Laatste Berichten.
StadsbcricïitëÏL
De Oorlog in Znid-Afrika.
Hofberichten.
H. M. de Koningin en Prins Hendrik zijn voor
nemens aanstaanden Maandag van het Loo naar de resi
dentie te komen en II. M. de Koningin-Moeder een
bezoek te brengen in haar nieuwe woning.
Nederland en de Zuld-AfrJkaansche
Republieken.
President Kruger heeft te Utrecht de verpleegsters
ontvangendie naar Zuid-Afrika vertrekken om in de
kampen te gaan verplegen.
Naar »De Tel." verneemt, is het aanbod van me
vrouw dr. A. Jacobs, om zich aan het hoofd der ver
pleegsters te stellen beantwoord met de mededeeling
dat het centraal comité van het Roede Kruis te Berlijn
mannelijke begeleiding als voorwaarde stelt voor het
subsidie van 10,000 mark en dus het aanbod van dr. J.
niet kan worden aanvaard.
Bij gravin van Bylandt, te 's-Gravenhage, penning-
meesteresso van het Hoofdcomité voor de Amajuba-
collecte, is sedert de vorige opgave nog van 83 ge
meenten en eenige particulieren f 10.703.30'^ ingekomen,
makende met het vroeger ontvangene een totaal van
f 26.119.541/2 uit 195 gemeenten.
Voor de krijgsgevangenen.
Te Berkhout hebben op initiatief van den ker-
keraad een 40-tal ingezetenen besloten om gezamenlijk
40 kazen naar de Transvaalsche krijgsgevangenen op
Ceylon te zenden.
Te Deventer waren den 13 vijf jongelieden, leden
van de Deventer roei- en zeilvoreeniging, in een vierriems-
giek op den IJsel aan het roeien. Door eene verkeerde
wending even vóór de IJselbrug kwam de giek, tenge
volge van den snellen stroom, door het hooge water,
dwars voor de brng, met het gevolg dat de giek omsloeg
en allen te water geraakten. Twee hunner, die de brug-
schepen hadden weten te grijpen, slaagden er in de drie
anderen te redden, die zich door zwemmen hadden boven
water gehouden.
De giek was in drie stukken geslagen.
Offers van <len drankduivel t
Te Tilburg had dezer dagen een treurige begrafenis
plaats van man en vrouw. Zekere V. kwam smoordronken
thuis, hetgeen hem wel meer gebeurde. Hij legde zich
gekleed en wel nevens zijn echtgenoote, die den laatsten
tijd ook zeer verslaafd was aan den sterken draak. Vol
gens verklaring van den dokter moest zijn vrouw al dood
zijn geweest, 's Morgens vonden de buren beiden dood,
de man was gestikt in den drank. Hun zoon, een oppas
sende jongen, ligt zwaar ziek in 't Gzsthuis.
Aanbesteding.
Door het provinciaal bestuur van Noorholland is
den 14 bij enkele inschrijving aanbesteed
1. Het uitvoeren van leveringen en het verrichten van
werkzaamheden tot versterking van den duinvoet langs
het noorderstrand van het eiland Vlieland, behooreude
tot de zeewsrken in Noordholland Raming f 3500. Minste
inschrijver A. A. Bos Jr. te Terschelling, voor f 3788.
2. Het uitbreiden van de verdediging van den onder-
zeeschen oever vóór de Heldersche zeewering tussehen het
noorder- en het noordduinshoofd, behoorende tot de Rijks-
zeewerken in Noordholland. Minste inschrijver C. Boer Az.
te Sliedrecht, voor f 40,000 de 4884 vierk, meter.
Hijwlelbclastlng.
De rijwielbelasting over het jaar 1899 bracbtf 128,571
op, waarvan f 29,627,50 in Zuidholland en f 26,586 in
Noordbollanfl.
Benoemd tot Rijkstuinbouwleeraar de heer N.
Nobel te Grosthuizen.
Te Noordscharwoude heeft, onderzeer vele blijken
van belangstelling, ds. B. H. Halbema, predikant bij de
Ned. Herv. gemeente aldaar, zijn zilve/en ambtsfeest ge
vierd. Van die 25 jaren is hij gedurende 10 jaren in zijne
tegenwoordige gemeente werkzaam.
Wcstgraftdijk. De heer M. Boersma, onderwijzer
aan de openbare lagere school alhier, komt voor als no.
