KLATERGOUD,
No. 20. Tweede blad.
Honderd en derde jaargang,
1901.
VRIJDAG
15 FEBRUARI.
Nederland.
FEUILLETON.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt llinsdag-, Dooderd ag-
en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaak f 0,80 franco door het
rijk ff 1,
3 Nummers ff 0,06. Afzonderlijke nummers 3 ets.
Telefoonnummer
Frys der gewone advertentlen
Per regel ff 0,18. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COSTER
en ZOON.
Zwemmen.
Het treffende geval dat kapitein Van de Poll, van
het verongelukte stoomschip «Holland", op 28 Januari jl.
het behoud van zijn leven te dankeu had aan de kunst
van zwemmen, waardoor hij zich anderhalf uur boven
water wist te houden, heeft aan twee bestuurders van
den Nederlandschen Zwembond, de heeren De Groot en
Scheerder, te Rotterdam, stof gegeven tot een warm ar
tikel in »Ds Ned. Sport", oene opwekking aan alk
Nederlanders om hot zwemmen te leeren, in de eerste
plaats zij, die de binnen- en buitenvaart uitoefenen.
Het geval is dan ook byzonder sprekend. Van de
twintig man, waaruit do equipage van de »Iïolland''
bestond, was kapitein Van de Poll oud-leerling van
Hartboorn, te Amsterdamde eenige, die zwem-,
men kon.
Te flfieuwe-Pekela is op een stroocarton fabriek
een werkman, die aldaar twee dagen werkzaam was,
door onvoorzichtigheid met het kookapparaat in de lucht
gevlogen De ongelukkige sloeg door het dak dor fabriek
en was onmiddellijk een lijk. Een vormlooze massa was
van hem overgebleven.
Te Sneek werd den 7 's avonds laat in een on
gebruikt rijtuig gevonden de heer Fr., exportslager al
daar. Acht dagen geleden kwam de man met den avond-
trein van Meppel. Aangezien zijn kosthuis gesloten was
en hij den volgenden ochtend weer vroeg moest vertrokken,
besloot hij maar wat te wandelen, tot hjj ten slotte
genoemd rjjtuig opzocht om er wat in uit te rusten. Bij
het ontwaken had hij geen macht meer om op te staan
en was hij genoodzaakt te blyven liggen, omdat hulp
roepen niet baatte.
Zóó heeft de man 8 dagen, zonder iets te gebruiken,
in zijn nauw appartement doorgebracht, totdat eindelijk
zijn angstgeschrei om water door eenige schippers werd
vernomen.
Deze hadden niet don moed om te onderzoeken, waar
het kermend geluid vandaan kwam, en waarschuwden
daarom de politie, die kort daarna bedoelden Fr. uit
zjjn benarden toestand verloste.
Een geneesheer constateerde, dat 's mans beenea geheel
bevroren waren. (»N. R. Cc.")
Rjandverhulzers.
In het jaar 1900 vertrokken uit de provincie Gel
derland 117 personen als landverhuizers naar Noord-
Amerika ot andere Overzeesche bezittingen. Hiervan
waren 36 hoofden van gezinnon en 81 vrijgezeltevens
vertrokken met hen 29 vrouwen en 67 kindereu. Van
die 117 personen behoorden tot de welgestelden 60, tot
de mingegoeden 41 en tot de behoeftigen 7. Naar het
beroep of bedrijf zijn die 117 personen te rangschikken
als volgtambachtslieden 8, dagiooners, dagloonsters en
arbeiders 4, knechts en meiden 9, landbouwers 12, andere
beroepen ot bedrijven 49, zonder beroep 35.
Amsterdam. In het begin van September van
het vorige jaar had een telegrambesteller het ongeluk
DOOB
K. WEUÜS1R.
Vertaling van HERMIN A.
46)
»Nu ja 1 Ik dacht toen ook aan een pistoolschot, en
als ik niet die uitkomst had gevonden, zou ik 't
hebben afgedrukt. Hij, mijn chef, had een gewaagde
beursspeculatie op touw gezet, op mijn aandringen, wyl
ikzelf ook daarin betrokken was en men een procuratie
houder met een twaalfhonderd gulden inkomen geen
honderdduizenden toevertrouwt, zonder .irgwaan te koes
teren. Ik had Raimar's naam en invloed noodig om rnjj
te dekken als de zaak gelakte, had ik een vermogen
verworven en hij hot zijne verdubbeld."
