De Liberale Unie.
KLATERGOUD,
No. 15. Tweede blad.
Honderd en derde
jaargang»
1901.
FEUILLETON.
Zitting van den Gemeenteraad
ZONDAG
3 FEBRUARI.
Woensdag 30 Januari 1901
AUKMAARSCHE COURANT.
De besluiten, op 26 Janaari 11. door de Liberale Unie
in haar algemeene vergadering genomen, moesten nood
zakelijker wijze de algemeene aandaeut trekken, en ver
dienen inderdaad de belangstelling van alle liberalen in
Nederland. De Unie is wel nooit een bondgenootschap
geweest van alle liberale kiesvereenigingen in het land,
daaraan ontbreekt zelfs zeer veel, o.a. is geen enkele
Amsterdamsche kiesvereeniging bij de Unie aangesloten,
maar het aantal kiesvereenigingen die er deel van uit
maken, is toch groot genoeg, om aan hetgeen in haar
omgaat en door haar wordt besloten of verworpen, bij
zondere beteekenis toe te kennen voor de liberale partij
in Nederland.
Het is bekend, dat de Unie zich vooral onderscheidde
door haar onvoldaanheid over de regeling van ons kies
recht, zooals die na de grondwetsherziening van 1887
eindelijk is tot stand gekomen. 3Dat kiesrecht ging
haar niet ver genoeg; ook binnen de grenzen onzer Grond
wet kon het naar hare aanvankelijke meening nog be
langrijk worden uitgebreid maar allengs heeft de over
tuiging onder haar leden veld gewonnen, dat de grenzen,
die de Grondwet aan ons kiesrecht stelt, door de tegen
woordige kieswet reeds zjjn bereikt, zoo niet overschreden
of dat de grondwettelijke bepalingen een verdere uitbrei
ding te zeer belemmeren. In haar vergadering van 2 Juni
van het vorige jaar werd met meerderheid van stemmen
aangenomen, dat er, om de verlangde uitbreiding va,n
het kiesrecht te verkrijgen, grondwetsherziening noodig
was, en wel zoo dat algemeen kiesrecht voor mannen en
vrouwen mogelijk werd. Intusschen werd in die vergade
ring nog geen besluit genomen omtrent het gewicht dat
bij de algemeene verkiezingen in dit jaar aan deze hervor
ming van het kiesrecht zon worden toegekend. Vóór vier
jaren was besloten het kiesrecht bij de verkiezingen niet
op den voorgrond te brengen. Voor de verkiezingen in
dezen zomer zou omtrent deze vraag een beslissing worden
genomen in een nader te beleggen vergadering.
Op 26 Januari heeft de vergadering plaats gehad, en
de dagbladen hebben ons de daar genomen besluiten mede
gedeeld. Het voorstel van het bestuur luidde, dat van de
candidaten voor de Tweede Kamer zou worden verlangd,
dat zij met volle overtuiging de urgentie zouden erkennen
van een grondwetswijziging in dien zin, dat invoering
van het algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen
mogelijk wordt, en indien en voor zooverre algemeen
kiesrecht wordt ingevoerd, evenredige vertegenwoordi-
ging door de rechtvaardigheid geboden zouden achten
Dit'voorstel werd verworpen met 44 tegen 33 stemmen
Vooraf werd een amendement in stemming gebracht,
waarbij niet de grondwetsherziening zelve, maar de v o o -
bereiding van deze grondwetsherziening urgent zou
worden verk'aard, zoo op te vatten dat b.v. in het laatste
der vier jaren, waarvoor de nieuwe Kamer zal worden
gekozen, omtrent een voorstel tot grondwetsherziening
zou kunnen worden beslist. Dit amondement word met
66 tegen 11 stemmen verworpen.
Dat zijn inderdaad zeer belangrijke beslissingen. De
algemeene vergadering der bij do Liberale Unie aange
sloten kiesvereenigingen heeft geweigerd het bestuur op
den haar aangewezen weg te volgen. Zij heeft beslist,
dat het kiesrecht niet op den voorgrond gebracht en de
voor algemeen kiesrecht noodige grondwetsherziening
niet urgent, niet spoedeischend verklaard zal worden.
