drie vakken der geneeskunde summa cum
laude.
Hij vestigde zich kort daarop als geneesheer te Vorden,
bij Zutphen waar hij slechts één jaar bleef en naar
Edam vertrok, waar hij als volijvrig en kundig genees
heer een drukke en uitgebreide praktijk verkreeg en
behield.
Op 1 April 1883 te Alkmaar gekomen, om meer rus
tig te kunnen leven, heeft hij echter den levenstijd die
hem nog restte niet ongebruikt gelaten maar in zijne
woning velen gediend zoowel de menschheid als de
wetenschappen.
Op 4 Januari werd zjjn stoffelijk overschot, gevolgd
en begeleid van eenige vrienden en belangstellenden graf
waarts gebrachten op de stedelijke begraafplaats ter
aarde besteld. Sit illi terra levis requiescat in pace.
Hamer van Moophandel.
In de vergadering van den 2 waren aanwezig de
heeren A. Prins Az., voorzitter, S. de Lange P.Bz H. P.
Ibii-k Meienbrink, J. G. Potgieser P. J. Boom en de
secretaris. Afwezig de heeren A. J. T. Conijn en Th. v. Spall.
Na goedkeuring en ondertaekoning der notulen werden
de uitgegane stukken gelezen, waaronder:
eene missive aan B. en W., houdende advies omtrent
de bij den Raad ingekomen adressen tot het verzetten
der groote najaarsmarkt, zoodat die niet meer op zondag
wordt gehouden. (Het advies luidtdat op de daarbij
aangevoerde gronden het verzetten der markt in het nadeel
van den handel en het marktwezen der gemeente zou zijn.
Voorts werden de geloofsbrieven der nieuw gekozen
leden, de heeren A. J. T. Conijn, J. G. Potgieser en P. J.
Boom, onderzocht en goedgekeurd, waarna de verkiezing
plaats heeft van een voorzitter en vice-voorzitter.
De heer A. Prins Az. wordt als voorzitter herkozen
met vier stemmen tegen één op den heer Conijn, laatst
genoemde wordt met algemeene stemmen als vice-voor
zitter herkozen.
Bij de rondvraag worden diverse voorstellen gedaan
die in de volgende vergadering nader aan de orde zullen
komen, waarna de vergadering wordt gesloten.
Aanbesteding.
Den 3 had alhier de openbare aanbesteding plaats
van de jaarlijksche (gemeentewerken, als perceel I het
onderhouden van alle gemeente-gebouwen, scholen, brug-'
gen, riolen en verdere werken in 5 afdeeliugen, als
A. gewoon onderhoudraming f 1898, ingeschreven door:
P. v. d. Waal f 1629, Spruit en Wils f 1600, F. Rike
f 1590,75, C. Grootegoed f 1590, S. Fraijman f 1550
N. van der Voort f 1440.
B. riolen, raming f 1024, ingeschreven door: J. Schoen
f 1260, C. Grootegoed f 955, P. v. d. Waal f 955, S.
Fraijman f 936, F. Rike f 932,40, Spruit en Wils f 925,
N. v. d. Voort f 808.
C. stukadoorwerk, raming f700. Ingeschreven door: W.
Harms t 695, D. H. Horstmanshoff f 685, H. Jansen
f 669, J. van der Meulen f 665.
D. smidswerlc, raming f 600. Ingeschreven door: C. Bes- I
teman f 538, D. van Vliet f 492, A. v. d. Linden f488.
E. zink- en loodgieterswerk, raming f 364. Ingeschreven
doorF. Rike f 402, J. Coppens f 399, C. Kieft f 280.
Perc. II. Het doen van eenige vernieuwingen aan de ge
houwen, schoollokalen en onderwijzerswoningen schoolmen-
beien ,enz., raming f 3796. Ingescbreven doorJ. Dorre
geest f 3961 P. van der Waal f 3602, Spruit en Wils
f 3650, F. Rike f3564,70, J. Ligthart f 3513, C. Groote
goed f 3483, H. de Rover f 3478,44, S. Frajjman f 3465.