«Maar ze mislukte dat weet ik
«Dat scheen althans zoo. Ik voorzag echter, dat er
een gunstige wending zou en wel moest komen, daar
de oorlog, waarvan deze het gevolg zou zijn, al op til
was maar Raimar koos veel te vroeg het hazenpad
en trok zich terug. Hij had niet geuoeg ondernemings
geest, maar hij met zijn fortuin kon het verlies gemak
kelijk te boveu komen. Ik was verloren, als ik do
kredietzaken niet kon afdoen, en 't was alleen maar de
quaestie, hoe de eerstvolgende weken door te komen.
Ik was nauwelijks dertig jaar, had grortsche plannen
voor de toekomst en voelde mij tot alles in staat en
zoo wierp ik het pistool weg en stak de hand naar rnjjn
eenig overgebleven redmiddel uit."
«En toen? Wat toen vorder?' vroeg Edith, zoo zacht,
alsof het geluid van haar eigen stem haai deed schrikken.
«Toen kwam de ontdekking eu het laatste bedryf.
Raimar, die door zijn verliezen en alles wat er was voor
gevallen in do grootste orn-ust en spanning verkeerde,
wist niet meer wat hp deed en nam zijn toevlucht tot
met zijn rijwiel een leelijken val te doen. De gevolgen
van dien val waren zesr ernstig. Hij was en bleef geheel
versuft, zijn geheugen was geheel wegen de doctors
oordeelden zijn toestand hopeloos. Maar Zaterdag is er
als 't ware een wonder geschied. In den vroegen morgen,
toen de man nog als verdoofd te bed lag, was zijn vrouw
ia de buiskamer met de kachel bezig. Plotseling schoot
de kachelpijp los, en viel met een geweldigen slag en op
hetzelfde oogenblik, opgeschrikt door het geraas, vloog
de zieke het bed uit en riep met een krachtige, heldere
stem, zijn gewone stom van vroeger «wat gebeurt hier 1"
Maar het merkwaardigst is dat de man sedert dat oogen
blik weer geheel de oudo is. Hij kan zich weer tot in
de kleinste bijzonderheden alles herinneren wat er op
den dag kort voor het ongelnk gebeurde, zelfs nog welk
telegram hij te bestellen had, maar van hetgeen er na
dien tijd gebeurd is, daarvan heeft hij niet de minste
herinnering. Zijn gedachten zijn op het oogenblik van
zijn val blyven stilstaan en gaan nu weer geregeld verder,
even alsof hij al die vijf maanden in een diepen slaap
had gelegen.
Hij zal nu waarschijnlijk weer zijn dienst kunnen her
vatten aan het telegraafkantoor.
Den 8 kwam eea man op hot politiebureau meedeeleu,
dat hij in zijn woning een vrouw met een revolver ver
wond had. De vrouw werd stervende gevonden, zij werd
onmiddellijk naar het Binnen-Gasthuis vervoerd, waar
zij den geest gaf zonder iets te hebben kunnen mede-
deelen. Zij was genaamd Geertje Kuperus.
De man, die de wonde had toegebracht, zekere F.,
werkman bij de Holl. Spoor, gaf op, dat hij, met zijn
wettige vrouw in onmin zijnde, gedurende eenige jaren
met, Geertje K. leefdedat hij echter hereeniging met
zijne vrouw (en kinderen) weusehte en daarom Geertje
had verzocht eene verklaring te teekenen, waarin zij
betuigde dat hunne verstandhouding had opgehouden.
Toen zij dit weigerde, zou F. zichzelf met den revolver
van het leven hebben willen berooven, doch bij ongeluk
de vrouw getroffen hebben.
Hij is ter beschikking vau de justitie gesteld.
Veredeling van liet ambacht.
Da Gewestelijke Commissie voor het afleggen der
proeven van bekwaamheid tot het verkrijgen van een
diploma van meester of gezel maakt bekend, dat deze
proeven over 1901 in Haarlem op 25 Februari zullen
worden afgenomen voor het timmeren en smeden, in
de werkplaatsen van de Werf Conrad, voor het meubel
maken in de werkplaatsen van de Holl. Spoorweg Maat
schappij en voor het schilderen in de Ambachtsschool.