Ook de urgentie van de voorbereiding van deze
grondwetsherziening is niet aangenomen. Van de te stel
len candidaten zal dus niet verlangd worden, dat zij
deze grondwetsherziening of baar voorbereiding geduren
de de eerste vier jaren zullen trachten tot stand te bren
gen.
Wat de gevolgen van doze besluiten zullen zijn, is nog
niet bekend en nog niet te overzien. Het was duidelijk
dat de kiesvereenigingen, die niet op deze grondwetsherzie
ning wilden aandringen, niet in da Unie zouden kunnen
blijven, indien zij door een besluit der Algemeene Ver
gadering daartoe zouden worden verplichtmaar evenzoo
was van de tegenovergestelde zijde reeds verklaard, dat
als de algemeene vergadering mocht weigeren de mede
werking tot deze grondwetsherziening van de te stellen
candidaten te verlangende kiesvereenigingen die dit
volstrekt noodig achten, niet verder met de andere, als
geestverwanten in een Unie vereenigd, zouden willen samen
werken. Weldra zal blijken, wat daarvan zijn zal. Een
volgende algemeene vergadering wordt binnen kort ver
wacht, omdat, zooals niet zonder reden wordt vermoed,
het bestuur, waarin in dezelfde vergadering nog wel vier
bekende voorstanders van grondwetsherziening en alge
meen kiesrecht werden gekozen, niet zou willen aanblij
ven. Na de gevallen beslissingen achten wij het nauwe
lijks denkbaar, dat alsnog een middel gevonden kan wor
den, dat beide partijen zou kunnen bevredigen. Men laat
de verkiezingen door het kiesrechtvraagstuk beheerschen
of nietmen vergt al of niet van de candidaten, dat zij
de urgentie van een algemeen kiesrecht mogelijk makende
grondwetsherziening erkennen. Een tusschenweg bestaat
hier niet, zouden wij meanen. De vraag is nu maar, of
de kiesvereenigingen die omtrent deze zaak, welke zij
van zoo overwegend belang achten, in de minderheid zijn
goblevon, in de gevallen beslissing zullen berusten. Komt
er, wat niet onwaarschijnlijk is, afscheiding en scheuring
in de Liberale Unie, men zal er zich niet al te zeer over
behoeven te bedroeven, want do Unie vsrtegenwoordigde
nooit de geheele liberale partij, en de wijze waarop zij
haar taak opvatte, is ook voor de eendracht onder de bjj
haar aangesloten kiesvereenigingen niet bevorderlijk ge.
weest. Van veel belang zal echter zijn, tot welke nieuwe
combinatiën het gebeurde wellicht zal leiden, en hoe
daartnsscben de verhouding zal zijn bij de aanstaande
verkiezingen, bij het stellen van candidaten de stem
mingen en de herstemmingen.
TAK ALKHAAR.
's namiddags 1 uur.
(Y e r v o 1 g.)
Stoomtram EJgmond aan Zee—Elgmond aan
den Hoef-Alkmaar—Koedijk—Bergen.
7. Bij raadsbesluit van 19 Deo. j.l. werd het verzoek
van het Tramcomité EgmondAlkmaarBergen om de
reeds verleende concessie alsnog te willen toestaan voor
de gewijzigde richting in handen gesteld van de speciale
commissie van vijf leden, bestaande nit de heeren Kraak
man, Boelmans ter Spillde Groot, Stoel en Glinderman.
De commissie voelde bezwaar tegen de vestiging van
het eindpunt bij de Boterfabriek en achtte het wensche-
lijker dat te verleggen tot de Kanaalkade bij de Bokkebrng
zoo noodig met overname van de lijn Pot. De gerechtigden
tot deze lijn waren niet ongenegen tot de overdracht
daarvan aan de Holl. IJzeren Spoorwegmaatschappij, die
echter aanbeval, dat het Comité die lijn zou overnemen,
waartegen de commissie bedenking had.