Perc. III. Het doen van eenige vernieuwingen aan de
bruggen, raming f 1535. Ingeschreven door C. de Wijs
f 1710, W. Zwager f 1675, J. Oldenburg, Bergen, f 1630,
F. Rike f 1394, Spruit en Wils f 1360, J. Ligthart f 899.
Perc. IV. Het verrichten van voegen inboetwerken aan
de walmuren, het ajboenen daarvan alsmede het doen van
eenige vernieuwingen daaraan, raming f 2949. Ingeschre
ven door Spruit en Wils f 3873, J. Oldenburg, Bergen,
f 3070, J. Ligthart f 3000, P. van der Waal f 2910, S.
Fraijman f 2893, C. Grootegoed f 2845, F. Rike f2824,
J. Schoen f 2612.
Perceel V. Het leveren en vervoeren van de benoodigde
materialen voor buitenwegen, voetpaden enz. raming f 2602.
Ingeschreven door: J. Ligthart f 2500, G. Ruigewaard,
Egmond a/d Hoef, f 2480, H. Schuijt f 2430, N. van
der Voort f 2300, Spruit en Wils f 1987.
Perceel VI. Het onderhouden van den Hoeverweg, van
af den Bergerweg bij Alkmaar, tot aan het dorp Egmond
aan den Hoef, even voor de onderwijzerswoning, met de
daarbij behoorende kunstwerken als: het tolhuis met toebe
hooren enz., raming f 1247. Ingeschreven door: J. Ligt
hart f 1450, W. De ker f 1350, Spruit en Wils f 1225,
H. Schuijt f 1090, N. van der Voort i 850.
Combinaties.
Perceelen I afd. A en B, II en IV, raming f 9667.
Ingeschreven doorSpruit en Wils f 9900 F. Rike
f 8640, C. Grootegoed f 8523, S. Fraijman f 8510.
Perc. V en VI, raming f 3849. Ingeschreven door J.
Ligthart, f 3699, J, Oldenburg, Bergen, f 3530, H.
Schuilt f 3500, G. Ruigewaard, Egmond a d Hoef, f 3500,
Spruit en Wils f 3200.
Toewijzing.
Den 4 zijn gegund perceel I. afd. A. aan N. v. d. Voort
f 1440, B. dezelfde f 808; C. aan J. v. d. Meulen f 665;
D. aan A. v. d. Linden f 488E. aan C. Kieft f 280
II. aan S. Fraijman f 3465 III. aan Spruit en Wils
f 1360 IV. aan J. Schoen 1 2612 V. aan Spruit en
Wi s f 1987 en VI. aan G. Ruigewaard f 1075.
(kladde straten.
In den voormiddag van den 4 kwam C. B., arbeider
aan de gemeeutereiniging alhier, door de gladheid van
de straat, op de Oudegracht te vallen. Hij bezeerde zich
zoodanig, dat opname in het ziekenhuis noodzakelijk was.
Ter voorkoming var meerdere ongelukken zou het
gewenscht zijn, dat op de gladde straten, in het algemeen,
met wat ruimer hand zand wordt gestrooid.
Gratificatie.
Aan de vrijwillige brandweerkorpsen Burgerplicht"
en Alkmaarsche Turnclub" werden gratificatiën toege
kend door de brandverzekering Maatschappij »de Neder
landen" te Zutfen, en de Nering Verzekering-Maat
schappij", te Nieuwe Niedorp en Amsterdam, als erken
ning hunner goedgeslaagde pogingen tot behoud der
belendende perceelen by den brand van het pakhuis van
den heer W. Penaat W.Pz. alhier, op donderdag, den
27 Dec.
REHE AI AGE A,
wegens in 1900 aan de gemeente Alkmaar gedane
leveringen, worden ingewacht vóór 31 Januari 1901,
wat betreft de gasfabriek en de gemeente-reiniging bij de
Directeuren van die takken van dienst, wat betreft de
openbare werken bij den gemeente-architect en wat de
overige takken van dienst aangaat ter gemeente-secretarie.
Te bevragen aan het bureau van politie op werkdageiil
des morgens tusscheu 9 en 12 uur
Een heerenhoed, een lot nr. 17173 van het Hersiellings-
oord, een zilveren oorknopje, drie portemonnaies met
eenig geld, 20 post- en 20 plakzegels, een lederen tasch,
t een rozenkrans, een sportkar een zilveren broche, een
jj hoedenspeld met gouden knop, eea ring met twee sleu-
teltjes, een paraplnie, twee huissleutels.