De commissie van deskundigen, die de werkstukken zal
beoordeelen, zal bestaan uit: als leden van de technische
commissie van het boofdeomité de heeren Dr. P. J. H.
Cuijpers, te Roermond, L. J. H. Trooster, te Utrecht en
H. L. Boersma, te 's-Gravenbage. Verder werdon door
de Gewestelyke Commissie voorgedragen, en deze voor=
dracht door het hoofdbestuur bekrachtigd, als leden van
de deskundige Commissie voor het timmeren de heeren
J. W. van Santé, P. Wagemaker en A. de Wij3 voor
die wanhopige daad. Weinige dagen later had de wen
ding plaats, waarop ik rekende, en veranderde het verlies
in winst. Slechts drie weken later en alles zou in orde
bevonden, alles vergoed geweest zijn 't was een'
ellendige samenloop van omstandigheden 1"
Hij sprak op eon wonderlijk onverschilligen toon, zon
der eenige ontroering of medegevoelalsof hij de ge
schiedenis van een vreemde vertelde, en toch klink
daarin iets wanhopigs, iets dat verried, dat do mau niet
zonder geestelijken strijd was gevallen. Nu hief hij echter
eensklaps het hoofd op, alsof hij met eeweld een eind
wilde ruakou aan die inwendige lolteringen.
«Eu ga nu maar heen om mij aan te klagen Maar
zeg dan ook aan «Je heeren van het gerecht, dat gij mijn
verloofde zijt geweestdat ge in mijn armen gelegen
mijn kussen gevoeld hebt Vergeet dat niet 1"
Edith huiverde bij die boonende woorden. «Ik zal je
niet aanklagen dat weet ge welantwoordde zij. «Ik
niet dat moet ge zelt doen."
»Ik?" barstte Ronald uit. «Zijt go krankzinnig
«Gij hebt een onschuldigen man in den dood gedreven,
ge hebt de toekomst van zijn zoon bedorven en nu is 't die
zoon die je van die hoogte deed neerstorten. Voelt ge
dan nietdat de Nemesis hier de hand in het spel heeft."
«De Nemesis?" Minachtend haalde hij de schouders
op. »Ja gij gelooft nog aau dergeljjke dingon ik ben
al lang daarboven verheven. Raimar heeft een matador
uitgespeeldtoen hij je tot zijn vertrouwde maakte,
en ik ben door je beiden schaakmat gezet. Zoek echter
maar niet naar bewijzen. Die bestaan niet!"
«Neon, dat weet ik alleen je bekentenis kan 't be
wijzen."
Ronald wierp haar een langen zonderlingen blik toe.
«Acht gij mij werkelijk in staat tot zóó'n romaneske
dwaasheid Men kan een eind aan zijn leven maken als
alles verloren is dat kan men niet 1 En ik geef mij
nog laDg niet verloron 1 Ba Ik zal ten bloede toe strijden
om datgenewat mij nog toebohoorl 1 Een wanhopige
zet alles op het spel."
het smeden de heeren van Vuuren, te Amsterdam, C.
van der Stad, P. A. Krnijer, L. W. Spiering en J. Ui-
tendaal voor het schilderen de heeren J. W. Veldheer,
A. H. Kater en W. van Veen voor het meubelmaken
de heeren W. Nederkoorn, J. P. Strijbos en J. A. Nieman;
voor de theoretische vakken de heeren H. J. de Vries,
directeur der Burgeravondschool te Haarlem, J. Temme,
directeur der Ambachtsschool te Haarlem, F. C. de Graaff,
directeur der School verbonden aan de Haarlemsche Ma
chinefabriek, A. van der Spek, Bouwkundig opzichter.
IVederlandsclie Kxporl.
Het Consulaat der Nederlanden te Barcelona heeft
aan het Oentraal-Bnreau der Vereeniging tot bevordering
van den Nederlandschen Export te 's-Gravenhage een
officieel schrijven gericht, waarin het de aandacht vestigt
op eene gedurende de maanden Mei tot Juni a.s. in
eerstgenoemde plaats te houden tentoonstelling, uitsluitend
betreffende het artikel aardappelen. Op deze tentoonstelling,
welke geldelijk en zedelijk gesteund wordt door het
Spaansche Gouvernement, zal men de verschillende soorten
aardappelen exposoeren, en een overzicht geven van de
systemen van productie en conserveering en tevens van
de middelen, welke aangewend worden om aardappelen
in indnstrieele prodacten om te zetten.