Na nader overleg bleek het echter cm redenen, die de
commissie moest eerbiedigen onmogelijk, dat de H. IJ.
S. M. de lijn Po' overnam. Vandaar, dat de commissie
zich bepaalt tot het verzoek zooals het gedaan is. Zij
wijst er eehter met nadruk op, dat men bij de beoordeeling
van het verzoek in het oog dient te honden, dat ook
aan het trameomilé SchagenZijpe—Alkmaar voorloopig
hetzelfde eindpunt werd aangewezen.
Zij is echter van oordeel, dat dit geen bezwaar kan op
leveren wanneer de Minister van Waterstaat in de
Rijksconcessie gemeenschappelijk gebruik van den Kanaal-
weg tot Koedijk en van het eindpunt voorschrijft.
De commissie stelt dus voor te besluiten
De richting voor de tramljjn EgmondAlkmaar-
Bergen wordt gewijzigd zooals in het verzoek van het
comité is aangegeven met dien verstande dat het eind
punt zal zijn bij de Boterfabriek onder voorbehoud, dat
het comité aantoone dat door die wijziging niet wordt
DOOR
El. ff ERKBB.
Vertaling van HERMIN A.
42)
Edith was doodsbleek geworden en klemde zich vast
aan den stoeldie voor haar stond. Eindelijk bracht zij i
stamelend uit
»Doch alles is maar veronderstelling maar verden
king Dat zegt ge immers zelf.''
sJa: maar ik heb mij langs een anderen weg zeker
heid verschaft. Alles was afgeloopen de val van ons
hnis was onherroepelijk ik had met Ronald geschikt en
geregeldwat er nog te regelen viel, en nu kwam hij bij
mij om afscheid te nemen. Nog nooit had ik door blik
of woord mijn argwaan verraden nu waren wij met ons
beiden alleen in het kantoor van mijn vaderen toen
overviel ik hem op eens met mijn aanklacht en duwde
hem toeterwijl ik hem strak aankeek»Gij zijt de
schuldige 1"
»En toen klonk 't gesmoord van Edith's bleeke
lippen.
»Toen zag ik dat hij op eens doodbleek werd dat
zijn hand zenuwachtig trilde bespeurde ik in zijne oogen
zijn angst voor de ontdekking, 't Dnnrde niet langer dan
een minuuttoen had hij zich vermand en liet mij een
stalen voorhoofd zien. Koel en honend verwierp hij mijn
aanklacht, eischte bewijzen voor mijn krankzinnige on
derstelling" en vroeg schouderophalend of ik dan aan
de geheele wereld wilde toonendat de wanhoop mij
ontoerekenbaar gemaakt had.''
Hij zweeg en scheen op antwoord te wachten. Te ver
geefs. Nn hervatte hij wat kalmer, maar op bitteren toon
»Ik heb geen moeite daartoe gedaan. De dood van mijn
vader stond geljjk met een schuldbekentenis en als ik
met een aanklacht was opgetreden zonder dat ik een
zweem van eenig bewjjs had kunnen aanvoeren, zon men
mij werkelijk voor ontoerekenbaar hebben gehouden. Van
dat uur af twjjfelde ik echter niet langer en van dat nur
af is Roiand mijn doodvijand geweest 1"
Edith stond nog altijd onbeweeglijk maar hare oogen
hadden een uitdrukking alsof zich een afgrond voor haar
opende. De eerste ontmoeting van haar verloofde met
Raimar, waarvan zij getuige was geweest, zijn opstuiven,
toen hij wilde weten wat deze met zjjne aanstaande had
gesproken zijn gloeiende haat tegen den man dien hij
wilde vertrappen" en toch blijkbaar vreesde dit alles
kwam haar weer voor den geest en getuigde tegen Ronald.