1 op eene voordracht voor onderwijzer te Utrecht.
Graft. De raad dezer gemeente heeft in zijne ver
gadering van den 15 tot gemeente-opzichter benoemd den
heer J. Messchaert, te Westgraftdijk,
De heer R. Smit alhier heeft, wegens aanstaand vertrek,
bedankt voor de betrekking van wethouder dezer gemeente.
In zijne plaats is benoemd de heer H. Bruin te Noord
einde van Graft.
Spijkerboor. Bij de verkiezing voor hoofdinge
landen van het Waterschap Starnmeer en Kamerhop,
gehouden op den 14, werd herkozen de heer P. van der
Oord Cz.; gekozen de heer K. van der Meer, in plaats
van zijn vader, die 61 jaar onafgebroken hoofdingeland
was geweesten in plaats van den heer II. Besse, die
verscheidene jaren heemraad was, maar om hoogen leef
tijd had bedankt, de heer J. Koster.
Openbare slachthuizen.
- De Nederlaudsche Slagershond heeft aan de leden
van de Staten Generaal een brochure toegezonden in
zake de slachthuis-quaestie, naar aanleiding der mede
deeling van den minister van waterstaathandel en
nijverheid, bij de interpellatie van den heer Drucker, dat
reeds een wetsontwerp van interpretatieven aard bij den
Raad van State is ingediend. Resumeerende omt het
geschrift hierop neer
I. dat de tegenwoordige bepalingen der Hinderwet
voor de gemeenten meer dan voldoende zijn om het
slagersvak te beperken, daar de gemeente niet alleen
voorschriften kan geven bij de oprichting van slagerijen,
maar ook later, indien dit noodig mocht zijn en dat de
gemeente bovendien een bepaalde plaats kan aanwijzen,
waar alle slachterijen gevestigd moeten zijn, met verbod
die buiten het aangewezen terrein te hebben.
II dat de regeering ongetwijfeld een zoo diep ingrij
pende verandering niet zal aanbrengen, zoolang de be
hoefte daaraan niet duidelijk gebleken is. Die noodzake
lijkheid is niet gebleken, integendeel mag men aannemen,
dat bij toepassing van art. 4, 2e der Hinderwet alle
bezwaren togen private slachtingen aaugevoerd vervullen
en een keuring kan worden uitgeoefend even doelmatig
als aan een stedelijk slachthuis.
In het vertrouwen, dat geene beperking aan eenig
bedrijf zal worden opgelegd, zoolang de noodzakelijkheid
daarvan niet gebleken is, verzoekt de Nederlandsche
Slage sbond aan de Staten-Generaal de interpretatieve
wet, thans ingediend bij den Raad van State zoodra deze
de Volksvertegenwoordiging zal hebben bereikt, niet te
willen aannemen.
Irsciii. Door den gemeenteraad zijn benoemd
tot leden der commissie tot wering van schoolverzuim,
de heerenJ. Hille, J. Medemblik, H. Ammerdorffer,
J. Stam en M. Kooger.
LONDEN, 15 Maart. De avondbladen hebben een tele
gram uit Standerton van heden, luidende De kolonnes
onder generaal Frensch honden op 't oogenblik halt, han
gende de onderhandelingen tnsschen Kitchener en Botha.
BLOEMFONTEIN, 15 Maart. De Wet heeft onlangs
tot zijn volgers beslist tegengesproken, dat er onderhande
lingen zouden gevoerd worden in Transvaal.
LONDEN, 15 Maart. In het Hoogerhnis heeft lord Wol-
seley geantwoord op lord Lansdowne's critiek op zijn hou
ding, toen hij opperbevelhebber was. Hij bestreed de
aantijgingen, die tegen hem waren gedaan, maar gaf toe,
dat hij de macht der Boeren had onderschat. Dat was
echter het gevolg geweest van het feit, dat de Boeren
een hardnekkigheid hadden betoond, die niet in overeen
stemming was met onze vroegere ervaringen. Spreker
verlangde de publicatie van de documenten die hij ge
schreven had over de opgeworpen quaesties.
Lord Lansdowne handhaafde de juistheid zijner critiek
op lord Wolseley.
Na een levendig debat werd het verzoek om publi
catie van de documenten verworpen met 62 tegen 38
stemmen.
Cadettenschool.