In verband met den steeds toenemenden import van
aardappelproducten in Spanje, waarbij Nederland zeer
geïnteresseerd is, stelt het Centraal-Burean zich ter be
schikking van belanghebbenden en is bereid alle gewensebte
inlichtingen omtrent deze tentoonstelling te verschaffen.
Het jongste nummer van het Weekblad voor den Ex-
porthandel bevat eene studie over do handelstoestanden
in de Balkan-Staten en de Levant. Er komen nuttige
wenken en degelijke beschouwingen in voor, welke voor
onzen handol van werkelijk belang zijn.
Bloembollencultuur.
Uit oen overzicht der handelsbeweging in het
bloembollenvak over 1900, opgenomen in het »W. v.
B.", blijkt, dat zoowel de invoer als de uitvoer in 1898
tegen 1897 was toegenomen, dat in 1899 vergeleken met
1898 de invoer bijna 15 °/0 minder bedroeg, terwijl de
uitvoer op een cijfer vau 6.901.895 Kilogram met
121,631 Kilogram verminderde, waarby in aanmerking
moet worden genomen, dat de prijzen van vele artikelen
in 1899 hooger waren dan vroeger, zoodat aangenomen
kan worden, dat or in 1899 een niet onbelangrijke bate
ten voordeelo vooral voor do cultuur is verkregeD.
Voor 1900 geeft het cijfer van invoer tegenover 1899
eene vermeerdering van ruim 27.000 Kilogr., zijnde ruim
6 °/0, terwijl de uitvoer 1.637 218 Kilogr. meer bedroeg
dan in 1899, hetgeen eeno vermeerdering is van ongeveer
25 °/0, welke bijua geheel der cultuur ten goede kwam.
Slachten In gemeentc-slachthulzcu.
De Hooge Raad heeft vernietigd, in strijd met de
conclusie van het O. M., het vonnis der rechtbank te
Groningen, waarbij in hooger beroep een slager aldaar,
die buiten het gemeentelijk slachthuis in zijne slacht
plaats eeD schaap had geslacht, veroordeeld was tot eene
geldboete van f 8, subsidiair 4 dagen hechtenis.
Hij maakte een beweging alsof hij wilde heengaan
maar bleef plotseling staan.
«Vaarwel
Edith verroerde zich niet.
«Hoort ge niet, Edith Ik wil nog een vaarwel van
je hebben al moest ik 't je met geweld afpersen
Zij volhardde in haar stilzwijgen, maar week langzaam
al meer en meer achteruit. Ronald knarsetandde. Met een
paar stappen was hij aan hare zijde en greep haar bij
den arm.
«Ik wil een woord van je hebben! Terg mij niet,
of
Edith rukte zich niet los, maar over haar lippen kwam
éen woord éen enkel woord
«Dief 1"
Ronald deinsde achteruithij werd doodsbleek hij
zeide niets meer, maar in den la;-tston blik, dien hij op
haar wierp, lag toch iets dat haar deed rillen en beven.
Dat was geen bedreiging meer, dat was moord en doodslag.
Hy was vertrokken zonder nog eens om te zien en
thans nu zij wistdat ze alleen was zonk Edith op de
knieëa met oen doordringenden kreet van wanhoop, zoo
wel als van verlossing
«Vrij! Vrij 1 Maar, o mijn God, ten koste van welken
prjjs 1"
Het bogin van het eind Zoo had Marlow het proces
genoemd maar het eind kwam veel schielijker, dan hij
eu allen vermoedden. Wel word het uiterste beproefd om
te redden wat nog te redden viel, en Ronald hield woord
en worstelde als een wanhopige tegen het ongeluk, dat
van alle kanten over hem losbarstte. Alle hulpmiddelen,
alle krachten, waarover hij kou beschikken, weiden inge
spannen, alle macht on invloed die hem ten dienste ston-
dou aangewenden a's de groote fabrieken, die hij had
opgerichteen steun in zich zelf hadden bezeten zon
hij ze ondanks alles nog gered hebben. Maar Raimar had
niet op losse gronden het publiek toegeroepen «Beziet
ook de andere indnstrieele ondernemingon, die de gevaar
lijke man in het leven heeft geroepen wat meer van