Een zenuwachtige trilling voer haar door de leden, toen
zij vroeg:
»En zegt gij mij dat nu
>Ik moet wel", antwoordde hij hoogst ernstig. »Go
verdenkt mjj toch niet van laaghartige wraak Gij weet
welEdith dat ik indertijd op Gernsbach ook nog heb
gezwegentoen ik nit je eigen mond hoorde dat gij
Ronald je hand hadt beloofd. Ik meende dat alles wat
mjjn brochure aan het licht bracht zoowel als het pro
ces, dat niet kon uitblijven, een verwijdering tnsschen
u en dien rampzaligen man zou teweegbrengen. Ik
rekende er op, dat je vader zijn invloed zon aanwenden
om dien band te verbreken. Ik dachtdat dit al lang
geschied was en hoor nu van jezelvedat hij nog be
staat dat gij je voor een gewaanden plicht wilt opoffe
ren Welnu, dan moet ge weten w i e n gij dat offer
brengt 1"
Edith hief het hoofd op. De verlammende schrik die
haar had overmeesterd week voor een plotseling besluit.
»Dat wil ik van hemzelf hooren 1" zeide zij vastbe
raden. »Hij is mij verantwoording schuldig."
Denkt ge dan, dat hij zichzelf in nwe oogen zal ver
nietigen
»Ik denk dat ik alleen de macht bezit om hom te
dwingen. Misschien ik alleen op de geheele wereld. Hij
zal wel niets bekennen maar wat zijn mond verzwijgt
zullen zijn oogen mij zeggen."
Raimar zag haar met onverholen bezorgdheid aan.
»'t Is waar, ik kan niet verwachten, dat gij mij blinde
lings zult gelooven, maar maar dat zal een vreeselijk
nnr voor je zijn
Ja!" stemde Edith met trillende lippen toe. »Vaarwel!"
Zij verwijderde zich en Ernst deed geen moeite om
baar te weerhouden. Hij begaf zich naar het venster en
zag, hoe zij in het haar buiten wachtonde rijtuig steeg
en wegreed. Juist sloeg 't vier uur van den toren der
daar tegenover gelegen kerk. Arnold zon aanstonds thuis
komen, maar Raimar gevoelde, dat hij nu niet in een
stemming was om met den gelukkigen aanstaanden brui
degom te schertsen en Wiima's vroolijken lach te hooren.
Hij had slechts behoefte om alleen te zjjn 1" Zoo ging hij
dan naar beneden liet een boodschap bij den portier
achter en verliet het hotel.
Vijf minuten later reed majoor Haitmut met mevrouw
Maiondorf vóór, en moest tot zjjn spijt vernemen dat
zijn vriend er geweest, maar weer vertrokken was. Het
eenigszins onduidelijk bericht van den portier deed hem
onderstellen dat er een misverstand in het spel was;
maar misschien moest Ernst bij zijn oom zijn geweest en
hier een boodschap hebben achtergelaten.
Hartmut ging dus de trap op naar de tweede ver
dieping waar de notaris logeerde. Zjjn tikken werd met
een wonderlijk bedrukt: >Binnen beantwoord. Tren-
man zat aan de tafel en had 't. zóo drnk met schrijven
dat hij zich nanwelps den tijd gunde om terng te groeten.
?Ik kom maar even vragen of Ernst soms bij n is
geweest 1" zeide de majoor. »Neem mjj niet kwalijk als
ik n stoor."
»Neen, Ernst is hier niet geweestantwoordde Treu-
maa opziende. Gij stoort mij overigens niet, ik ben aan
stonds klaar. Nog een paar minuten!"
»Zeker het verslag van de zitting van gisteren voor
den ïWaehttoren merkte Arnold aan maar de onde
heer schudde ontkennend het hoofd en antwoordde met
een graftoon
»»Neen mijn testament
Wordt vervolgd.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar* 0,80franco door het
geheele rijk f 1,
3 Nummers f 0,00. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Prjjs der gewone advertentlen s
Per regel f 0,14. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
ZOON.
Telefoonnummer t 3.