De kapitein J. H. van der Heprge Zijnen zal
den 20 zijne nieuwe bestemming naar 's Bosch volgen.
Hiermede verliest de Cadettenschool een harer officieren,
die zeer veel tot den bloei der inrichting heeft bfge-
dragen. Immers van vóór de opening der Cadettenschool
in 1893 is hij als adjudant van den Directeur werkzaam
geweest. Ieder, die weet, hoeveel er kijken komt in de
eerste jaren van het bestaan van zulk eene nieuwe in
stelling, zal begrijpen, dat door zijne medewerking vele
zaken tot stand zijn gebracht, waarop steeds kon worden
voortgebouwd. Het is te wenschen, dat na acht jaren
van inspanning een paar jaren mogen volgen, die wat
rust brengen, om nieuwe krachten te verzameleu voor
datgene, wat wellicht opnieuw inspanning zal vorderen.
Dat de heer van der Hegge Zijnen nog vele jaren voor
het leger behouden blijve, is voorzeker veler wensch.
Polder BcrgernDeer.
In de vergadering van poldermeesters en hoofdin
gelanden der Bergermeer is tot Dijkgraaf benoemd de
heer J. Blom, alhier.
Protestantsche Vrouwen vereeniging.
De jaarlijksche algemeene vergadering der Protes
tantsche Vronwenvereeniging werd gehouden opdonderdag,
den 14. Uit het verslag bleek, dat de vereenigiag 47
dames werkende leden telt, aan wie de zorg is opge
dragen voor 66 gezinnen. 23 Meisjes bezochten de naai
lessen, gegeven aan de Huishoud- en Industrieschool, 17
kinderen de bewaarschool, 24 vrouwen ontvingen naai
werk, haar dit jaar verschaft door de dames der Ver-
eeniging, terwijl er in den loop van den winter uog eene
flinke bestelling geleverd moest worden aan het Gasthnis,
waarvoor het bestnur zijn hartelijken dank betuigt, daar
die verdienste den vrouwen zoozeer ten goede komt. Er
werd eene voorjaarsuitdeeling gebonden van kruideniers
waren en eene Kerstnitdeeling van gemaakte goederen,
terwijl in de drie strengste wintermaanden bons voor
kruidenierswaren werden nitgegeven. Drie meisjes ont
vingen dit jaar een eerbewijs en een kleedingstuk, daar
zij twee jaar of langer in één dienst waren geweest.
Daar de wijze van werken der Vereeniging het afge-
loopon jaar als proef gediend heeft, is op deze algemeene
vergadering het volgende besloten Er zal 's winters ge
durende drie maanden werk verschaft worden, door de
vrouwen de goederen te laten naaien, dia met Kerstmis
zullen uitgedeeld worden, terwijl d9 dames zich bereid
verklaard hebben ééns per winter naaiwerk te leveren.
Mocht de een of andere liefdadige instelling gemaakte
goederen noodig hebben, dan worden die bestellingen
gaarne door het bestnur aanvaard, die er zorg voor zal
dragon, dat zij zoo spoedig mogelijk worden afgeleverd.
Meisjes van 1115 jaar bezoeken de naaischool, evenals
kinderen beneden de 6 jaar de bewaa; schooi op kosten
der Vereeniging. Er zal eene voorjaars- en eene Kerst
nitdeeling gehouden en in de wintermaanden ook bons
voor kruidenierswaren uitgereikt worden. Bovendien
hoopt het bestuur, ten minste eens in de drie jaar, in
staat te zijn eene uitdeeling van dekens te houden.
Mejuffrouw ML A. A. Meesoni, alhier, is den 15
te Utrecht geslaagd voor het examen nuttige handwerken.
Rijks Opvoedingsgesticht.
Benoemd tot directeur van het Rijksopvoedings
gesticht voor jongens alhier de heer «5L C. 10. Muile-
meister, directeur der Strafgevangenis te Amsterdam.
Bij besluit van den minister van justitie, van 9 Maart
1.1., is benoemd lu. de heer O. H. de £<oos, thans
adjunct-directeur 2eu rang r,ot adjunct-directeur len rang,
voor den arbeid; 2°. de heer J. Hlootsema, tot
adjunct-directeur len rang, voor den algemeenen
dienst, thans directeur van de school voor achterlijke
kinderen te Amsterdam.
Apothekersexamen.
Aan de universiteit van Amsterdam is met gunstig
gevolg het doctoraal examen in de phurmacie afgelegd
door don heer fL<. JU. van den Berg.
Waarom Vrouwenkiesrecht f
De Politieke Vereeniging »Vooruitgang" hield op
den 14 in de »Harmonieeene openbare vergadering,
die zeker verdiend had beter bezocht te wezen. De heer
H. Coopmans opende de bijeenkomst met een woord van
welkom <n de verzekering, dat het bovengemelde vraag
stuk langzamerhand eu zeer belangrijk beloofde te worden.
Jaren geleden, toen 't feministisch standpunt even begon
op te komen, lachte men er ommaar nu We zien
dat in alle rangen verschillende betrekkingen door vrou
wen worden vervuld en mat succes. In Amerika staan
voor de vrouwen zelfs alle betrekkingen open. Hier te
lande is dat nog zoo niet. De Vereeniging Vooruitgang"
was in Juni 1.1. met een voorstel desbetreffende voor
den dag gekomen maar had toen niet genoeg steun
ondervonden den 26 Jannari 1.1. was het voorstel om
volgens het program der Liberale Unie het Vrouwen
kiesrecht urgent te verklaren, ook nog door eene meer
derheid afgestemd maar sinds dien tijd had men een
nog helderder inzicht daaromtrent gekregen en hierin
had het bestuur aanlhiding gevonden om eene spreekster
uit te noodigen die in alle opzichten van de noodza
kelijkheid ervan overtuigd was. Hopende dat na deze
bespreking velen der aanwezigen, ook ten gevolge van
haar betoog, voor deze zaak zonden gewonnen zijn gaf
hij daartoe het woord aan mevrouw dr. Aletta H.
Jacobs, van Amsterdam.
Spreekster verklaarde dankbaar te zijn voor de gelegen
heid, het goed recht te mogen verklaren der vrouw om deel
te nemen aan de zaken van beider belang, waarin tot
nu toe alleen de man gehoord werd. Wel is waar on
dervond men op het oogenblik niet zulk een grooten
tegenstand meer en werd door vele mannen toegegeven, dat
ze er zich wel mede zonden kunnen vereenigen, maar dit
vond daarin zijn oorzaak, dat ze er eigenlijk niets tegen
weten, vooral als men niet a 1 t e conservatief wil schijnen.
De overtuiging echter van een zoo groot en zoo lang
onrecht aan de helft der menschheid gepleegd, bestaat
nog niet, en om die te vestigen wil spr. zoo krachtig
mogelijk medewerken. In de volksvertegenwoordiging
wordt vaak van de stem des volks gewag gemaakt,
dus ook van de vrouwen en, zoolang men die niet hoort,
kan men toch over dat deel niet meespreken. Is het
niet schromelijk, vraagt spr., dat men in de 20e eeuw
nog strijdt voor het verkrijgen dier rechten Omtrent
onderwps, opvoedingja bijna alles stelt men wetten
vast, die beslissen ook over den toestand der vrouw,
en vraagt niet eens hoe zij er over denken. De bewering
de man regeert de wereld en de vrouw het huis, heeft zeker
lang gegolden, maar dit is thans voor een groot deel omge
keerd hare ontwikkeling gaat voort en men bedenke wel,
hoe de toestand van tot niets doen gedoemd te zijn, den
stempel drnkt op het nageslacht, zoowel mannen als
vrouwen, waarvan zij toch de voortbrengster is. Vroeger
waren de vrouwen genoegzaam belast met huiselijke
zorg en toen vonden ook nog vele ongehnwden genoeg
zaam werk. Toen b.v. landbouw en veeteelt, het scheeren
der schapen, bereiden en spinnen der wol, het dorschen
en malen van 't graan, het vervaardigen van kleederen
voor beide geslachten enz. enz., vele handen vereischten.
Toen vonden in alle standen en klassen handen en geest
een nitgebreid arbeidsveld, maar die tijd is voor altijd
voorbij. Nn der vrouw bijna het geheele arbeidsterrein
ontnomen is, schijnt men aan haar bestaan slechts
ééne beteekenis te hechten n.l. het. vermogen om het
geslacht in stand te honden, en vele mannen en zelfs
vrouwen meenen dat zij alleen aan dat doel haren geest
moet wijden. Maar vergelijk daarbij eens, zegt spr., de wer
kende met do niets-doende vrouwen der hoogere standen,
dan zult gij spoedig overtuigd worden wie het best in
staat zijn een gezond geslacht voort te brengen, afgezien
nog van de gevolgen, die de werkeloosheid, volgens he-
riditeitoverbrengt op de toekomende menschheid, zoo
wel mannen als vronwen. De arbeid werd tot nog toe
te veel beschouwd als een straf, maar de overtuiging
van het niets vernederende daarin gelegen heeft die
ook voor de vrouw tot een behoefte gemaakt, eene be
hoefte door haar zóó gevoeld, dat zij de oorzaak w'erd
voor het ontstaan der vrouwenbeweging.
Bij het uitbreken der Fransche revolutie, zeide spr.,
kregen de vrouwen het bewustzijn, dat onder de leuze
vrijheid, gelijkheid en broederschap ook hunne rechten
begrepen waren. De Fransche vronwen vroegen er het
eerst om en de eischen en beweringen, daarover toen in
het licht gegeven, doen nog heden ten dage onschatbare
diensten. Toen de kiem eenmaal wortel had geschoten,
ging de beweging steeds voorwaarts en thans is zij over
de geheele wereld verspreid en doet overal spontaan don
zelfden grondtoon hooren, n.l. uitbreiding van het arbeids
veld der vrouw. Neemt men daarbij in aanmerking de
tegenkanting en veroordeeling, die nog steeds wordt
ondervonden, dan is het resultaat, sinds dien tijd ver
kregen, niet gering te noemen, want na een eeuw en
trots alle verzet, bestaat reeds geen tak van industrie
meer waarin do vrouw geen deel kan nemen. En al ont
houdt men tot nog toe haar het recht tot stemmen, dit is
geenszins het gevolg van de inferioriteit der vronw.
Als de vrouw wordt vergeleken bij den man, houdt
hare waarde gedeeltelijk op, oen gevolg van ongelukkige
en onbillijke wetten. Z;j werkt en heeft als zoodanig
recht op loon, tot dat zij huwt. Dan houdt ook dit op
en staat ze gelijk met het onmondige kind. Als arbeid
ster heeft ze dezelfde bekwaamheden noodig als de man,
en toch wordt ze door de arbeidswetgeving geregeld,
gelijk 't kind benedon 16 jaar.
Wat hieraan te doen vraagt spr.
De Amerikaansche vrouwen gevoelden het eerst dat
gebrek aan stemrecht de rem was die hare erkenning
in den weg stond. Wij weten, zegt spr., dat ten onzent
veel tegenkanting komt uit vrees voor 't verlies der
rechten van den man en is dit niet onbillijk? Herinner
u slechts welke tegenkanting uw afgevaardigde air Fok
ker ondervond toen rij art. 160 en 161 van 't B. W.
in de Kamer ter sprake bracht. Lauge en ernstige be-
toogen hield hij voor de rechten dei vrouw en enkele
Kamerleden zonden met. hem degegaan zijn tot dat
ze zich lieten weerhouden d r het verwijt: dat ze
feministische tendenzen hadde Mannen en vrouwen
verschillen door opvoeding er maatschappelijke betrek-
kiugen te veel, dan dat de een zien ^oed kan indenken
in den toestand van den ander. Nu nog kan volgens
de onbillijke huwelijkswet de man het loon opeisehen
der gehuwde vrouw en dat zuur vei diende loon ver
brassen of dooibrengen, hoe hij wil, terwijl prof. Drukker
er nog do bepaling bij opnam dat het zelfs niet aan
haar mag worden uitbetaald zoo de man er zich tegen
verzet. Een paar voorbeelden door spr. aangehaald
deden het onbillijke meer dan duidelijk uitkomen. Eu
welke mannen vraagt spr., makon gebruik van deze
afschuwelijke wetten? Juist de slechten Waren alle
mannen zedelijk genoeg ontwikkeld, dan bestond er geen
gevaar, want zij zouden, ook zonder wet, wal handelen
naar hunne moreele beginselen.
Nu maakt men der vrouw den strijd om het bestaan
zoo moeilijk, alsof men haar wil dsvingeu tot een hu
welijk dat zij zich als een juk op de schouders laat
leggen en daartoe zijn do huwelijkswetten zeker niet
